öğretmen kılavuz kitabı lise

ÖĞRETMEN KILAVUZ KİTABI
LİSE
2 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
BİR DERSİN İŞLENİŞ AŞAMALARI
Bir dersin işleniş aşamaları giriş, gelişme ve sonuçlandırma olmak üzere
üç kısımdan oluşur. Bu aşamaların içinde de değişik aşamalar uygulanabilir.
Bir veya iki ders saatinin düzenlenmesinde aşağıdaki sıra takip edilebilir:
GİRİŞ ETKİNLİKLERİ
ÖĞRETMEN KILAVUZ KİTABI | LİSE
1. Dikkat Çekme
Öğretmen sözel uyarıcı olarak öğrencilerin gelişim özelliklerine ve kazandırılacak davranışlara göre derse giriş yaparken konuyla ilgi kurulabilecek günlük bir örnek olay, anı, fıkra anlatılabilir. Bir problem durumundan
söz edilebilir. Cevabı dersin sonraki bölümlerinde olan dikkat çekici sorular
sorularak “bunların cevabını bu dersi dikkatle takip ettikten sonra verebileceksiniz” denebilir. Sorular kazandırılacak hedef davranışın seviyesine göre
seçilmelidir. Görsel uyarıcı olarak konu ile ilgili bir afiş, tepegözle yansıtılan
ilginç bir şekil, grafik, şema veya slayt gösterimi ile derse başlanabilir. Hem
görsel hem de sözel uyarıcılar bir arada sunulabilir. Bunun için dramatizasyon, oyun, rol oynama yöntemleri kullanılabilir, sesli ve görüntülü video
filmler gösterilebilir. Gösterilen film veya slaytlar en can alıcı yerlerinden
kesilerek sorularla öğrencilerin dikkatleri çekilebilir. Bu etkinliklerin süresi
4-5 dakikayı geçmemelidir. Görsel ve sözel uyarıcıların aynı anda kullanılması diğerlerine göre daha dikkat çekicidir. Bunlardan başka dersin girişinde sessiz kalınarak da dikkatler çekilebilir. Ders süresi içinde öğrencilerin
dikkatlerine süreklilik kazandırmak için zaman zaman kasıtlı yanlışlıklar
yapılabilir.
2. Güdüleme
Bu aşamada derste yapılacak etkinlikler hakkında bilgiler verilerek öğrencilerin merak ve ilgileri çekilebilir. İşlenecek konuyla ilgili olarak öğrencilerin bildikleri bilgilere zıt fikirler ortaya atılarak bir problem durumu
oluşturulabilir. Öğrencilere derste edinecekleri bilgi ve becerilerin hayatta
ve sonraki derslerde ne işe yarayacağının örnekleriyle ortaya konulması
öğrencileri öğrenmeye istekli kılar.
ÖĞRETMEN KILAVUZ KİTABI | LİSE | 3
3. Hedeften Haberdar Etme
Öğrencilerin derste nelerin öğretileceğinin, öğrenilenlerin nerelerde
kullanılacağının söylenmesidir.
4. Giriş
Hedeflere ulaşmada gerekli olan ön koşul öğrenmeleri hatırlatmak. (Bilinenden bilinmeyen ilkesi) Yeni öğrenecekleri ile daha önceden bildikleri
arasında ilişki kurması amaçlanır.
GELİŞTİRME ETKİNLİKLERİ
Gelişme bölümü derste verilmek istenen davranışların tamamının kazandırılacağı aşamadır. Bu aşamada, öğrencinin yaşına, cinsiyetine, psikolojisine, hazır bulunuşluğuna, değerlerine, eğitim biliminin verilerine uygun olarak tüm etkinlikler gerçekleştirilmelidir.
Gelişme aşamasında seçtiğimiz etkinliklerde belirlediğimiz öğretim yöntem ve teknikleri kurallara uygun olarak uygulanabilir. Seçilen yöntemlere
uygun ders araç gereçleri kullanılmalıdır. Öğrenciye yeteri kadar uyarıcı,
ipucu, pekiştireç, geri bildirim vb. verilmelidir. Gelişme aşamasında bir iki
defa ara özet yapılabilir. Yine bu aşamada çok kısa olarak biçimlendirme ve
yetiştirmeye yönelik (soru cevap vb. tekniklerle) değerlendirme yapılarak
öğrencinin neyi ne kadar öğrendiği belirlenir. Eksikler varsa tamamlanarak
derse devam edilir.
SONUÇ ETKİNLİKLERİ
Dersin kapanış aşamasında son özet, tekrar güdüleme ve değerlendirme etkinlikleri yapılır. Değerlendirme yapılırken dersin hedeflerinin ne kadar gerçekleştiğini öğrenmek için sorular sorulur. Varsa eksikler ve öğrenci
soruları cevaplandırılarak, bir sonraki dersin konusu söylenerek ve ödevler
verilerek ders bitirilir.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
ÜNİTE 1
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE İLGİLİ
GENEL BİLGİLER
ÜNİTE 1 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER | 5
ÜNİTE 1
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE İLGİLİ
GENEL BİLGİLER
KONULAR
ÒÒ Güneş Işınları ve Dünya
ÒÒ İklim Nasıl ve Neden Değişir?
AMAÇ
İklim değişikliği kavramını anlamak. Hava durumu ve iklim kavramlarını
anlar ve aralarındaki ilişkiyle farkı kavrar.
KAZANIMLAR
•
Hava durumu ve iklim kavramlarının tanımını yapar.
•
Hava durumu ile iklim arasındaki farkı bilir ve ilişkileri açıklar.
•
Dünyada birbirinden farklı iklim tipleri olduğunu bilir.
•
Bir bölgenin ikliminin, orada yaşayan bitki ve hayvan türlerini etkilediğini bilir.
•
İklimin bölge halkının yaşam biçimini etkilediğinin farkına varır.
•
Hava olaylarını ve iklim etmenlerini fark eder.
•
İklimlerin değişimini ve fiziksel sebeplerini açıklar.
•
İklim değişikliği ile küresel ısınma kavramları arasındaki ilişkiyi açıklar.
6 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
Ders Sayısı
: 2
Dersin Süresi
: 40+40 dk.
Kavramlar
: Hava Durumu, İklim, İklim Değişikliği, Küresel Isınma
Ders Materyali : Akıllı tahta, bilgisayar, etkinlik kağıtları, eğitici el kitabı
Derse Hazırlık : http://www.iklimicindegisin.org/uniteler adresinden
ders ile ilgili dökümanlar indirilip çoğaltılır.
ÜNİTE 1
ÖRNEK DERS İŞLENİŞİ
5
Dakika
Derse giriş yapıldıktan sonra, öğrencilerin hazır bulunuşluk
düzeyini ölçmek için çeşitli sorular sorulur. Örneğin, “Bugün
hava nasıl?” sorusu yöneltilir, ardından “Bugün iklim nasıl?”
sorusu sorularak iki kavram arsındaki fark tartışmaya açılır.
5
Dakika
www.iklimicindegisin.org/videolar linkinden konu ile ilgili video
seçilerek izletilir.
15
Dakika
www.iklimicindegisin.org/sunum linkinden PowerPoint sunumu
eşliğinde anlatım yapılır.
5
Dakika
Sunum sonunda, sunum içeriği ile ilgili bir değerlendirme
yapılıp, yapılandırmacı bir yaklaşımla konu tartışmaya açılır.
10
Dakika
Etkinlik tablosundan örnek etkinlik seçilerek öğrencilere
uygulanır.
ÜNİTE 1 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER | 7
ETKİNLİK 1.1
Aşağıda verilen ifadelerin hangisinin hava durumu, hangisinin iklim ile
ilgili olduğunu kutucuklara (x) işareti koyarak belirtiniz.
Hava Durumu
Bir haftadır yağış hiç dinmedi.
Kışları artık daha az kar yağıyor.
Fındık ve çay karadeniz bölgesinde
yetişir.
Meteoroloji önümüzdeki iki gün için
zirai don görülebileceği uyarısında
bulundu
Yarın hava çok sıcak olacağından
yaşlı ve hastaların sokağa çıkmaması
uyarısında bulunuldu.
Son yıllarda Konya havzasında yeraltı
sularının azaldığı bildirilmektedir.
İklim
İklim bir yerde
hüküm süren uzun
yıllık ortalama hava
şartlarıdır.
ÜNİTE 1
Y
D
Yer kürenin jeolojik
geçmişinde doğal
yollarla iklimlerde
zaman zaman
değişimler olmuştur.
Bir bölgenin ikliminin
oluşmasında bölgenin
yeryüzü şekillerinin de
etkisi vardır.
Y
D
Y
D
Türkiye’de kutup iklimi
görülür.
Göktaşı çarpması
iklimlerde değişimler
meydana getirmiştir.
İklim değişimini
araştırmak için
buzul parçalarından
faydalanılır.
Küresel ısınma iklim
değişikliğine yol
açmıştır
6. ÇIKIŞ
Y
Y
8. ÇIKIŞ
7. ÇIKIŞ
5. ÇIKIŞ
D
D
4. ÇIKIŞ
Y
3. ÇIKIŞ
2. ÇIKIŞ
Y
D
1. ÇIKIŞ
D
8 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
ETKİNLİK 1.2
Aşağıdaki etkinlikte verilen bilgi doğru ise D, yanlış ise Y yönünde ilerleyiniz.
ÜNİTE 1 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER | 9
ETKİNLİK 1.3
Aşağıdaki soruları dikkatlice okuyup doğru ise doğruyu, yanlış ise yanlışı
işaretleyiniz
Doğru
İnsan faliyetleri iklim sistemlerini
etkilemektedir.
İklim sistemlerindeki değişimler küresel
ısınmayı meydana getirmektedir.
Dünya’nın ortalama sıcaklığı 15-16°C
civarındadır
Sera gazlarının oluşturduğu sera etkisi
olmasaydı dünya atmosfer sıcaklığı
-100 C°olacaktı
Dünya ekseninin kesik koni
oluşturmasına ( topaç hareketine ) aynı
zamanda presesyon hareketi denir.
İklimler ilk defa son 100 yılda
değişmiştir.
Yanlış
10 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
ETKİNLİK 1.4
Aşağıda verilen haritada boş bırakılan yerleri verilen kavramlarla tamamlayınız.
HAVA
DURUMU
Gözlenir
uz
un
değişimine sebep olan
fiziksel etmenlerdir
lar
yıl
or
Tahmin edilir
COĞRAFİ
YAPI
r
ıdı
as
am
tal
İKLİM
değişimine
sebep olur
Tahmin eden
kurumun adı
ÜNİTE 1
değişimine
sebep olur
Kısa
Süreli
Değişimler
Günlük,
Haftalık
Volkanik
Faaliyetler
Göktaşı
Çarpması
Meteoroloji
ÜNİTE 1 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER | 11
ETKİNLİK 1.5
Aşağıda fotoğrafları inceleyerek verilen soruları cevaplayınız.
Sorular
İnsanların yaşam biçimleri ile iklim arasındaki ilişkiye vurgu yapınız.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Bu fotoğraflar hangi iklimlere ait olabilir?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Bu iklimler, insanların yaşaması için elverişli midir? Neden?
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
ÜNİTE 2
SERA ETKİSİ VE İKLİM
DEĞİŞİKLİĞİ
ÜNİTE 2 | SERA ETKİSİ VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ | 13
ÜNİTE 2
SERA ETKİSİ VE
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
KONULAR
ÒÒ Sera Etkisi
ÒÒ Sera Gazları
ÒÒ İklim Değişikliğine Sebep Olan Etmenler
AMAÇ
Sera etkisini ve sera gazlarının hangi özelliğinin bu etkiye sebep olduğunu anlamak. İnsan kaynaklı ve doğal kaynaklı etmenlerin iklim üzerindeki
etkisini incelemek.
KAZANIMLAR
• Sera etkisi kavramını ve sera gazlarını bilir.
• Sera etkisine yol açan nedenleri bilir.
• İnsanların yaptıkları faaliyetlerin doğal döngüler üzerindeki etkisini
fark eder.
• Karbon döngüsünü açıklar.
• Karbon döngüsünün öneminin farkına varır.
• Karbondioksitin bir sera gazı olduğunu bilir. Atmosferde karbondioksitin miktarındaki artış ile sıcaklık değişimleri arasındaki ilişkiyi
kurar.
• Gelişmiş ülkelerin atmosferdeki karbondioksit düzeyine katkısının
geçmiş dönemlerden bu yana diğer ülkelere oranla neden daha fazla olduğunu bilir.
14 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
Ders Sayısı
: 2
Dersin Süresi
: 40+40 dk.
Kavramlar: Sera Etkisi, Sera Gazları, İklim Değişikliği
Ders Materyali : Akıllı tahta, bilgisayar, etkinlik kağıtları, eğitici el kitabı
Derse Hazırlık : http://www.iklimicindegisin.org/uniteler adresinden
ders ile ilgili dökümanlar indirilip çoğaltılır.
ÜNİTE 2
ÖRNEK DERS İŞLENİŞİ
5
Dakika
Konu ile ilgili bölüm anlatılmadan önce sera etkisinin
atmosferdeki diğer değişiklikler ile birleşince küresel ısınmanın
etkileri, Mars ve Dünya örnekleri üzerinden tartışılabilir.
5
Dakika
www.iklimicindegisin.org/videolar linkinden konu ile ilgili video
seçilerek izletilir.
15
Dakika
www.iklimicindegisin.org/sunum linkinden PowerPoint sunumu
eşliğinde anlatım yapılır.
5
Dakika
Sunum sonunda, sunum içeriği ile ilgili bir değerlendirme
yapılıp, yapılandırmacı bir yaklaşımla konu tartışmaya açılır.
Öğrencilerin katılımı sağlanır.
10
Dakika
Etkinlik tablosundan örnek etkinlik seçilerek öğrencilere
uygulanır.
ÜNİTE 2 | SERA ETKİSİ VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ | 15
ETKİNLİK 2.1
Aşağıda verilen tablolarda boş bırakılan yerleri verilen kelimeler ile doldurunuz.
İklim Değişikliğine Sebep Olan Doğal Etmenler
Göktaşı
çarpmaları
Güneşten
gelen enerjideki
değişim
Sera Etkisine Sebebiyet Veren Gazlardandır
CO2
Su buharı
İnsan Faaliyetleri Sonucu İklim Değişimine Sebep Olan Etmenlerdendir.
Ormanların
tarım amaçlı yok
edilmesi
Petrol Tüketimi
Atmosfere
Salınan Metan
Kelimeler
Aşırı Gübre
Kullanımı
Kömür Santralleri
Volkanik
Faliyetler
Doğalgaz
Santralleri
CH4
Aşırı Tüketim
N2O
Araç Sayısının
Artması
İnsan faliyetleri
sonucu atmosfere
salınan sera gazı
miktarı son yüzyılda
çok artmıştır
ÜNİTE 2
Y
D
Uçaklardan çıkan
gazlar sera etkisi
oluşturur
Y
Teknolojik faaliyetler
sera etkisine sebep
veren gazları
artırmıştır.
Küresel ısınma
buzulların erimesine
sebep verir
D
Y
D
Su buharı sera etkisini
artıran bir gazdır
Sera gazlarının en
önemlisi oksijendir
( O2 )
Sera etkisi olmasaydı
atmosferin sıcaklığı
-18°C civarında
olacaktı
8. ÇIKIŞ
Y
6. ÇIKIŞ
Y
7. ÇIKIŞ
5. ÇIKIŞ
D
D
4. ÇIKIŞ
Y
3. ÇIKIŞ
2. ÇIKIŞ
Y
D
1. ÇIKIŞ
D
16 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
ETKİNLİK 2.2
Aşağıdaki etkinlikte verilen bilgi doğru ise D, yanlış ise Y yönünde ilerleyiniz.
ÜNİTE 2 | SERA ETKİSİ VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ | 17
ETKİNLİK 2.3
Aşağıdaki önlemlerden sera etkisini azaltanların karşısına işaret (x) koyarak belirtiniz.
Sera Etkisi
Azalır
Doğal gaz santrali yerine kömür santralleri kurulursa
Enerji üretiminde rüzgar enerjisinin payı arttığında
Enerji tüketimini azaltacak tasarruf önlemleri alındığında
Evlerin ısı kaybını önleyici izolasyon malzemesi ile
kaplandığında
Su daha tasarruflu kullanıldığında
Ulaşımda toplu taşıma kullanım oranı arttığında
Fosil yakıt yerine alternatif enerjilerle çalışan araçlar
geliştirildiğinde
Tarım uygulamalarında doğal gübrelemeye geçildiğinde
Daha az tüketip, üretim için gerekli enerji miktarı azaltıldığında
Şehirlerden tekrar köylere göçün sağlanması ile
18 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
ETKİNLİK 2.4
KÜRESEL ISINMA DENEYİ
Etkinlik Süresi: 40 dakika
Özet
Öğrenciler yapacakları deney ile insan kaynaklı CO2 (Karbondioksit) salımının hava sıcaklığına etkilerini anlamaya çalışırlar.
Amaç
İnsan kaynaklı CO2 (Karbondioksit) salımının hava sıcaklığına etkisini gözlemlemek.
Hedeflenen Kazanımlar
Karbondioksit’in hava sıcaklığına etkisini incelemek, küresel ısınmanın etkilerini kavramak.
Öğrenciye Kazandırılacak Beceriler
İlişkilendirme, karşılaştırma, sebep sonuç ilişkisi kurma, gözlem.
Gerekli Malzemeler
Sodyum bikarbonat (kabartma tozu), sirke, su, Termometre, 2 adet erlen,
etiket, mantar tıpa, masa lambası, plastik balon.
ÜNİTE 2
Uygulama
• Bir miktar sirke ve su karıştırılıp iki kaba alınır.
• Oluşan karışımlardan birinin içerisine bir çay kaşığı miktarında sodyum bikarbonat (kabartma tozu) eklenip, kabın üzerine “CO2” yazılı
etiket yapıştırılır.
• İki erlenin ağızlarına mantar tıpa ve termometre yerleştirilir.
• Erlenler güneşi simule eden masa lambası altında 10 dakika tutulur.
• Termometre dereceleri düzenli olarak kaydedilir.
• İki erlen arasındaki sıcaklık farkı gözlenir.
Açıklama
Sodyum bikarbonat çözeltisinden oluşan karbondioksitin sıcaklığa etkisi
incelenen bu deneyde karbondioksit kaynağı olarak araç egzozundan elde
edilen gaz doğrudan kullanılabilir. Bu durumda deney için bir plastik balona ihtiyaç vardır. İnsan kaynaklı CO2 salımının hava sıcaklığına etkisinin
ÜNİTE 2 | SERA ETKİSİ VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ | 19
gözlemlendiği bu deneyde, sodyum bikarbonat kabın içerisine CO2 salar.
Bu da havanın ısınmasına sebep olur.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
ÜNİTE 3
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN GÖZLENEBİLİR
VE ÖNGÖRÜLEN ETKİLERİ
ÜNİTE 3 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN GÖZLENEBİLİR VE ÖNGÖRÜLEN ETKİLERİ | 21
ÜNİTE 3
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN GÖZLENEBİLİR
VE ÖNGÖRÜLEN ETKİLERİ
KONULAR
ÒÒ Tarıma Etkileri
ÒÒ Buzulların Erimesi ve Küçülmesi
ÒÒ Deniz Seviyesinde Yükselme
ÒÒ Aşırı Hava Olayları
ÒÒ İnsan Sağlığına Yönelik Tehditler
AMAÇ
İklim değişikliğinin olası etkilerini tartışmak.
KAZANIMLAR
• İklim değişikliğinin etkilerini açıklar, irdeler ve değerlendirir.
• İklim değişikliğinin doğaya ve insan yaşamına olan farklı etkilerini
ve doğurabileceği sonuçları bilir.
• Küresel ortalama sıcaklık artışının deniz ve okyanusların ısınmasına,
genleşmesine ve buzulların erimesine neden olduğunu bilir, sonuçlarını açıklar.
• Olağan dışı hava olayları ile iklim değişikliğinin ilişkisini kurar.
• İklim değişikliği ile bu olayların sıklığının veya şiddetinin artabileceğini bilir.
• İklim değişikliğinin insan sağlığına doğrudan ve dolaylı etkilerinin
nedenlerini açıklar.
• Ölümlere varan sonuçlar doğuracağının farkına varır.
• Deniz seviyesinin yükselmesinin şehirleri, yaşadığımız bölgeleri, karasal alanları, alçak konumlu kıyıların iç kesimlerini ve tarım alanlarını nasıl etkileyeceğini açıklar.
22 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
Dersin Sayısı
: 2
Dersin Süresi
: 40+40 dk.
Kavramlar: Kasırga, Sel, Deprem, Erozyon, Deniz Seviyesi,
Biyolojik Çeşitlilik, Sıtma.
Ders Materyali : Akıllı tahta, bilgisayar, etkinlik kağıtları, eğitici el kitabı
Derse Hazırlık : http://www.iklimicindegisin.org/uniteler adresinden
ders ile ilgili dökümanlar indirilip çoğaltılır.
ÜNİTE 3
ÖRNEK DERS İŞLENİŞİ
5
Dakika
Konuya giriş yapmak ve ilgi çekmek için, öğrencilere “Son
zamanlarda dünya üzerinde gerçekleştiğini duyduğunuz veya
gördüğünüz doğa olayları var mı?” gibi sorular yöneltilebilir. Daha
sonra “Yaşadığınız bölgede gözlemlediğiniz hava olayları nelerdir?” vb. sorular yöneltilerek öğrencilerin yorumlamaları sağlanır.
5
Dakika
www.iklimicindegisin.org/videolar linkinden konu ile ilgili video
seçilerek izletilir.
15
Dakika
www.iklimicindegisin.org/sunum linkinden PowerPoint sunumu
eşliğinde anlatım yapılır.
5
Dakika
Sunum sonunda, sunum içeriği ile ilgili bir değerlendirme
yapılıp, yapılandırmacı bir yaklaşımla konu tartışmaya açılır.
Öğrencilerin katılımı sağlanır.
10
Dakika
Etkinlik tablosundan örnek etkinlik seçilerek öğrencilere
uygulanır.
ÜNİTE 3 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN GÖZLENEBİLİR VE ÖNGÖRÜLEN ETKİLERİ | 23
ETKİNLİK 3.1
Aşağıdaki tabloyu son 10 yılda dünyada meydana gelmiş büyük doğal
felaketleri araştırarak doldurunuz.
Felaket Türü
Kasırga
Sel
Toprak Kayması
Görüldüğü Yer
Görüldüğü Yıl
Kayıp
24 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
ETKİNLİK 3.2
Aşağıda verilen etkilerden hangileri iklim değişikliğinin gözlenebilir ve
öngörülen etkilerinden sayıldığını yanındaki kutucuğu işaretleyerek belirtiniz.
Sıcak hava dalgaları meydan gelmesi
Kuraklığın artması ve çölleşme
Şiddetli ve ani yağışlarda artış
Tropikal fırtına ve tayfunların sayısında artış
Orman yangınlarının sayısının artması
Tarımsal haşare sayısında artış
Yer altı su kaynaklarında azalma
Buzulların erimesi ve küçülmesi
ÜNİTE 3
Tarımsal üretim potansiyelinde azalmalar
Deniz seviyelerinde artış
ÜNİTE 3 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN GÖZLENEBİLİR VE ÖNGÖRÜLEN ETKİLERİ | 25
ETKİNLİK 3.3
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN ETKİLERİ
Etkinlik Süresi: 40 dakika
Özet
Öğrenciler üçerli gruplara ayrılır ve seçilen konu başlığı ile küresel iklim değişikliği arasında sebep sonuç ilişkisini açıklamak için beş tane örnek yazmaları istenir.
Amaç
İklim değişikliğinin farklı etkilerini anlatmak, bu etkilerin karmaşık yapısını
ve birbirleriyle bağlantısını ortaya koymak.
Hedeflenen Kazanımlar
İklim değişikliğini etkilerini açıklar. Bu etkilerin doğa ve yaşamımız ile ilgili
sonuçlarının farkına varır.
Öğrenciye Kazandırılacak Beceriler
İlişkilendirme, eleştirel düşünme, sebep sonuç ilişkisi kurabilme.
Gerekli Malzemeler
Konu anlatılırken, iklim değişikliğinin etkileri ile ilgili senaryolar, haritalar,
grafikler, interaktif simülasyonlar ile görsel açıdan konu pekiştirilebilir.
Uygulama
Öğretmen iklim değişikliğini etkileri konusundaki bölümü dersin ilk 15 dakikasında anlatır. Öğrencileri üçerli gruplara ayırır ve her birine seçmesi için
bir konu başlığı verir. Öğrenciler gruplar halinde seçtikleri konu başlığı ve
küresel iklim değişikliği arasındaki sebep sonuç ilişkilerini tablo üzerinde
beş tane örnek vererek tartışırlar. Gruplar daha sonra öğretmenin yönlendirmesiyle bu örneklerden toplam 15 tane seçerek tahtada genel bir sebep
sonuç tablosu doldururlar.
26 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
Konular
Kasırgalar, deniz sularının yükselmesi, buzulların erimesi, canlıların yaşam
alanlarının değişmesi, su kaynakları
Konu Başlığı
ÜNİTE 3
SEBEP
SONUÇ
ÜNİTE 3 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN GÖZLENEBİLİR VE ÖNGÖRÜLEN ETKİLERİ | 27
ETKİNLİK 3.4
DOĞAL AFETLER
Bu etkinlikte bazı doğal afetlerle ilgili fotoğraflar yer almaktadır. Fotoğrafları inceleyiniz. Bu doğal afetlerden korunmak için alınabilecek önlemleri
fotoğrafların yanlarında verilen alanlara yazınız.
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
.......................................................................................................
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
ÜNİTE 4
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN
TÜRKİYE’YE ETKİLERİ
ÜNİTE 4 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN TÜRKİYE’YE ETKİLERİ | 29
ÜNİTE 4
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN
TÜRKİYE’YE ETKİLERİ
KONULAR
ÒÒ İklim Değişikliği Türkiye’yi Nasıl Etkileyecek?
AMAÇ
İklim değişikliğinin ülkemizdeki olası etkilerini ve karşılaşabileceği sorunları fark etmek.
KAZANIMLAR
•
İklim değişikliğinin Türkiye’yi ve yaşadığı bölgeyi nasıl etkileyeceğini irdeler.
•
İklim değişikliği nedeni ile kendi bölgesinde karşılaşabileceği sorunların farkına varır.
•
Türkiye’de ilkim değişikliğinin etkileri ile bazı hastalıkların riskinin
artabileceğinin ve daha sık görülmeye başlayabileceğinin farkına
varır.
•
İklim değişikliği sonucunda, bazı türlerin ve yaşam alanlarının yok
olma tehlikesi ile karşı karşıya olduğunu fark eder.
•
Ürünlerin nerede ve nasıl yetiştiğini, sofraya gelene kadar geçirdiği
aşamaları, doğal kaynakları ve iklimi etkilediğini bilir.
30 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
Dersin Sayısı
: 2
Dersin Süresi
: 40+40 dk.
Kavramlar: Sel, Heyelan, Kuraklık, Ekosistem, Endemik Tür.
Ders Materyali : Akıllı tahta, bilgisayar, etkinlik kağıtları, eğitici el kitabı
Derse Hazırlık : http://www.iklimicindegisin.org/uniteler adresinden
ders ile ilgili dökümanlar indirilip çoğaltılır.
ÜNİTE 4
ÖRNEK DERS İŞLENİŞİ
5
Dakika
Derse giriş ve dikkat çekmek ve öğrencilerin hazır bulunuşluk
düzeylerini tespit etmek için konu ile ilgili sorular sorulur. Örneğin,
“Sizce iklim değişikliği Türkiye’yi nasıl etkiliyor?” sorusu ile
başlanabilir.
5
Dakika
www.iklimicindegisin.org/videolar linkinden konu ile ilgili video
seçilerek izletilir.
15
Dakika
www.iklimicindegisin.org/sunum linkinden PowerPoint sunumu
eşliğinde anlatım yapılır.
5
Dakika
Sunum sonunda, sunum içeriği ile ilgili bir değerlendirme
yapılıp, yapılandırmacı bir yaklaşımla konu tartışmaya açılır.
Öğrencilerin katılımı sağlanır.
10
Dakika
Etkinlik tablosundan örnek etkinlik seçilerek öğrencilere
uygulanır.
ÜNİTE 4 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN TÜRKİYE’YE ETKİLERİ | 31
ETKİNLİK 4.1
DEĞİŞEN İKLİM VE SAĞLIĞIMIZ
Etkinlik Süresi: 30 dakika
Özet
Ünite 3’te (İklim Değişikliğinin Gözlenebilir ve Öngörülen Etkileri) ele alınan iklim değişikliğinin insan sağlığına etkileri konusu tekrar hatırlanır.
Uygulama bölümünde verilen sorular sorulur. Öğrenciler bu sorular üzerinden gruplar halinde iklim değişikliğinin Türkiye’de insan sağlığını nasıl
etkileyeceğini tartışırlar.
Amaç
İklim değişikliğinin sağlığımız üzerindeki etkilerini tartışmak. İklim değişikliği sonucu Türkiye’de hangi hastalıkların riskini artacağını, daha sık görülmeye başlayabileceğini ve alınabilecek önlemleri bilmelerini sağlamak.
Hedeflenen Kazanımlar
İklim değişikliğinin insan sağlığına yönelik doğrudan ve dolaylı bazı etkilerini ve nedenlerini açıklar. Ölümlere varan sonuçlar doğuracağının farkına
varır. Sağlığını korumak için alınabilecek basit önlemleri bilir.
Öğrenciye Kazandırılacak Beceriler
Eleştirel düşünme, ilişkilendirme, sosyal katılım
Gerekli Malzemeler
Kitap, dergi, internet, büyük resim kağıdı yada A4, A3 kağıtları
Uygulama
Öğrenciler gruplara ayrılarak aşağıdaki soruları cevaplar ve sınıfa sunmak
üzere 3-4 dakikalık kısa bir sunum hazırlarlar.
Sorular
• İklim değişikliği sonucu Türkiye’de hangi hastalıklar yaygınlaşabilir,
hangi hastalıkların görülme riski artabilir, neden?
• Hastalıkların artmaması için ne gibi önlemler alınabilir?
• İklim değişikliği ile birlikte hangi bölgeler hastalıktan daha çok etkilenebilir?
32 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
Öğrencilere bu konuyu tartışmaları ve araştırmaları için 5 dakika süre verilir. Süre sonunda her grup sunumlarını yapar. Sunumlar yapılırken, öğretmen her bir grubun sunumlarından tahtaya notlar alır. Sunumların tamamlanmasının ardından öğretmen, konuyu toparlayarak iklim değişikliğinin
Türkiye’de sağlık üzerine etkilerini kısaca özetler.
ÜNİTE 4
Tartışma
Yaşadığınız şehirde iklim değişikliği ile beraber hangi hastalıkların artma
riski olabilir? İliniz yada ilçenizdeki sağlık kurumları iklim değişikliğinin insan sağlığı üzerine etkilerinden, suyla bulaşan hastalıkların görülme sıklığından, hastalık yapıcı etkenlerin artma olasılığından haberdar mı? Öğrencilerden, yakındaki toplum sağlığı merkezi yada aile hekimi ile bu konuda
bir röportaj yapmaları istenebilir.
ÜNİTE 4 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN TÜRKİYE’YE ETKİLERİ | 33
ETKİNLİK 4.2
Etkinlik Süresi: 40 dakika
Özet
Öğrencilerden, iklim değişikliğinin Türkiye’ye etkileri konusunda yapabileceklerini gruplar halinde tartışarak; öykü, afiş ve slogan hazırlayıp sunmaları istenir.
Amaç
İklim değişikliğinin Türkiye’ye etkileri konusunda yapılabileceklerle ilgili
öğrencilerin düşünmesini sağlamak.
Hedeflenen Kazanımlar
İklim değişikliğinin Türkiye’ye etkilerini irdeler.
Öğrenciye Kazandırılacak Beceriler
Öğrencilerin yaparak-yaşayarak öğrenmesine imkan verir. Öğrencilerin yaratıcılıkları gelişir. Öğrencilerin ilgi, yetenek ve yaratıcılıklarını ortaya çıkarır. Çekingen öğrencileri aktif hale getirmeyi sağlar. Öğrencilerin iş birliği
içinde çalışmalarını sağlar. Öğrencilere verilen kurallara uyma alışkanlığı
kazandırır. Gerekli Malzemeler
Her grup için bir karton (yoksa A3 veya A4 kağıtları, arkası boş müsvette
kağıtlar bantlanıp birleştirilebilir), renkli kalemler ve keçeli kalemler, yapıştırıcı, görsel malzeme içeren gazete ve dergiler, düdük, makas.
Uygulama
Öğrencilerin zihinlerinde oluşan soru işaretlerini gidermeleri için sınıfta
öykü, afiş, ve slogan olmak üzere 3 grup “İklim Değişikliğinin Türkiye’ye Etkileri” istasyonu oluşturulur. Öğrenciler bu istasyonlara dağıtılır. Öğretmen
elindeki düdüğü çalar ve öğrenciler belirlenen süre içerisinde ( ortalama 10
dk ) çalışmalarını yapmaya başlar. Öğretmen süre sonunda tekrar düdüğü
çaldığında öğrenciler çalışmalarını bırakıp diğer grubun çalıştığı masaya
geçer ve onların çalışmalarına kaldıkları yerden devam ederler. Çalışmalar
bu şekilde devam eder. Bütün öğrenciler tüm istasyonları dolaşır, böylece
başlanmış bir işe katkı sağlama ve işi bitirme amaçlanır.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
ÜNİTE 5
ÇÖZÜM
ARAYIŞLARI
ÜNİTE 5 | ÇÖZÜM ARAYIŞLARI | 35
ÜNİTE 5
ÇÖZÜM
ARAYIŞLARI
KONULAR
ÒÒ İklim Değişikliği ile Küresel Mücadele
ÒÒ Türkiye’de İklim Değişikliği ile Mücadele
ÒÒ Bireysel Olarak Alınabilecek Önlemler
AMAÇ
İklim değişikliğinin küresel bir sorun olduğunu ve çözüm için ülkelerin,
iş dünyasının, sivil toplum kuruluşlarının ve bireylerin hep birlikte hareket
etmesi gerektiğini anlatmak. İklim değişikliği ile mücadele için yapılabilecekler konusunda bireylerin düşünmesini sağlamak.
KAZANIMLAR
• İklim değişikliği ile mücadeleye birey olarak katkıda bulunabileceğinin farkına varır.
• Doğru tüketim alışkanlığı ve tasarruf kavramlarını bilir.
• Kendi yaşantısında iklim değişikliği ile mücadele için gerekli adımları atar.
• Çevresindekileri bilgilendirir ve teşvik eder.
• Enerji tasarrufu yaparak iklim değişikliği ile mücadele çabalarına
katkı sağlayacağını bilir ve uygular.
• İklim değişikliğinin etkilerine uyum sağlamaya yönelik çözümlerin
önemini bilir. İklim değişikliği ile mücadele ve çözüm için geniş kitlelerin bilinçlendirilmesinin ve katılımın gerektiğini fark eder.
36 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
Dersin Sayısı
: 2
Dersin Süresi
: 40+40 dk.
Kavramlar
: Kyoto Protokolü, Paris İklim Değişikliği Konferansı,
Tasarruf.
Ders Materyali : Akıllı tahta, bilgisayar, etkinlik kağıtları, eğitici el kitabı
Derse Hazırlık : http://www.iklimicindegisin.org/uniteler adresinden
ders ile ilgili dökümanlar indirilip çoğaltılır.
ÜNİTE 5
ÖRNEK DERS İŞLENİŞİ
5
Dakika
Derse giriş ve dikkat çekme unsuru olarak, öğrencilere, geçtiğimiz
dönemlerde gerçekleştirilen Paris İklim Değişikliği Konferansı’nın
basına yansıyan çıktılarından haberdar olup olmadıkları sorulur.
5
Dakika
www.iklimicindegisin.org/videolar linkinden konu ile ilgili video
seçilerek izletilir.
15
Dakika
www.iklimicindegisin.org/sunum linkinden PowerPoint sunumu
eşliğinde anlatım yapılır.
5
Dakika
Sunum sonunda, sunum içeriği ile ilgili bir değerlendirme
yapılıp, yapılandırmacı bir yaklaşımla konu tartışmaya açılır.
Öğrencilerin katılımı sağlanır.
10
Dakika
Etkinlik tablosundan örnek etkinlik seçilerek öğrencilere
uygulanır.
ÜNİTE 5 | ÇÖZÜM ARAYIŞLARI | 37
ETKİNLİK 5.1
Aşağıdaki anketi öğrenciler aile çevresi ya da mahallelerindeki kişilere
uygulayarak onların küresel ısınma ile ilgili fikirlerini alırlar. Daha sonra çıkan sonuçları değerlendirerek küresel ısınmanın çevresinde ne ifade ettiğini irdeler.
Yaşınız
0-18
19-25
26-65
+65
Küresel ısınma bir dünya sorunu mu?
Küresel ısınmanın durması için kentleşme durmalı mı?
Fosil yakıtlarının kullanımı azaltılıp elektrik kullanılmalı
mı?
Bilimin sürekli gelişmesi küresel ısınmayı artırır mı?
Küresel ısınma insan sağlığını etkiler mi?
Küresel ısınma dünyanın sonunu getirecek düzeyde
midir?
Doğal alanların tahribatı küresel ısınmayı artırır mı?
Evet
Hayır
38 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ
ETKİNLİK 5.2
Etkinlik Süresi: 40 dakika
Özet
Öğrencilere iklim değişikliğinin çözümleri ile alakalı hikaye veya filme katkı
sağlayarak bitirmeleri istenir.
Amaç
İklim değişikliği ile mücadele etmek için farklı yöntemler olduğunu ve bu
yöntemlerin ancak geniş katılımlı çözümlerle mümkün olabileceğini anlatmak.
Hedeflenen Kazanımlar
İklim değişikliğinin etkilerine uyum sağlamaya yönelik çözümlerin önemini bilir. İklim değişikliği ile mücadele ve çözüm için geniş kitlelerin bilinçlendirilmesinin ve katılımının gerektiğini fark eder.
Öğrenciye Kazandırılacak Beceriler
Öğrencilerin yaparak-yaşayarak öğrenmesine imkan verir. Kavrama ve kıyaslama becerisi kazandırır. Yaratıcı düşünme becerisi kazandırır.
Gerekli Malzemeler
Konu ile ilgili kısa video veya hikaye.
ÜNİTE 5
Uygulama
İklim değişikliği ve çözüm arayışı ile ilgili hikaye okunur veya film izletilir.
Hikaye veya film belli bir noktada kesilir. Öğrencilerden hikayenin veya filmin devamında neler olabileceğine dair tahminleri alınır. Öğrenci görüşleri veya tahminleri tahtaya yazılabilir. Görüşler alındıktan sonra hikaye veya
film devam ettirilir ve öğrenci tahminleri ile karşılaştırılır.
ÜNİTE 5 | ÇÖZÜM ARAYIŞLARI | 39
ETKİNLİK 5.3
Aşağıdaki resim iklim değişikliğinin çözümü için bireysel olarak alınabilecek bazı önlemleri göstermektedir. Sizin okulunuzda iklim değişikliğinin
çözümü için bireysel olarak alınabilecek önlemler ile ilgili ne tür çalışmalar
yapılıyor?
NOTLAR
40 | İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ FARKINDALIK GELİŞTİRME PROJESİ