Ünite Ürün Dosyası Sunumu NEWTON'UN HAREKET YASALARI 1 •Hazırlayanlar: •Abdullah KARABULUT •Selahattin BİLGİN •Kemal DENİZ •Bayram ARSLAN İÇERİK Newton’un 1)Eylemsizlik kanunu 2) Dinamiğin temel ilkesi 3) Etki-tepki kanunu 2 3 ÜNITE ÖZETI Newton’un 3 tane olan hareket yasaları öğretilecek. 4 Bu kanunlar: 1) Eylemsizlik kanunu 2) Dinamiğin temel ilkesi (F=m.a) 3) Etki-tepki kanunu dur. Newton bu kanunları belirlerken Galileo'nun fikirlerinden yararlandı. 5 1) EYLEMSIZLIK KANUNU Newton'u eylemsizlik kanununa götüren şey Galileo'nun aşağıdaki deneyidir. (lütfen başlat düğmesine basınız.) 6 EYLEMSIZLIK KANUNU Bu deneyde top sürtünmesiz ortamda hareket ettiğinden sürekli eski yüksekliğine çıkar. Düzlemlerin eğimi değiştiği halde bu kural değişmez. Eğer düzlem yataylaşırsa cisim yükselemeyeceğinden sonsuza kadar düzgün doğrusal hareket yapar. 7 Eylemsizlik Kanunu Galileo'nun deneyinden Newton'un çıkardığı sonuç (1. hareket kanunu) şudur: Bir cismin üzerine etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfır ise cisim hareket durumunu korur. 8 EYLEMSIZLIK KANUNU Yani duruyorsa durmaya devam eder, hareket halindeyse düzgün doğrusal hareket yaparak hareketini sürdürür. Ama asla yavaşlamaz veya hızlanmaz veya hareket yönünü değiştirmez. 9 EYLEMSIZLIK KANUNU FNET = 0 Bir cismin üzerine etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfır ise cisim hareket durumunu korur. Yani duruyorsa durmaya devam eder, hareket halindeyse düzgün doğrusal hareket yaparak hareketini sürdürür. 10 EYLEMSIZLIK KANUNU Ama asla yavaşlamaz veya hızlanmaz veya hareket yönünü değiştirmez. 11 2) Dinamiğin Temel İlkesi (Kuvvet İvme İlişkisi) Newton'un 1. kanunu cisme etkiyen net kuvvetin sıfır olduğu durumları açıklıyordu. Net kuvvet sıfır ise cismin ivmeside sıfırdır. 12 DINAMIĞIN TEMEL İLKESI 2. kanunu ise net kuvvetin sıfırdan farklı olduğu durumları açıklar. Cisme uygulanan net kuvvet cismin ivmesiyle doğru orantılıdır. F: Net kuvvet, m: kütle, a: ivme 13 DINAMIĞIN TEMEL İLKESI F=M.A 14 DINAMIĞIN TEMEL İLKESI Newton'un 1. kanunu cisme etkiyen net kuvvetin sıfır olduğu durumları açıklıyordu. Net kuvvet sıfır ise cismin ivmeside sıfırdır. 2. kanunu ise net kuvvetin sıfırdan farklı olduğu durumları açıklar. Cisme uygulanan net kuvvet cismin ivmesiyle doğru orantılıdır. 15 3) Etki Tepki Kanunu Evrendeki bütün kuvvetler kendi zıttı ile birlikte var olur. Örneğin Dünya Ay'ı çekiyorsa, Ay da Dünya'yı aynı kuvvetle çeker. 16 ETKI TEPKI KANUNU ETKI = TEPKI 17 ETKI TEPKI KANUNU Evrendeki bütün kuvvetler kendi zıttı ile birlikte varolur. Örneğin Dünya Ay'ı çekiyorsa, Ay da Dünya'yı aynı kuvvetle çeker. Eğer bir A cismi bir B cismine kuvvet uygularsa, B cismide A cismine kuvvet uygular. Bu kuvvetler eşit büyüklükte ama zıt yöndedir. 18 19 20 Etki Tepki Kanunu Şekildeki cisim yatay düzlemde duruyorken cisme W (ağırlık) ve N (normal kuvvet) kuvvetleri etki eder. Ağırlık Dünya'nın cisme uyguladığı çekim kuvvetidir. Dünya cismi W kuvvetiyle çekiyorsa, cisimde Dünya'yı aynı büyüklükteki G kuvvetiyle çeker. 21 Etki Tepki Kanunu Cisim ağırlığı sayesinde zemine F kuvveti uyguluyorsa, zeminde cisme eşit büyüklükte N kuvvetini uygular. Yani , cisim zemine F kadar etki etmiş zemin de cisme N kadar tepki göstermiştir. 22 Etki Tepki Kanunu Şekildeki kuvvetlerin uygulama noktaları önemlidir. W cismin ağırlık merkezine, N cismin tabanına, F zemine, G ise Dünya'nın kütle merkezine uygulanmıştır. 23 ÖRNEK SORU Şekildeki sürtünmesiz sistemde, cisimler serbest bırakılırsa m kütleli K cisminin ivmesinin yönü ve büyüklüğü ne olur? (sin370 = 0,6; yer çekimi ivmesi g'dir.) A) 1 yönünde g/15 B) 1 yönünde g/5 C) 2 yönünde g/6 D) 2 yönünde g/15 E) 2 yönünde g/5 24 25 DÜNYAYA NASIL GÖRÜNDÜĞÜMÜ BİLMİYORUM; AMA BEN KENDİMİ, HENÜZ KEŞFEDİLMEMİŞ GERÇEKLERLE DOLU BİR OKYANUSU KIYISINDA OYNAYAN, DÜZGÜN BİR ÇAKIL TAŞI YA DA GÜZEL BİR DENİZ KABUĞU BULDUĞUNDA SEVİNEN BİR ÇOCUK GİBİ GÖRÜYORUM. 26 FAYDALANDIĞIMIZ KAYNAKLAR www.lisefizik.com www.onlinefizik.com www.forumfizik.com http://www.google.com.tr/imghp?hl=tr &tab=wi 27 HAZIRLAYAN Bayram ARSLAN
