DİCLE ÜNİVERSİTESİ DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ AĞIZ DİŞ ÇENE HASTALIKLARI 4. SINIF FİNAL DERS ÖDEVİ ÖDEV KONUSU ALVEOLİT OLMASINA ZEMİN HAZIRLAYAN FAKTÖRLER,ALVEOLİT TEDAVİ YÖNTEMLERİ VE ALVEOLİT TEDAVİSİNDE PRF(TROMBOSİTTEN ZENGİN FİBRİN) KULLANILMASI ÖĞRENCİ ADI SOYADI SEFKAN TAŞ ÖĞRENCİ NUMARASI 16150096 SORUMLU HOCA PROF DR. BEYZA KAYA Giriş Alveolit temel olarak diş çekildikten sonra olması gereken pıhtılaşma oluşumunda meydana gelen sorunlardan kaynaklı çekim soketinin enfekte olmasıdır. Öncelikle alveolit oluşumunda gerçekleşen anormallikleri anlayabilmek için ve efektif bir tedavi uygulayabilmek için normal diş çekim sürecinde bölgede oluşan olayların işleyiş sürecini iyi anlamak gerekir. Bu yüzden öncelikle normal diş çekiminden sonra gerçekleşen fizyolojik olayları inceleyelim. Normal iyileşme süreci Diş Çekimi Öncesi 46 Numaralı diş Çekimden hemen sonra görülen çekim soketi. Kan çekim bölgesini tamamen doldurur. Aktif trombositler ile kanama yavaşlar. Çekim soketi 3.gün.Kan pıhtısı makrofajlar tarafından parçalanır ve fibroblastların granülasyon dokusuna göçü, daha fazla iyileşme için bir çerçeve sağlar. Çekimden bir hafta sonra. Soketin yüzeysel tabakaları yoğun bir enflamatuar hücre tabakası içerir; rejenere dişeti dokusu eritematöz görünür. Erken epitel göçü soket boyunca rejenere dişeti dokuları arasında hafif temasa yol açar. Çekimden iki hafta sonra. Soket şimdi granülasyon dokusu ve osteoid (önceden kemikleşmiş kemik matrisi) ile dolmuştur. Soketin üstündeki dişetinde hala lingual ve bukkal bölümler biraz eritemli ve şişmiş gibi görünür. Çekimden bir ay sonra. Rejenere dişeti dokuları birbirine yaklaşmıştır ve eritematöz kırmızıdan çok pembe renkte, daha az şişmiş görünür. Soketin apikal ve lateral yönlerinde yeni kemik oluşumu başlar. Çekimden altı hafta sonra. Alan neredeyse tamamen yüzeyde iyileşmiştir. Artık rejenere dişeti dokusu soketin çoğunluğunu oluşturur. İyileşme sürecine histolojik olarak kemik birikimi hakimdir ALVEOLİTİN ETYOLOJİ VE RİSK FAKTÖRLERİ Alveolar osteititis, alveolit ,dry soket yada ‘kuru soket’ %37 oranında diş çekimi sonrasında oluşan bir komplikasyon olarak rapor edilmiştir. Semptomları tipik olarak çekim bölgesi etrafında 1-3 gün sonra artan ağrıyı içerir ve genellikle analjeziklerden yanıt alınmaz. Alveolit klinikte tipik olarak kan pıhtısı oluşmamış açık bir soket olarak görülür. Bu durum bazı çekimlerden sonra görülür. Pıhtılaşma oluşumu için yeterli düzeyde bir kanama olmayabilir. Alveolitin kesin etiyolojisi belirsiz olmasına rağmen, kan pıhtısının oluşmamasında çeşitli risk faktörlerinin rol oynadığı bulunmuştur; • Operasyon sonrasına hastanın talimatlara uymaması • Sekonder bozuk pıhtı oluşumu: sigara içme, oral kontraseptif kullanımı, çekim sırasında cerrahi travma ve çekilecek diş çevresinde perikoronit gibi enfeksiyon • Bakteriyel oluşumlar ve fibrinolozis • Kadınlarda ve daha önce kuru soket gelişmiş olanlarda gelişme riski daha yüksek olduğu düşünülmektedir. Risk faktörleri şunları içerir: • Oral kontraseptif • Radyoterapi • Önceden geçirilmiş Alveolit • Alt molar diş çekimi • Sigara içenler • Kadınlar • Osteosklerotik hastalık (Paget hastalığı) • Yaşlılık grubu (26 yaş üstü ) • Cerrahın deneyimi MİKROBİYOLOJİSİ -Streptococcus viridians, Streptococcus,Bacillus coryneform, Proteus vulgaris, Pseudomonas aeruginosa, Citrobacter freundii, ve Escherichia coli mikroorganizmaların varlığı bölgede bulunmuştur. -Çekim sahasında Actinomyces viscosus ve Streptococcus mutans mikroorganizma bağlantısı da gözlenmiştir, soketin iyileşmesi engellenir. Alveolit,üçüncü molar çekimleri dahil olmak üzere mandibular molar çekimlerinin % 30'undan fazlasında oluşur. Bu rutin çekimlerin sadece % 5'ini oluşturabilen diğer bölgelerde çok daha düşük bir prevalansla oluşur. Çekim boşluğunda pıhtı oluşmaması durumunda tükürük, yiyecek artığı, bakterilerin birikimi büyük risk oluşturur. British National Formulary (BNF) vaka raporlarını analiz ettikten sonra, 'açık yaraların' alerjik reaksiyon olasılığını artırabileceği varsayılmıştır. Dişlerin çürük lezyonlarının varlığı önemlidir. Yaraya nüfuz eden agresif patojenik bakteriler, aktif olarak çoğalır ve cerahatli bir enfeksiyona yol açar. Antiseptik ilaçlar sadece küçük bir etki sağladığından, bu durumda alveolitleri durdurmak çok zordur. Azalan bağışıklık ayrıca bu komplikasyonun ortak bir nedenidir. Zayıflamış bir gövde, deliğe sıkıca yerleştirilmiş olan piyojenik mikroplara dayanamaz. Bu nedenle solunum sisteminin bulaşıcı hastalıkları sırasında diş çekimi önerilmemektedir. Periodontitis tanısı olan bir dişi çekilirken, mutlaka dişle çıkamayan, ancak deliğin derinliklerinde kalan bir kist veya granülasyonu çıkarılmalıdır. Alveolitin ilk belirtileri •Zarar görmüş dokular alanındaki diş etlerinin şişmesi ve kızarıklığı, •Ağız kokusu •Yakın bölgelere ve dokulara yayılan şiddetli büyüyen ağrı, •Yüksek sıcaklık (38–39 ° С), •Kırgınlık, •Sokette kan pıhtısı eksikliği, •Sokette grimsi plak oluşumu ve kan pıhtısı olmaması, •Şişmiş lenf düğümleri •Yanakların şişmesi (her zaman değil). ALVEOLİTİN TEDAVİSİ Alveolit tedavi yöntemleri üç gruba ayrılabilir: 1.Koruyucu tedavi - Farklı antiseptikler ile soketin yıkaması ve antibakteriyel çözeltiler; ilacın yerleştirilmesi antibakteriyel, analjezik ve antifibrinolitik içeren bileşenleri; lazer tedavisi 2.Cerrahi konservatif tedavi - Soketin anestezi ve küretajı nekrotik ve enfekte dokuların çıkarılması, çözünmüş kan pıhtısı; sokete ilacın yerleştirilmesi; soketin suture edilmesi. 3. Radikal cerrahi tedavi - Soketin anestezi ve küretajı nekrotik ve enfekte olmuş sert ve yumuşak dokuların çıkarılması; soketin plastik kaplaması komşu dokularla mukosperiosteal flep. Gerektiği zaman, lokal tedavi, sistematik bir alım ile birleştirilir. 5 ila 10 gün boyunca antibiyotikler ve analjetikler. Alveolitlerin erken evrelerinde tedavisi Hasta derhal yardım isterse, diş etleri iltihaplanır almaz, diş yuvasının alveolitinin tedavisi aşağıdaki aşamalardan oluşacaktır. 1.Lokal anestezi. 2.Soketi antiseptik bir çözelti ile yıkamak. 3.Soketin irin saflaştırılması, dokuların tahrip olmuş elemanları ve granülasyon parçacıkları. 4.Bir antiseptik ile oyuk boşluğunun tekrar tekrar yıkanması. 5.Steril gazlı bez ile kuyunun yüzeyinin kurutulması. 6.Yarayı bir antiseptik ile nemlendirilmiş gazlı bezle örtmek. Burgoyne, 48 saatlik tedaviden sonra meydana gelen ağrı seviyelerinde öjenol ile topikal anestezik jel uygulaması arasında hiçbir fark göstermedi. Aşağıdaki ilaçlar alveolitin ev tedavisi için antiseptik olarak kullanılabilir. •Corsodyl •Hexicon •Stomatidin •Klorheksidin •Eludril Bazı çalışmalar klorheksidin (% 0.12 ve % 0.2) ile kuru soketin önlenmesinde de bazı faydalar sağladığına dair kanıtlar olduğu sonucuna varmışlardır. Dört çalışmada klorheksidin gargara kullanımı ile ilgili olumsuz reaksiyonlar bildirilmiştir. Diş boyama, gastrointestinal semptomlar, parestezi ve kötü tat dahil edilmiştir. Çalışmaların hiçbirinde ciddi bir yan etki bildirilmemiştir, ancak son zamanlarda literatürde ciddi olaylar bildirilmiştir ve hastalara klorheksidin reçete edilirken bu akılda tutulmalıdır. -Klorheksidin jelin çekim sonrası bölgeye hızlıca uygulanmasında olumsuz reaksiyon bildirilmemiştir. -Cochrane sistematik incelemeleri, tedaviden hemen sonra çekim soketlerine yerleştirilen klorheksidin jeli (% 0.2) kullanımının yaklaşık % 60 Alveoliti önlemeye yardımcı olabileceğini düşündürmektedir. Aşağıdaki ilaçlar alveolitin tedavisi için antibiyotik olarak kullanılabilir: -Amoxiclav 625 mg tabletler (5-7 gün boyunca günde 2 kez) -Unidox-solutab 100 mg (5-7 gün boyunca günde 2 kez) -0.25 Lincomycin kapsülü (günde 3 defa 2 kapsül)(Mide bağırsak problemleri yan etkisi yaygın) Alveolit tedavisi açısından: sistemik tedavi kullanımı antibiyotiklerin alveolit riskini % 38 oranında azaltabileceğini göstermiştir. Klorheksidin ve antibiyotik profilaksisi ile ilişkili olabilecek aşırı duyarlılık reaksiyonları oluşturma riski düşünülmelidir. Fizik tedavi prosedürleri bazen diş çekildikten sonra alveolit tedavisi için kullanılır: •Mikrodalga tedavisi •Helyum-neon lazer ile tedavi •UFO •Flyuktuorizatsiya. -PRF kullanılması iyileşmeyi hızlandırır, ameliyat sonrası ağrıyı azaltır ve kuru soketi önler. -Son zamanlarda birçok yazar alt üçüncü azı dişlerini çıkardıktan sonra PRF kullanımının kuru soket önlemede çok iyi sonuçlar verdiğini belirtmiştir. PRF'nin görünümü. (A) Santrifüj ile üretilen üç kan fraksiyonu: PPP, PRF ve kırmızı kan hücreleri. Yarı saydam jöle yapısı ve pürüzsüz bir yüzeye sahip (B) PRF jel, dayanıklı ve elastiktir. (C) PRF membranı. PRF, trombosit açısından zengin fibrin; PPP, trombosit açısından zayıf plazma. A) Diş çekilmeden önceki ağız içindeki görünümü. B) Çekim soketi C) PRF’ in sokete yerleştirilmesi D) Çekim soketinin kapatılması 46 yaşındaki erkek hasta 5 gün önce çekilen dişinden kaynaklı ağrı ve şişlik şikayetiyle Doğa Ağız ve Diş Sağlığı Kliniğimize başvurdu. Hasta bu şikayetlerine ek olarak aldığı ağrı kesicilerin ağrıyı kesmeye bir faydası olmağından ve son 3 gündür hissettiği ağız kokusundan da bahsetti. a) Diş 15 üzerindeki kuru soket Yapılan ağız içi ve radyografik muayenede hastanın sağ üst arka bölgesinde 15 numaralı dişin çekiminden sonra oluşmuş alveolit tespit edildi. b) Diş bölgesinden alınan periapikal röntgen Hastaya anestezi yapıldı, ekstraksiyon yarası mekanik küretlerle temizlendi ve % 3 oksijen,% 10 povidoniyodin ve salin ile çekim boşluğu iyice yıkandı Soketin etrafındaki marjinal dişeti neşter kullanılarak yenilendi c) Çekim soketinin debrimantı ve temizlenmesi PRF(Trombositten Zengin Fibrin) membranı, Choukroun J ve ark. yöntemiyle elde edildi. Venöz kan, hastadan 10 ml'lik bir vakum test tüpünde 8 dakika boyunca 1500 dev / dak. santrifüje (PRF DUO) konur. Soket steril bir gazlı bez steril edildi ve daha sonra trombositten zengin fibrin(PRF) ile dolduruldu d) Soketin PRF membran ile doldurulması Daha sonra yaranın kenarları dikildi. Yüksek riskli hastanın tıbbi durumu 5-7 günlük bir süre için antibiyotik tedavisi reçete edildi (Ampisilin 3x1g). e) Yaranın dikilmesi Hastaya 7 günlük bir süre için ağız hijyenini ve yeterli beslenmeyi sürdürmesi talimatı verildi. Dikişler operasyondan 7 gün sonra çıkarıldı f) Ameliyattan sonraki 7.gün sonuç SONUÇ Bu çalışmanın sonuçlarına göre trombosit açısından zengin fibrin (PRF) başarıyla kuru soket tedavisinde kullanılabilir. Bize göre, bu yöntemin avantajları soketin hızlı bir şekilde epitelizasyonu ile yürütülmesi kolay, her bir diş hekimi tarafından gerçekleştirilebilir ve ağrı seviyeleri üzerinde hızlı bir etkisi vardır.
