BTÖ 303 İşletim Sistemleri

İşletim Sistemleri
Operation Systems
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Genel Bakış

Bu bölümde aşağıdaki konular ele alınacaktır
◦ İşletim sistemi kavramı
◦ İşletim sistemlerinin genel yapısı
◦ Tarihsel gelişim süreci
◦ İşletim sistemlerine hızlı bakış
◦
◦
◦
◦
Cloud computing
Sanallaştırma (virtualization)
Mobil işletim sistemleri
32 ve 64-Bit işletim sistemleri
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
İşletim Sistemi Nedir?
Kısaca OS (Operation System) olarak da adlandırılır
 Asıl itibariyle bilgisayarınızda çalışan bir yazılımdır
 Donanımların doğrudan denetim ve yönetimini sağlar
 Temel sistem işlemlerini çalıştırır
 Uygulama yazılımlarına çalışabilecekleri ortamı sağlar
 Son kullanıcı için bilgisayar donanımını anlamlı hale getirir

Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Bilgisayar Katmanlarındaki Yeri
Uygulama Yazılımları
Sürücüler
Uygulama Yazılımları
Derleyiciler
Sistem Yazılımları
İşletim Sistemi
Makine Dili Komutları
Donanım
Fiziksel Birimler
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Genel Yapı
Arayüz
Kabuk
Çekirdek
Donanım
Kernel
Shell
GUI
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Grafiksel ve Komut Satırı Arabirimi
API’ler ve Komutlar
İşletim Sisteminden Beklenen İşlevler
Bilgisayarı Başlatma
Kullanıcı Arayüzü Sunma
Programları Çalıştırma
ve İşlem Yönetimi
Bellek Yönetimi
Kullanıcı
Yönetimi
Ağ Yönetimi ve Denetimi
Dosya Sistemi
ve Depolama
Yönetimi
Performans Kontrolü
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Internet Bağlantısı
Aygıt, Sürücü
ve I/O Yönetimi
Kernel




Çekirdek veya Core olarak da isimlendirilir
İşletim sisteminin kalbidir; yazılım ve donanımı birbirine bağlar
Donanıma kullanıcıların ve uygulama yazılımlarının doğrudan
erişimlerini sınırlandırır ve düzenler
Bir çok sistemde kabuk ve çekirdek ayrımı sadece
kavramsaldır
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Shell: Kabuk Katmanı
Kabuk katmanı çekirdeğe kullanıcı veya uygulama
arabirimlerinden gelen komutları iletmekten sorumludur
 Aynı zamanda çekirdekten aldığı bildirimleri ve çekirdeğin
geçerli durumunu arayüze iletir
 Uygulama yazılımları, API (Application Programming Interface)
adı verilen arabirimler ile kabuk katmanıyla konuşur
 Bu anlamda API’ler de kabuk katmanına
dahil edilebilirler
 API’ler yazılım geliştiriciler için SDK olarak
bilinen geliştirme kılavuzları sunarlar

Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
GUI: Grafiksel Kullanıcı Arayüzü



Monitörünüze yansıyan grafiksel görünümdür
Klavye ve fare aracılığı ile bilgisayarı birçok farklı iş için
kullanabilmenizi sağlar
Son kullanıcı açısından işletim sisteminin anlamı bu arayüzdür
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Metin Tabanlı Kullanıcı Arabirimi



Günümüzde GUI kavramı grafiksel arayüzleri ifade eder
Ancak MS-DOS gibi sadece komut girilebilen metin tabanlı
arabirimlere sahip işletim sistemleri de vardır
Linux veya sunucu işletim sistemlerinde ise komut satırı
işlevlerini kullanmak son derece kritik ve popülerdir
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Depolama Birimleri Yönetimi
ve Dosya Sistemi

Her işletim sisteminin bir depolama yönetim sistemi vardır
◦ FAT, NTFS, Linux SWAP … vb.
◦ Çoğu işletim sistemi birden fazla yöntemi destekler

Uygun şekilde biçimlendirilmiş her depolama biriminin bir kök
dizini; yani depolama başlangıç noktası vardır
◦ root\ , c:\ …. vb.

İşletim sistemi bu kök dizin içinde
alt dizinlerin ve dosyaların
oluşturulmasını ve yönetilmesini
sağlar
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Donanım Sürücüleri





İşletim sistemlerinin bağlı donanımları kullanabilmesi için
uygun sürücü yazılımına sahip olması gerekir
Her işletim sistemi, yaygın kullanıma sahip bir çok donanım
için yerleşik sürücüler bulundurur
Ancak işletim sisteminden sonra piyasaya çıkan donanımların
veya yenilenen sürücü yazılımlarının sisteme eklenmesi gerekir
Yerleşik sürücüler, bir donanımı sisteme
tanıtsa bile tüm fonksiyonları ile
çalıştırmayabilir
Üretici web sitesinden güncel sürücüleri
indirmek ve işletim sistemine eklemek
en doğru yöntemdir
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Programlama Dilleri ve Derleyiciler


Bir işi bilgisayara yaptırmak için
kabuk katmanına bir dizi komutun
bir düzen içinde verilmesi gerekir
Bu komutları oluşturmak için
kullanılan kod sistematiklerine
programlama dili denilir
◦ C++, C#, VB, Pascal, Cobol, Java
◦ Derleyici (compiler) yazılımlar
ile uygun biçime dönüştürülürler

Bu komutlar bir yorumlayıcı
tarafından kabuk katmanına
aktarılabileceği gibi, makine diline
çevrilerek de aktarılabilir
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Uygulama Yazılımları
Kategorisi
Örnekler
Kelime İşlemciler
Notepad, WordPad, MS Office Word, OpenOffice Writer
Hesap Tabloları
MS Office Excel, Corel Quattro Pro, OpenOffice Calc
Sunu
MS Office PowerPoint, Corel Presentations, OpenOffice Impress
Grafik
Paint, PhotoShop, PaintShopPro
Vektörel / 3D
Corel, Freehand, OpenOffice Draw, AutoCad, 3DMax, Maya
Veritabanı
MS Office Access, MS SQL Server, MySQL, Oracle Server
Yazılım / Tasarım
VS. Net, Dreamweaver, FrontPage
Ticaret
Muhasebe, Stok, Üretim Planlama vb. yazılımlar…
Web ve İletişim
Internet Explorer, Firefox, MSN Messenger, Google Talk, CuteFTP
Multimedya
Windows Media Player, Winamp, Ulead Video Studio
Güvenlik
Antivirüs, Firewall, Internet Filtreleme, PopUp Blocker
Oyun
Mayın Tarlası, Quake III, Counter-Strike
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Komut İşletim Yetenekleri





Mono Programming: Aynı anda tek işlevi yürütme (DOS)
Multi Tasking: Aynı anda birden çok görevi yapma (Windows)
Multi User: İki veya daha fazla kullanıcıya hizmet verebilme
Multi Processing: İki veya daha fazla CPU bulunması
Multi Threading: İşleri küçük parçalara ayırıp yürütebilme
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
İşletim Sistemlerinin Tarihsel Gelişimi

İlk bilgisayarlarda OS yoktu ve işlemler donanım kontrollü idi
◦ İşlemler bir panele takılan kablolarla makine dilinde yapılıyordu

Daha sonra yığın işlem yapabilen sistemler tasarlandı
◦ Manyetik bantlarda sıralanmış program komutlarının çalıştırılması

Entegre devrelerin kullanımı ve
bilgisayar tasarımlarının ilerlemesi
ile işletim sistemleri kullanılmaya
başlandı
◦
◦
◦
◦
IBM OS360 (1965)
UNIX (1970)
DOS - MacOS (1980)
Windows -Linux (1990)
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
UNIX İşletim Sistemi
İlk olarak AT&T Bell firması tarafından C dilinden yazıldı
 Ücretsiz ve her sisteme kolayca uyarlanabilir yetenekte idi
 Güncel işletim sistemleri, UNIX üzerinden geliştirilmiştir
 Açık kaynak kodludur; Linux’lar UNIX türevleridir
 Günümüzde kullanılan ticari sürümleri oldukça pahalı ve azdır
 Daha çok sunucu bilgisayarlarda kullanılan, kararlı sistemlerdir

Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
MacOS
Apple firmasının Macintosh bilgisayarları için özel olarak
tasarlanan bir UNIX türevidir
 İlk sürümlerinden beri güçlü ve renkli görsel bir arabirimi
vardır
 Masaüstü yayıncılık alanını hedefleyen özel bir bilgisayar
sistemi için geliştirilmesi, daha kararlı olmasını sağlamıştır
 Sınırlı hedef kitle ve pazar
payına rağmen, bir çok
yeteneği çok daha erken
tarihlerde kullanıcılarına
sunmuştur
 Günümüzde oldukça güçlü
sürümleri bulunmaktadır

Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
DOS: Disk Operating System





80’li yıllara damgasını vuran, siyah komut satırı ekranına sahip
IBM firmasının işletim sistemdir
Daha sonra Microsoft tarafından MS-DOS olarak sunulmuştur
Kendinden sonra gelen ve görsel arabirime sahip bir çok
işletim sistemi de, uzun süre MS-DOS tabanlı olmuştur
Ana görevi disket ve sabit
disk gibi saklama
ortamlarının yönetimidir
Bugün Windows’un DOS
tabanlı olmayan sürümleri,
bir komut satırı ekranı
ile DOS komutlarını
desteklemektedir
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
OS/2 ve Windows 3




DOS işletim sisteminin siyah ekranına karşın MacOS’un güçlü
görsel arabirimi, oldukça başarılı bir gelişim süreci sergiliyordu
IBM ve Microsoft, görsel bir arabirime sahip işletim sistemi
geliştirmeyi hedefleyerek OS/2 projesine başladılar
Bir süre sonra Microsoft projeden ayrılmış, IBM ise bir süre
daha projeyi sürdürmeye devam etmiştir
Microsoft görsel arabirime sahip
OS sürecinde ilk başarısını
Windows 3 ile elde etmiştir
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Windows 95






Microsoft’un tüketici odaklı ilk işletim sistemidir
Bugün %90’lık pazar payına ulaşan Microsoft hakimiyeti
Windows 95 ile başlamıştır
Grafik arabiriminin yanında bilgisayar kullanımını kullanıcılar
için son derece basitleştirmesi en önemli başarısıdır
Windows 95, genelde ev
kullanıcılarına hitap etmiştir
Windows 95’in iş istasyonlarını
hedefleyen kardeşi ise
Windows NT 3.1 olmuştur
Ev ve iş istasyonları için ayrı
Windows’lar çıkartma eğilimi
uzun süre devam etmiştir
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Hızlı Bakış: Windows Sürümleri





Windows 95, 98 ve ME sürümleri DOS tabanlıdır
Windows NT üzerine geliştirilen Windows 2000’in elde ettiği
başarı sonrasında DOS tabalı Windows’lar terk edilmiştir
Windows XP, Windows 2000
Popüler Windows Sürümleri
mimarisi üzerine kuruludur
Windows 95
Windows NT 3.1
XP sonrasında ev ve iş
Windows 98
NT Workstation 4
istasyonları için ayrı Windows
Windows ME
Windows 2000
versiyonları da terk edilmiştir
Windows XP
Home / Pro
Bunun yerine, daha az veya
Windows Vista
daha fazla özellik sunan farklı
Starter / Home Basic / Home Premium
Bussines / Ultimate
alt sürümlerin çıkartılması
Windows 7
yoluna gidilmiştir
Starter / Home Basic / Home Premium
Professional / Ultimate / Enterprise
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Microsoft Windows Serüveni
1985
1987
1990
1993
1993
1993
1995
1996
1998
1999
2000
2000
2001
2003
2006
2007
2008
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
2009
2010
Windows 98 ve NT




Windows 95’in ilk pencereleri, bir çok açıdan yetersizdi
Windows 98, bir önceki sürümün oldukça toparlanmış halidir
Windows 98 DOS tabanlı iken, kardeşi NT (New Technology),
Microsoft’un yeni nesil işletim sistemi teknolojisidir
Windows 98’in Second
Edition, en kararlı
Windows sürümlerinden
birisi olmuştur
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Windows ME ve 2000




Milennium Edition, en başarısız Windows sürümlerindendir
Windows 2000 iş istasyonları ve sunucular için sunulduğunda,
ev kullanıcıları için çıkartılmış bir ara sürüm niteliğindedir
Windows 2000 ise, gelecekteki Windows sürümlerinin de
temelini oluşturan çok ciddi bir altyapıya sahip sistemdir
Halen Windows 2000 ile çalışan çok sayıda sunucu vardır
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Windows XP





XP, en uzun soluklu Windows sürümüdür (6 yıl aktif kullanım)
Windows NT ve 2000 ile aynı alt yapıyı kullanır
Microsoft Windows XP için verdiği desteği yavaş yavaş
azaltmaktadır; sadece SP2 ve üzeri için destek sunmaktadır
Günümüzde çoğu kullanıcı halen Windows XP kullanmakta;
hatta Vista ve sonraki sürümlere geçişte direnmektedir
Aynı zamanda halen çoğu
kullanıcının ihtiyacına cevap
verebilecek durumdadır
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Windows Vista

Vista, Windows’da özellikle görsel açıdan devrim niteliğindedir
◦ Auro özelliği olarak sunulan şeffaf ve 3 boyutlu pencereler
◦ Çok daha şık bir tasarım ve uyumlu renkler
◦ Gerçek zamanlı multimedya ve pencere önizleme destekleri
◦ Programcılar için çok basit “ileri düzey grafik işlemler” kütüphaneleri

Görsel yeniliklerin yanında çok sayıda gelişme de sunmaktadır
◦ IPv6 desteği ve gelişmiş ağ
yönetim hizmetleri
◦ Yerleşik güvenlik duvarı ve ileri
düzey güvenlik servisleri
◦ Oldukça başarılı yeni bir klasör
gezinti ve dosya listeme sistemi
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Windows Server Ailesi




Windows XP’ye eşlik eden sunucu sürümü Server 2003’tür
Windows Server 2008 ise Vista ve Windows 7’ye eşlik eder
Windows Server ailesi, bir çok yönden Windows 2000 Server
sürümünü takip eder; süreçler çok fazla farklılaşmamıştır
Windows Home Server ise, ev ve küçük işyeri ağlarında
kullanılması amacıyla piyasaya sürülmüş sınırlı bir sürümdür
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Windows 7

Windows 7,Vista Core kullanmaktadır; yani 7. sürüm değildir
◦ Vista’ya geçişteki sürücü sıkıntıları büyük oranda yaşanmayacaktır


Vista’nın problemleri giderilmiş, daha performanslı halidir
Vista sonrasında bir çok geliştirme içermektedir
◦ Kullanıcıyı rahatsız eden abartılı güvenlik uyarları daha düzenlidir
◦ Başlat menüsü ve görev çubuğu yeni nesil bir tasarıma sahiptir
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Linux Kernel





İlk linux çekirdeğini, 1991 yılında Linus Torvalds hazırlamıştır
UNIX’e benzer bir yapıda ve açık kaynak kodludur
UNIX gibi sunucu tarafında çok kuvvetli olmasının yanında
masaüstü uygulamaları için önemli geliştirmeler bulundurur
Ücretsiz dağıtılan ve Linux
çekirdeğini kullanan çok sayıda
işletim sistemi mevcuttur
Bir çok ülke, ulusal
organizasyonlarla kendi
dillerinde Linux dağıtımları
geliştirmektedir
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Linux İşletim Sistemleri

Çok sayıda Linux sürümü bulunsa da, bazı sürümler dünya
çapında yaygınlaşmış ve genel kabul görmüştür
◦ Red Hat, Free BSD, Fedora, Debian, Ubuntu, Mandriva, SuSE



Dağıtımlar GPL (Genel Kamu Lisansı) kullanır
Kaynak kodları da ücretsiz olarak dağıtımlara eklenir
Son kullanıcı piyasasına Windows hakim olsa da, sunucu
pazarında ciddi bir paya sahiptirler
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Pardus:Yerli Malı Linux



TÜBİTAK’ın geliştirdiği yerli Linux dağıtımı projesidir
İlk sürümü 2005 yılında çıkmıştır
Bazı özellikleri diğer Linux dağıtımlarının da ilgisini
çekmektedir
◦ Ubuntu'nun KDE arabirimini kullanan sürümü Kubuntu, ilerideki
sürümlerinde Pardus Ağ Yöneticisi'ni kullanacağını açıklamıştır

Çomar / COnfiguration MAnageR gibi ilginç benzetmelerle
Türkçe isimlendirmeleri ile de dikkat çekmektedir
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Google Chrome
Chrome, aslında Google tarafından geliştirilen, açık kaynak
kodlu bir web tarayıcısıdır
 Google 2009 yılında aynı isim ile bir linux sürümü çıkaracağını
da duyurmuş ve Alfa aşamasına ait görüntüleri yayınlamıştır
 Chrome işletim sisteminin internet üzerinden kullanılabilmesi
ve Google web servisleri ile entegre olması bekleniyor
 Bu anlamda Google henüz açılmadan
Windows’un yerini alacak Azure
platformuna rakip olmaya hazırlanıyor
 Chrome’un ilk olarak netbook
bilgisayarları hedeflemesi bekleniyor

Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Cloud Computing : Web Tabanlı İşletim Sistemleri
Bilgisayar bulutu anlamına gelen bir kavramdır
 Sadece bir web tarayıcısı ve hızlı bir internet bağlantısı
gerektiren, web tabanlı servis platformlarını ifade etmektedir
 Bu sayede bilgisayarınızın donanım gücü önemini yitirmektedir
 Bunu mümkün kılan ise Google, Amazon, Microsoft ya da IBM
gibi büyük şirketlerin sunucu çiftlikleridir
 Henüz çok yeni bir sistem
olsa da kullanıcılara
düşük maliyet ile geniş
olanaklar vaat etmektedir
 Google Docs uygulaması
bu sistemler için iyi
bir örnek kabul edilebilir

Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Windows Azure



Azure, Windows servis platformu olarak tanımlanmaktadır
.Net tabanlı geliştirici araçları kullanıma sunulmuş durumdadır
İlk tanıtım aşamasında sistemin ücretsiz olarak açılacağı, daha
sonra 3 farklı abonelik sistemi ile sunulacağı duyurulmuştur
◦ Kullandığın kadar öde, abonelik sistemi ve çoklu kullanım lisansı


Hizmetin Türkiye’de
2010 Mart ayından
önce satışa sunulması
beklenmemektedir
Sistem şu anda
ücretsiz olarak
denenebilir durumdadır
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
MacOS
Windows ve Linux mücadelesinin dışında MacOS gelişimi
kendi alanında devam etmektedir
 MacOS sistemlerin en önemli yenliği Intel işlemcileri de
desteklemeye başlaması ve PC’ler kullanılabilecek olmasıdır
 Eşdeğer Windows ve Linux
sürümlerine karşı halen
oldukça güçlü durumdadır
 MacOS 9 sonrası sürümlerin
hepsi MacOS X adını alır
 MacOS X’in; Puma, Jaguar,
Panther, Tiger, Leopard ve
Snow Leopard sürümleri
bulunmaktadır

Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Sanallaştırma / Virtualization


Yazılımsal olarak sanal donanım ortamları oluşturulmasıdır
Bu sayede farklı alt işletim sistemleri kullanılması mümkün olur
◦ Örneğin Windows bir sistemin için Linux kullanabilir, veya tersi
şekilde Linux bir sistemi kapatmadan Windows çalıştırabilirsiniz


Sanal makineler, ana
makinenin donanım
kaynaklarını paylaşırlar
İnternette kiralanan
web sunucuları
genellikle bir tek makine
üzerinde çalışan çok
sayıda sanal
makineden ibarettir
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Sanallaştırma Yazılımları

Piyasada bir çok sanallaştırma yazılımı bulunmaktadır
◦ VMWare, Microsoft Virtual PC ve VirtualBox en popülerleridir


Sanal makinelerin sabit diskleri, özel tür bir dosyadan ibarettir
Bu yazılımlar, sanal işletim sistemine kurdukları özel bir yazılım
ile sanal makine ile master sistem arası ilişkileri düzenlerler
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
WebOS: Web İşletim Sistemleri


WebOS, internet tarayıcınızda çalışan sanal işletim sistemidir
Cloud computing kavramı ile aynı şey değildir
◦ Cloud computing servis platformları ileri düzey bir 3D oyunu bile
oynamanızı mümkün kılarken, WebOS yetenekleri oldukça sınırlıdır

Internet üzerinde bu hizmeti veren çok sayıda site vardır
◦ Craythur, Desktoptwo, EyeOs, Glide, Orca, Xindesk, Wubuntu
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
Mobil İşletim Sistemleri

PDA ve akıllı telefonlar gibi mobil cihazlar için özel olarak
tasarlanmış işletim sistemleridir
◦
◦
◦
◦
◦
Microsoft Windows CE ve Windows Mobile
Symbian 60
Google Android
iPhone OS
Palm OS
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri
32 ve 64-Bit İşletim Sistemleri





İşletim sistemleri kullanılacakları CPU mimarisine bağımlıdır
32 bit bir CPU ile sadece 32 bit bir işletim sistemi kullanılabilir
64 bit desteği yaygın olarak 32 bit CPU’lara komut seti olarak
eklendiğinden, 64 bit bir CPU ile 32 veya 64 bit OS çalışabilir
32 bit işletim sistemleri
sadece 3 GB hafızayı
destekler
3 GB’dan büyük RAM
için, 64 bit CPU ve
işletim sistemi
kullanılmalıdır
Yrd. Doç. Dr. Zülfü GENÇ/ BTÖ 303 İşletim Sistemleri