fon-akim-analizi-ornek

Tarihçe
Ülkemizde yaylı yatak sanayiinin öncüsü olan İDAŞ - İstanbul
Döşeme Sanayii A.Ş. 1965 yılında 18 ortak tarafından 2.000.000.-TL.
sermaye ile kurulmuştur. İlk kuruluş amacı ülkemizde o yıllarda yeni
yeni kurulmaya başlanan otomotiv sanayiine metal koltuk karkası (oto
döşemesi) ve gelişeceği düşünülen yatak ve mobilya sanayine yay
konstrüksiyonları üretmektir.
Üretim faaliyetlerine 1967 yılının Eylül ayı içerisinde İstanbul,
Topkapı fabrikasında başlanmış ve 1968 yılı başından itibaren
fabrikasyon olarak ülkemizde ilk yaylı yatak üretimine başlanmıştır.
Başlangıçta günde 10 adet olan yaylı yatak üretim kapasitesi zaman
içerisinde hızla gelişmiş ve halen tek vardiyada 1500 adede ulaşmıştır.
Yaylı yatak üretiminin yanı sıra 1968 - 1970 yılları arasında,
Chrysler, B.M.C, T.O.E gibi kuruluşların koltuk karkas ve döşemeleri
üretilmiştir. 1970 - 1973 yılları arasında Murat 124, 1973 yılından
itibaren de Oyak - Renault tarafından üretilen Renault 12, Renault 9,
Renault 11 ve Clio otomobillerinin 1983 - 1990 yılları arasında da Ford
Cargo kamyon ve Ford Taunus otomobillerinin koltuk karkasları
üretilmiştir.
1974 yılında Bursa fabrikamız kurulmuş, Renault 12 otomobilleri
koltuk karkas üretimi buraya kaydırılmıştır. 1986 yılında, Bursa
fabrikamızda metal karyola başlığı, karyola, metal kanepe v.s. gibi
madeni mobilya üretimine de başlanmıştır. Otomotiv endüstrisi ile ilgili
çalışmalara 2002 yılında son verilmiştir.
GİRİŞ
Fon akım tablolarının düzenlenme amacı, bir işletmenin yatırım
ve finansman faaliyetlerini ve dönem içindeki finansal durumdaki
değişikliklerini kapsayan bilgilerin, mali tablo kullanıcılarına
sunulmasıdır. Tablolar, işletmenin nakit veya işletme (çalışma)
Sermayesini doğrudan etkileyen finansman ve yatırım faaliyetlerinin
bütün önemli yönlerini açıklayarak;
i - İşletmenin dönem boyunca faaliyetlerden sağladığı fonları,
yatırım ve finansman faaliyetlerini özetler,
ii - Dönem boyunca finansal durumda meydana gelen
değişiklikleri açıklar.

Fon Kaynakları Kullanılış Yerleri;

İşletmenin faaliyeti sonucu yaratılan kaynaklar

İşletmenin aktif değerinde azalışlar

İşletmenin borçlarında artışlar

İşletmenin ödenmiş sermayesinde artış

Fon Kullanılış Yerleri

Kar üzerinde ödenen vergiler

Ödenen kar payları

Faaliyet sonucu firmanın mali kaynaklarında azalış

Firmanın aktif değerlerinde artışlar

Firmanın borçlarında azalış

Sermayede azalış
Fon Akım Tablosu
FON KAYNAK
Uzun Vadeli Yükümlülüklerdeki Artış
MİKTAR
YÜZDE
11.374.957
41%
Nakit ve Benzerlerindeki Azalış
4.912.332
18%
Ticari Alacaklardaki Azalış
6.427.255
23%
Kısa Vadeli Yükümlülüklerdeki Artış
4.411.042
16%
852.960
3%
27.978.546
100%
Stoklardaki Azalış
TOPLAM
FON KULLANIM
Duran Varlıklardaki Artış
MİKTAR
YÜZDE
5.032.284
18%
21.133.494
76%
Diğer Alacaklardaki Artış
824.183
3%
Diğer Dönen Varlıklardaki Artış
988.585
14%
27.978.546
100%
Özkaynaklardaki Azalış
TOPLAM
FON AKIM TABLOSU YORUMU
İdaş Tekstil 27.978.546 YTL fon kaynağı yaratmıştır. Kaynakların %41’lik
kısmı uzun vadeli yükümlülüklerin artışından sağlanan kaynaklar, %23’lük
kısmı ticari alacaklardaki azalıştan sağlanan kaynaklar, %18’i nakit ve
benzerlerindeki azalış, %16’sı kısa vadeli yükümlülüklerdeki artış, %3’üde
stoklardaki azalıştan sağlanmıştır. Uzun vadeli yükümlülüklerimizdeki artışın
temel nedeni banka kredisi almış olmamızdır. Kısa vadeli
yükümlülüklerimizdeki artışın altında ticari borç almış olmamız yatmaktadır.
İşletme sağladığı fonların büyük bir kısmını yani %76’sını özkaynaklarda
%18’ini duran varlıklarda %14’ünü diğer duran varlıklarda kullanmıştır. Öz
kaynaklarımızdaki %76lık azalışın sebebi bilançoda ana ortaklığa ait
özkaynaklardaki değişimdir. Tahminimce ortaklarımız ya sermaye azaltışı
kararı almıştır ya da ayrılanlar olmuş olabilir.
İşletmenin duran varlıkları artarken buna paralel olarak uzun vadeli
borçlarının da arttığını görmekteyiz. Bu istenilen bir finansman politikasıdır.
Fakat uzun vadeli borçlarının artışı duran varlıklarının finansmanının tamamı
için yeterli değildir.
ORAN ANALİZİ VERİLERİ
2007
2008
S:O
CARİ ORAN
1,3
0,83
1,87
NAKİT ORANI
0,17
0,01
0,3
KALDIRAÇ ORANI
0,57
0, 54
0,48
ALACAK DEVİR HIZI
194Gün(1,86)
143Gün (2,52)
88 GÜN
STOK DEVİR HIZI
66Gün(5,48)
53Gün(6,81)
72 GÜN
0,38
0,48
0,78
0,19
0,36
0,21
0, 80
100.74
0,64
KISA VADELİ BORÇ/TOPLAM VARLIK
UZUN VADELİ BORÇ/TOPLAM VARLIK
DURAN VARLIK/DEVAMLI SERMAYE
NETKAR/TOPLAM VARLIK
2,24
NET KAR/SATISLAR
0,25
NET KAR/ÖZSERMAYE
2,8
DÖNEN VARLIK/TOPL.VARLIK
0,50
0,39
0,53
DURAN VARLIK/TOPL.VARLIK
0,50
0,61
0,46
MADDİ DURAN VARLIK/ÖZSERMAYE
1,16
3,21
ÖZSERMAYE/TOPLAM VARLIK
0,43
0,16
ORAN ANALİZİ VERİLERİNİN
YORUMU
1- Cari Oran: Bu oran, işletmenin kısa vadeli borçları ile ödeme kapasitesini ölçmek
ve net işletme sermayesinin yeterlilik düzeyini saptamak için kullanılır.
İşletmemizin 2007 yılında cari oranı 1,3 iken 2008 yılında 0,83’e gerilemiştir. Yani
cari oranımızda olumsuz yönde bir azalış izlenmektedir. Bunun yanı sıra sektör
ortalamasının da altında kalmıştır (1.87). Stok devir hızına ve alacak devir hızına
bakılması şirketin cari oranının daha doğru yorumlanmasını sağlar.
2- Nakit Oranı: Firmanın satışlarının durması ve alacaklarını tahsil edememesi
durumunda, kısa süreli borçların karşılayabilme gücünü gösterir. Gelişmiş
ülkelerde, nakit oranlarının %20’nin altına düşmemesi gerektiği genel bir kural
olarak ileri sürülür. Bizim şirketimizde nakit oranı 2007 yılında 0,17 iken 2008
yılında 0,01’e gerilemiştir. Şirketimiz sektör ortalamasının da altındadır (0.30).
3- Kaldıraç Oranı: İşletmenin varlıklarının yüzde kaçının borçla finanse ettiğini
göstermektedir.İşletmenin kaldıraç oranına baktığımızda 2007 yılında 57 iken 2008
yılında 84 olmuştur. Sektör ortalaması 48.16 dır.İşletmenin kaldıraç oranı sektör
ortalamasının üstündedir. İşletmemiz son yıl %84 borç ile %16 Öz Sermaye ile
finanse edilmiştir. Genel yorumda da göreceğimiz gibi borçla finansman yolunu
seçmiştir ama bu seçim başarıya ulaşmamıştır.
4- Alacak Devir Hızı: Ticari alacakların kaç kez satışlara dönüştüğünü
göstermektedir. Genelde devir hızının yüksek olması ve artması iyi bir
gösterge olarak yorumlanabilir. İşletmemizde alacak devir hızı 2007 yılında 194
Gün(1,86) iken 2008 yılında 143 Gün (2,52) olmuştur. Sektör ortalaması 88
gündür. İşletmemizin alacak devir hızı sektör ortalamasından da yüksektir.
Firmanın faaliyette bulunduğu ortalama süreden daha uzun ise bu durum
firmamızın alacaklarının bir kısmının şüpheli olduğunu göstermektedir.
5- Stok Devir Hızı: Stokların yıl içinde kaç kez satışlara dönüştürüldüğünü
göstermektedir. Devir hızının yüksek olması işletmenin daha fazla kar
etmesine olanak sağlamaktadır. İşletmemizin 2007 yılında stok devir hızı
66Gün(5,48) 2008 yılında 53Gün(6,81) dür. Sektör ortalaması 72 gündür.
Şirketin stok devir hızı içerisinde bulunduğu sektöre göre iyi durumdadır. Stok
devir hızının düşük olması mali durum bakımından, stoklara bağlanan fonların
geri dönmemesi veya hızının düşük olması sebebiyle ek fon ihtiyacı oluşturur.
Stokların elde kalması demode olması faaliyet sonucu olarak giderleri arttırır,
kârı azaltır.
6- K.V.B/Toplam Varlık: Bilançonun kaynaklar tablosu bir firmanın iktisadi
varlıklarını elde etmede kullandığı finansman kaynaklarını gösterir. Oranın1/3
seviyesini aşmaması işletme açısından uygundur. İşletmemiz 2007 yılında
varlıklarının temininde %38 oranında KVB kullanmıştır.2008 yılında bu oran
%48 olmuştur. Sektör ortalamamız %78dir. İşletmemiz toplam varlıklarının
%48i oranında kısa vadeli borç kullanmıştır son yıl. Bu seviye istenilen
orandan yüksek olsa da sektör ortalamalarına göre iyidir.
7- U.V.B/Toplam Varlık: Söz konusu oranın yüksekliği, firmanın kullandığı
kaynaklar arasında uzun süreli borçların göreli olarak öneminin fazla olduğunu
ortaya koyar.İşletmemiz 2007 yılında toplam borçları arasında %19unu 2008
yılında %36sını UVB olarak ödemektedir. Sektör ortalamasının %22 olduğu
görülmektedir.
8- Duran Varlık/Devamlı Sermaye:Duran varlıklar UVB finanse
edilmektedir.İşletmemizin oranı 2007 yılında 80,36 dır. 2008 yılında ise 100.74
olarak artmıştır. Şirketimizin duran varlıkları finanse etme oranı 2008’de ideal
seviyededir. Duran varlıkların finansmanında herhangi bir sorunla karşılaşmaz
Sektör Ortalaması da 64,27 olarak görülmektedir. Sektör için bu kötü bir
durumdur.
9- Dönen Varlık/Toplam Varlık: İşletmenin toplam varlıklar içerisinde dönen
varlıkların ne kadar yer aldığını göstermektedir. 2007 yılında 0,50 kısmını
oluşturmaktadır. 2008 yılında ise 0,39 kısmını oluşturur. Sektör ortalamasının
53.19 olduğu görülmektedir. Sektör ortalamasının altındadır.
10- Duran Varlık/Toplam Varlık: Toplam varlıklar içerisinde duran varlıkların
2007 yılında 0,50 kısmını oluşturmaktadır.2008 yılında ise 0,61lik kısmını
oluşturmaktadır. Sektör ortalaması 46.81’dir.
(Şirketimizin dönen varlık duran varlık dengesi sektör ortalamalarından
bağımsızdır ve bu iyi bir durum değildir.Bu sektör tekstil ağırlıklı olduğu için
dönen varlık ağırlıklı çalışması gerekir.)
Şirketimizin karı olmadığı için karlılık oranlarının yorumunu yapmıyorum.
11- Maddi Duran Varlık/Öz Sermaye: Firmanın öz sermayesinin ne ölçüde
maddi duran varlıkların finansmanında kullanıldığını göstermektedir. Bu oranın
1:1’den küçük olması maddi duran varlıkların tamamının öz sermaye ile
finanse edildiğini gösterir. Şirketimizde bu oran 2007 yılında 1,16 2008 yılında
3,21 çıkmıştır. Maddi duran varlıklara nispeten fazla yatırım yapılmamış olması
olumludur. Fazla yatırım halinde atıl kapasite oluşabileceği gibi finansman
ihtiyacı da artacak ve yabancı kaynaklara başvurulmasını gerektirecektir.
12- Öz Sermaye/Toplam Varlık: Söz konusu oran firmanın kaynaklarının yüzde
kaçının firmanın sahip veya sahipleri tarafından sağlandığını gösterir. Orta ve
uzun vadeli kredi değerini tespit amacıyla yaygın olarak kullanılır. Oranın
yüksek olması işletmenin uzun vadeli yabancı kaynakları ile bunların faizlerini
ödemede güçlükle karşılaşma ihtimalinin zayıf olduğunu gösterir. Oran
aşağıdaki formül yardımıyla hesaplanır. Şirketimizde bu oran 2007 yılında 0,43
2008 yılında da 0,16’dır. İşletmemizin 2008de %16’sı Öz Sermaye ile finanse
edilmiştir.
Oranımız hem beklenen orandan hem de ülkemizdeki enflasyon oranına göre
düşük çıkmıştır. Faizlerini ödemekte güçlükle karşılaşabileceğini
söyleyebiliriz.
Bu oranın %50 civarında olması normal karşılanabilir. Ancak yaşanan
enflasyon nedeniyle ülkemizde bu oran %30’lara kadar düşmektedir.
Sonuç
Şirketimiz uzun vadeli borç alarak duran varlıkların toplam varlıklar
içindeki oranını arttırmıştır. Cari oranımızda azalma vardır ve bu da sektör
ortalamalarının altındadır, nakit oranımız çok kötüdür, kasamızda para yok
gibidir. Alacak ve stok devir hızlarımız da sektör ortalamalarının altındadır
ve bunun hızlandırılması gerekmektedir. Gerekirse stoklar azaltılmalı ve
peşin çalışma yoluna gidilmelidir. Fakat şirketimizin içinde bulunduğu
sektör dönen varlık ağırlıklı finansman politikası uygulamaktadır. Olması
gereken de budur. Bu yüzden şirketimiz dönen varlıkların toplam varlıklar
içindeki oranını arttırma yoluna gitmelidir. Şirketimiz borçla finansman
yolunu seçmiştir. Karlılık oranlarına baktığımızda şirketimizin finansman
politikalarının yanlış olduğu açık biçimde ortaya çıkmaktadır. Şirketimiz
öz kaynakla finansman yolunu seçmeli, gerekiyorsa sermaye artırımına
giderek öz kaynaklarını güçlendirmelidir.