MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI ISI VE SICAKLIK FEN VE TEKNOLOJİ Isı ve Sıcaklık Farklıdır Karların erimeye başladığı ilkbahar mevsiminde kalın, yünlü giysilerin yerine daha ince ve pamuklu giysiler giyeriz. Bunun nedeni Güneş’in doğayı kışa oranla daha fazla ısıtmaya başlamasıdır. Havanın sıcaklığı bu mevsimde artar. FEN VE TEKNOLOJİ Ütülenen giysiler, sıcak ütünün etkisiyle ısınır. Çünkü birbirine temas eden farklı sıcaklıktaki iki maddeden sıcaklığı yüksek olan soğur, düşük olan ısınmaya başlar. FEN VE TEKNOLOJİ Sıcaklıkları farklı olan maddeler birbirine temas ettiğinde ısı alışverişi olur. Söz gelimi sıcaklıkları farklı olan suları karıştırdığımızı düşünelim. Sıcak su ısı verir, soğuk su ısı alır. Bu olay her ikisinin sıcaklığı eşitlenene kadar devam eder. FEN VE TEKNOLOJİ Maddelerdeki sıcaklık artışı maddelerin aldıkları ısı miktarına bağlıdır. Madde ne kadar çok ısı alırsa sıcaklık artışı da o kadar fazla olur. Özdeş ısıtıcılarda, aynı miktardaki maddelerden daha uzun süre ısıtılan maddenin sıcaklığı daha yüksek çıkar. FEN VE TEKNOLOJİ Farklı miktarlardaki maddelere eşit ısı verildiğinde maddelerdeki sıcaklık artışı farklı olacaktır. Bunun nedeni, madde miktarlarındaki farklılıktır. FEN VE TEKNOLOJİ Yanmakta olan bir mum ile kalorifer peteğini düşünelim. Mumun alevinin sıcaklığı elimizi yakacak kadar yüksek olduğu halde kalorifer peteğininki bu denli yüksek değildir. Ancak kalorifer peteği bir odayı ısıtabilirken yanan mum ile aynı odayı ısıtamayız. Demek ki sıcaklığı düşük olan kalorifer peteğinin çevresine verdiği ısı, sıcaklığı yüksek olan mumun alevinden çok daha fazladır. FEN VE TEKNOLOJİ Isı bir enerji türüyken sıcaklık termometreyle ölçülebilen bir değerdir. Sıcaklık enerji türü değildir. FEN VE TEKNOLOJİ Yakıtlarda Depolanmış Enerji Akarsuların gücünden yararlanmak için barajlarda depolanan su, hidroelektrik santrallerde elektrik enerjisi elde etmek için kullanılır. Akarsuların yağışlarla beslendiğini, yağışların ise su döngüsü nedeniyle oluştuğunu öğrenmiştik. Elektrik enerjisinin kaynağı da güneş enerjisidir. FEN VE TEKNOLOJİ Bitkiler güneş enerjisini kullanarak besin üretir. Bu besinlerde depolanan enerji, bitkileri yiyerek beslenen canlılara aktarılır. Canlılar, bu enerji sayesinde yaşamlarını sürdürürler. FEN VE TEKNOLOJİ Kömür, petrol ve doğal gaz yenilenemez enerji kaynaklarımızdandır. Milyonlarca yıl önce bataklıkların dibinde kalan bitkiler, üzerindeki katmanların etkisiyle ısınıp sıkışarak kömürleşmiştir. FEN VE TEKNOLOJİ