temel yaşam desteği

TEMEL YAŞAM
DESTEĞİ
Solunum ve Kalp Durması Nedir?
Solunum durması:
Solunum hareketlerinin durması nedeniyle
vücudun yaşamak için ihtiyacı olan oksijenden
yoksun kalmasıdır. Hemen yapay solunum ile
hasta / yaralının solunumu desteklenerek
başlatılmaz ise bir süre sonra kalp durması
meydana gelir
Kalp durması:
Bilinci kapalı kişide kalbin pompalama hareketlerini
yapmaması yada yetersiz yapması durumunda büyük
atardamarlardan nabız alınamaması durumudur.
Kalp durmasına 5 dakika içinde müdahale edilmezse
dokuların oksijenlenmesi bozulacağı için beyin hasarı
oluşur ( beynin oksijensiz kalmaya en hassas
organımız olduğu ve ilk hasar belirtilerinin buradan
başlayacağı akıldan çıkarılmamalıdır ).
Beyin hasarından sonra kişinin hayata dönmesi
zorlaşır , hayata dönse bile kaliteli bir hayat yaşaması
olanaksızlaşır
Temel Yaşam Desteği nedir?
Hayat kurtarmak için havayolunu açmak ve
sonrasında kalbi durmuş kişiye yapay solunum
ile akciğerlerine oksijen gitmesini, dış kalp
masajı ile de kalpten kan pompalanmasını
sağlayarak dokulara yeterli düzeyde kan
gitmesini sağlamak üzere yapılan ilaçsız
müdahalelerdir.
Hava yolunu açmak için Baş-Çene
pozisyonu nasıl verilir?
Bilinci kapalı bütün hasta/yaralılarda solunum
yolu kontrol edilmelidir. Çünkü dil geriye
kayabilir yada herhangi bir yabancı ( kum
,toprak , diş protezi v.b.) madde solunum
yolunu tıkayabilir.
Ağız içi kontrol edilerek yabancı cisim varsa
temizlendikten sonra hastaya
Baş-çene pozisyonu verilir.
Baş – Çene Pozisyonu
Bunun için
 Bir el alına yerleştirilir,
 Diğer elin iki parmağı çenenin altına
yerleştirilir,
 Baş geriye doğru itilir.
 Böylece arkaya yaslanan dil kökü oynatılarak
hava yolu açıklığı temin edilir
Solunumun Değerlendirilmesi
Bak : Gözlerimizle gögüs kafesinin solunum
ile birlikte inip kalkmasını
Dinle: Kulağımızla ağızdan yada burundan
çıkan havanın sesi.
Hisset : Yanağımız ağız yada burundan
çıkan havanın sıcaklığı ve akımını
hissederek değerlendirilir
Hasta / yaralının hava yolu açıldıktan sonra,
solunum Bak-Dinle-Hisset yöntemi
Solunum yoksa tıbbi yardım istenir (112),

Hemen yapay solunuma başlanır. YAPAY
SOLUNUMA BAŞLAMADAN ÖNCE
SOLUNUMUN OLMADIĞINDAN
KESİNLİKLE EMİN OLUNMALIDIR!
Yapay Solunum Nasıl Yapılır?
Ağızdan ağıza tekniği için hasta / yaralıya
Baş-Çene pozisyonu verilir,
Çene alt kenarı yere dik oluncaya kadar geri
ittirilir
Alındaki elin baş ve işaret parmakları ile burun
kanatları hava dışarı kaçmayacak şekilde
kapatılır
İlkyardımcı, hasta / yaralının ağzını hava
çıkmayacak şekilde kendi ağzı ile kavrar,
Hasta akciğerine 400-600 ml ( hasta / yaralının
kapasitesine göre ) hava gidecek şekilde
ağızdan iki kez üflenir,
Bu şekilde verilen hava hayati organları
koruyacak yeterli oksijene (%16-18) sahiptir,
Bebeklerde ve çene kilitlenmesi gibi
durumlarda yetişkinlerde, yapay solunum
ağızdan buruna hava verilerek yapılmalıdır,

İlkyardımcı kendini korumak için yapay
solunum sırasında ince bir tülbent, gazlı bez
gibi araçlar kullanabilir.
Dış Kalp Masajı Ne Zaman Yapılır?
Yapay solunum sırasında yetişkinlerde şah
damarından , bebeklerde koldan 5 saniye süre
ile nabız kontrolü yapılır, nabız yoksa dış kalp
masajına başlanır.
Dış kalp masajı
Hasta / yaralı mümkünse düz bir zemine
yatırılır.
Kalp basısı uygulamak için göğüs kemiğini
ortalayarak (göğüs kemiğinin üst ve alt ucunun
ortası) göğüsün merkezi tespit edilir.
Bir elin topuğu göğsün merkezine yerleştirilir.
 Diğer el bu elin üzerine yerleştirilir.
 Her iki elin parmakları birbirine geçirilir.

Parmak uçlarının hastaya temas etmemesine
dikkat edilir.
Parmak uçları kaburgalara değerse güç dağılır
ve kaburgaların kırılmasına sebep olacak ciddi
durumlara neden olabilir.
Eller sabit tutulmalıdır.
Dirsekler ve omuz düz ve hasta/yaralının
vücuduna dik olacak şekilde tutulmalıdır.
Vücut ağırlığı ile kaburga kemikleri 4-5 cm içe
çökecek şekilde, ritmik olarak, sıkıştırmagevşetme şeklinde bası uygulanır.
Ritim dakikada 100 bası olacak şekilde
uygulanmalıdır.
Tüm dış kalp masajı boyunca bel kasları
kullanılır.
1-8 yaşına kadar çocuklarda;
tek elle, 2.5-5 cm çökecek şekilde yapılmalıdır
1 yaşın altındaki bebeklerde;
Her iki meme başından geçen hattın hemen altına
iki parmak konur,
Parmaklar yan yana ve yere dik olacak,
göğüs kemiği 1-1,5 cm içe çökecek şekilde,
bası sıklığı dakikada 100 bası olacak şekilde 30/2
oranında yapılır.
Hasta / Yaralıya 30 kalp masajından
sonra 2 solunum yaptırılır.(30:2)
Temel yaşam desteğine hasta / yaralının
yaşamsal refleksleri veya tıbbi yardım
gelene kadar yada ilkyardımcı yorulana
kadar kesintisiz devam edilir.
1 Siklus = 30 dış kalp masajı ve 2 yapay
solunumun 5 kez tekrarıdır
 Her siklusta hasta / yaralının solunumu ve şah
damarından nabzı 5 saniye süre ile kontrol
edilmelidir

Çocuklarda (1-8 yaş) Temel Yaşam
Desteği nasıl yapılır?
Çocuğun bilinci yoksa ve çevrede birileri varsa
112 aratılır.
İlkyardımcı yalnız ise ; 30:2 göğüs basısının 5
tur uygulanmasından sonra 112 aratılır.
Çocuk sert bir zemine yatırılır.
Çocuklarda (1-8 yaş) Temel Yaşam
Desteği nasıl yapılır?
Çocuğun hava yolu açıldıktan sonra, solunum
Bak-Dinle-Hisset yöntemi ile değerlendirilir,
Çocuğa önce Baş-Çene pozisyonu verilir,
Çocuklarda (1-8 yaş) Temel Yaşam
Desteği nasıl yapılır?
Hemen yapay solunuma başlanır. YAPAY
SOLUNUMA BAŞLAMADAN ÖNCE
SOLUNUMUN OLMADIĞINDAN
KESİNLİKLE EMİN OLUNMALIDIR!
Yapay solunum ağızdan ağıza ya da ağızdan
ağız ve buruna tekniği ile çocuğun yaşı ve
yüzünün büyüklüğü değerlendirilip
gerçekleştirilir,
Çocuklarda (1-8 yaş) Temel Yaşam
Desteği nasıl yapılır?
Yapay solunum dakikada 15-20 olacak şekilde
yapılır,
Nabız kontrolü yetişkinlerdeki gibidir (şah
damarından 5 saniye süreyle kontrol edilir),
Çocuklarda (1-8 yaş) Temel Yaşam
Desteği nasıl yapılır?
NABIZIN ALINAMADIĞINDAN
YANİ KALBİN ATMADIĞINDAN
KESİN OLARAK EMİN
OLUNDUKTAN SONRA KALP
MASAJINA BAŞLANMALIDIR!....
Çocuklarda (1-8 yaş) Temel Yaşam
Desteği nasıl yapılır?
Kalp masajı tek elle basılarak yapılır,
Bası noktası yetişkinlerde olduğu gibi
belirlenir. Büyük çocuklarda tek elin basısı
yetersiz görülürse yine yetişkinlerdeki gibi
uygulama yapılır,
Çocuklarda dakikada 100 bası uygulanır,
Çocuklarda (1-8 yaş) Temel Yaşam
Desteği nasıl yapılır?
Bebeğin bilinç kontrolü, topuğuna hafifçe
vurularak yapılır,
Bebeğin bilinci yoksa ve çevrede birileri varsa
112 aratılır.
İlk yardımcı yalnız ise ; 5 kurtarıcı solunumdan
sonra 30:2 göğüs basısının 5 tur
uygulamasından sonra 112 aranır.
Bebeklerde ağız içi körlemesine temizlenmez.
Bebeklerde kör dalış yapılmaz
Bebeklerde (0-1 yaş) Temel Yaşam
Desteği
Solunum yolunun açılması için bebeğe BaşÇene pozisyonu verilir (bebeğin başı hafifçe
arkaya itilir).
Başın fazla gerdirilmesi bebeklerin solunum
yollarının tam gelişmemiş olmasından dolayı
solunum yollarını tıkayıp olumsuz sonuçlar
yaratabilir , başa hafif bir eğim vermek son
derece önemlidir.
Bebeklerde (0-1 yaş) Temel Yaşam
Desteği
Bebeğin omuzlarının altına 2-3 cm.
kalınlığında katlanmış havlu bez vs. koymak
hava yolunun açılması için yeterli olabilir.
Bebeğin hava yolu açıldıktan sonra, solunum
Bak-Dinle-Hisset yöntemi ile 5 saniye süre
ile değerlendirilir,
Bebeklerde (0-1 yaş) Temel Yaşam
Desteği
Yapay solunuma başlanırken ilkyardımcı ağzı
bebeğin ağzı ve burun kökünü de içine alacak
şekilde yerleştirilmelidir,
Yapay solunuma bebeğin göğsünü
yükseltmeye yarayacak kadar her biri 1
saniyenin üzerinde 5 kurtarıcı soluk verilerek
başlanır,
Bebeklerde (0-1 yaş) Temel Yaşam
Desteği
Her üflemede sadece bir ağız dolusu hava
verilir.
Üflemenin ayarı bebeğin göğsünün kalkış
hareketlerine göre olmalıdır, çocuğun
akciğerlerinin alacağından daha fazla hava
üflenmemelidir,
Bebeklerde (0-1 yaş) Temel Yaşam
Desteği
Bebeklerde dış kalp masajı 2 parmakla
yapılır.
Kalp basısı uygulamak için bebeğin (iki meme
başının altındaki hattın ortası göğüs merkezini
oluşturur) göğüs merkezi tespit edilir.
Bir elin orta ve yüzük parmağı bebeğin göğüs
merkezine yerleştirilir.
Kalp masajı göğüs kemiği 1-1.5 cm içeri
çökecek şekilde yapılır,
Bebeklerde (0-1 yaş) Temel Yaşam
Desteği
Bebeklerde de kalp masajı ve yapay solunum
sayısı 30:2 olacak şekilde uygulanır.
Bebeklerde de dakikada 100 bası uygulanır,
Temel yaşam desteğine bebeğin yaşamsal
refleksleri veya tıbbi yardım gelene kadar
kesintisiz devam edilir.