MUHASEBEYE GİRİŞ MUHASEBE KAVRAMI VE ÖZELLİKLERİ Muhasebenin Tanımı Muhasebenin Tarihsel Gelişimi Muhasebenin Faydaları Muhasebenin Görevleri (FonksiyonIarı) Muhasebenin Amacı Muhasebenin Bilgi Kullanıcıları Muhasebenin Bölümleri MUHASEBENİN TANIMI Muhasebe, tamamen veya kısmen mali karakterde ve para ile ifade edilen işlemlere ait verilerin ilgili kaynaklardan toplanması,doğruluklarının saptanması, kaydedilmesi,tasnif edilmesi, raporlar halinde sunulması ile analiz ve yorumlanmasıdır. Muhasebe bir hak, hukuk ve hakemlik mesleğidir.Tarafların(Alıcılar,satıcılar,devlet,çalışanlar, ortaklar, işletme sahipleri) birbirleri nezdinde doğan haklarını tam ve doğru bir şekilde kaydederek, ölçülmesini ve raporlanmasını sağlar. MUHASEBENİN TARİHSEL GELİŞİMİ Tarihsel olarak bakıldığında Babil İmparatorluğunda ve Eski Mısırda hesaplaşma metinleri ve hesap icmalleri yapılmıştır. Günümüzdeki sistematiğin temelini oluşturan “Çift kayıt yöntemi” 13.yy dan itibaren İtalya’da kullanılmaya başlanmıştır. Ayrıca Abdullah İbn Muhammed İbn Kiya Al Mazandarani tarafından 1363 tarihli el yazması “Kitab-us Siyagat” ta (anlamı: Muhasebe Kitabı) muhasebe yöntemlerinin temeline değinilmektedir. MUHASEBENİN FAYDALARI Muhasebe işletmenin mali durumu,verimliliği hakkında bilgi verir. Özellikle imalat yapan kişilerin yaptığı imalatın maliyetinin bilinmesini sağlar. İşletme dışındaki kişilerle olan ticari ilişkiler hakkında bilgi verir. Borç alacak durumunu gösterir. İstatistiki bilgilere göre işletmenin geleceğine ait bilgiler verir, dolayısı ile geleceğe ait programları düzenler. Belgeleme özelliği ile ticari anlaşmazlıkların çözümüne yardımcı olur. İşletmenin verimi ve karlı mı zararlı mı çalıştığı hakkında bilgi verir. İşletme sahiplerinin birçok ticari konuda bilgi sahibi olmalarını sağlar. Vergilerin zamanında ve doğru olarak tespit edilmesine yardımcı olur. MUHASEBENİN FONKSİYONLARI KAYDETME • İşlemin para ile ifade edilmesi • Parasal şekilde ifade edilmeyen işlemler kaydedilmez. SINIFLANDIRMA • Derlenen ve zamana uygun olarak kaydedilen işlemlerde yer alan bilgiler niteliklerine göre sınıflandırılır. • Ör: Nakit, senet v.b ÖZETLEME • Sınıflandırılan işlemler dönem sonlarında toplanarak daha kolay sonuçlar çıkarabilmek ve yapılan kayıtların kontrolünü sağlamak için özetlenir. MUHASEBENİN FONKSİYONLARI RAPORLAMA • Raporlama fonksiyonunda kaydedilen, sınıflandırılan ve özetlenen işlemler mali tablolar aracılığı ile sonuç aşamasına gelir. YORUMLAMA • Raporlarda yer alan bilgilerin anlamının ve olaylar ile sonuçlar arasındaki ilişkinin araştırılmasıdır. MUHASEBENİN AMACI İşletmenin sahip olduğu kıymetlerin tespitini sağlar. İşletmede meydana gelen dönem için faaliyetlerle, dönem sonunda ulaşılan sonuçların anlaşılmasını kolaylaştırır. İşletme ile iş yapan üçüncü şahısların ekonomik ve durumlarının bilinmesini sağlar. Üçüncü şahıslarla işletme arasında meydana gelen hukuki anlaşmazlıklarda delil teşkil eder. İşletmede çalışan personel ve görevlilerin suistimaline karşı işletme varlığını korur. İşletme sahibinin vergi karşısındaki durumunu hesap üzerinden kontrol edilip incelenmesini sağlar. MUHASEBENİN BİLGİ KULLANICILARI Devlet İşletme Sahip ve Ortakları Çalışanlar Muhasebe Bilgileri Diğerleri Kreditörler Yatırımcılar Yöneticiler MUHASEBENİN BÖLÜMLERİ Genel (Finansal) Muhasebe Maliyet Muhasebesi Yönetim Muhasebesi GENEL (FİNANSAL) MUHASEBE İşletmenin parasal işlemlerinin ve sonuçlarının belgelere dayanarak tarih sırasına göre izlendiği muhasebe türüdür.işletmenin varlık, borç, kaynak, alacak, gelir,gider,kar ve zararı genel muhasebe sayesinde öğrenilir. FİNANSAL DURUM TABLOSU(BİLANÇO) Örnek bir şirkete ait finansal durum tablosu ; MALİYET MUHASEBESİ İşletmede üretilen mamul ya da hizmetin maliyet fiyatının saptanması,işletme giderlerinin denetimi, fiyat incelemeleri ve satış fiyatının belirlenmesinin oluşturduğu muhasebe türüdür. MALİYET DURUM TABLOSU Bir tekstil işletmesinde belirli bir dönemde meydana gelen direkt ve endirekt maliyet giderleri ve gider yerleri aşağıda verilmiştir. Elektrik giderinin dağıtımı: Makine bakımlarının dağıtımı: Örgü bölümü = 400 x 5 = 2.000 Boya bölümü = 300 x 5 = 1.500 Dikiş bölümü = 150 x 5 = 750 Ütüleme bölümü = 100 x 5 = 500 Paketleme bölümü = 50 x 5 = 250 --------------------------------------Toplam = 5.000 TL Örgü bölümü = 20 x 80 = 1.600 Boya bölümü =12 x 80 = 960 Dikiş bölümü = 8 x 80 = 640 Ütüleme bölümü = 6 x 80 = 480 Paketleme bölümü = 4 x 80 = 320 ---------------------------------------Toplam = 3.000 TL YÖNETİM MUHASEBESİ Genel muhasebe ve maliyet muhasebesinden elde edilen bilgileri kullanarak yönetimin karar almada, idari yapının belirlenmesinde ve kontrol ortamının kurulmasında karar almasına ve süreci takip etmesine katkı sağlar. İç bilgi aracıdır. TEŞEKKÜRLER