Pediatrik Elektrokardiyografi Elektrokardiografi (EKG) • Kalbin ürettiği elektriksel voltajın vücut yüzeyinden uygun bir cihazla özel bir kağıda kaydedilmesi • Cihaz, elektrot, jel, teknisyen ve yorumcu… Tarihçe Kalp ileti sistemi Kalp ileti sistemi Miyositler istirahatte negatif polariteye sahiptir. Derivasyonlar Depolarizasyonun yaklaştığı elektrotta (+), uzaklaştığı elektrotta ise (-) voltaj izlenir bir sinüs uyarısı sonrası oluşan trase 12 derivasyonlu EKG EKG kağıdı • Tarih, saat • Hastanın adı, yaşı ve cinsi • Standart amplitüd – 10 mm/mV • Kağıt hızı – 25 mm/sn 1. Adım - Ritm • Sinüs ritmi – Her “P” dalgasını bir “QRS” dalgası takip eder – PR süresi sabit, solunumla hafif değişen düzenli ritm – P aksı 0 - 90˚ arası – DI ve DII’ de (+), aVR’ de (-) – Hızı : 60-100 /dk 1. Adım - Ritm • Non-sinüs ritm – Atriyal – Premature atım – Ektopik odaklı ritm • Koroner sinüs tipi • Wandering atrial pacemaker – Atriyal taşikardi – SVT – Atriyal flutter – Atriyal fibrilasyon 1. Adım - Ritm • Non-sinüs ritm – Nodal – Prematur atım – Sekonder pacemaker • Hızı : 40-60/dk • Nodal escape – Nodal taşikardi 1. Adım - Ritm • Non-sinüs ritm – Ventriküler – His dalı, purjinke lifleri, kardiyomyositler – Premature atım – Sekonder pacemaker • Ventriküler escape • Hız: 20-40/dk – Ventriküler taşikardi – Ventriküler fibrilasyon – Asistoli 2. Adım - Hız • Atriyal = ventriküler hız – Farklı ise A / V • 1500 / ? • 300 / ? 3. Adım – PR, QRS ve QT süresi 3. Adım – PR • Yaş ve KH göre değişir (N: 0.12 - 0.20 sn). • Uzun (1º blok), > 0.16-0.20 sn – Normal, miyokardit (ARA,viral), digoxin, Ebstein anomalisi • Kısa, < 0.12 sn – Pre-eksitasyon (WPW) • Değişken PR – Gezici atriyal pacemaker – II. Derece AV blok (Mobitz tip1) 3. Adım – QRS • Yaşa göre değişir • Artmış, > 0.10 sn – Dal blokları (RDB, LDB) – Pre-eksitasyon (WPW send.) – İnterventriküler blok (hiperkalemi, miykardial hastalıklar: iskemi, fibrozis, metabolik hastalık) – Ventriküler ritim • VES, taşikardi, pacemaker 3. Adım – QT • KH göre değişir – Kalp hızlandıkça kısalır, yavaşladıkça uzar. • Kalp hızına göre düzeltme (Bazett formülü): – QTc: QT/√RR (N: < 0.44 sn, SÇ’ da < 0.49 sn) – DII veya V5’ den hesaplanmalı – Uzun QT: özellikle Torsades de Pointes olmak üzere, artmış ventriküler aritmi riski – Kısa QT (< 0.35 sn): artmış paroksismal atriyal ve ventriküler fibrilasyon ve ani kardiyak ölüm riski 3. Adım – QT 3. Adım – QT Uzun QT: Hipokalsemi Hipokalemi Miyokardit Kafa travması İlaçlar Uzun QT sendr. –Jewel–Lang–Nielson –Romano-Ward Kısa QT: Hiperkalsemi Dijital etkisi Konjenital kısa QT sendr. 4. Adım –QRS aksı (kalp aksı) 4. Adım –QRS aksı (kalp aksı) 4. Adım –QRS aksı (kalp aksı) 4. Adım –QRS aksı (kalp aksı) Yaş 1 ht. – 1 ay Ort. (min. - max.) +110 (+30 +180) 1 ay – 3 ay +70 (+10 +125) 3 ay – 3 yaş +60 (+10 +110) > 3 yaş +60 (+20 +120) Erişkin +50 (-30 +105) 4. Adım –QRS aksı (kalp aksı), sağ • • • • • Vertikal kalp, N Mekanik itilme RVH RDB Dextrocardi 4. Adım –QRS aksı (kalp aksı), sol • • • • • Normal varyasyon Mekanik itilme LVH LDB Hiperkalemi 5. Adım – P dalgası • Amplitüd < 2,5 mm – Bebek - küçük çocuklar <2 mm – Büyük çocuk- erişkin <3 mm • Süre 0,08 sn – Büyük çocuklarda 0.09 sn – SÇ’ da 0.07 sn 6. Adım – QRS dalgası • Yaşa göre değişir – V1R > 11 mm (S )RVH – V6R > 25 mm LVH – V1S + V6R > 36 mm LVH • R/S – 2 yaş üstü > 2 RVH • Derin Q – > 4 mm LVH 7. Adım – ST segment • Ventrikülün repolarizasyonu • Gevşeme ve kasılmaya hazırlık süreci • Daha uzun sürer • Aktif bir süreç • Minör değişiklikler olabilir • Prekordial > 2 mm, ekstremite > 1 mm 7. Adım – ST segment, elevasyon • • • • • • • • Erken repolarizasyon Akut perikardit LVH Akut iskemi Hiperkalemi Pulmoner emboli Brugada sendromu Akut sempatik stres 7. Adım – ST segment, depresyon • • • • İskemi LVH, strain tipi Digoksin Hipokalemi, hipomagnezemi • Taşikardik atak sonrası • Serebral olaylar esnasında 7. Adım – T dalgası • Repolarizasyon: – depolarizasyonun bittiği yerden başlar – epikard → endokard – depolarizasyon ile ters elektrik yüklü, (+) dalga • QRS kompleksi ile uyumludur – I, II, aVF ve V3-6 derivasyonlarda (+) – V1 ve aVR’ de (-) 7. Adım – T dalgası, yüksek • prekordial > 10 mm, extremite > 5 mm – Hiperkalemi – LVH (volüm yüklenmesi) 7. Adım – T dalgası, düz veya negatif • Düz - < 0.5 mm negatif veya pozitif • Negatif - > 0.5 mm negatif – – – – – – – İskemi, enfarktüs Perikardit, miyokardit Hipertrofi MVP Kontüzyon Digoksin Normal yenidoğan perikardit & enfarktüs hipokalemi & hiperkalemi Erişkinden farklı, yaşa bağımlı • Fetal dönemde RV dominant, hipertrofik • Postnatal hayata geçişle birlikte; – Akciğerler açılır, PVR ve basınç düşer – Plasenta devre dışı kalır, SVR ve basınç artar – RV duvarı incelir, LV sabit… < 6 ay’ da RV hakimiyeti , LV hakimiyeti • Erken bebeklik döneminde RV dominant – QRS aksı sağa deviye – Büyük RV güçleri • aVR, V1, 2’ de yüksek R dalgası – V1-3’ de T dalgası genellikle negatif • Pozitif olması RVH gösterir Yenidoğan 2 yaş 16 yaş Atriyal ve Ventriküler Hipertrofiler RAH • P yüksek “ P - pulmonale” – >2 mm * bebek- küçük çocuklar – >3 mm * büyük çocuk- erişkin • I,II, aVF & sağ prekordiyal derivasyonlar LAH • P geniş “ P-mitrale ”, çift dalgalı – 0.04 sn – >0.08 sn * bebek- küçük çocuklar – >0.12 sn * büyük çocuk- erişkin • I,II, aVF & sol prekordiyal derivasyonlar RVH • Sağ QRS aksı, yaşa göre • Sağ-ön derivasyonlarda QRS voltaj artışı – V1-2 ve aVR’ de yüksek R, R/S artmış, DI –V6’ da derin S • Geniş QRS: RDB, V1-2’ de qR, qRs paterni, T değişikliği LVH • Sol aks deviasyonu • Sol derivasyonlarda yüksek R, sağ derivasyonlarda derin S • Sol derivasyonlarda yüksek-simetrik T (volüm yüklenmesi), ST depresyonu ve T (-) “strain tipi – basınç yüklenmesi” Normalin varyantları (değişik biçimleri) • • • • • • • Sinüs bradikardisi Sinüs aritmisi Anormal P aksı Erken repolarizasyon Yalancı LVH İnkomplet RDB Persistan juvenil T dalgası Sinüs bradikardisi • KH < 60 • Egzersizle artar Sinüs aritmisi • Sabit PR süresi • Değişken RR ile karakterize Anormal P aksı • Ektopik odaklı atriyal depolarizasyon • İnferior derivasyonlarda P (-) – “koroner sinüs ritmi” Erken repolarizasyon • • • • ST segmentin normalden değişik biçimi “ J “ şeklinde elevasyon, V3-5, DII, III, aVF Genç adölesanlarda sık Yalancı LVH • • • • V1-2’ de derin S V5-6’ de büyük R dalgası Başka LVH kriteri yok EKO’ da normal LV çapları İnkomplet RDB • RVOT depolarizasyonu belirgin ve/veya gecikebilir. • V1’ de r’, V5-6’ da geç S – rsR’, Rsr’, rSr’ – QRS süresi: 0.10-0.12 sn Persistan juvenil T dalgası Pediatrik EKG’ deki farklar • • • • • • Kalp hızı > 100 atım/dk QRS aksı > +90 V1-3 ‘ de T (-) «juvenil T dalga paterni» V1 ‘ de yüksek R dalgası ve RSR’ paterni Belirgin sinüs aritmisi Sinüs bradikardisi Kaynak: Park's Pediatric cardiology for practitioner 6th Edition 1. Ritm 2. Hız 3. PR, QRS, QT 4. Kalp aksı 5. P dalgası 6. QRS dalgası 7. ST - T morfolojisi “Dünya hayatı, bir eğlence ve oyundan ibarettir”