HEPATİT C,KALSİYUM

HEPATİT C
Non A Non B Hepatit;
Hepatit C viral bulaşıcı karaciğer iltihabıdır. Hepatit C
virüsü ile meydana gelir, aşısı yoktur. Hepatit C virüsü
bulaşırsa büyük oranda kronikleşir. Kronik Hepatit C karaciğer
yetmezliği, siroz ve karaciğer kanserine yol açabilir. Kronik
hepatit C hastalığının ilaçla tedavisi bazen başarılı
olabilmektedir. Son dönem kronik hepatit C hastalığında
karaciğer nakli de düşünülmelidir.
Hepatit C virüsü nasıl bulaşır?
Hastalık Hepatit C virüsü taşıyan kişilerden temas yoluyla
bulaşır. En çok bulaşma yolu:
Cinsel temas,
Kirli aletler ile yapılan manikür, pedikür, dövme,
akupunktur, piercing ve vücut deldirme gibi girişimler,
Kirli aletler ile yapılan diş müdahalesi, cerrahi
girişim, endoskopi,
Diş fırçası, tırnak makası, tıraş bıçağı gibi aletlerin
paylaşılması,
Uzun süre diyaliz aletine bağlanmak,
Hepatit C hastası ile uzun süre temas halinde olmak,
aynı evi paylaşmak,
1992 yılından önce kan transfüzyonu yapılmış olması
En sık görülen Hepatit C bulaşma yollarıdır.
Hepatit C doğum sırasında hasta anneden bebeğine bulaşabilir.
Hepatit C virüsü havadan solunum yoluyla, öpüşmeyle ve anne
sütünden bulaşmaz.
Kimler Hepatit C hastalığı için risk altındadır?
Özellikle 1992 yılından önce kan transfüzyonu ve kan
ürünü almış olan kişiler,
Uzun süre diyaliz makinesine bağlı olan kişiler,
Dövme, vücut deldirme, body piercing yaptıran kişiler,
Şüpheli cinsel temasta bulunan kişiler Hepatit C
hastalığı için risk altındadır.
Hepatit C hastalığı ne şikayetlere yol açar?
Hepatit C virüsü karaciğerde yerleşir ve karaciğerde iltihap
yapar. Hastaların büyük çoğunluğunda hiçbir şikayet olmaz
ancak % 20 hastada şikayetler ortaya çıkar. Hepatit C
hastalığı büyük oranda kronikleşir ve karaciğere tamamen
yerleşir. İleride karaciğer yetmezliği, siroz ve karaciğer
kanserine yol açar.
Hastalarda en sık görülen şikayetler şunlardır:
Halsizlik, yorgunluk,
Çabuk yorulma,
Sarılık, ciltte ve göz aklarında sararma,
İştah kaybı,
İdrarda koyulaşma,
Dışkı renginde açılma,
Karın ağrısı,
Kas eklem ağrıları,
Kaşıntı,
Ürtiker şeklinde döküntü,
Sigaradan tiksinti,
Bulantı, kusma,
En sık görülen şikayetlerdir. Hastalık kronikleşirse ilave
olarak güçsüzlük, kas gücünde düşme, aşırı yorgunluk,
iştahsızlık görülür. Kronikleşir ise ilk önce karaciğer
yetmezliği ortaya çıkar, hastalık siroz ve karaciğer kanseri
ile sonuçlanabilir.
Hepatit C teşhisi nasıl konur?
Hastanın şikayetleri ve muayene bulguları teşhise yardımcı
olur, kesin teşhis laboratuar incelemeleri ile konur. Hepatit
C şüphesinde aşağıdaki testlerin yapılması gerekir:
Anti HCV,
Karaciğer fonksiyon testleri.
SGOT (ALT),
SGPT (AST),
GGT (Gama Glutamil Transferaz ),
ALP (Alkali Fosfataz),
LDH (Laktat Dehidrogenaz ),
Total bilirübin,
Direk bilürübin,
Total protein,
Albümin,
Koagülasyon testleri istenir,
Karaciğer ultrasonografisi yapılır.
Eğer Anti HCV pozitif bulunursa:
Hepatit C virüs PNA PCR istenir PCR yüksek bulunur ise
HCV tip tayini ve
Karaciğer biyopsisi yapılır.
Kronik
hepait
C
hastalarına
tedavi
programlaması
için
karaciğer biyopsisi yapılmalıdır. Karaciğer biyopsisi ince bir
iğne ile yapılır.
Hepatit C tedavisi:
Akut Hepatit C tedavi edilirse kronikleşme şansı çok azalır.
Ancak akut Hepatit C hastalarının ancak % 20 sinde şikayet
olduğundan ve büyük kısmında hiçbir şikayet olmadığından
yakalanmaları zordur. Kronik Hepatit C hastalığı ataklar
halinde seyreder. Hastalık zaman zaman alevlenir. Kronik
Hepatit C hastaları alevlenmeler döneminde tedavi edilirler
ise karaciğer yetmezliği, siroz ve karaciğer kanseri gelişimi
durdurulabilir. Hepatit C tedavisinde interferon ve ribavirin
kullanılır. Tedavi başarısız olur ise karaciğer nakli
düşünülmelidir.
Hepatit C den nasıl korunurum?
Hepatit C den korunmak için Hepatit C virüsünün nasıl
bulaştığı bilinmelidir.
Enjektör, tıraş bıçağı, iğneli küpe, diş fırçası,
tırnak makası gibi kişisel hijyenik eşyalar
paylaşılmamalıdır.
Şüpheli cinsel temastan kaçınılmalı, prezervatif
kullanılmalıdır,
Kirli ve temizliği şüpheli yerlerde cerrahi girişim,
endoskopi, diş müdahalesi yapılmamalı,
Kirli ve temizliği şüpheli yerlerde dövme, vücut
deldirme,
body
piercing,
kulak
deldirme
yaptırılmamalıdır,
Hepatit C li hastaların çıkartıları ile temas
edilmemelidir.
Hepatit C hastalarının dikkat etmesi gereken
kurallar nelerdir?
Hepatit C hastası iseniz hastalık bulaştırmamak için
herhangi bir girişim öncesi doktorunuzu, diş hekiminizi
ve hemşirenizi uyarınız,
Karaciğere dokunacak ilaçlardan, bilmediğiniz
ilaçlardan uzak durunuz,
Alkol ve sigara içmeyiniz,
Hepatit A ve hepatit B aşınızı olunuz,
Doku, organ ve kan bağışında bulunmayınız,
İyi geleceği söylenen yapma ilaçlar, bitki ilaçları vb.
kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışınız,
Hepatit C nin aşısı yoktur. Hepatit C den korunmanın en etkili
yolu bilgi sahibi olmaktır.
Referanslar:
1. American Liver Foundation
http://www.liverfoundation.org/
2. Hepatitis Foundation International
http://www.hepfi.org/
3. Canadian Institute for Health Information
http://www.cihi.ca/cihiweb
4. Canadian Liver Foundation
http://www.liver.ca/
5. Berkow R. The Merck Manual of Medical Information . New
York, NY: Pocket; 2000.
6. Centers for Disease Control and Prevention. Sexually
Transmitted Diseases Treatment Guidelines, 2010. MMWR
2010;59(No. RR-12):1-110.
7. Hepatitis C. Centers for Disease Control and Prevention
website. Available at: http://www.cdc.gov/hepatitis/HCV.htm .
Updated March 2009. Accessed July 1, 2009.
8. Hepatitis C. EBSCO DynaMed website. Available at:
http://www.ebscohost.com/dynamed/. September 29, 2011.
Accessed October 20, 2011.
9. What are the risks of a blood transfusion. National Heart
Lung and Blood Institute website. Available at:
http://www.nhlbi.nih.gov/health/dci/Diseases/bt/bt_risk.html .
Accessed August 24, 2011.
10. Sexual transmission of hepatitis C virus among HIVinfected men who ahve sex with men—New York City, 2005-2010.
MMWR Morb Mortal Wkly Rep . 2011 Jul 22;60:945-50.
11. What I need to know about hepatitis C. National Digestive
Diseases Information Clearinghouse website. Available at:
http://digestive.niddk.nih.gov/ddiseases/pubs/hepc_ez/
.
Published April 2009. Accessed July 1, 2009
KALSİYUM
Ca; Ca+2; Serum calcium; Ca++; Calcium – blood
test:
Kalsiyum vücudumuzun önemli yapı taşlarından birisidir. Tüm
hücreler kalsiyuma ihtiyaç duyar. Kemik ve dişlerimiz
kalsiyumdan oluşur. Kalbimizin çalışması, sinir siteminin
ileti göndermesi, kaslarımızın kasılması ve kanımızın
pıhtılaşması için kalsiyum gerekir. Kalsiyum kan içinde
proteine bağlı ve serbest olarak dolaşır. Kanda iki tür
kalsiyum değerine bakılır. Total kalsiyum ve iyonize kalsiyum.
Kanda total kalsiyum değerini arttıran ilaçlar:
Kalsiyum tuzları,
Lityum,
Tiazid Diüretik ler,
Tiroksin,
Vitamin D,
Aşırı süt içmek kan kalsiyumunu arttırır.
Kan kalsiyum değerine ne için bakılır?
Kemik hastalıkları, paratiroit bezi hastalıkları ve böbrek
hastalıklarının teşhisi ve takibi amacıyla bakılır.
Kalsiyum için normal değerler:
Kalsiyum normalde 8,5 – 10,2 mg/dL dir.
Kan kalsiyum miktarını arttıran sebepler:
Addison hastalığı,
Aşırı vitamin D alımı, Vitamin D zehirlenmesi,
Aşırı kalsiyum alınması ( süt alkali sendromu),
HİV / AİDS,
Hiperparatiroidi,
Granülomatöz enfeksiyon hastalıkları;
Tüberküloz,
Bazı mantar enfeksiyonları,
Kemik tümörleri,
Metastatik kemik tümörleri,
Multipl Myelom,
Hipertiroidi,
Paget hastalığı,
Aşırı hareketsiz yaşam,
Sarkoidoz,
Bazı ilaçlar:
Lityum,
Tamoksifen,
Tiazid
diüretikler
Kalsiyum
arttırırlar.
miktarını
Kan kalsiyumunu düşüren sebepler:
Vitamin D eksikliği,
Riketsiya,
Osteomalazi,
Hipoparatiroidizm,
Böbrek yetmezliği,
Karaciğer yetmezliği,
Magnezyum eksikliği,
Beslenme bozuklukları,
Emilim bozukluğu ile seyreden barsak hastalıkları (
malabsorbsyon ),
Pankreatit kalsiyum miktarını düşürür.
Ayrıca aşağıdaki hastalıkların tanısında ve
takibinde kan kalsiyum değeri önemli bilgiler
verir:
Deliryum,
Demans,
Multipl Endokrin Neoplazi ler ( MEN I ve MEN II),
Renal hücreli karsinom, Sekonder hiperparatiroidi.
Referanslar:
Wysolmerski JJ, Insogna KL. The parathyroid glands,
hypercalcemia, and hypocalcemia. In: Goldman L, Ausiello D,
eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders
Elsevier; 2007:chap 266