HEPATİTLER • Hepatit A, Hepatit B ve Hepatit C farklı virüslerin yol açtığı hastalıklardır • Bu tür virüslerden bir tanesiyle enfekte olma, diğer tip Hepatitlere karşı bağışıklık sağlamaz HEPATİT A • Hepatit A • KARACİĞERDE İLTİHAPLANMAYA YOL AÇAN BİR HASTALIKTIR ETKEN • • • • • • Hepatit A virüsüdür HAV, 27-32 nm çapında ikosahedral partikül, zarfsız Picornaviridae ailesinden Tek iplikçikli, RNA virusu ETKEN • Kuruluğa oldukça dirençli • Oda sıcaklığında haftalarca, • Deniz suyunda, kayalarda, istiridye-midyede aylarca, • -20⁰C' de yıllarca canlı • Sodyum hipoklorid 3-10mg/lt de 5- 15 dk inaktive olur BULAŞMA YOLU VE SÜRESİ • Fekal oral yol • Gıdalar hazırlanırken enfekte kişiler tarafından kontamine edilmesi • Çiğ tüketilen gıdalar (sebze,meyve,deniz ürünleri, öz.midye,süt,iyi pişmemiş süt ürünleri) • Aile içi bulaşım • Toplu yaşam • Cinsel tercih • Prevalensi yüksek bölgelere seyahat edenler BULAŞMA YOLU VE SÜRESİ • Kuluçka dönemi 15-50 arasında değişmekle birlikte ortalama 25-28 gündür • Tek rezervuar insandır • Hepatit A virüsü alan kişiler hastalanmadan önce İKİ HAFTA ile • Sarılık olduktan sonraki BİR HAFTALIK süre içinde hastalığı başkalarına bulaştırabilirler İNKÜBASYON 28 (15-50) İNKÜBASYON FAZI PREİKTERİK DÖNEM BELİRTİLERİ • • • • • Ani ateş yükselmesi Halsizlik Bulantı,kusma İshal Karın üst kadranda ağrı İKTERİK DÖNEM BELİRTİLERİ • İdrar renginin koyulaşıp koyu çay rengini alması • Cildin sararması • Bazen deri döküntüsü • Dışkı renginde açılma (kil rengi) • Karaciğer ve Dalak büyüktür Palpasyonda ele gelir • Bazen ciltte döküntü • 1 yaşın altı belirtiler gözlenmez • Tüm vakaların %30 unu 15 yaş altındaki çocuklar oluşturmaktadır TANI • • • • • Fizik muayene Karaciğer fonksiyon testleri artmıştır (SGOT SGPT) Bilüribinler artmıştır Erken dönemde Anti-HAV antikorları yüksektir EPİDEMİYOLOJİ • • • • • Gelişmekte olan ülkelerde Sosyo-ekonomik düzeyi düşük Kanalizasyon sistemi bozuk,yetersiz İçme suyu sistemine sızmalar olan ülkeler Risk grubundaki ülkelerdir KOMPLİKASYONLAR • Siroz • Kronik hepatit • Akut fulminan hepatit KORUNMA • Aşısı var • İnaktive (ölü) virüs aşısı • Kolun üst kısmına kas içine (intramüsküler) uygulanır • İki doz olarak uygulanır,iki doz arasında en az 6 ay olmalıdır • Ülkemizde 24.ay ve 30.aylarda yapılır KORUNMA • • • • • • Alt yapı El yıkama Endemik bölgelere gidenlere aşılama Eğitim Eğitim Hepatit A geçiren kişiler hastalığa karşı ömür boyu bağışıklık kazanırlar • HAV ile enfekte olduğundan şüphelenilen bireyde yapılan kan testi ile hepatit A tespit edilebilir BAKIM • • • • • • Enterik izolasyon Kesin yatak istirahati Deri kaşıntısı olanlara kalaminli solüsyonlar Sıvı alımı Protein ve CH zengin,yağdan Yoksun diyet Kilo takibi