41 20 . C

I : 41
20 . 2 .1957
Kore Harbinin dünya ekonomisinde yarattı­
ğı konjonktür ilerlemelerine, enfılâsyonun belir­
meye başlıyan rahatsızlıklarına işaretle tedbir­
ler tavsiye edenler ise, o zaman, Hükümet naza­
rında, memleketin iktisadi kalkınmasını istemiyen menfi kişilerdir.
Maliye Vekili Sayın Polatkan'm, muhalefet
yıllarında, Demokrat Parti Meclis Grupu adına
Ziraat Vekâleti bütçelerini tenkit ederken, ıstı­
rabını terennüm ettiği mü|ıim bir memleket der­
di artık, tarihe karışmış, nüfusundun % 82 si köy­
lü olan Türkiye'miz, yiyecek buğdayını, zaman
zaman, dışardan getirtmek külfetinden kurtul­
muştu.
Muhterem vekil, alkışlarımız ve bravo sesleri­
miz arasında «iki yıl öncesine kadar, zaman za­
man, dişardan hububat ithal etmek mecburiyetin­
de kalan Türkiye, halen dünyamın beşinci hubu­
bat ihracatçısı memleketi haline gelmiştir» diyor,
bir yıl sonra da derecemizin dördüncülüğe yük­
seldiğini tebşir ediyordu.
Aynı bütçelerde dış ticaret mevzuundaki, de­
ğişmez hükümet görüşü de, prensipler halinde
ilân olunuyordu. Bir memleketin dış tediyelerindeki açıkların bertaraf edilebilmesi, ya tahditçi
tebdirlerle, ithalâtın kısılması veya yapıcı ve in­
kişaf ettirici bir zihniyetle istihsal ve ihracat hac­
minin artırılması suretiyle temin edilebilirdi. De­
mokrat Parti ve onun hükümeti, elbet yapıcı ted­
birlerin mümessili idi. Onun için, yıldan yıla,
istihsal ve ihracatı artıracak, ithalât tahditlerine
katiyen baş vurmıyacaktı.Bu prensiplerin ilân olunduğu 1953 yılını takibeden yıllarda ithalât ve ihracat kıymetlerimiz
ve dış ticaret açıklarımız şu seyri takibetmiştir.
İhracat
1953
1954^
1955
İthalât
1 108.9
1 491.1
937.8 •* 1 339.4
1 393.4
877.4
Açık
dış ticaret kıymetlerimiz, Demokrat Partinin ik­
tidara geldiği yıldan bu yana, hem ithalâtta hem
ihracatta en düşük seviyeye inmişlerdir.
Filhakika bu yıl içerisinde, ihracatımız 854
milyon liraya, ithalâtımız 1 140,6 milyon liraya
düşmüş bulunmaktadır. Bütün bu tahditlere
rağmen, bu müddete ait dış ticaret açığımız ise,
1951 yılının 246.4 milyon lirasından gene de faz­
la ve 286.6 milyon liradır.
İthalât tahditlerinden vatandaşların uğra­
dıkları büyük sıkıntılar karşısında, salahiyetli
eşhas, bir taraftan, ithalâtımızın her yıl daha
büyük kısımlarının yatının malzemesine tahsis
olunduğunu, diğer taraftan da istihlâk rakam­
larının gene her yıl muntazaman artmakta bu­
lunduğunu ileri sürmektedirler.
1956 yılma ait rakamlar, bu iddialar hilâfı­
na, çeşitli yatırım malzememiz ithalâtının, ev­
velki yıllara nazaran geniş tenezzüllere .mâruz
kaldığını, bu tenezzüllerin istihlâk rakamları­
mızda da geniş düşüklükler meydana getirdiği­
ni göstermektedir. Nitekim, başlıca yatırım
malzememiz olan makineler, demir ve çelik ve
akar yakıt ithalâtımızda 1955 yılma nazaran,
1956 yılında aşağıdaki tenezzüller hâsıl olmuş­
tur.
516
Görülüyor ki; yukarıki prensiplerin ilân edil­
diği yıldan itibaren, ihracatımız geniş tenezzül­
ler kaydetmeye başlamış, ithalâtımız yavaş yavaş
tahditlere mâruz kalmıştır. Dış ticaret açıkları­
mız ise, muntazaman artarak, 1955 yılında 516.
milyon liralık rekor seviyesini bulmuştur.
1956 yılı, tahditçi dış ticaret politikasının
en geniş bir mikyasta tatbika konulduğu bir yıl
olmuştur. Bu tahditler sonunda 1956 yılında,
Fark
% temilyon nezzül
Lira
nispeti
1955
milyon
Lira
1956
milyon
Lira
Makinalar
Demir ve çelik
Akar yakıt
349.6
192.0
118.2
286.9
129.1
100.6
62.7
62.9
17.6
18
33
15
Yekûn
659.8
516.6
143.2
22
1
382.2
401.6
C:3
Gene 1956 yılında çimento ithalâtımız 1955
yılının 810 bin tonuna mukabil, 291 bin tona
düşmüştür. Bu tenezzül neticesinde 1955 yılının
1.630 bin tonluk yıllık çimento istihlâki 1956
yılında (370) bin ton noksaniyle 1.261 bin to­
na inmiştir.
Bu tahditler, 1955 yılında nüfus başına (68)
kilo olan çimento istihlâk miktarını, 1956 yılın­
da -bir anda (52) kiloya düşürmüştür. Vatanda­
şın çektiği ıstırabın büyük kısmının bu çeşit ki­
fayetsizliklerden meydana geldiğinde şüphe
yoktur.
Esasen, son günlerde başta buğday olmak
üzere, en zaruri gıda maddelerimizin dahi, bu
— 337 ~