1. Sosyal Psikolojinin Tanımı, Tarihsel Gelişimi ve Konusu

EŞİTLİK
Bir İnsanlık Değeri
Yrd. Doç. Dr. Ali KUZUDİŞLİ
www.dinibil.com yöneticisi
G.Ü. İlahiyat Fak.
Hadis Anabilim Dalı Bşk.
Eşitlik Nedir?



Sosyal hayatta bireyler arasında haklar
ve imkanlar bakımından ayrım
gözetilmemesi.
Var olan ayrımların kaldırılmasını
isteyen temel ilke.
Ahlaki anlamda: Herkese hakkını
verme, hak tanıma ve hakkaniyet.
2


Hukuki anlamda: Vatandaşların
kişisel ve toplumsal durum ve
özelliklerine bakılmaksızın kanun
önünde eşit olmaları.
Siyasal anlamda: Siyasal hakların
ve kamu görevlerinin sınıf ve
maddi durum gözetmeksizin, işin
gereği teknik vasıflara sahip bütün
vatandaşlara açık olması.
3

Dini anlamda: Tüm insanların,
yaratıcının önünde eşit olması.
Buna göre ırkın, soyun, cinsiyetin,
sosyal ve ekonomik durumun
insana etki eden herhangi bir yönü
bulunmamaktadır. Değerli olan tek
şey, Allah’a bağlılık ve salih
ameldir.
4

Eşitlik ilkesi, genellikle özgürlük
ilkesiyle birlikte kullanılmakta ve bu
iki ilke birbirini tamamlamaktadır.
Buna göre özgürlük olmadan
eşitliğin kurulması mümkün
değildir.
5



Eşitlikle yakından ilgili olan bir
başka kavram da adalettir.
Adalet, her hak sahibine hakkını
vermek anlamına gelir.
Toplumda adaleti ve dengeyi
sağlamak için bazen pozitif
ayrımcılık yapılabilir.
6

Eşitlik düşüncesi, tarihin bütün
dönemlerinde insanların arzuladığı
bir değer olmuştur. Antik Yunan
düşünürleri ve İslam bilginleri bu
konuda fikirler ileri sürmüşlerdir.
7

Siyasal bir kavram olarak eşitlik
ilkesi ilk kez XVIII. yüzyılda kanun
önünde eşitlik biçiminde doğdu.
Buradaki temel sav, kanun önünde
ayrıcalıklı bir kişi veya zümre
olamaz düşüncesiydi. Hiç kimseye
dil, din, ırk, cinsiyet, servet, sosyal
durum gibi farklılıklar sebebiyle
kanun önünde özel ayrıcalık
tanınamayacağı ileri sürülüyordu.
8


Eşitlik ilkesi bu haliyle Fransız
ihtilalından sonra, Fransız İnsan ve
Yurttaşlık Hakları Beyannamesinin
(1789) birinci maddesinde yer
almıştır.
Bu tarihten itibaren eşitlik ilkesi hem
uluslararası metinlere hem de ulusal
anayasa metinlerine girmiştir. İnsan
Hakları Evrensel Beyannamesinin
(1948) birinci maddesinde eşitlik
ilkesine yer verilmiştir.
9

İslam medeniyetinde eşitlik ilkesi
ayrı bir öneme sahip olmuştur.
İslam’a göre Allah katında üstünlük,
yalnızca takva iledir. Hz.
Peygamber Veda Haccı’ndaki
hutbesinde bu ilkeye özel vurgu
yaparak Arap’ın Arap olmayana
hiçbir üstünlüğünün olmadığını,
üstünlüğün ancak Allah’a samimi
bağlılık ve ona uygun davranışlarla
olduğunu ilan etmiştir.
10
Eşitliğin Önemi Nedir?





Eşitliğin sağlanması anayasa ve
kanunlara olan güveni arttırır.
Toplumun birliğini güçlendirir.
Toplumda suç oranını düşürür.
Emeğin değeri artar.
İnsanları çalışmaya ve hak etmeye
yönlendirir.
11
Sunumum burada sona erdi.
Birazdan ödüllü sorulara geçeceğiz.
İlginizden dolayı çok teşekkür ederim.
Bu sunuyu www.dinibil.com
adresinden indirebilirsiniz.
12
ÖDÜLLÜ SORULAR
13
1. Soru:

Bir toplumda eşitliğin sağlanmasıyla o
toplumda suç oranının düşmesi
arasında nasıl bir ilişki bulunmaktadır?
Açıklayınız.
14
2. Soru:

İslam’ın eşitliğe verdiği önemi örnek
bir olayla anlatınız.
15
3. Soru:

Toplumda eşitliğin sağlanması emeğin
önemini nasıl arttırır? Açıklayınız.
16