yapısal dönüşüm programı

2016-2018
YAPISAL DÖNÜŞÜM PROGRAMI
KAMU SEKTÖRÜ
AMAÇ: 1- Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
Sorumlu
Kurum/lar
SÜR
E
Eylem 1. Her Bakanlığın Kuruluş, Görev ve Yetkileri Yasaları
Çıkartılacaktır.
Başbakanlık
Mart
2017
Eylem 2. Başbakanlık (Kuruluş Görev ve Çalışma Esasları)
Değişiklik Yasası Çıkarılacaktır.
Başbakanlık
Mart
2017
Başbakanlık
Hazir
an
2016
Eylem 4. Sözleşme Yönetimi Birimi Oluşturulacaktır
Maliye
Bakanlığı
Mart
2017
Eylem 5. Yerel Yönetimler Yeniden Yapılandırılacaktır.
İçişleri ve
Çalışma
Bakanlığı
Aralık
2016
Eylem 6. Kamu Görevlileri Yasası Yeniden Düzenlenecektir.
Başbakanlık
Mart
2016
Eylem 7: KKTC Devleti Kamu Kurumlarına Mensup Bazı
Personelin Yetiştirilmek Üzere T.C. Devleti Kamu
Kurumlarında Belirli Süreyle Staj Yapması ve/veya Eğitim
Görmesi Sağlanacaktır.
Başbakanlık
Eylem
Hedef 1. Kamu Yönetimi Yeniden Yapılandırılacaktır.
Eylem 3. İstatistik Kurumu Yasası Çıkarılacaktır.
Hedef 2. Kamu Mali Yönetiminde Disiplin Sağlanacak, Hesap Verilebilirlik ve
Şeffaflık Artırılacaktır.
Eylem 8. Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Yasası Yürürlüğe
Konulacaktır.
Maliye
Bakanlığı
Progr
am
Döne
mi
R
D
Ö
Maliye
Bakanlığı
Progr
am
Döne
mi
Eylem 10. Denk Bütçeyi Sağlayacak, Vergiyi Tabana Yayacak Maliye
Gelir Politikaları Uygulanacaktır.
Bakanlığı
Progr
am
Döne
mi
Eylem 9. Kamu Harcamaları Disiplin Altına Alınacaktır.
Maliye
Bakanlığı
Aralık
2017
Eylem 12. Hızlı, Adil, Tarafsız, ve Verimli Çalışabilecek Bir
Yargı Sistemi Oluşturulacaktır.
Başbakanlık/
Yüksek
Mahkeme
Aralık
2018
Eylem 13. Sağlıkta Dönüşüm Programı Hayata Geçirilecektir.
Sağlık
Bakanlığı
Aralık
2017
Eylem 14. Sosyal Güvenlik Sisteminin Aktüeryal Dengesi
Sağlanacaktır.
İçişleri ve
Çalışma
Bakanlığı
Aralık
2016
Eğitim
Bakanlığı
Progr
am
Döne
mi
Başbakanlık
Progr
am
Döne
mi
Eylem 11. Kamunun İç Borç Yükü Azaltılacaktır.
Hedef 3. Kamusal Hizmetlerde Kalite Artırılacaktır.
Eylem 15. Eğitim Sisteminde Kaynaklar Verimli Kullanılacak
ve Eğitim Ülke İhtiyaçlarına Göre Yönlendirilecektir.
Eylem 16. E-Devlet Programı Hayata Geçirilecektir.
FİNANS SEKTÖRÜ
AMAÇ 2- Finansal Sektörün Yapısının Güçlendirilmesi ve Ekonomik Kalkınmaya
Katkısının Artırılması.
Eylem
Eylem 1. Bankacılık Yasası Gözden Geçirilecektir.
Kuru
m/lar
R
SÜ
D
RE
Ö
Ma
Maliye
rt
Bakanl
201
ığı
7
Eylem 2. Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin
Kuruluş, Faaliyet ve Çalışma Esasları İle Diğer Hususlar Yasa İle
Düzenlenecektir.
Eyl
Maliye
ül
Bakanl
201
ığı
6
Eylem 3. Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesine İlişkin Yasa
Uluslararası Standartlar, AB Direktifleri Ve Mali Eylem Görev
Gücü’nün (FATF) 2012 Yılında Kabul Edilen Yeni Tavsiye Kararları
Çerçevesinde Yeniden Düzenlenecektir.
Eyl
Maliye
ül
Bakanl
201
ığı
6
REEL SEKTÖR
AMAÇ: 3- Reel Sektörün Rekabet Gücünün ve Ekonomideki Payının Artırılması.
Soru
mlu
Kur
um/
lar
S
R
Ü
D
R
Ö
E
Eylem 1. Yüksek Öğretimde İyi Yönetişim Sağlanarak Hizmet Kalitesi
Artırılacaktır.
Milli
Eğiti
m
Baka
nlığı/
YÖD
AK
P
ro
gr
a
m
D
ö
n
e
m
i
Eylem 2. Ülkenin Turizm Potansiyeli Daha Etkin Değerlendirilecektir.
P
ro
gr
a
Turiz
m
m
D
Baka
ö
nlığı
n
e
m
i
Eylem
Eylem 3. Liman Otoritesi İle Liman Hizmetleri Birbirinden Ayrılacak;
Limanlar Özel Sektör Tarafından Kamu - Özel İşbirliği Modeliyle
İşletilecektir.
A
ra
Ulaşt lı
ırma k
Baka 2
nlığı 0
1
6
Eylem 4. Şehiriçi ve Şehirlerarası Toplu Taşımanın Yaygınlaştırılması
Sağlanacaktır.
O
c
Ulaşt a
ırma k
Baka 2
nlığı 0
1
7
Eylem 5. Telekomünikasyon Dairesi Yeniden Yapılandırılacak,
Telekomünikasyon Altyapısının İşletme Hakkı Devredilecektir.
H
a
zi
Ulaşt
ra
ırma
n
Baka
2
nlığı
0
1
7
Eylem 6. Yeterli Düzeyde ve Güvenilir Tarımsal Ürün ve Gıda Üretimini
Rekabetçi Şartlarda Sağlayacak Bir Tarım Sektörü Oluşturulacaktır
Tarı
m,
Doğa
l
Kayn
aklar
ve
Gıda
Baka
nlığı
P
ro
gr
a
m
D
ö
n
e
m
i
B
o
y
u
n
c
a
A
ra
Mali lı
Eylem 7. Enerji Sektöründe Politika Belirleyici, Düzenleyici, Denetleyici Bir
ye
k
Kurumsal Yapı Oluşturulacak ve Enerji Güvenliği İle Verimliliği
Baka 2
Artırılacaktır.
nlığı 0
1
7
Eylem 8. Sanayi Sektörünün Rekabet Edilebilirliği Artırılacaktır.
Ekon
omi, A
Sana ra
yi ve lı
Ticar k
et
2
Baka 0
nlığı/ 1
YAG 7
A
Eylem 9. İş ve Yatırım Yapmanın Önündeki Engeller
Kaldırılacaktır.
Eylem 10. Bütüncül Bir Yatırım Teşvik Sistemi Oluşturulacaktır.
Başb
akanl
ık/
Mali
ye
A
ra
lı
k
2
Turiz 0
1
m/
Ekon 7
omi
Ekon
omi,
Sana
yi ve
Ticar
et
Baka
nlığı
A
ra
lı
k
2
0
1
7
Eylem 11. Meslek Edindirmeye ve İstihdamın Artırılmasına Yönelik
Çalışmalar
Yapılacaktır.
A
İçişle ra
ri ve lı
Çalış k
ma
2
Baka 0
nlığı 1
6
KAMU SEKTÖRÜ
EYLEM FORMU
AMAÇ 1: Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
HEDEF 1: Kamu Yönetimi Yeniden Yapılandırılacaktır
EYLEM 1: Her Bakanlığın Kuruluş, Görev ve Yetkileri Yasaları Çıkarılacaktır.
GEREKÇE: KKTC Anayasası gereği bakanlıklar kararname ile kurulmakta ve Daireler de
tüzükle bakanlıklara bağlanmaktadır. Bu nedenle her hükümet döneminde Bakanlıklar
yeniden oluşturulmakta, daireler tüzükle fonksiyonel bütünlük göz ardı edilerek bakanlıklara
bağlanmaktadır. Sonuç olarak, yeni oluşturulan bakanlıkların politika uygulamaları kesintiye
uğramakta ve kendilerine bağlı daireler arasında uyum ve koordinasyonu sağlamada yetersiz
kalmaktadır. Ayrıca bakanlıkların teşkilatında politika oluşturacak, koordinasyon, planlama
ve iç denetim gibi fonksiyonları yürütecek birimlerin bulunmaması, bakanlıkların bu
fonksiyonlarını yerine getirirken daireler karşısında zayıf bir yapıda olmasına neden olmakta;
diğer bakanlıklarla ve makroekonomik politikalarla uyum ve koordinasyonda da yetersiz
kalmasına yol açmaktadır. Devletin iç mali kontrol sisteminin uluslararası standartlarda
oluşturulması kaçınılmaz bir gerekliliktir.
Bu sorunların ortadan kaldırılması amacıyla Bakanlıkların oluşturulmasına standart getirecek,
hükümet değişikliklerinde bakanlıkların fonksiyonel bütünlük çerçevesinde oluşmasını
sağlayacak ve bakanlıkların görev, yetki ve sorumlulukları ile ana hizmet ve yardımcı hizmet
birimlerini ve bunların görevlerini açıkça belirleyecek yasal düzenlemelere gidilecektir.
Ayrıca bağlı daireler arası politika uyumlaştırma ve uyumlaştırmayı sağlayacak dikey
koordinasyon, diğer bakanlık ve makroekonomik politikalarla uyum ve koordinasyonu
sağlayacak yatay koordinasyon oluşturulacaktır.
Ayrıca e-Devlet Projesi’nin hayata geçirilebilmesi için Bakanlıkların fonksiyonel yapıda ve
bir bütün olarak teşkilatlanması kaçınılmazdır.
İLKE VE ESASLAR:
1. Her Bakanlığın Kuruluş, Görev ve Yetkileri Yasaları; Bakanlıkların görevleri ile ana
hizmet ve yardımcı hizmet birimlerinin görev ve yetkilerini kapsayacak şekilde
fonksiyonel bütünlük ilkesine uygun olarak yeniden düzenlenecektir.
2. Bakanlıkların planlama ve mali (muhasebe hariç) hizmetlerini yürütmek üzere her
Bakanlıkta Planlama ve Koordinasyon Birimi kurulacaktır.
FAALİYET TABLOSU:
1
Faaliyetler
Süre
Sorumlu
Kurumlar
Bakanlıkların Kuruluş, Görev ve Yetkileri Yasalarının
Çıkarılması
Mart
2017
Başbakanlık
Performans Göstergesi:
• Yasanın yürürlüğe girmesi.
EYLEM FORMU
AMAÇ 1
: Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
HEDEF 1
: Kamu Yönetimi Yeniden Yapılandırılacaktır.
EYLEM 7 : Başbakanlık (Kuruluş Görev ve Çalışma Esasları) Değişiklik Yasası
Çıkarılacaktır.
GEREKÇE : KKTC’de kamu yönetiminde genel olarak politika oluşturma, oluşturulan
politikanın sürdürülmesinde, planlama ve koordinasyonu sağlamada sıkıntılar yaşanmaktadır.
KKTC Başbakanlığı da tüm kamuyu ilgilendiren politikaları oluşturmada ve oluşturulan
politikaların hayata geçirilmesinde benzer sorunlar yaşamaktadır. Planlama ve koordinasyon
eksikliği Bakanlıklar ile diğer kurumların faaliyetlerinde eşgüdümün sağlanmasında yetersiz
kalmasına yol açmaktadır. Netice itibariyle Başbakanlığın tüm kamuyu kapsayacak
politikaların oluşturulmasında zafiyet doğmaktadır. Günümüzdeki idari yapılanmalara
baktığımız zaman kamu yönetiminde politika oluşturma ve koordinasyon fonksiyonunu
yerine getirmek üzere güçlü birimlerin Başbakanlık altında faaliyet gösterdiği görülmektedir.
İngiltere’de faaliyet gösteren Başbakanlık Strateji Birimi (Prime Minister’s Strategy Unit),
ABD’de Başkanlık Bütçe ve Yönetim Ofisi (President Office of Management and Budget)
bunların en iyi örnekleridir.
KKTC’de faaliyet gösteren ve planlamadan sorumlu olan Devlet Planlama Örgütü, istatistik,
makroekonomik planlama, yatırım programı oluşturma ve teşvik uygulaması gibi birbirinden
farklı ve bağımsız olması gereken fonksiyonları yerine getirmekten sorumlu kılınmış olup, bu
görevini etkin bir şekilde yerine getiremediği gibi günümüzdeki çağdaş yapının dışında
kalmıştır.
Bununla birlikte bu program kapsamında ;
1) Orta vadeli amaçları esas alan bir harcama çerçevesi geliştirilebilmesi için cari harcamalar
ve yatırım planlamasının Maliye Bakanlığı’nın altında bir araya getirilmesi,
2) İstatistik işlevinin ise kurulacak İstatistik Kurumuna verilmesi öngörülmüştür.
DPÖ’de hukuki ve idari yapıda bir değişiklik olmadan uzun vadeli plan ve yıllık program
hazırlanması uygulamasından vazgeçilmiş, plan ve programları günün gerek ve ihtiyaçlarına
uyarlayacak bir dönüşüm de yaşanmamıştır. Yasada kurgulanan planlama yaklaşımı hayli
kapsayıcı, katı ve zorlayıcı niteliktedir ve günümüz koşullarında büyük ölçüde geçerliliğini
yitirmiştir. Bu sebeple DPÖ’nün politika oluşturma ve koordinasyon alanından teşvik
konusuna kaymış olduğu görülmektedir. Dolayısıyla politika oluşturma ve koordinasyon
alanında halihazırda güçlü bir idari kapasiteden söz etme imkânı olmadığı düşünülmektedir.
Ayrıca günümüz yönetim anlayışı içerisinde gelişen önemli bir kavram olan stratejik planlama
fonksiyonu herhangi bir birim tarafından hayata geçirilmemektedir. Yatırım teşviklerinin ise
farklı mevzuat altında ve farklı kurumlar tarafından dağınık bir şekilde olması uygulamada
sıkıntılar yaratmaktadır.
Bu çerçevede orta vadeli plan hazırlaması amacıyla, Başbakanlık (Kuruluş Görev ve Çalışma
Esasları) Yasasında yapılacak yeni düzenlemelerle Başbakanlığın idari kapasitesi
güçlendirilecek, politika oluşumuna katkı sağlayacak, Ulusal öncelikleri, makroekonomik
analiz ve hedefler, mali analiz ve stratejiler planlama ve izleme yapacak ve diğer bakanlık ve
kuruluşlarla koordinasyonu sağlayacak bir birim veya daire oluşturulacaktır. Bu süreci
Başbakanlık başta Maliye Bakanlığı, Ekonomiden sorumlu bakanlık olmak üzere bakanlıklar
ile birlikte bir ekip çalışması içinde yürütecektir. Kuşkusuz yeni kurulacak İstatistik Kurumu
da bu işbirliğinin parçası olacaktır. Teşvik politikalarının uygulanması ise bir mevzuat bir
birim tarafından ekonomiden sorumlu bakanlık tarafından yürütülecektir.
İşlevsiz hale gelen DPÖ lağvedilecek, sözkonusu birim, daire ve yapılar oluşturulurken
DPÖ’nün ilgili uzman personelinin, doküman ve kurumsal tecrübeleriyle birlikte ilgili birim
ve yapılara nakledilmesi sağlanacaktır. Bunun yanı sıra kariyeri esas alan teknik bir kadro
oluşturulacak ve kapasite geliştirme çalışmaları yapılacaktır.
Ayrıca Bakanlar Kurulu gündeminin rutin konularla oldukça yüklü olması çalışmalarında
verimsizliğe ve zaman kaybına neden olmaktadır. Bu nedenle de Bakanlar Kurulunda
görüşülecek konuların bir kısmının Müsteşarlar Kurulunda sonuçlandırılmasını, bir kısmının
da Müsteşarlar Kurulunda görüşüldükten sonra Bakanlar Kurulunun gündemine getirilmesini
sağlayacak düzenlemelerin getirilmesiyle Bakanlar Kurulunun daha verimli ve etkin karar
alması sağlanacaktır. Başbakanlık (Kuruluş Görev ve Çalışma Esasları) Yasasında
Müsteşarlar Kurulunun oluşturulması ve görev ,yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi
Kurula yasal bir zemin oluşturulmasını sağlayacak ve daha etkin kılacaktır. Bakanlar
Kurulunda görüşülecek konularda politika koordinasyon biriminin görüşleri aranacaktır.
İLKE VE ESASLAR:
1. Başbakanlık politika, planlama ve koordinasyon birimi oluşturulacak
2.
Başta Maliye Bakanlığı ve Ekonomiden sorumlu bakanlık olmak üzere işbirliği ve
koordinasyon içinde orta vadeli plan hazırlaması öngörülmektedir.
3. Sektörel politika oluşturmaktan ilgili bakanlıklarla birlikte sorumlu olacaktır.
4. Hükümetin ekonomi politikalarının oluşturulmasına katkı sağlayacak, politika
uygulamalarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve koordinasyonundan sorumlu
olacaktır.
5. Bakanlar Kurulunda görüşülecek önergelerin incelenmesi, araştırılması ve görüş
vermesi sağlanacaktır.
6. DPÖ lağvedilecektir.
7. Başbakanlık (Kuruluş Görev ve Çalışma Esasları) Yasasında istihdam edilecek
personelin niteliğine ilişkin hükümler yer alacak olup ağırlıklı olarak uzman personel
istihdam edecektir.
8. Söz konusu fonksiyonların yerine getirilmesi belli oranda sözleşmeli personel
istihdamı ile desteklenecektir.
9. Bakanlar Kurulunun iş yükünü azaltmak amacıyla Müsteşarlar Kurulu aktif hale
getirilecek ve rutin işlemlerin gündemden ayıklanması sağlanacaktır.
FAALİYET TABLOSU:
1
Faaliyetler
Süre
Sorumlu
Kurumlar
Yeni Başbakanlık (Kuruluş Görev ve Çalışma Esasları)
Değişiklik Yasanın Çıkarılması.
Mart
2017
Başbakanlık
Performans Göstergesi:
• Yasanın yürürlüğe girmesi.
EYLEM FORMU
AMAÇ 1: Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
HEDEF 1: Kamu Yönetimi Yeniden Yapılandırılacaktır.
EYLEM 3: İstatistik Kurumu Yasası Çıkarılacaktır.
GEREKÇE: İstatistiktik verilerinin toplanması ve yayınlanması görevi DPÖ´ye bağlı bir
daire tarafından yerine getirilmektedir. Ancak DPÖ tarafından yayınlanan veriler uluslararası
standartların gerisinde kaldığı gibi yetersiz de kalmıştır. Bir ülkede etkin bir yönetimin hayata
geçirilmesi için doğru ve güncel istatistiğin önemi günümüzde daha fazla artmıştır. Bu
nedenle ülkelerin istatistik kurumlarının teşkilatlanması sadece bu görevi ifa etmek üzere
uzmanlaşmış ve siyasetten arınmış bir yapı arz etmelidir.
Uluslararası gelişmelere paralel olarak KKTC’de de uluslararası standartlara uygun veri
üretilmesi için başbakanlığa bağlı bir kurumun oluşturulması elzemdir.
İLKE VE ESASLAR:
1. Ülkenin ekonomi, sosyal, demografi, kültür, çevre, bilim ve teknoloji alanları ile diğer
alanlarda ihtiyaç duyduğu istatistikler için gerekli olan veri ve bilgiler derlenecektir.
2. İstatistiklerin düzenli ve belirli sürelerle yayınlanmasını sağlayacak Resmi İstatistik
Programı hazırlanacaktır.
3. İstatistik sürecine dahil kamu kurum ve kuruluşları arasında koordinasyon
sağlanacaktır.
4. Kurumun bağımsızlığına hassasiyet gösterilecektir.
5. İstatistik oluşturma ve yayınlamada şeffaflık sağlanacaktır.
6. İstihdam edilecek personelin niteliği belirlenecek ve uzmanlaşma sağlanacaktır.
7. Kurum Başkanının atanma şartları, görev süresi ve hangi koşullarda görevden
alınacağı yasa ile belirlenecektir.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
Süre
Sorumlu Kurumlar
1. İstatistik Kurumu Yasasının Çıkarılması
Haziran 2016
Başbakanlık
2. Resmi İstatistik Programının Oluşturulması.
Ocak 2017
Başbakanlık
Performans Göstergesi:
• Yasanın yürürlüğe girmesi.
•
Resmi İstatistik Programının süresinde oluşturulması.
EYLEM FORMU
AMAÇ 1: Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
HEDEF 1: Kamu Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması
EYLEM 4: Sözleşme Yönetimi Birimi Oluşturulacaktır.
GEREKÇE: Gerek orta vadeli program gerekse de bu program kapsamında kamu özel
işbirliği modellerinin kurulması öngörülmektedir. Bununla birlikte yap işlet, yap işlet devret,
işletme hakkı devri, özel sektörün de hisse sahibi olduğu kamu iştirak ve işletmelerinin
oluşturulması ve benzeri kamu özel ortaklığı modellerinin veya 24/2012 sayılı yasaya
dayandığı sözleşmeleri tasarlayacak, riskleri belirleyecek ve yönetecek bir kapasite
bulunmamaktadır. Devletin, özel sektör ile yapılacak sözleşmelerde kamu çıkarının
korunması, devletin zarara uğratılmaması, kamusal faydanın sağlanması, risklerin tespit
edilmesi ve sözleşmelerin yönetilmesi için yatırım planlaması ve ticaret hukuku konusunda
teknik kapasiteye sahip olması gerekmektedir.
İLKE VE ESASLAR:
1. Oluşturulacak birim Para Kambiyo ve İnkişaf Sandığı Dairesinin işlevlerine
mükerrerliğe izin vermeyecek şekilde ayrı bir birim şeklinde veya Para Kambiyo ve
İnkişaf Sandığı Dairesi’nin geliştirilmesi suretiyle tasarlanmalıdır.
2. Kamu-özel işbirliği kararlarını vermek üzere Başbakanın Başkanlığında, ilgili sektör
Bakanları ve Maliye Bakanından oluşan bir kurul teşkil edilir.
FAALİYET TABLOSU:
1.
Faaliyetler
Süre
Sorumlu
Kurumlar
Maliye Bakanlığı bünyesinde kamu-özel işbirliklerinin yapılması
ve yükümlülüklerin takibi ile görevli bir birim kurulacaktır.
Mart
2017
Maliye
Bakanlığı
Performans Göstergesi:
• Yasanın yürürlüğe girmesi.
EYLEM FORMU
AMAÇ 1: Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
HEDEF 1: Kamu Yönetiminin Yeniden Yapılandırılması
EYLEM 5: Yerel Yönetimler Yeniden Yapılandırılacaktır.
GEREKÇE: KKTC’de halen 28 belediye bulunmaktadır. Belediyelerin 14’ünün nüfusu 5
binin altındadır. Bu Belediyeler çevre ve altyapı sorunlarıyla baş edebilmeleri için yeterli
gelire ve yönetim kapasitesine sahip değildir. Küçük belediyelerin gelir yaratma kapasitesi
çok düşük, insan kaynaklarının niteliği yetersizdir. Bu yapı ve ölçekle büyük maliyetli çevre
ve altyapı yatırımlarını gerçekleştirmeleri mümkün gözükmemektedir. Özellikle küçük ölçekli
belediyelerde nepotizmin etkisi rasyonel karar almayı engellemektedir.
Belediye faaliyetlerinin etkinleştirilmesi amacıyla, belediye sayısı optimum seviye
indirilecek, belediyelerin şeffaflık ve yerinden yönetim ilkesi göz önünde bulundurularak
yönetim kapasiteleri artırılacaktır.
İLKE VE ESASLAR:
1. Belediye ölçeği genişletilerek belediye sayısı azaltılacaktır ve bu yasa ilk seçimde
yürürlüğe girecektir.
2. İdari ve mali konularda şeffaflık ve hesap verebilirlik kuralları getirilecektir.
3. Norm kadrolar belirlenecektir.
4. Belediyelerin öz kaynak gelirleri arttırılacaktır.
FAALİYET TABLOSU:
1.
Faaliyetler
Süre
Sorumlu Kurumlar
Belediyeler (Değişiklik) Yasasının
Çıkarılması
Aralık
2016
İçişleri ve Çalışma
Bakanlığı
2.
Performans Göstergesi:
• Yasanın yürürlüğe girmesi.
•
Belediyelerin faaliyetlerine ve mali tablolarına ilişkin ayrıntılı bilgi içeren faaliyet
raporlarının her yıl en geç Nisan ayı içerisinde internet sitesinden yayınlanması.
EYLEM FORMU
AMAÇ 1: Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
HEDEF 1: Kamu Yönetimi Yeniden Yapılandırılacaktır.
EYLEM 6: Kamu Personel Sistemi Yeniden Yapılandırılacaktır.
GEREKÇE: KKTC’de kamu personel sisteminin temelini oluşturan 7/1979 Sayılı Kamu
Görevlileri Yasası, ne yazık ki doğru kamu politikalarının oluşturulmasında ve halka hizmet
sunumunun geliştirilmesinde kamu yönetiminin ihtiyaç duyduğu dinamizmi ve etkinliği
sunamaz hale gelmiştir.
Üçlü kararname ile gerçekleştirilen siyasi atamaların sayısının birçok ülke örneğinin üzerinde
olması kamu yönetimini oldukça siyasileştirirken, neredeyse kadrolu personel sayısına
eşitlenen geçici personel ve işçi istihdamları, liyakate dayalı yönetimi tamamen ortadan
kaldırmıştır.
Kamuda üst düzey atamalarının üçlü kararname kapsamında olması nedeniyle, yönetici
kadrolarında sürekli değişimler söz konusu olduğundan kurumsal hafıza yetersiz kalmakta ve
verimlilik düşmektedir.
Kamudaki personel kalitesinin yetersizliği, kamuya personel alımı, atama, terfi ve hizmet içi
eğitim sistemini sorgulanır hale getirmektedir.
Karmaşık hizmet sınıfları, kişiye özel oluşturulan kadrolar ve kurumlara hiçbir söz hakkı
verilmeden düzenlenen sınavlar ise kamu görevine atanma ve yükselmelerdeki bilgi ölçme ve
değerlendirmeyi büyük ölçüde etkisizleştirmiştir.
Hizmetlerin yürütülmesinde verimsizlik ve kalite sorunu yaşanmaktadır. Kamunun mevcut
mesai saati düzenlemesi öğle tatili olmaksızın saat 15:30’a kadar devam etmektedir. Bu
çalışma düzeni çalışanların verimliliğini düşürmekte aynı zamanda özel sektör ve dünya ile
uyum sorunu yaratmaktadır.
Tüm bu sıkıntıları ortadan kaldırmak ve hizmetlerin etkin ve verimli bir şekilde sunulmasını
sağlamak amacıyla, Kamu Görevlileri Yasasının aşağıda belirlenen ilkeler çerçevesinde
yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.
İLKE VE ESASLAR:
1. Kamu personel sistemi ehliyeti, liyakati, verimliliği ve performansı arttırmayı esas
alan bir anlayışla yeniden yapılandırılacaktır.
2. Personel açığı olan alanlar ile personel fazlası olan alanlar arasında nakil yapabilmeyi
sağlayacak esnek bir nakil atama (yatay geçiş) sistemi oluşturulacaktır.
3. Kamuya personel istihdamında ve terfilerde Kurum temsilcilerine de söz hakkı
verilecektir.
4. Sınav sistemi liyakate dayalı, objektif ve şeffaf olacaktır.
5. Performans değerlendirme sisteminde ödül ve ceza ilişkisi etkinleştirilecektir.
6. Memurların izin hakları rasyonel bir şekilde yeniden düzenlenecektir.
7. Çalışma saatleri, özel sektördeki çalışma saatleri ile öğle tatili de dikkate alınarak
yeniden belirlenecektir.
8. Çalışma saatleri öğle tatili hariç haftada 40 saat olacak şekilde düzenlenecektir. Yaz
mesaisi 3 ayı geçmeyecektir.
9. Hizmet içi eğitim sistemi etkinleştirilerek memurların bilgi birikimi artırılacaktır.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
1 Yeni Kamu Görevlileri Yasası çıkarılacaktır
Süre
Sorumlu
Kurumlar
Mart
2016
Başbakanlık
2
Çalışma saatlerinin düzenlenmesine ilişkin Bakanlar Kurulu
Kararı çıkarılacaktır.
Mart
2016
Başbakanlık
3
Kamu görevlileriyle ilgili diğer yasalar amaç ve ilkeler
doğrultusunda değiştirilecektir.
Aralık
2016
Başbakanlık
4
Merkezi Devlet kapsamındaki kurum ve kuruluşlarda norm
kadro çalışması yapılacaktır.
Aralık
2016
Başbakanlık
Performans Göstergesi:
• Yasaların yürürlüğe girmesi.
•
Bakanlar Kurulu Kararının yürürlüğe girmesi.
•
Norm kadroların belirlenmesi
EYLEM FORMU
AMAÇ 1: Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
HEDEF 1: Kamu Yönetimi Yeniden Yapılandırılacaktır.
EYLEM 7: KKTC Devleti Kamu Kurumlarına Mensup Kamu Görevlilerinin
Yetiştirilmek Üzere T.C. Devleti Kamu Kurumlarında Belirli Süreyle Staj Yapması ve/
veya Eğitim Görmesi Sağlanacaktır.
GEREKÇE:
Kamu hizmetlerinde etkinlik verimlilik ve hizmet kalitesinin arttırılması amacıyla bir yandan
kamu yönetimi kurumsal yapısı düzenlenirken, diğer yandan kamu görevlilerinin görev
alanlarıyla ilgili olarak yetiştirilmeleri gerekmektedir. Bu amaçla TC kendi birikimini KKTC
kamu görevlileriyle paylaşmaya hazırdır. Bu eylemle, ihtiyaç bulunan alanlarda kurumsal
kapasitenin geliştirilebilmesi için kamu personelinin niteliklerinin artırılması amaçlanmıştır.
İLKE VE ESASLAR:
1. Her yıl 20 kamu görevlisinin Türkiye’de altı aya kadar staj yapması ve/veya eğitim
görmesi sağlanacaktır.
2. Staj yapan/eğitim gören kamu görevlisine KKTC’de ödenen yurtiçi maaşına ilaveten
Türkiye’de aylık 2000 TL harcırah ödenir, gidiş-dönüş uçak biletleri karşılanır. Bu
personele kamu sosyal tesislerinden ücretsiz konaklama imkânı sağlanır. Bu personele
KKTC mevzuatına göre ayrıca dış görev ödeneği verilmez. Bu masraflar bu Program
kapsamında yapılacak özel projeden karşılanır. Sonraki yıllarda ödenecek aylık tutar
TÜFE oranında arttırılır.
3. Staj yapacak/eğitim görecek personel 4 yıllık üniversite mezunu ve 3-15 yıl hizmeti
olan kamu görevlileri arasından seçilir.
4. Türkiye’de uygulanacak program staj yapılacak ve/veya eğitim görülecek kurum ve
staj/eğitim konusu ile ilgili teorik ve pratik bilgileri içerecek şekilde tasarlanır.
5. Staj yapacak personelin seçimine ve kabulüne ilişkin hususlar ile staj yapılacak
kurumlar ve diğer hususlar bir Protokolle belirlenir.
6. Türkiye’de staj yapan ve/veya eğitim gören personel döndükten sonra eğitim süresinin
üç katı süreyle mecburi hizmete tabidir. Mecburi hizmetini yerine getirmeyenler, staj
amacıyla kendilerine yapılmış bulunan bütün masrafları iki kat olarak ödemeye
mecburdurlar. Mecburi hizmeti eksik yerine getirenler, eksik kalan kısmı ile orantılı
miktarı iki kat olarak ödemek zorundadırlar.
FAALİYET TABLOSU:
1
Faaliyetler
Süre
Sorumlu
Kurumlar
Her yıl 20 kamu görevlisinin Türkiye’de altı ay süreyle
staj yapması ve/veya eğitim görmesi sağlanacaktır.
Program
dönemi
boyunca
Başbakanlık
Performans Göstergesi:
• Geçici olarak görevlendirilen personel sayısı
EYLEM FORMU
AMAÇ 1: Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
HEDEF 2: Kamu Mali Yönetiminde Disiplin Sağlanacak, Hesap Verilebilirlik ve Şeffaflık
Artırılacaktır.
EYLEM 8: Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Yasası Yürürlüğe Konulacaktır.
GEREKÇE: KKTC’de bütçe süreci sadece merkezi idare diyebileceğimiz sınırlı sayıda
Bakanlık ve merkezi yönetim kuruluşunu kapsamaktadır. Kamu kesimini mali yönetim
açısından ESA 95 veya GFS standartları bazında sınıflandırmak gerekmektedir. Hangi
kuruluşların kamu işletmesi hangilerinin genel veya özel bütçeli kuruluş olduğunu belirten,
bunların mali yönetim kurallarını düzenleyen kapsayıcı bir çerçeve mali yönetim yasası
bulunmamaktadır. Bu belirsizliğin yanı sıra bütçe dışında önemli bir fon büyüklüğü
bulunmaktadır. Bu fonlardan bazıları bütçe içi fonlar olarak tanımlanmakla beraber bunların
ne ölçüde bütçe içi oldukları belli değildir. Bütçe dışı fonlar ve kuruluşlarla beraber kamu
harcamalarının 1/3’ünden daha fazla bir kısmı bütçe dışındadır.
Bütçe sistemini oluşturan bütçe hazırlığı, uygulaması ve denetimine ilişkin süreç ve araçlar
modern bütçe yönetimine elverişli değildir. Bütçenin vadesi kısa, planlaması eksik, mali
kontrol sistemi yetersizdir. Maliye Bakanlığı veya başka bir kurumun stratejik öncelikleri
belirleyecek ve harcamacı kuruluşların yatırım ve harcama taleplerini buna göre
değerlendirecek kapasiteleri yetersizdir. Nakit yönetiminde sıkıntılar vardır.
Maliye Bakanlığı dışında bünyesinde teftiş kurulu ya da iç denetim birimi bulunan Bakanlık
yoktur. Mevcut denetim uygulamaları oldukça yetersizdir. Devletin tahsil etmesi gereken
vergi ve sigorta primlerine ilişkin denetim yok denecek kadar azdır. Denetim standartları
yoktur. Dış denetimi sürdüren Sayıştay da yetersiz kalmaktadır.
Kamu kurumları nitelikleri itibariyle incelenmeli ve GFS veya ESA 95 standartlarında
sınıflandırılmalıdır. Birkaç fon dışında fonların tamamı tasfiye edilmelidir. Bütçe dışı
harcamalar usulüne uygun olarak kaydedilmelidir. Bütçe sınıflaması yapan, kamu
harcamalarını bütçe türleri itibariyle listeleyen, bütçe yönetim ilkelerini ve usullerini modern
mali yönetim standartlarında düzenleyen kapsayıcı bir mali yönetim yasası çıkarılmalıdır.
Yasada mali sorumluluk ve mali kurallara ilişkin de hükümler olmalıdır.
İLKE VE ESASLAR:
1. Yasa tüm kamu kurum ve kuruluşlarını kapsamalıdır.
2. Bütçe yönetim ilke ve usulleri modern mali yönetim standartlarında düzenlenmelidir.
3. Yasada mali yönetim ve mali kurallar konusunda da ilke ve esaslara yer verilmelidir.
4. Üç yıllık bir bütçeleme sistemi öngörülecektir.
5. Kamu kaynaklarının elde edilmesinde ve kullanılmasında şeffaflık ve hesap
verilebilirlik sağlanacaktır.
6. Bütçe hazırlık süreçleri OVP doğrultusunda aşağıdan yukarıya değil yukarıdan aşağıya
doğru şekillenmelidir.
7. Hazine birliği sağlanmalı, tüm ayrı hesaplar tek hazine hesabında toplanmalıdır.
8. Nakit yönetimi mekanizması ödemelerde belirsizliği giderecek şekilde Aylık Harcama
Planı temelli ve şeffaf kurallara bağlı olarak tasarlanmalıdır.
9. İç kontrol ve iç denetim düzenlenmeli, denetim sistemi güçlendirilmelidir.
FAALİYET TABLOSU:
1.
Faaliyetler
Süre
Sorumlu
Kurumlar
Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Yasasının
Çıkarılması
Aralık
2016
Maliye Bakanlığı
Aralık
2016
Maliye Bakanlığı
2. Fonların Tasfiye Edilmesi
Performans Göstergesi:
• 2018 yılı Merkezi Yönetim Bütçesinin yeni Yasaya göre hazırlanması ve uygulanması.
•
Merkezi Yönetim dışındaki kurumların 2019 yılı Bütçelerinin yeni Yasaya göre
hazırlanması ve uygulanması.
•
Tasfiye edilen fon sayısının ve bunların bütçe içindeki paylarının artırılması.
EYLEM FORMU
AMAÇ 1: Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
HEDEF 2: Kamu Mali Yönetiminde Disiplin Sağlanacak, Hesap Verilebilirlik ve Şeffaflık
Artırılacaktır.
EYLEM 9: Kamu Harcamaları Disiplin Altına Alınacaktır.
GEREKÇE: 2014 yılı verilerine göre toplam kamunun büyüklüğü GSYİH’nın yüzde 61’i
kadardır. Ancak bunun karşılığında kamunun vermiş olduğu hizmetler yetersizdir. Günümüz
ekonomi anlayışına göre kamunun ekonomideki bu şekildeki ağırlığının devam etmesi
hizmete kaynak ayırmasına engel olduğu gibi, kaynakların verimsiz kullanılması nedeniyle
ekonominin güçlenmesi açısından da zafiyet arz etmektedir. Bu büyüklük içerisinde genel
bütçe GSYİH’nın yüzde 42’sini oluşturmaktadır. Faizleri ödemeyen, savunma bütçesi
olmayan ve çok az miktarda yatırım yapan yerel bütçenin açığının GSYİH’ya oranı yüzde
4’tür. Bütün bu veriler kamunun ekonomideki ağırlığının normal sınırların çok ötesinde
olduğunu göstermektedir. Yerel bütçenin kalitesine baktığımız zaman bütçenin yüzde 80’inin
maaş ve maaş benzeri harcamalara kullanıldığı görülmektedir. Maaş ve maaş benzeri
ödemelerin yerel bütçenin 2011 yüzde 81, 2015 yüzde 79,5’ini oluşturduğu görülmektedir. Bu
harcamaların kamu yatırımlarında kullanılamaması bir yana tasarruf sızıntıları nedeniyle yurt
içi özel tüketime gittiği bile tartışmalıdır.
Kaynakların etkin kullanılması için kamuya ayrılan kaynağın verimli kullanılması ve hatta
azaltılması gerekmektedir. Bu kapsamda, yerel bütçenin büyük bir kısmının maaş ve maaş
benzeri harcamalara kullanılmasından dolayı tasarruf yapılabilecek tek alan olan personel
harcamalarının kontrol altına alınması zorunlu hale gelmiştir. Bu doğrultuda ek mesai
ödemeleri ve personel nitelikli transfer harcamaları başta olmak üzere personel harcamaları
azaltılacaktır. Bütçenin esnekliği artırılacaktır.
İLKE VE ESASLAR:
1. Özelleştirme yasası kapsamında alınacaklar hariç olmak üzere, kamuda yeni istihdam
edilecek toplam personel sayısı (geçici personel dahil) her yıl için merkezi idarelerde
bir önceki yıl kamudan ayrılan personel sayısını aşmayacaktır ve bu konuda ilgili yıl
bütçe yasasına hüküm konulacaktır.
2. Ayrılan personel sayısı taraflarca her yıl Ocak ayında müştereken tespit edilecektir.
3. İstihdamda norm kadroya göre daha fazla personel açığı olan yerlere öncelik verilir.
4. Kamu kurum ve kuruluşları arasındaki ihtiyat sandığı prim oranları arasındaki
eşitsizlik ortadan kaldırılacaktır.
5. Ek mesai ve taşımalı eğitim ödemelerinde azami tasarruf sağlanacaktır.
6. Kamu işletmelerine ödeneği olmadan görev verilmeyecek ve görev zararı
yaratılmayacaktır.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
Süre
Sorumlu Kurumlar
1. Personel sınırlamasına uyulacaktır.
Program
Dönemi
Boyunca
Başbakanlık/Maliye
Bakanlığı
2. Ek mesai harcamaları azaltılacaktır.
Program
Dönemi
Boyunca
Başbakanlık/Maliye
Bakanlığı
3. Taşımalı eğitim harcamaları azaltılacaktır.
Program
Dönemi
Boyunca
Milli Eğitim
Bakanlığı
Kamu kurum ve kuruluşları arasındaki ihtiyat
4. sandığı prim oranları arasındaki eşitsizliği ortadan
kaldıracak yasal düzenleme yapılacaktır.
Mart 2017
Maliye Bakanlığı
Performans Göstergesi:
• 2018 yılı sonunda faiz hariç yerel bütçe açığının 100 milyon TL seviyesine inmesi
•
Yeni istihdam edilecek personel sayısının, bir önceki yıl kamudan ayrılacak olan
personel sayısını geçmemesi
•
İhtiyat sandığı primlerinin eşitlenmesi
•
2016, 2017, 2018 yılları sonlarında maaş ve maaş benzeri ödemelerin sırasıyla yerel
bütçenin yüzde 78, 76,5 ve 75’ine düşürülmesi
EYLEM FORMU
AMAÇ
1: Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
HEDEF 2: Kamuda Mali Yönetiminde Disiplin Sağlanacak, Hesap Verilebilirlik ve Şeffaflık
Artırılacaktır.
EYLEM 10: Denk Bütçeyi Sağlayacak, Vergiyi Tabana Yayacak Gelir Politikaları
Uygulanacaktır.
GEREKÇE: 2014 yılı verilerine göre genel kamu gelirleri GSYİH’nın yüzde 52’si kadardır.
Kayıt dışı ekonomi ihtimalinin dışında kamunun bu gelir düzeyinde olması ekonominin kamu
ağırlıklı olması anlamına gelmekte bu durum da ekonominin gücünün zayıflaması anlamına
gelmektedir. Bununla birlikte ülkede gelir vergisi ödemeyen önemli bir kesim bulunduğu ve
kayıt dışı ekonomi konusunda ciddi bir büyüklük olduğu algısı bulunmaktadır.
Bu nedenle bütçenin sağlıklı bir gelirle finanse edilmesi için vergi gelirlerinin tabana
yayılması ve vergi verme yükümlülüğünü artıracak yönde çalışmalar, ekonominin gelişimine
destek olacak şekilde, hayata geçirilmelidir.
Kayıt dışı Ekonomi ile Mücadele e-maliye projesi ile bütünleşerek devam edecektir.
İLKE VE ESASLAR:
1. Kamu gelir politikası öncelikle mali fonksiyonu icra edecek şekilde düzenlenecektir.
2. Vergi kanunlarında yatay ve dikey adaleti sağlayacak, haksız rekabeti önleyecek yasal
düzenlemeler yapılacaktır.
3. Vergi muafiyeti, istisnası ve indirimleri ile benzeri uygulamalar nedeniyle vazgeçilen
vergi gelirlerinin bütçe kanununda yer alması sağlanacaktır.
4. Kamu gelirlerinin tahsilatında etkinliği sağlayacak yasal önlemler alınacaktır.
5. Mükelleflerin vergiye uyum maliyetleri azaltılacaktır.
6. Kayıtdışı ekonomi ile mücadeleye devam edilecektir.
FAALİYET TABLOSU:
1.
2.
Faaliyetler
Süre
Sorumlu
Kurumlar
Tahakkuk esaslı Devlet muhasebesine
geçilecektir.
Ekim 2016
Maliye Bakanlığı
Kayıtdışı Ekonomi ile Mücadele Eylem Planı
hazırlanacak ve uygulanacaktır.
Planın
hazırlanması:
Eylül 2016
Uygulanması:
Program Dönemi
Boyunca
Maliye Bakanlığı
ile İlgili Kurum
ve Kuruluşlar
Vergi Kanunlarında yer alan indirim, istisna ve
muafiyetler gözden geçirilerek verginin yatay ve
3.
dikey eşitliğini sağlamaya yönelik yasal
düzenlemeler yapılacaktır.
Haziran 2017
Maliye Bakanlığı
4.
Bütçe Kanunlarının ekinde Vergi Harcamaları
Raporuna yer verilecektir.
Kasım 2017
Maliye Bakanlığı
5.
Vadesi geçmiş vergi/kamu alacaklarına tecil faizi
uygulaması getirilecektir.
Aralık 2016
Maliye Bakanlığı
Haziran 2017
Maliye Bakanlığı
Aralık 2016
Maliye Bakanlığı
Bütçeden katkı alan kurumların vergi ve prim
8. borçları katkıdan mahsup edilmek suretiyle de
tahsil edilecektir.
Aralık 2016
Maliye Bakanlığı
9. Muhasebe Denetim Meslek Yasası çıkarılacaktır.
Haziran 2016
Maliye Bakanlığı
Sosyal Sigortalar Dairesine işverenlerin aylık
verdiği "Aylık Sigorta Primleri Bordrosu" ile
6.
vergi dairelerine verilen Muhtasar Beyannameler
birleştirilecektir.
7.
Vergi ödeme seçenekleri artırılacak, mükellefler
vergi borcu konusunda bilgilendirilecektir.
Performans Göstergesi:
• Yasaların çıkarılması
•
2017 yılı kayıtlarının tahakkuk esaslı yapılması ve 2017 ve 2018 yılları sonlarında
Tahsilat/Tahakkuk oranlarının aylar itibariyle takip edilmesi
•
Yerel bütçe gelirlerinin faiz hariç yerel bütçe giderlerine oranının (2015 yılında yüzde
90) Program dönemi sonunda yüzde 95’e çıkarılması.
EYLEM FORMU
AMAÇ 1
: Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
HEDEF 2 : Kamuda Mali Disiplin Sağlanacak, Hesap Verilebilirlik ve Şeffaflık Artırılacaktır.
EYLEM 11 : Hazinenin iç borç yükü azaltılacaktır.
GEREKÇE : 2015 yıl sonu itibariyle kamu borç stokunun (10.899 milyon TL dış borç;
5.146 milyon TL iç borç toplam: 16.045 milyon TL) GSYH’ye (9.636,5 milyon TL 2015
tahmini) oranı yüzde167’ye ulaşmıştır. GSYH’nin yüzde 53’ü düzeyinde olan kamu iç borç
stoku, finans piyasasında özel sektörü dışlayacak boyuttadır.
İç borcun 4.163 milyon TL’si (GSYH’nın yüzde 43) Hazinenin, devlet kefaleti haricindeki
borçları olup, bu borç yükünün hafifletilmesine yönelik bir ödeme planı hazırlanacaktır. Bu
plan finans alanında yapılacak reform ile birlikte değerlendirilerek bu amaçla sağlanacak T.C.
katkısına ilişkin hususlar taraflar arasında mutabakat ile belirlenecektir.
İLKE VE ESASLAR:
1. Borç yönetimi şeffaflık, güven ve istikrar ilkeleri korunarak ve makroekonomik
dengeler gözetilerek yürütülecektir.
2. İç borçlanma ve faiz yükünü sürdürülebilir kılmak amacıyla bütçenin faiz ödeyecek
bir yapıya kavuşturulması hedeflenecektir.
3. Borç yönetim komitesi etkin olacaktır.
FAALİYET TABLOSU:
1.
Faaliyetler
Süre
Sorumlu
Kurumlar
Borç Ödeme Planı
Oluşturulması
Program
Dönemi
Maliye Bakanlığı
Performans Göstergesi:
• Hazinenin, devlet kefaleti haricindeki borçlarının GSYH’ye oranı.
EYLEM FORMU
AMAÇ
1: Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
HEDEF
3: Kamusal Hizmetlerde Kalite Arttırılacaktır.
EYLEM 12: Hızlı, Adil, Tarafsız ve Verimli Çalışabilecek Bir Yargı Sistemi
Oluşturulacaktır.
GEREKÇE: KKTC hukuk sistemi, İngiliz sömürge döneminden kalan yasaların ve
uygulamaların temelini oluşturduğu Anglo Sakson hukuk anlayışıdır. Ancak 1974 yılından
sonra yeni idare döneminde Anayasa Hukuku, İdare Hukuku ve Aile Hukuku, Türkiye
Cumhuriyetinin hukuk sisteminden de etkilenmiştir.
Dolayısıyla KKTC hukuku sistemi karışım bir yapı oluşmuştur. Ayrıca her iki ülkedeki hukuk
alanındaki gelişme ve yeniliklerle kendisini yenileyememiştir. Dava sürelerinin uzadığı, icratakip sisteminin iyi işlemediği bilinmektedir. Bu sebeple hukuk ve yargı sisteminde reform
yapılması gereken geniş bir alan olduğu değerlendirilmektedir.
Hızlı ve adil işleyen bir hukuk-yargı sistemi ekonomik gelişmenin vazgeçilemez bir
önşartıdır. Bu bakımdan ekonomik reform programlarında hukuk-yargı alanını görmezden
gelinemez.
Öte yandan Kıbrıs’ta çözüm olursa, hukuk sisteminin AB hukukuyla uyumlaştırılması
gerekecektir. Kaldı ki ekonomik ilişkilerin yoğun olduğu ülkelerle hukuk sistemlerinin
yakınsaması tabii ve olması gereken bir gelişmedir.
Bu çerçevede KKTC hukuk sisteminin aşağıda belirtilen ilke ve esaslar doğrultusunda bir
analize tabi tutulup hızlı ve adil işleyen bir hukuk-yargı sistemi için gerekli tedbirlerin
alınması ve uygulanması gerekmektedir.
İLKE VE ESASLAR:
1. Yargının tarafsızlığını güçlendirmek
2. Yargının saydamlığını ve hesap verebilirliğini artırmak
3. Ceza ve hukuk adalet sistemini geliştirmek
4. Ceza infaz sistemini geliştirmek
5. Yargı mensupları için mesleki etik kurallarının belirlenmesi.
6. Alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerini geliştirmek ve uygulamada etkililiğini
artırmak.
7. Hızlı çalışan bir icra-iflas sistemi kurmak
8. Hakim ve savcıların meslek öncesi ve meslek içi eğitimini geliştirmek.
9. Adalet alanında uluslararası işbirliğini geliştirmek
10. Adalete erişimi geliştirmek
11. Yargının kurumsal kapasitesinin (kadro, bina ve donanım dahil) gözden geçirilmesi.
12. Bütün paydaşların katkısıyla yukarıda belirtilen sorunlara cevap bulan bir Yargı
Reformu Eylem Planı hazırlanacak ve uygulanacaktır.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
1 Yargı Reformu Eylem Planı hazırlanacaktır
2
İdeal Yargılama Süresinin Belirlenmesi ve Buna Uyum İçin
Tedbirler Alınması
3 Yargı mensupları için mesleki etik kurallar belirlenecektir
Süre
Sorumlu
Kurumlar
Temmuz
2016
Başbakanlık
Eylül
2016
Başbakanlık
Eylül
2016
Başbakanlık
4
Hızlı çalışan bir icra-iflas sistemi (yasal ve kurumsal yapı)
kurulacaktır.
Haziran
2017
Başbakanlık
5
Usul yasaları ve yargılama süreçlerinin gözden geçirilerek
gerekli yasal düzenlemeler yapılacaktır.
Haziran
2017
Başbakanlık
Haziran
2017
Başbakanlık
6 Bilirkişilik müessesesi gözden geçirilecektir.
7
Alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemleri geliştirilecek ve
uygulamaya konulacaktır.
Haziran
2017
Başbakanlık
8
Hakim ve savcılar için meslek öncesi ve meslek içi eğitim
programları düzenlenecektir
Eylül
2016
Başbakanlık
Performans Göstergesi:
• Yargı Reformu Eylem Planı hazırlanarak Bakanlar Kurulundan onaylanıp uygulamaya
başlanması.
• Diğer eylemlerle ilgili yasal düzenlemelerin yapılarak uygulamaya konulması
•
Yargılama sürelerinde azalma.
EYLEM FORMU
AMAÇ
1: Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
HEDEF 3: Kamu Hizmet Kalitesi Artırılacaktır.
EYLEM 13: Sağlıkta Yapısal Dönüşüm Programı Hayata Geçirilecektir.
GEREKÇE: Sağlık hizmetlerinin; herkesi kapsayıcı, erişilebilir, sürdürülebilir ve kaliteli
olmasını sağlamak her devletin temel görevlerinden biridir. Mevcut sağlık sistemi, altyapı,
organizasyon, kaynak vb.eksikliklerden kaynaklanan sorunlardan dolayı, gerek hizmet
alanlarının gerekse hizmet sunanların ihtiyaçlarına yanıt vermekte yetersiz kalmakta olup
finansal olarak da sürdürülebilir bir yapıda değildir.
Bu çerçevede, genel sağlık sigortası uygulamasına geçilerek tek tip sağlık sistemi
oluşturulacak ve sağlık çalışanlarının tam gün hizmet vermesi, kamu hastanelerinin hizmet
kalitesinin artırılması, özel hastanelerden alınacak hizmetin kurallara bağlanması ve birinci
basamak sağlık hizmetlerinin geliştirilerek yaygınlaştırılması ve gerekli yasal düzenleme ve
altyapı çalışmalarının bir an önce hayata geçirilerek sağlık sisteminde dönüşümün sağlanması
gerekmektedir.
İLKE VE ESASLAR:
1. Ülkede yaşayan herkesi kapsayacak genel sağlık sigortası hayata geçirilecektir.
2. Oluşturulacak yeni sağlık sistemi mali olarak sürdürülebilir bir yapıda olacaktır.
3. Sağlık hizmetinin sunumu ve finansmanı ayrıştırılacaktır.
4. Koruyucu sağlık hizmetleri geliştirilecektir.
5. Birinci basamak sağlık hizmetleri geliştirilerek yaygınlaştırılacaktır. Birinci basamak
sağlık hizmetleri ile hastaneler entegre edilerek bütünleşik sağlık hizmet sunumu
teşvik edilecektir.
6. Hekimlerin ve diğer sağlık çalışanlarının tam gün hizmet vermesi sağlanacaktır.
7. Özel hastanelerden hizmet alım kuralları belirlenecektir.
8. Diğer kanunlardan önce olmamak kaydıyla kamu hastanelerinde döner sermaye
kurulacak ve döner sermayeden döner sermaye gelirlerinin yüzde 40’ını geçmeyecek
şekilde sağlık çalışanlarına performanslarına göre pay verilecektir.
9. T.C. SGK ile yapılan sosyal güvenlik anlaşması ile ilgili sorunlar giderilerek
uygulamaya geçirilecektir.
10. Sağlık hizmetlerinin yerinde kullanımını sağlamak ve israfı önlemek amacıyla katılım
payı ve ilave ücret oranları belirlenecektir.
11. Sağlık hizmetlerinin ve ilacın fiyatları ile bunların kamu tarafından finanse edilecek
kısmı belirlenecektir.
12. İlaç fiyatlarının aşağı çekilebilmesi ve kullanım miktarlarının kontrol edilmesi için
gerekli tedbirler alınacaktır.
13. Genel Sağlık Sigortasının (GSS) yürürlüğe girmesi ile birlikte kamu hastanelerinde
ilaç dağıtımı durdurularak anlaşmalı özel eczanelerden ilaç temin edilecektir.
14. GSS primlerini ödeme gücü olmayanlar gelir testi yapılmak suretiyle belirlenerek,
gerekli tedbirler alınacaktır.
15. Bu eylemin gerçekleştirilebilmesi için gerekli bilgi işlem altyapısı oluşturulacaktır.
16. Bu eylemin gerçekleştirilmesinde bütçe imkanları dikkate alınacaktır.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
1. Hasta Hakları Yasasının Çıkarılması
Süre
Sorumlu
Kurumlar
Aralık
2017
Sağlık Bakanlığı
2.
Genel sağlık sigortası için Sosyal Güvenlik Yasasında ve
Sosyal Sigortalar Dairesi Yasasında değişiklik yapılması
Aralık
2017
İçişleri ve
Çalışma
Bakanlığı
Sağlık Bakanlığı
3. Kamu Sağlık Çalışanları Yasası Revize Edilmesi
Aralık
2017
Sağlık Bakanlığı
4. Özel Hastaneler Yasası Revize Edilecek
Aralık
2017
Sağlık Bakanlığı
5. Döner Sermaye Yasasının Çıkarılması
Aralık
2017
Sağlık Bakanlığı
Performans Göstergesi:
•
Yasaların yürürlüğe girmesi.
•
GSS finansman dengesinin sağlanması.
•
GSS kapsamında bulunan vatandaş oranının (istisnalar hariç) yüzde 100’e çıkarılması.
•
Sağlık hizmetlerinden yararlanan ve hizmet sunulanların memnuniyet oranı. (Sağlık
hizmetlerinin etkinliğinin ve kalitesinin ölçülmesine ilişkin belirli periyotlar da anket
yapılması.)
EYLEM FORMU
AMAÇ 1: Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
HEDEF 3: Kamusal Hizmetlerde Kalite Artırılacaktır.
EYLEM 14: Sosyal Güvenlik Sisteminin Aktüeryal Dengesi Sağlanacaktır.
GEREKÇE: Sosyal güvenlik sektörünün toplam büyüklüğü 2014 yılı itibariyle 1.366 milyon
TL civarında olup GSMH’nın yaklaşık olarak yüzde 17’sine denk gelmektedir. Bu büyüklük
içinde önemli bir yer tutan Sosyal Sigortalar Dairesinin yıllık bütçe açığı hazine yardımı hariç
90 milyon TL olup 229 milyon TL civarında borcu bulunmaktadır. Bu mali yapı
sürdürülebilirlikten uzaktır.
Bir emekliyi kaç çalışanın finanse ettiğini ortaya koyan aktif/pasif oranı 2,52 civarında olup
bu oranın yükseltilmesi gerekmektedir. Ayrıca emeklilik yaşının OECD ve AB üyesi ülkelerin
emeklilik yaşından düşük olması ve sosyal güvenlik yasası çerçevesinde olanlar için prime
esas kazanç ortalamasının gerçeği yansıtmayarak 2.000 TL gibi düşük sayılabilecek bir
ortalamada olması sistemin önemli problemlerindendir.
İLKE VE ESASLAR:
1. Sosyal güvenlik sisteminde parçalı yapı ortadan kaldırılacaktır.
2. Primlerin gerçek kazançlar üzerinden alınması sağlanacaktır.
3. Emeklilik yaşı yükseltilecektir.
4. Yaşlılık (emeklilik) aylığı bağlandıktan sonra hem yaşlılık aylığı alınması hem de
çalışmaya devam edilmesi halinde prime esas kazanç üzerinden “Sosyal Güvenlik
Destek Primi” kesilmesi.
5. Kayıt dışı işgücü kayıt altına alınacaktır.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
Süre
Sorumlu Kurumlar
1.
Aktüeryal dengeyi sağlayacak yasal
düzenlemeler yapılacaktır.
Aralık 2017
İçişleri ve Çalışma
Bakanlığı
2.
Aktüeryal dengeyi sağlayacak idari tedbirler
alınacaktır.
Program Dönemi İçişleri ve Çalışma
Boyunca
Bakanlığı
3.
Kayıt dışı iş gücünün kayıt altına alınmasına
ilişkin denetimler yapılacaktır.
Program Dönemi İçişleri ve Çalışma
Boyunca
Bakanlığı
Performans Göstergesi:
•
Denetim yapılan işyeri sayısının artırılması.
•
Yasal düzenlemenin yapılması.
•
Program dönemi sonu itibariyle;
o Aktif/Pasif oranının 3’e çıkarılması.
o Sosyal Sigortalar Dairesi açığının giderlerine oranının yüzde 11 den üç yıl
sonunda yüzde 8´e düşürülmesi.
o Sosyal Sigortalar Dairesi Borç/Gelir oranının yüzde 31 den üç yıl sonunda
yüzde 25'a düşürülmesi.
EYLEM FORMU
AMAÇ
1: Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
HEDEF
3: Kamusal Hizmetlerde Kalite Artırılacaktır.
EYLEM 15: Eğitim Sisteminde Kaynaklar Verimli Kullanılacak ve Eğitim Ülke
İhtiyaçlarına Göre Yönlendirilecektir.
GEREKÇE: 2014-2015 eğitim döneminde yükseköğretim hariç eğitim sisteminde yer alan
öğrenci sayısı 47.463 olup bu sayı yıllık olarak ortalama yüzde 1 ile 2 oranında artmaktadır.
Bu öğrencilerin 38.187’si devlet okullarında 9.271’i ise özel okullarda eğitim görmektedir.
Devlet okullarında eğitim gören öğrenci sayısı son 6 yıldır nerdeyse değişmezken özel
okullarda okuyan öğrenci sayısı hızla artmaktadır. Bu durum kamu tarafından sunulan eğitim
hizmetinden vatandaşların memnun olmadığını, dolayısıyla özel okullara doğru bir kayma
olduğunu göstermektedir. Diğer taraftan devletin okullarda eğitim gören bir öğrenci için
yaptığı harcama yıllık olarak 10.000 TL’nin civarındadır. Bu rakam Türkiye’de 3.500 TL
civarındadır. Bu yüksek maliyete rağmen okulların fiziksel koşulları oldukça yetersiz olup
maliyetin en büyük kısmını öğretmen maaşları oluşturmaktadır.
Öğrencilerin bir yılda gördüğü ders sayısı ve öğretmen başına ders yükü de dünya
ortalamalarının çok altındadır. 2014 yılında öğretmen başına düşen öğrenci sayısı 9civarında
olup bu oran OECD ortalamalarından (öğretmen başına 14) çok düşüktür.
Mesleki ve teknik eğitimin geliştirilmemiş olması ara eleman açığı doğurmaktadır.
Yükseköğretime geçiş standartları düşük ve çok kolaydır. Bu durum bir yandan mesleki ve
teknik eğitime yönelik talebi azaltırken, diğer yandan yükseköğretimin kalitesini
düşürmektedir.
Bu nedenlerle burs uygulaması ülkenin eleman ihtiyacı, öğrencinin başarısı, ailenin ekonomik
durumu dikkate alınarak yeniden tanzim edilmelidir.
Tüm bu sorunlar eğitim sisteminde köklü bir reformu kaçınılmaz kılmaktadır.
İLKE VE ESASLAR:
1. Eğitimde yıllık ders saati sayısı uluslararası standartlara yaklaştırılacaktır.
2. Öğretmenlerin ders yükü OECD ortalamasına yükseltilecek ve eşitlik ilkesi
doğrultusunda yeniden dağıtılacaktır.
3. Eğitim sistemi ile işgücü piyasası arasındaki uyumun sağlanması ve iş yaşamının
gerektirdiği beceri ve yetilerin kazandırılması amacıyla mesleki eğitim teşvik edilecek
ve girişimcilik kültürünün geliştirilmesi sağlanacaktır.
4. Milli Eğitim Bakanlığı altında uluslararası standartlara uygun bir ölçme ve
değerlendirme sistemi oluşturulacak ve denetlemeler yapılacaktır.
5. Yükseköğretimde burslar, yetişmiş insan gücü ihtiyacını da dikkate alarak, öğrencinin
başarı durumu, ailesinin ekonomik durumu gibi ölçütler esas alınarak yeniden
düzenlenecektir.
6. Yükseköğretimde öğrenim kredisi sistemi getirilecektir.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
1. Eğitim eylem planı hazırlanarak yürürlüğe konulacaktır.
Süre
Sorumlu
Kurumlar
Ağustos
2016
Milli Eğitim
Bakanlığı
2.
Burs harcamalarını azaltacak şekilde burs kriterleri
değiştirilecektir.
Haziran
2016
Milli Eğitim
Bakanlığı
3.
Burs Tüzüğü kredi uygulamasıyla eş zamanlı biçimde
değiştirilecektir.
Eylül
2017
Milli Eğitim
Bakanlığı
4.
Kredi uygulaması için gerekli yasal mevzuat uygulamaya
konacaktır.
Eylül
2017
Milli Eğitim
Bakanlığı
5.
Norm kadroya geçilecektir. Mevcut öğretmenler buna
göre dağıtılacaktır.
Ağustos
2016
Milli Eğitim
Bakanlığı
Performans Göstergesi:
• 2016-2017 eğitim ve öğretim yılının başından itibaren ders saatlerinin OECD
ülkelerinin seviyesine yükseltilmesi.
• Burs Tüzüğünde gerekli değişikliklerin yapılarak yürürlüğe girmesi
•
2017-2018 eğitim ve öğretim yılının başından itibaren öğrenci desteklerinde kredi
sistemine geçilmesi.
•
Mesleki ve teknik öğrenim gören öğrenci sayısındaki artış
•
2016-2017 eğitim ve öğretim yılının başından itibaren norm kadronun uygulanması.
EYLEM FORMU
AMAÇ
1: Kamu Yönetiminin Etkinliğinin ve Verimliliğinin Artırılması
HEDEF 3: Kamusal Hizmetlerde Kalite Artırılacaktır.
EYLEM 16: E-Devlet Programı Hayata Geçirilecektir.
GEREKÇE: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti e-Devlet dönüşümü ülke için yüksek önem arz
etmektedir. KKTC´nin yapısal dönüşümü de yine e-Devlet Programı ile mümkün olacaktır.
e-Devlet Programı ile kamu kurum ve kuruluşları tarafından bilgiyi oluşturma ve derleme
imkanı yakalanacak, ayrıca oluşturulan bilginin paylaşım ve kullanımı söz konusu
olabilecektir.
Kamu kurum ve kuruluşlarının sahip olduğu/olacağı bilgilerin sayısal ortamlara aktarılması
ile kamu –kurum ve kuruluşları arasındaki veri iletişimi verimli hale gelecektir.
Kamunun, vatandaşa hizmet verebilmek adına ihtiyaç duyduğu bilgilerin kurumlar arasındaki
iletimi sayısal ortamlarda güvenli bir şekilde gerçekleştirilecektir.
Kamu kuruluşlarının otomasyonu ile vatandaşa daha hızlı şekilde, doğru bilgi ve hizmet
vermeleri sağlanacaktır. Kamu kurumlarında çalışan personelin verimliliği artacak ve bu
durum kamunun küçülmesine hizmet edecektir.
Kamu hizmetlerinin verimliliğinin denetimi daha etkin olarak sağlanacaktır. Eğitim ve sağlık
politikalarının daha etkin ve planlı bir şekilde yapılması, gümrük ve vergi açısından, kayıt
dışılığın önlenmesinde hayati önem arz etmektedir.
KKTC e-Devlet Programı ile Genel olarak Kamu Yönetiminin daha etkin, verimli ve
denetlenebilir olması sağlanacaktır.
İLKE VE ESASLAR:
1. e-Devlet programının hayata geçirilebilmesi için;
1. Kamu Yönetimi reformunun tamamlanması,
2. İki ülke arasındaki e-Devlet protokolünün yenilenmesi,
3. Telekomünikasyon altyapı eksikliklerinin tamamlanması,
4. e-Devlet sistem binasının tamamlanması,
5. Nitelikli personelin istihdamı,
6. e-Devlet yasasının çıkarılması,
gerekmektedir.
1. e-Devlet hizmetlerini planlayacak, koordine edecek, yönlendirecek ve teknik destek
sağlayacak bir birim oluşturulacaktır.
2. e-Devlet projelerinin önceliklendirilmesi ve planlanması gibi hususlar her üç ayda bir
yapılacak e-Devlet Programı Değerlendirme toplantılarında değerlendirilecektir.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
e-Devlet Programının hayata geçirilebilmesi için
1.
yukarıda belirtilen hususlar gerçekleştirilecektir.
Süre
Sorumlu
Kurumlar
Program
Dönemi
Boyunca
Başbakanlık
Performans Göstergesi:
• Faaliyetlerin gerçekleştirilmesi
FİNANS SEKTÖRÜ
EYLEM FORMU
AMAÇ 2: Finans sektörünün yapısının güçlendirilmesi ve ekonomik kalkınmaya katkısının
artırılması.
EYLEM 1: Bankacılık Yasası Gözden Geçirilecektir.
GEREKÇE: 2000 ve 2001 yıllarında yaşanan bankacılık krizinden sonra yapılan reformlar,
bankacılık sektöründe istikrara yol açmıştır. Özellikle 2007 yılından sonra mevduatların ve
kredilerin GSYİH'a oranı ile kredi/mevduat oranı sürekli yükselmiştir. Bununla birlikte,
zaman içerisinde bankacılık uygulamalarında uluslararası alanda yaşanan gelişmeler, 2001
krizi sonrasında yapılan reformlara devam edilmemesi ve 2008 yılında patlak veren küresel
finansal kriz sonrasında uluslararası finansal piyasalarda yaşanan dönüşümler nedeniyle,
bankacılık mevzuatının günün ihtiyaçlarına göre gözden geçirilmesi ve yeni düzenlemelerle
desteklenmesi gerekmektedir.
İLKE VE ESASLAR:
1. Bankaların öz kaynak tutarları AB normlarına yükseltilecektir.
2. Katılım bankacılığı yapılmasına olanak sağlanacaktır.
3. Mevduat garantisinden muaf mevduatlar tanımlanıp, sigorta kapsamı uluslararası
standartlara uygun bir biçimde kişinin bütün hesapları dikkate alınarak belirlenecektir.
4. Yönetimi kamu eliyle yürütülen bankalar yeniden yapılandırılarak bankacılık dışı
faaliyetler elden çıkartılacaktır.
5. Kredi veren kooperatiflerin mali yapı ve işlemlerine ilişkin denetim ve gözetim
sistemi oluşturulacaktır.
6. Tasfiye halindeki ve faaliyetine devam eden bankaların alacaklarının tahsilini
sağlamak için gerekli düzenlemeler yapılacaktır.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyet
1. KKTC Bankacılık (Değişiklik) Yasası Çıkarılacaktır.
2.
Süre
Sorumlu
Kurum
Mart
2017
Maliye
Bakanlığı
Tasarruf Mevduatı ve Finansal İstikrar Fonu (Değişiklik) Yasası
çıkarılacaktır.
Performans Göstergeleri:
• Yasanın ve buna bağlı olarak ikincil mevzuat düzenlemelerinin yürürlüğe girmesi
•
Program dönemi sonunda mali sektörü değerlendirme programı uygulanarak yasaların
finansal sistem üzerindeki etkisi değerlendirilecektir.
EYLEM FORMU
AMAÇ 2: Finans sektörünün yapısının güçlendirilmesi ve ekonomik kalkınmaya katkısının
artırılması.
EYLEM 2: Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş, Faaliyet
ve Çalışma Esasları İle Diğer Hususlar Yasa İle Düzenlenecektir.
GEREKÇE: Finansal sistemde bankalar dışında faktoring, finansal kiralama ve finansman
şirketleri de faaliyet göstermektedir. Finansal derinliğin artırılması ve işletmelere alternatif
finansman kaynaklarının sağlanması bakımından söz konusu kuruluşların sağlam bir yapıya
kavuşturulması gerekmektedir. Bu nedenle asgari sermaye tutarı gibi kuruluş şartlarının ve
denetimlerine ilişkin kuralların yasaya eklenmesi suretiyle iyileştirilmesi ve etkin bir hesap ve
kayıt düzenine kavuşturulması gerekmektedir.
İLKE VE ESASLAR:
1. Faktoring, finansal kiralama ve finansman şirketlerinin faaliyetleri uluslararası
standartlara uygun olarak düzenlenecektir.
FAALİYET TABLOSU:
1.
Faaliyet
Süre
Sorumlu
Kurum
KKTC Faktoring, Finans Kiralama ve Finansman Şirketleri
Yasası Çıkarılacaktır
Eylül
2016
Maliye
Bakanlığı
Performans Göstergeleri:
•
Yasanın ve buna bağlı olarak ikincil mevzuat düzenlemelerinin yürürlüğe girmesi
•
Program dönemi sonunda mali sektörü değerlendirme programı uygulanarak yasaların
finansal sistem üzerindeki etkisi değerlendirilecektir.
EYLEM FORMU
AMAÇ 2: Finans sektörünün yapısının güçlendirilmesi ve ekonomik kalkınmaya katkısının
artırılması.
EYLEM 3: Suç gelirlerinin aklanmasının önlenmesine ilişkin yasa uluslararası
standartlara, AB Direktiflerine ve Mali Eylem Görev Gücü’nün (FATF) 2012 yılında
kabul edilen yeni tavsiye kararları çerçevesinde yeniden düzenlenecektir.
GEREKÇE: Suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesi konusunda
uluslararası standartlar çerçevesinde ilgili yasanın gözden geçirilmesi gerekmektedir.
FAALİYET TABLOSU:
1.
Faaliyetler
Süre
Sorumlu
Kurumlar
Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi (Değişiklik) Yasa
Tasarısı Yasallaştırılacaktır.
Eylül
2016
Maliye
Bakanlığı
Performans Göstergeleri:
• Yasanın ve buna bağlı olarak ikincil mevzuat düzenlemelerinin yürürlüğe girmesi
•
Program dönemi sonunda mali sektörü değerlendirme programı uygulanarak yasaların
finansal sistem üzerindeki etkisi değerlendirilecektir.
REEL SEKTÖR
EYLEM FORMU
AMAÇ
3: Reel Sektörün Rekabet Gücünün ve Ekonomideki Payının Artırılması.
EYLEM 1: Yükseköğretimde İyi Yönetişim Sağlanarak Hizmet Kalitesi Artırılacaktır.
GEREKÇE: Yükseköğretim sektöründe öğrenci sayısı 2015 yılında 85.375’e ulaşmıştır.
KKTC’de öğrenim gören öğrencilerin geldikleri ülkelere göre dağılımı; 47.466’ü TC,
13.770’i KKTC, 24.139’si ise 3. ülkelerden gelen öğrencilerden oluşmaktadır. 294 bin nüfusa
sahip küçük bir ada ekonomisinde sektörün ulaştığı bu rakamlar ciddi bir büyüklüğü ifade
etmektedir. Öğrenci sayısında ulaşılan bu başarının artık niteliğe de yansıtılarak kaliteyi
artıracak önlemlerin alınması gerekmektedir.
Mevcut yapıda sektörel politika ve strateji belirleme, uygulamayı düzenleme ve denetleme,
üniversitelerin performanslarını değerlendirme konularında kurumsal kapasite eksikliği
hissedilmektedir. Bu sebeple Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Yükseköğretim Dairesinin ve
YÖDAK’ın kurumsal kapasitelerinin güçlendirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.
Yeni Üniversite açılması talepleri ve varolan üniversitelerin belli standartlara ulaşması
gerekliliği göz önüne alındığında üniversitelerin idari, mali yapıları ve çevre şartları ile eğitim
kalitesi açısından belli kriterleri sağlamasına ihtiyaç duyulmaktadır.
İLKE VE ESASLAR:
1. Yükseköğretim politikaları Milli Eğitim Bakanlığı tarafından oluşturulacaktır.
2. YÖDAK düzenleme ve denetleme fonksiyonundan sorumlu olacaktır.
3. Üniversite eğitiminin kalitesini artırabilmek için gerek yeni kurulacak gerekse de
mevcut üniversiteler için fiziki (çevre şartları dahil), mali, insan kaynakları ve bilimsel
yeterlilik şartları belirlenecektir.
4. Üniversitelerin belirlenen yeterlilik şartlarını karşılayıp karşılamadıkları daha
yakından denetlenecektir.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
Süre
Sorumlu Kurumlar
1.
Yükseköğretim Strateji Belgesi uygulamaya
konacaktır.
Mayıs
2016
Milli Eğitim Bakanlığı/
YÖDAK
2.
Milli Eğitim Bakanlığının ilgili dairesi ve YÖDAK’ın Aralık
kurumsal kapasitesi güçlendirilecektir.
2016
Milli Eğitim Bakanlığı/
YÖDAK
Üniversitelerin yeterlilik şartları belirlenecek ve her
3. üniversitenin bu şartları karşılayıp karşılamadığı
denetlenecektir.
Haziran
YÖDAK/Başbakanlık
2016
Performans Göstergesi:
•
Gerekli mevzuatın yürürlüğe girmesi
•
Üniversitelerin akreditasyon sayısı
•
KKTC Üniversitelerinin uluslararası endekslerdeki sıralaması
EYLEM FORMU
AMAÇ 3: Reel Sektörün Rekabet Gücünün ve Ekonomideki Payının Artırılması.
EYLEM 2: Ülkenin Turizm Potansiyeli Daha Etkin Değerlendirilecektir.
GEREKÇE: Ülkemiz turizm hareketliliğinin ve rekabetinin yüksek olduğu Akdeniz
çanağında bulunmaktadır. Bölgede rekabetçi ve sürdürülebilir bir turizm sektörü gelişimi
sağlamak amacıyla planlı ve etkin bir model tesis etmek gerekmekte olup bölgede yaşanan
gelişmeler ve turizm sektöründeki eğilimler dikkate alınarak Turizm Sektörü Strateji
Belgesinin revize edilmesi ihtiyacı bulunmaktadır.
Ülkede yer alan yatak sayısının 16 Mart 2016 tarihi itibariyle 20.839 olduğu, 2015 yılında
yaklaşık 876.000 turistin konakladığı, ortalama geceleme sayısının 3.6 olduğu, doluluk
oranının yüzde 48.8 olduğu, turizm mevsiminin 12 ay olduğu düşünüldüğünde mevcut turistik
tesislerin düşük kapasiteyle çalıştığı değerlendirilmektedir. Bu bağlamda, öncelikle mevcut
yatak kapasitesinin verimli olarak kullanılmasını sağlayacak tedbirlerin alınması
gerekmektedir.
Turizm sektörünün kullanımına açılacak kamu arazilerinin tahsisinde hukuki altyapı
eksikliğinden dolayı yeterli yatırım çekilemediği görülmektedir. Bu sebeple, turizm
kullanımına ayrılan kamu arazilerinin belirlenerek ulusal ve uluslararası yatırımcılara
duyurulmasını, objektif bir ihale yöntemi ile yatırımcılara tahsisini ve ayrıca mevcut planlı ve
tahsisli yatırımların bir an önce hayata geçmesini sağlayacak hukuki altyapı oluşturulması
gerekmektedir.
Ülkeye gelen turist sayısının artırılmasına yönelik tanıtım ve reklam faaliyetlerine de ağırlık
verilecektir.
Turizm faaliyetlerinin 12 aya ve ülke geneline yayılmasını sağlayacak çeşitlilikte olmadığı bu
sebeple alternatif turizm faaliyetlerine ihtiyaç olduğu değerlendirilmektedir.
Turizm sektörünün girdisi içinde yerli üretim oranının düşük olduğu bu nedenle Program
döneminde serbest piyasa kuralları içinde turizm sektörüne daha fazla yerli girdi imkânı
sağlama olanakları araştırılacaktır.
İLKE VE ESASLAR:
1. Turizme tahsis edilen kaynaklar verimli ve etkin şekilde kullanılacaktır.
2. Turizm faaliyetlerinde çeşitlilik artırılacaktır. Bu amaçla kısmi destek programları
sürdürülecektir.
3. Eko-Agro, özel ilgi turizmi geliştirilecektir.
4. Turizm teşvik sistemi yukarıda belirtilen sorunlara çözüm getirecek şekilde
yapılandırılacaktır ve yatırım teşvik sistemiyle uyumu gözetilecektir.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
Süre
Sorumlu Kurumlar
Turizm amaçlı rezerv araziler belirlenerek,
hazırlanacak mevzuat doğrultusunda rekabeti
1.
sağlayacak objektif bir ihale yöntemi ile ulusal ve
uluslararası yatırımcılara duyurulması sağlanacaktır.
Kasım
2016
Turizm Bakanlığı/
Maliye Bakanlığı
Yatırım hariç turizm teşviklerinin tamamını kapsayan
2. ve kaynakların verimli kullanımını amaçlayan yeni bir
teşvik mevzuatı çıkarılacaktır.
Ekim 2016 Turizm Bakanlığı
Program
Dönemi
Turizm Bakanlığı
4. Turizm faaliyetleri çeşitlendirilecektir.
Program
Dönemi
Turizm Bakanlığı
North Cyprus’un bir marka haline getirilebilmesi
amacıyla hedef pazarlarda reklam ve tanıtım
5.
faaliyetleri yürütülecektir. Gerektiğinde Türkiye
Cumhuriyeti ile ortak çalışma yapılacaktır.
Program
Dönemi
Turizm Bakanlığı
Serbest piyasa kuralları içerisinde turizm sektörüne
6. daha fazla yerli girdi imkânı sağlama olanakları
araştırılacaktır.
Program
Dönemi
Turizm Bakanlığı
3.
Turizmin diğer sektörlere olan katkısını artıracak
tedbirler alınacaktır.
Performans anket formu geliştirilerek yatırımcılar ile
turistlere yönelik yılda ikişer defa memnuniyet
7.
anketleri yapılacak ve sonuçları Turizm Bakanlığı web
sitesinde yayınlanacaktır.
Program
Dönemi
Boyunca
Turizm Bakanlığı
Performans Göstergesi:
• Program dönemi sonunda ortalama geceleme süresinin 5 güne, turizm gelirinin 1
milyar Dolara çıkarılması
• Performans anket sonuçları düzenli olarak yayınlanacaktır.
•
Programda öngörülen sektörel büyüme hedeflerinin tutturulması.
EYLEM FORMU
AMAÇ
3: Reel Sektörün Rekabet Gücünün ve Ekonomideki Payının Artırılması..
EYLEM 3: Liman Otoritesi ile Liman Hizmetleri Birbirinden Ayrılacak; Limanların
İhtiyaç Duyulan Yatırımların Yapılması ve İşletilmesi Kamu - Özel İşbirliği Modeliyle
Gerçekleştirilecektir.
GEREKÇE: Bir ada ülkesi olan KKTC’nin özellikle ihracat ve ithalatında neredeyse tek
ulaşım türü olan deniz taşımacılığı büyük önem taşımaktadır. Denizyolu ile yük ve yolcu
taşımacılığında, kalitenin düşük ve maliyetin yüksek olması nedeniyle düşüş devam
etmektedir. Mevcut limanların altyapısı çok eski ve neredeyse ekonomik ömrünü
tamamlamak üzere olmasına rağmen, kaynak yetersizliği nedeniyle mevcut limanların
modernizasyonu yapılamamakla birlikte, yeni yatırımlar da gerçekleştirilememektedir.
Turizm ülkesi olan KKTC'de denizyolu ulaşımının daha ileri bir seviyede olması
gerekmektedir. Kamu kaynağı kullanılmadan, özel sektörün dinamizminden faydalanılarak
KKTC’deki mevcut ve yapılması planlanan limanların işletmesinin Kamu-Özel İşbirliği
modeliyle gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
İLKE VE ESASLAR:
1. Limanların gözetimi ve denetiminin sağlanması amacıyla liman otoritesi ile liman
hizmetleri birbirinden ayrılacaktır.
2. Gazimağusa Yük Limanı, Girne Turizm Limanı, Girne Antik Limanı ile Girne Yat
Limanı kamunun düzenleyiciliği ve denetleyiciliği altında özel sektörün
işletmeciliğinde kamu-özel işbirliği modeliyle yatırım ihtiyacı karşılanacak, hizmet
kalitesi artırılacaktır.
3. Yat Limanlarının yasal altyapısı oluşturulacaktır.
FAALİYET TABLOSU:
1.
Faaliyetler
Süre
Sorumlu
Kurumlar
Deniz Yolu Ulaşımında Liman Otoritesi ve Liman Hizmetleri
Birbirinden Ayrılacaktır.
Mart
2017
Ulaştırma
Bakanlığı
2. Girne Turizm Limanının İşletme Hakkının Devri.
Aralık
2017
Ulaştırma
Bakanlığı
3. Gazimağusa Yük Limanının İşletme Hakkının Devri.
Mayıs
2018
Ulaştırma
Bakanlığı
3. Yat Limanları Yasası Çıkarılacaktır.
Mart
2017
Ulaştırma
Bakanlığı
Aralık
2017
Ulaştırma
Bakanlığı
4.
Girne Antik Limanı ve Yat Limanlarının İşletme Hakkı
Devredilecektir.
Performans Göstergesi:
•
İlgili mevzuatın yürürlüğe girmesi
•
İşletme haklarının devrinin yapılması
EYLEM FORMU
AMAÇ
3: Reel Sektörün Rekabet Gücünün ve Ekonomideki Payının Artırılması.
EYLEM 4: Şehiriçi ve Şehirlerarası Toplu Taşımanın Yaygınlaştırılması Sağlanacaktır.
GEREKÇE: Karayolu ulaşımında son dönemlerde yapılan yatırımlar, karayolu ağının
oldukça gelişmesini sağlamıştır. Gelinen aşama itibariyle, yeni yol yatırımından ziyade
yükseköğretim ve turizmde yaşanan olumlu gelişmelerle birlikte gün geçtikçe artan toplu
ulaşım ihtiyacının karşılanması önem arz etmektedir.
KKTC’de bulunan üniversitelerde halen 80.000’den fazla öğrencinin eğitim gördüğü, ayrıca
yıllık yaklaşık 1.640.000 yolcunun geldiği dikkate alındığında; gerek şehirlerarası gerekse
şehiriçi ulaşımda, daha ekonomik ve daha güvenli olmasının yanısıra, akaryakıt tüketiminin
azaltılması ve çevrenin daha az kirletilmesi gibi hususlar gözönüne alındığında KKTC’de
toplu taşımacılığın geliştirilerek yaygınlaştırılması zarureti bulunmaktadır.
İLKE VE ESASLAR:
1. Karayolunda toplu ulaşım teşvik edilecek ve yaygınlaştırılacaktır.
2. Toplu taşıma sistemi KKTC ölçeğinde planlanacaktır.
3. Yerel yönetimlerin ve özel sektörün katılımıyla toplu taşıma sistemi kurulacaktır.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
1. Toplu taşıma sisteminin hukuki altyapısı tamamlanacaktır.
Süre
Sorumlu
Kurumlar
Eylül
2016
Ulaştırma
Bakanlığı
2.
Toplu Taşıma Tarife sistemi (güzergâh, duraklar, zaman
çizelgesi, fiyat) oluşturulacaktır.
Ocak
2017
Ulaştırma
Bakanlığı
3.
Aşağıdaki şehirlerde ve hatlarda toplu taşıma hizmeti
verilmeye başlanacaktır.
Ocak
2017
Ulaştırma
Bakanlığı
Performans Göstergesi:
• Toplu taşıma sisteminin hukuki altyapısının tamamlanması,
•
Aşağıdaki şehirlerde ve hatlarda toplu taşıma hizmetinin verilmeye başlaması,
Lefkoşa-Girne
LefkoşaGazimağusa
Lefkoşa-GüzelyurtLefke
GirneGazimağusa
Girne-Güzelyurt
Gazimağusa-İskele
EYLEM FORMU
AMAÇ
3: Reel Sektörün Rekabet Gücünün ve Ekonomideki Payının Artırılması.
EYLEM 5: Telekomünikasyon Dairesi Yeniden Yapılandırılacak; Telekomünikasyon
Sistemi Kamu - Özel İşbirliği Modeliyle İhtiyaç Duyulan Altyapı Yatırımlarının
Yapılması Suretiyle İşletilecektir.
GEREKÇE: Telekomünikasyon hizmetlerinin kesintisiz, sürdürülebilir ve daha kaliteli
olarak verilmesinin sağlanması bilgi toplumuna ulaşmak için gereklidir.
Telekomünikasyon Dairesinin haberleşme sektöründeki payı giderek azalmakta ve kurum
gerekli altyapı yatırımlarını yapacak kaynaktan yoksun olarak faaliyetlerine devam
etmektedir. Bunun bir sonucu olarak, bilgi toplumuna ulaşmak için gerekli olan teknik altyapı
kaynak ve know-how yetersizliğinden oluşturulamamıştır.
İLKE VE ESASLAR:
1. Telekomünikasyon altyapısının ve hizmetlerinin kamunun düzenleyiciliği ve
denetleyiciliği altında kamu-özel işbirliği modeliyle hizmet kalitesi artırılarak
işletilecektir.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
Süre
Sorumlu
Kurumlar
Telekomünikasyon altyapısı ve hizmetleri işletme hakkı devri,
1. yap-işlet-devret, hisse devri modellerinden birisiyle
işletilecektir.
Haziran Ulaştırma
2017
Bakanlığı
Bilişim sektörü için gerekli hukuki altyapı oluşturan yasal
2. mevzuatı (Bilişim Suçları Yasası, Teknopark Yasası, E-Ticaret
Yasası, vb.) tamamlanarak uygulamaya geçilecektir.
Aralık
2017
Ulaştırma
Bakanlığı
Performans Göstergesi:
• Telekomünikasyon Dairesinin fonksiyonları gözden geçirilerek yeniden
yapılandırılmasına yönelik yasal düzenlemenin yapılması
• Yeni Telekomünikasyon şirketinin hizmet vermeye başlaması
•
Bilişim sektörü için gerekli yasaların yürürlüğe girmesi
EYLEM FORMU
AMAÇ
3: Reel Sektörün Rekabet Gücünün ve Ekonomideki Payının Artırılması.
EYLEM 6: Yeterli Düzeyde ve Güvenilir Tarımsal Ürün ve Gıda Üretimini Rekabetçi
Şartlarda Sağlayacak Bir Tarım Sektörü Oluşturulacaktır.
GEREKÇE: Bugüne kadar oluşturulan tarım politikaları, tarım sektörünün ülke ihtiyaçlarını
karşılayabilen bir yapıya kavuşmasını sağlayamamış ve sektörün GSYİH içindeki payı
potansiyelinin altında kalmıştır. Mevcut politikalar üreticiyi sübvansiyona, kuraklık olsa da
olmasa da bağımlı hale getirmiştir. Ülkenin en önemli sektörleri tarım ürünü ihtiyaçlarını
giderek daha fazla ülke dışından temin eder duruma gelmiştir.
Türkiye'den gelen suyun tarımda kullanılmasının ve hellimin AB tarafından tescilinin,
önümüzdeki dönemde tarım sektörünün önemini artırması beklenmektedir. Bu gelişmeler
tarım sektöründe kısa, orta ve uzun vadeli hedeflerin belirlendiği; üretim koşullarını, rekabeti,
erkenciliği, verimliliği, kayıtlılığı, gıda güvenilirliğini ve iç talebi dikkate alan bir master ve
stratejik plan ihtiyacını daha da acil hale getirmiştir.
Gıda ve yem güvenirliliğini sağlamaya yönelik yetkilerin tek bir yapı altında toplanarak, etkin
denetimin ve gerekli standartların oluşturulması gerekmektedir.
Çıkarılmış olan Gıda ve Yem Yasası’nın etkinlik kazanması açısından ikincil mevzuatın acilen
çıkarılması gerekmektedir. Denetim ve kontrol sistemlerinin işlerlik kazanması açısından bazı
idari yapıların etkin bir yapıya kavuşturulmasına ihtiyaç vardır.
Hayvan Sağlığı hususunda özellikle Brusella hastalığıyla mücadelede yaşanan sıkıntılar ve
hastalığın büyükbaş ve özellikle küçükbaş hayvanlarda gittikçe artan oranda yaygınlaşması
nedenleriyle Hayvan Hastalıklarıyla Mücadele Programının bir an önce hazırlanarak
uygulanması gerekmektedir.
Tarımsal Destekleme kaleminin bütçeye olan yükünü azaltmak, hedef sektörleri belirleyerek
bu sektörlere ilişkin destekleme politikaları ve uygulamaları oluşturmak, sürdürülebilir bir
destekleme sistemi oluşturması açısından elzem görülmektedir.
Mevcut teşvik sisteminin en önemli unsuru fiyat desteğidir. Fiyat destekleri verimliliği ve
üreticilerin ölçeğini dikkate almamaktadır. Tarımsal üretim, iç talep, özellikle turistik
tesislerin talebi ve niş ürünlerin üretimi düşünülerek planlanmalıdır. Ayrıca, hellimin AB
tarafından coğrafi olarak tescili ülke için önemli fırsatlar getirmekle birlikte tescil için
özellikle küçükbaş hayvan sütü üretiminin artırılması gerekmektedir.
Bu gelişmeleri dikkate alarak, tarımsal teşviklerin ve sübvansiyonlarının üreticiyi ve
verimliliği sağlayacak şekilde gözden geçirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.
Oluşturulacak politikaların sağlıklı bir zemin üzerine inşa edilmesi için entegre bir kayıt
sistemine ihtiyaç duyulmaktadır.
Öte yandan, sektörde faaliyet gösteren kurumlar; tekelci yapıları, uygulanan fiyat
politikalarının yol açtığı görev zararları ve esnek olmayan yönetim yapılarıyla sektörü
olumsuz etkilemektedir. Bu kurumların özellikle TÜK’ün tekelci yapıdan çıkartılıp piyasa
düzenleyici bir hale getirilmeleri gerekmektedir.
İLKE VE ESASLAR:
1. Tarım politikaları, üretimde etkin ve verimli tarım uygulamalarına sahip, pazar
imkanlarını geliştiren, rekabetçi, gıda güvenilirliğini artıran, kayıtlılığı esas alan,
ekonomik ve sosyal politikaları dikkate alan bir yapıda yeniden oluşturulacaktır.
2. Tarım Master Planında su kaynakları dikkate alınacaktır.
3. Tarım Strateji Belgesi Tarım Master planı ile uyumlu olacaktır.
4. Tarımsal ürünlerin pazarlanmasında üretici kümelenmeleri desteklenecektir.
5. Üretimde verimlilik artışı sağlanacaktır.
6. Tarımsal desteklerde bütçe sınırları dikkate alınacaktır.
7. Fiyat destekleri azaltılacaktır.
8. Tarımsal destekler önceden açıklanacaktır.
9. Tarımsal desteklerde bir üreticinin alabileceği toplam desteğe bir üst sınır
getirilmelidir.
10. Tarımsal destekler oluşturulan Entegre Kayıt Sistemine göre verilecektir.
11. TÜK tekelci yapıdan çıkartılıp piyasa düzenleyici bir hale getirilecektir.
12. Tarımsal kurumlara görev zararı verilmeyecektir.
FAALİYET TABLOSU:
Süre
Sorumlu
Kurumlar
1. 2017- 2020 Tarım Master Planı yayınlanacaktır.
Ağustos
2016
Tarım Doğal
Kaynaklar ve
Gıda Bakanlığı
2. Tarım Strateji Belgesi yayınlanacaktır.
Tarım Doğal
Ekim 2016 Kaynaklar ve
Gıda Bakanlığı
Faaliyetler
Gıda ve yem güvenilirliği alanındaki yetkiler tek bir çatı
altında ve Tarım Bakanlığı bünyesinde toplanacak ve gıda
3. ve yem güvenirliliğini teminat altına alan bir denetim
sistemi oluşturulacaktır.
Hayvan hastalıklarıyla mücadele programı oluşturulup
4.
uygulanacaktır.
Tarım Doğal
Mart 2017 Kaynaklar ve
Gıda Bakanlığı
Program
dönemi
boyunca
Tarım Doğal
Kaynaklar ve
Gıda Bakanlığı
5.
Master Plan ve Strateji Belgesi doğrultusunda bir Tarımsal Aralık
Destekleme Sistemi oluşturulacaktır.
2016
Tarım
Bakanlığı
Tarım Entegre Kayıt Sistemi Oluşturulması ve
6. geliştirilmesi konusunda T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığı ile işbirliği yapılacaktır.
Ekim 2016
Tarım
Bakanlığı
7. TÜK Yasası Yeniden Düzenlenecektir.
Mayıs
2017
Tarım Bakanlığı
Performans Göstergesi:
• Tarım Master Planı ve Tarım Strateji Belgesinin Bakanlar Kurulu tarafından onaylanıp
yürürlüğe girmesi
• Tarama yapılan hayvan sayısı ve vaka sayısındaki düşüş
•
Program dönemi sonunda, kuraklık hariç tarıma verilen tüm destek harcamalarının
GSYİH’nin yüzde 25’ini aşmaması,
•
Programda öngörülen sektörel büyüme hedeflerinin tutturulması,
EYLEM FORMU
AMAÇ
3: Reel Sektörün Rekabet Gücünün ve Ekonomideki Payının Artırılması.
EYLEM 7: Enerji Sektöründe Politika Belirleyici, Düzenleyici, Denetleyici Bir
Kurumsal Yapı Oluşturulacak ve Enerji Güvenliği ile Verimliliği Artırılacaktır.
GEREKÇE: Artan nüfusun ve büyüyen ekonominin enerji ihtiyacının sürekli, kaliteli ve
asgari maliyetle karşılanması gerekmektedir. Herhangi bir doğal kaynağa sahip olmayan
ülkemizde, enerji üretimi tamamen ithal girdilerle yapılmaktadır. Enerjideki dışa bağımlığının
yanı sıra, enerji sektöründeki yapısal problemler, özel sektörün rekabet gücünü olumsuz
etkilemekte, yine hane halkının bütçesi üzerinde ciddi yükler oluşturmaktadır.
Enerjiyle ilgili politikaları oluşturacak bir birim bulunmamaktadır. Bu sebeple, enerji
politikasını belirleyecek, enerji piyasasını düzenleyecek ve denetleyecek yetkin bir kurumsal
yapıya ihtiyaç duyulmaktadır.
Elektrik iletimi ve dağıtımında tekel, üretimi ise özel sektörden hizmet alarak yapan KIBTEK, elektrik piyasasında tek aktör durumundadır. Dünya uygulamaları da dikkate alınarak
elektrik enerjisini daha ucuza mal edebilmek için KIB-TEK’in üretim, iletim ve dağıtım
fonksiyonları ayrıştırılarak verimliliğinin artırılmasına ihtiyaç bulunmaktadır.
Öte yandan, 136 MW kurulu kapasiteli olan özel sektörden hizmet alma süresinin 2024
yılında ve Teknecik Santralindeki 120 MW kapasiteli buhar türbinlerinin ekonomik ömrünün
2025 yılında sona erecek olması ile her yıl artan enerji talebinin karşılanması için ilave
yatırımlara duyulan ihtiyaç elektrik sisteminin Türkiye ile enterkonnekte sisteme
bağlanmasını gerekli kılmaktadır. Ayrıca, enterkonnekte sisteme bağlanmak arz güvenliği ve
arz çeşitliliğini sağlayacaktır.
İLKE VE ESASLAR:
1. Politika belirleme, düzenleme ve denetleme amacıyla Enerji Dairesi kurulacaktır.
2. Herbir şirketin yönetiminin siyasi etkiden bağımsız teşkil ettirilmesine imkan
sağlayacak hukuki altyapı oluşturulacaktır.
3. Şirket yönetimleri arasında organik bir ilişki olmayacaktır.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
Süre
Sorumlu Kurumlar
Enerji sektörünün düzenlenmesi ve denetlenmesi
1.
amacıyla Enerji Dairesi kurulacaktır.
Ocak 2017
Tarım, Doğal
Kaynaklar ve Gıda
Bakanlığı
KIB-TEK üretim, iletim ve dağıtım fonksiyonlarına
2. göre ayrıştırılarak üç ayrı şirket haline getirilecek
yasal düzenlemeler yapılacaktır.
Haziran
2017
Maliye Bakanlığı
3.
Elektrik dağıtım sisteminin işletme hakkı devri
yapılacaktır.
T.C. ile KKTC arasında denizaltı elektrik iletim
4. projesinin gerçekleştirilmesine ilişkin hukuki altyapı
oluşturulacaktır.
Aralık 2017 Maliye Bakanlığı
Eylül 2017
Tarım, Doğal
Kaynaklar ve Gıda
Bakanlığı
Performans Göstergesi:
• Ayrışmaya ilişkin yasal düzenlemenin yürürlüğe girmesi
•
Eylem Planının Bakanlar Kurulundan onaylatılıp uygulamaya başlatılması
•
Resmi Gazetede yasanın yayınlanıp yürürlüğe girmesi
EYLEM FORMU
AMAÇ
3: Reel Sektörün Rekabet Gücünün ve Ekonomideki Payının Artırılması.
EYLEM 8: Sanayi Sektörünün Rekabet Gücü Artırılacaktır.
GEREKÇE: Sanayi sektörünün GSYİH içerisindeki payı, 2008 yılında yüzde 10,7 düzeyinde
iken 2014 yılında yüzde 8.8'e düşmüştür. Sanayi sektörünün ekonomi içerisindeki payının
düşük olması ve bunun giderek düşmesi, KKTC'nin tanınmamasının ve küçük bir ölçeğe
sahip olmasının yanı sıra eksik rekabet koşullarından, üretim maliyetlerinin yüksek
olmasından, iş hayatının önündeki engellerden, sektörel planlama yetersizliğinden ve atıl
kapasiteden kaynaklanmaktadır.
Bu çerçevede, KKTC’deki iç talebi azami ölçüde karşılamayı hedefleyen bir sektörel
planlamanın yapılması, sanayi bölgelerinin yönetiminin, arsa dağıtımı başta olmak üzere
siyasi etkilerinden arındırılacak yapıya kavuşturulması ve OSB altyapılarının güçlendirilmesi
gerekmektedir.
İLKE VE ESASLAR:
1. Sanayi Strateji Belgesi hazırlanacak ve buna uygun politikalar uygulanacaktır.
2. Sanayi Strateji Belgesinin hazırlanmasında sanayi sektörünün tarım ve turizm
sektörleri ile etkileşimi özellikle dikkate alınacaktır.
3. Girişimcilik, kümelenmeler ve markalaşma desteklenecektir.
4. OSB'lerin kendi kendini yönetme ilkesi ön planda tutulacaktır.
5. Sanayi bölgeleri arsa dağıtımı başta olmak üzere siyasi etkilerden arındırılacaktır.
6. Sanayi ve üniversiteler arasındaki AR-GE başta olmak üzere işbirliği projeleri
geliştirilecektir.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
Süre
Sorumlu Kurumlar
1.
Sanayi strateji belgesi ve eylem planı yürürlüğe
konulacaktır.
Haziran
2016
Ekonomi, Sanayi ve
Ticaret Bakanlığı
2.
Sanayi strateji belgesi ve eylem planında öngörülen
eylemler hayata geçirilecektir.
Aralık
2017
Ekonomi, Sanayi ve
Ticaret Bakanlığı
Haziran
2017
Ekonomi, Sanayi ve
Ticaret Bakanlığı
3. Yeni bir OSB yasası çıkarılacaktır.
Performans Göstergesi:
•
Sanayi strateji belgesi ve eylem planında öngörülen eylemlerin uygulanması
•
OSB yasasının yürürlüğe girmesi
•
Programda öngörülen sektörel büyüme hedeflerinin tutturulması.
•
Sanayiinin GSYİH içerisindeki payının program dönemi sonunda yüzde 11’i aşması.
EYLEM FORMU
AMAÇ
3: Reel Sektörün Rekabet Gücünün ve Ekonomideki Payının Artırılması.
EYLEM 9: İş ve Yatırım Yapmanın Önündeki Engeller
Kaldırılacaktır.
GEREKÇE: Ticaret Odasının 2015-2016 Rekabet edilebilirlik raporuna göre KKTC 141 ülke
arasında Rekabet edilebilirlikte 121’inci sıradadır. YAGA’nın 2015 İş Yapabilirlik Raporuna
göre; Kuzey Kıbrıs 190 ülke ekonomisi arasında 94. sırada yer almıştır. Raporun takip etmiş
olduğu metodoloji, senaryo ve varsayımlara göre KKTC;
•
İşe Başlama işlemlerinde 17 prosedür sayısı, ve 25 gün ile 156. sırada;
•
İzin, Lisans ve Ruhsat işlemlerinde 9 prosedür sayısı ve 153 gün ile 39.sırada (ÇED’li
senaryoda 140. sırada);
•
Elektrik Bağlama işlemlerinde 9 prosedür ve 45 gün ile 121. sırada;
•
Mülkiyet Kaydı işlemlerinde 4 prosedür ve 5 gün süre ile 90. sırada;
•
Kredi Alma başlığında 71. sırada;
•
Küçük Hisseli Yatırımcının Korunması başlığında 132. sırada;
•
Vergi Ödeme işlemlerinde 48 kez yıllık ödeme sayısı ve 140 saat ödeme süresi ile 144.
sırada;
•
Sınır Ötesi Ticaret işlemlerinde ihracat yaparken 9 belge sayısı; 18 gün ihracat süresi,
748 USD konteyner başı maliyet; ithalat yaparken 7 belge sayısı, 12 gün ithalat süresi
ve 589 USD konteyner başı maliyet verileri ile 96. sırada;
•
Kontratların Bağlayıcılığı başlığında 750 gün ve 32 prosedür sayısı ile 35. sırada;
•
İşin Tasfiyesi işlemlerinde 9 yıl ve 6.56yüzde geri alma oranı ile 106. sırada
yer almaktadır.
Piyasada rekabet koşullarının olumsuz etkileri, ticaretin önünde engeller olması, gümrük
prosedürlerinin maliyetli olması yanında, şirket kurmak için gerekli prosedür sayısının
çokluğu, finansmana erişim ve siyasal istikrarsızlık en önemli problem alanlarıdır.
Bu ortam göz önünde bulundurularak ülkede iş ve yatırım ortamının gelişimini engelleyen
bürokrasinin azaltılması, gereksiz iş ve işlemlerin kaldırılması gerekmektedir.
İLKE VE ESASLAR:
Her ölçekteki yerli ve yabancı müteşebbisin;
1. Önündeki gereksiz yasal ve bürokratik engeller kaldırılarak yatırımın ve iş hayatının
bütün aşamalarındaki işlem süreleri kısaltılacaktır.
2. Yasalara uyum maliyetleri azaltılacaktır.
3. Vergi ve sosyal güvenlik primi ödeme işlemleri basitleştirilecektir.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
Süre
Sorumlu Kurumlar
Mevcut mevzuat taranmak suretiyle iş hayatının
Maliye Bakanlığı/ YAGA
ve yatırımcıların önündeki gereksiz iş ve işlemler Program
1.
Koordinatörlüğünde Tüm
kaldırılarak iş akışının hızlandırılması ve işlem
Dönemi
Bakanlıklar
maliyetlerinin azaltılması sağlanacaktır.
2.
Yabancı ortak ihtiva eden şirketlerin kendi
yüklerini taşımalarına ilişkin sorun çözülecektir.
Aralık
2016
Ulaştırma Bakanlığı
Performans Göstergesi:
• Gerekçe bölümünde belirtilen işlemlerle ilgili göstergelerde anlamlı iyileştirmeler
sağlanması
• 50/2000 Motorlu Araçlarla Yolcu ve Yüklerin Taşınması Yasası’nda konu ile ilgili (B
İzni verilmesi sağlanacak şekilde) değişiklik yapılması
EYLEM FORMU
AMAÇ 2: Reel Sektörün Rekabet Gücünün ve Ekonomideki Payının Artırılması.
EYLEM 10: Bütüncül Bir Yatırım Teşvik Sistemi Oluşturulacaktır.
GEREKÇE: Teşvik ile ilgili birçok mevzuatın bulunması, uygulamalarda yeknesaklık
olmaması ve mükerrer desteklerin verilmesi nedeniyle teşvik uygulamaları esas amacından
sapmıştır. Bunların giderilebilmesini sağlayacak bütüncül bir yatırım teşvik sisteminin
oluşturulup bir merkezden yönetilmesine ilişkin değişikliklere gerek duyulmaktadır.
Bu çerçevede, reel sektördeki yatırım destek programlarının hazırlanması ve yürütülmesi
Ekonomi Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından yapılacaktır.
İLKE VE ESASLAR:
1. Yatırım teşvikleri ile ilgili mevcut mevzuatlar gözden geçirilecek ve ilgili kurumların
da katılımı ile tek mevzuat şekline dönüştürülerek yürütmesi Ekonomi Sanayi ve
Ticaret Bakanlığı tarafından yapılacaktır.
2. Bütün sektörlere ilişkin yatırım teşvik belgeleri Ekonomi Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
tarafından düzenlenecektir.
3. Düzenlenen teşvik belgelerindeki destek unsurlarının uygulamaları yasa ve tüzüklerde
ayrıca belirtilmediği sürece ilgili bakanlıklar tarafından yapılacaktır.
4. Aynı yatırım için farklı kurumlarca mükerrer destek verilmeyecektir.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
Bütçe imkanları içinde kalmak kaydı ile ekonomiye
rekabet gücü kazandıracak ve öncelikli yatırım
1.
konuları da gözetilecek şekilde bütüncül bir teşvik
sistemi için yasal düzenleme yapılacaktır.
Süre
Sorumlu Kurumlar
Aralı
k
2016
Başbakanlık, Maliye
Bakanlığı, Ekonomi,
Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı
Performans Göstergesi:
• Bütüncül bir yatırım teşvik yasasının yürürlüğe girmesi.
EYLEM FORMU
AMAÇ
3: Reel Sektörün Rekabet Gücünün ve Ekonomideki Payının Artırılması.
EYLEM 11: Meslek Edindirmeye ve İstihdamın Artırılmasına Yönelik Çalışmalar
Yapılacaktır.
GEREKÇE: Küçük ada ekonomisine sahip olan KKTC´nin özel koşullarının da getirdiği
sıkıntılar nedeniyle işsizlik ve göç önemli bir sorunudur. KKTC´de bir taraftan işsizlik söz
konusu iken diğer taraftan ihtiyaç duyulan alanlarda çalışacak işgücü sıkıntısı yaşanmaktadır.
Kısaca arz talep uyuşmamaktadır. İşsiz vatandaşlara ihtiyaç olan alanlarda beceri
kazandırarak, meslek öğreterek istihdamlarına yardımcı olmak devletin ekonomik ve sosyal
bir sorumluluğudur.
Ulusal ve uluslararası meslek standartlarını temel alarak, teknik ve mesleki alanlarda mesleki
yeterliliklerin esaslarını belirlemek, denetim, ölçme ve değerlendirme, belgelendirme ve
sertifikalandırmaya ilişkin faaliyetleri yürütmeye yönelik eksikliklerin giderilmesi
gerekmektedir.
İLKE VE ESASLAR:
1. İstihdam Stratejisi ve Eylem Planı kamu ve özel bütün paydaşlarla işbirliği içinde
hazırlanacaktır.
2. Eğitim ile işgücü piyasası arasındaki işbirliği güçlendirilecektir.
3. Meslek standartlarının belirlenmesi ve meslek sahiplerinin yeterliklerinin tespiti
konusunda Türkiye’deki Mesleki Yeterlilik Kurumu ile yakın işbirliği yapılacaktır.
4. Mevcut insan kaynağına yönelik ve işletmelerin ihtiyaç duyduğu “yeni beceriler
kazandırma” ve kısa süreli “meslek edindirme” programları gibi aktif işgücü piyasası
politikaları oluşturularak, altı aylık sürelerle bu politikaların izleme ve değerlendirme
raporu yayınlanacaktır.
FAALİYET TABLOSU:
Faaliyetler
Süre
Sorumlu Kurumlar
İstihdam Stratejisi ve Eylem Planı uygulamaya
konulacaktır.
Haziran
2016
İçişleri ve Çalışma
Bakanlığı/Milli Eğitim
Bakanlığı/ Sektör
Temsilcileri
Mevcut düşük nitelikli insan kaynağını özel
sektörün ihtiyaç duyduğu mesleklerde kısa süreli
“meslek edindirme” programlarıyla eğiterek
2.
istihdam etmek amacıyla Programlar uygulanacak
ve uygulama sonuçları altı aylık sürelerle
raporlanarak yayımlanacaktır.
Program
dönemi
boyunca
İçişleri ve Çalışma
Bakanlığı/Milli Eğitim
Bakanlığı
Bir Protokol yapılarak, T.C. Mesleki Yeterlilik
Kurumu tarafından AB müktesebatına göre
oluşturulan Ulusal Meslek Standartlarının (UMS)
3.
ülke koşullarına göre düzenlenerek kullanılması
sağlanacaktır. Bu kapsamda Mesleki Yeterlilik
Yasası çıkarılacaktır.
Haziran
2016
Başbakanlık/İçişleri ve
Çalışma Bakanlığı/Milli
Eğitim Bakanlığı
1.
Performans Göstergesi:
•
İstihdam Stratejisi ve Eylem Planının uygulamaya konulması.
•
Açılan meslek edindirme programı ve bu programlara katılan kişi sayısı
•
Meslek edindirme kurslarını bitirenlerden istihdam edilenlerin mezun kursiyer
sayısına oranı
•
İşsizlik oranındaki düşme.