hepatit b aşısı,hepatit b tedavisi,hepatit b teşhisi,hepatit b şikayetleri

advertisement
HEPATİT C BULGULARI
Hepatit C virüsü karaciğerde yerleşir ve karaciğerde iltihap
yapar. Hastaların büyük çoğunluğunda hiçbir şikayet olmaz
ancak % 20 hastada şikayetler ortaya çıkar. Hepatit C
hastalığı büyük oranda kronikleşir ve karaciğere tamamen
yerleşir. İleride karaciğer yetmezliği, siroz ve karaciğer
kanserine yol açar.
Hastalarda en sık görülen şikayetler şunlardır:
·
Halsizlik, yorgunluk,
·
Çabuk yorulma,
·
Sarılık, ciltte ve göz aklarında sararma,
·
İştah kaybı,
·
İdrarda koyulaşma,
·
Dışkı renginde açılma,
·
Karın ağrısı,
·
Kas eklem ağrıları,
·
Kaşıntı,
·
Ürtiker şeklinde döküntü,
·
Sigaradan tiksinti,
·
Bulantı, kusma,
En sık görülen şikayetlerdir. Hastalık kronikleşirse ilave
olarak güçsüzlük, kas gücünde düşme, aşırı yorgunluk,
iştahsızlık görülür. Kronikleşir ise ilk önce karaciğer
yetmezliği ortaya çıkar, hastalık siroz ve karaciğer kanseri
ile sonuçlanabilir.
HEPATİT
KİŞİLER
C
RİSKİ
ALTINDAKİ
Hepatit C virüsü herkezde her yaşta görülebilir. Hepatit C
virüsü hasta kişilerin kan ve vücut salgılarıyla temas ile
bulaşır. Hepatit C ye karşı aşı yoktur hepatit C özellikle
aşağıda yer alan risk gurubunda sık görülür.
Özellikle 1992 yılından önce kan transfüzyonu ve kan
ürünü almış olan kişiler,
Uzun süre diyaliz makinesine bağlı olan kişiler,
Dövme, vücut deldirme, body piercing yaptıran kişiler,
Şüpheli cinsel temasta bulunan kişiler, çok eşli
kişiler,
Hepatit C hastalığı için risk altındadır.
Eşler arasında cindel temas ile bulaşma ihtimali düşüktür
ancak çok partnerli kişiler risk altıdadır. Korunmasız cinsel
temas, şüpheli cinsel ilişki, ilişki sırasında kondom
kullanmamak riski arttırır. Erkekten kadına bulaşma şansı daha
fazladır. Gebelerde anneden çocuğa bulaşma ihtimali %5 dir.
Hepatit C bulaştığını
yapmalıyım?
düşünüyorum
ne
Bu durumda kısa sürede bir enfeksiyon hastalıkları uzmanına
başvurun. Hastalığın erken dönemde yakalanması ilaç tedavisi
ile kronikleşme şansının düşürülmesi hastanın korunması
bugünkü tedavi yöntemler i ile mümkündür. Akut hepatit C
enfeksiyonunun 8 ila 12. haftalarında tedavi ile hastalığın
kronikleşme şansı azaltılabilmektedir.
HEPATİT C NASIL BULAŞIR?
Hepatit C virüsü hasta kişilerin kan ve vücut salgılarıyla
temas ile bulaşır.
En çok görülen bulaşma yolu:
Korunmasız cinsel temas,
Kirli aletler ile yapılan manikür, pedikür, dövme,
akupunktur, piercing ve vücut deldirme gibi girişimler,
Kirli aletler ile yapılan diş müdahalesi, cerrahi
girişim, endoskopi,
Diş fırçası, tırnak makası, tıraş bıçağı gibi aletlerin
paylaşılması,
Uzun süre diyaliz aletine bağlanmak,
Hepatit C hastası ile uzun süre temas halinde olmak,
aynı evi paylaşmak,
1992 yılından önce kan transfüzyonu yapılmış olması,
En sık görülen Hepatit C bulaşma yollarıdır.
Hepatit C doğum sırasında hasta anneden bebeğine bulaşabilir.
Hepatit C virüsü havadan solunum yoluyla, öpüşmeyle ve anne
sütünden bulaşmaz. Eşler arasında cinsel ilişki ile bulaşma
şansının düşük olduğu kabul edilir ancak çok partnerli kişiler
ile korunmasız cinsel temas risklidir. Kondom kullanımı
bulaşma ihtimalini düşürür.
HEPATİT C
Non A Non B Hepatit de denir. Viral bulaşıcı karaciğer
iltihabıdır. Hepatit C virüsü ile meydana gelir, aşısı yoktur.
Hepatit C virüsü bulaşırsa büyük oranda kronikleşir, karaciğer
yetmezliği, siroz ve karaciğer kanserine yol açabilir. Kronik
hepatit C hastalığının tedavisi vardır. Son dönem kronik
hepatit
C
hastalığında
karaciğer
nakli
de
düşünülmelidir. Karaciğer nakillerinin en büyük sebebi kronik
hepatit C dir.
HEPATİT B AŞISI
Hepatit B den korunmanın en kolay ve güvenilir yolu aşı
olmaktır. Hepatit B aşısı oldukça güvenli bir aşıdır. Aşı 6 ay
içinde 3 doz olarak yapılmalıdır. Aşı bir kez tutmuş ise ömür
boyu koruyucudur ve tekrarlanmaz. Ancak sigara içenler, 50 yaş
üstü kişiler ve diyaliz hastalarında aşı bir seferde
tutmayabilir. Normalde Hepatit B aşı programı doğumdan
başlayarak uygulanır. Doğumda aşılanmamış kişiler her an test
ile aşılanabilir. Ayrıca aşağıdaki önlemler Hepatit B
virüsünden korunmada yardımcı olur:
Şüpheli cinsel ilişki sırasında kondom kullanmak,
Korunmasız cinsel temasta bulunmamak,
Endoskopi, cerrahi ve diş girişimleri gibi girişimlerin
uygun sterilizasyon şartları altında yapılması,
Tıraş bıçağı, jilet, ustura, diş fırçası gibi aletlerin
paylaşılmaması,
Dövme, manikür, pedikür gibi girişimlerin sterilize ve
kendi aletleriniz ile yapılması,
Hepatit B kaparsam ne yapmalıyım?
Hepatit kaptığınızı düşünüyor iseniz derhal bir enfeksiyon
hastalıkları uzmanına başvurun. Hepatit B virüsü bulaşsa dahi
bu durumda Hepatit B immün globülin ve Hepatit B aşısı ile
korunmak mümkündür.
HEPATİT B TEDAVİSİ
Akut Hepatit B tedavisi
Akut Hepatit B hastalığının ilk haftalarına tedavi verilmez.
ilk haftalardan sonra kronikleşme bulguları başlarsa antiviral
tedavi başlanır. Tedavide amaç kronikleşmenin engellenmesidir.
Akut hepatit B enfeksiyonunun bu ilk döneminde semptomlar ve
şikayetlerin tedavisi yapılır. Komplikasyon gelişmediği sürece
akut Hepatit B birkaç ay içinde kendiliğinden iyileşir.
Kronik hepatit B tedavisi
Kronik Hepatit B yakından izlenmeli ve tedavi edilmelidir.
Kronik Hepatit B tedavisinde kullanılan ilaçlar hastalığın
ilerlemesini yavaşlatan, karaciğer yetmezliği, siroz ve
karaciğer kanseri gelişmesini engellemeye çalışan ilaçlardır.
Bu ilaçlar virüsün aktivitesini yavaşlatarak etki etmeye
çalışır. Nadiren bu tedaviler ile tam şifa sağlanabilmektedir
ancak virüsü tamamen öldürerek tam bir şifa sağlayan kesin bir
tedavi şekli henüz yoktur. Kronik Hepatit B tedavisinde
interferon, pegile interferon ve nükleozid nükleotid
analogları kullanılmaktadır.
İnterferon alfa 2b,
Pegile interferon,
Lamivudine,
Adefovir,
Entecavir,
Telbivudine,
Tenofovir Kronik hepatit B tedavisinde kullanılan ana
ilaçlardır.
Kronik Hepatit B hastalarının
etmesi gerekenler:
dikkat
Kronik hepatit b hastalığında karaciğerde kronik iltihap
vardır. Karaciğer sürekli enfeksiyonla mücadele eder. Kronik
hepatit B alevlenmelerle ( aktivasyon ) seyreden bir
hastalıktır. Hepatit alevlenmeleri aylar sürer ve karaciğerde
fibrozis ile sonuçlanır. bu aktivasyonlar sonucu yıllar sonra
karaciğer dokusu bozulur ve karaciğer yetmezliği, siroz,
karaciğer kanseri tablosu ortaya çıkar. Her enfeksiyon ve
toksik madde karaciğerin harabiyetini arttırır. Virüsün
aktivasyonunu ve hastalığın hızla ilerlemesine yol açar.
Özellikle
Alkol,
Sigara,
Hazır gıdalar içinde bulunan koruyucu maddeler,
Karaciğer için toksik ilaçlar,
Baharat,
Küflü gıdalar,
Diğer hepatit enfeksiyonları,
Bitkisel ilaçlar karaciğerdeki hasarı arttırıp hastalığı
hızlandırabilirler.
Hepatit B virüsünün yayılmasını önlemek
amacıyla hastaların yapması gerekenler:
Aile bireylerinin test edilerek aşılanması,
Doktorunuz, diş hekiminiz ve her tür tıbbi girişimden
önce Hepatit B hastası olduğunuzu belirtiniz,
Cinsel eşinize ve partnerinize Hepatit B taşıdığınızı
belirtin ve aşılanmasını sağlayın,
Kronik Hepatit B taşıyan çocukları yuva ve kreşlere
göndermeden önce durumu yöneticiye bildirin ve kişilerin
aşılanmasını sağlayın,
Gebe iseniz mutlaka Hepatit B testlerinizi yaptırın,
Hepatit B taşıyıcı ve çocuk sahibi olmak istiyorsanız
bunu doktorunuza söyleyiniz, doğum sonrası çocuğun aşı
ve serumla korunmasını sağlayınız,
Hepatit B taşıyıcısı iseniz kan ve organ bağışı
yapmayınız,
Kronik Hepatit B hastası iseniz tedavinizi aksatmayınız.
Referanslar:
1. JH Hoofnagle, E Doo, TJ Liang, and others. Management of
hepatitis B: summary of a clinical research workshop.
Hepatology 45: 1056-1075. 2007.
2. AS Lok and BJ McMahon. Chronic hepatitis B. Hepatology 45:
507-539. 2007.
3. European Association for the Study of the Liver. EASL
clinical practice guidelines: management of chronic hepatitis
B. Journal of Hepatology 50(2): 227-242. February 2009.
4. JL Dienstag. Hepatitis B virus infection. New England
Journal of Medicine 359: 1486-1500. 2008
5. World Health Organization. Hepatitis C. Fact sheet N°164.
Revised
October
2000.
http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs164/en/. Accessed
March 5, 2009.
HEPATİT B TEŞHİSİ
Hepatit B nasıl teşhis edilir?
Hastanın şikayetleri ve muayene bulguları teşhise yardımcı
olur. Birçok hastada sarılık görülmediği sadece halsizlik ve
eklem ağrıları görüldüğü unutulmamalıdır. Hepatit B kesin
teşhisi laboratuvar incelemeleri ile konulur. Hepatit B
düşünülen her hastadan aşağıdaki laboratuvar testleri
istenmelidir.
Hepatit B
nelerdir?
laboratuvar
testleri
HBs Ag,
Anti HBs IgG,
Anti HBs IgM,
Anti HBc IgM,
SGOT,
SGPT,
Gama Glutamil Transferaz,
Laktat Dehidrogenaz,
Hemogram,
Protrombin zamanı,
CRP,
Sedimantasyon,
Hepatit B takibi ve karaciğerdeki harabiyetin düzeyi
laboratuar testleri ile takip edilmelidir. Altı aydan uzun
süren Hepatit B vakaları kronikleşmiş kabul edilir. Bu durumda
tedavi planlaması amacıyla aşağıdaki testler istenir:
Hepatit B tip tayini,
HBV DNA PCR testleri istenir,
Karaciğer biyopsisi: Kronik hepatit B hastalığında
karaciğerdeki hasar karaciğer biyopsisi ile tespit edilir.
HEPATİT B ŞİKAYETLERİ
Hepatit B şikayetleri nelerdir?
Hepati B hastalarının çoğunda hiçbir şikayet olmaz, hastalar
yıllar sonra Check -up, kan verme, evlilik testleri, işe giriş
testleri gibi sebeplerle yaptırdıkları testler sırasında hasta
olduklarını öğrenirler. Çok az bir hastada Hepatit B virüs
bulaştıktan 3 ila 6 ay sonra hafif hastalık belirtileri ortaya
çıkar. Birçok akut Hepatit B vakasında hafif gribal şikayet
dışında bir şikayet görülmez.
Çok nadir vakada aşağıdaki
şikayetler görülebilir:
Göz aklarında ve ciltte sarılık,
Halsizlik, yorgunluk, çabuk yorulma
sürebilir),
Karaciğer bölgesinde ağrı,
İştah kaybı,
Bulantı, kusma,
Eklem ağrıları,
Hafif ateş,
İdrarda koyulaşma, dışkı renginde açılma,
Kaşıntı,
Döküntü görülebilir.
(
aylarca
Hepatit B genellikle bir iki ayda kendi kendine düzelir. Altı
aydan uzun süren Hepatit B vakaları kronikleşmiş kabul edilir.
Bu şikayetler akut hepatit B şikayetleridir. Kronik hepatit B
de ise on yıllar boyunca hemen hiç şikayet olmaz. Kronik
hepatit şikayetleri karaciğer yetmezliği başlayınca ortaya
çıkar.
HEPATİT
KİŞİLER
B
RİSKİ
ALTINDAKİ
Hepatit B riski altındaki kişiler:
Hepatit B virüsü dış ortamda uzun süre canlı kalabilir.
Hepatit B virüsü insandan insana kan ve vücut salgıları ile
kolayca bulaşır. Aile içi bulaş çok sık görülür. Bazı kişiler
hepatit B hastalığı için risk altındadırlar özellikle:
Hepatit B taşıyıcısı ile korunmasız cinsel temasta
bulunan kişiler,
Tanımadığı kişiler ile şüpheli cinsel temas ta
bulunanlar,
Kirli aletleri paylaşan (diş fırçası, jilet, ustura,
enjektör vb.),
Hepatit B taşıyan biri ile aynı evi paylaşanlar,
Hasta salgıları ile temasın yoğun olduğu meslek
çalışanları,
Hayat kadınları,
Laboratuvar çalışanları,
Hemşireler,
Doktorlar,
Diş hekimleri,
İtfaiyeciler,
Polisler,
Askerler,
Mahkumlar ve hapishane çalışanları,
Hastane çalışanları,
Hepatit B hastalığının yoğun olarak bulunduğu yerlere
seyahat edenler,
Hemodiyaliz hastaları Hepatit B hastalığı yönünden risk
altındadır.
Bu kişilerin ve bu kişiler ile yakın teması olanların
aşı ile
hepatit B virüsünden korunmaları gerekir.
HEPATİT B NASIL BULAŞIR?
Hepatit B virüsü nasıl bulaşır?
Hepatit B virüsü insandan insana kan ve vücut salgılarıyla
temas ile bulaşır.
Hasta yada taşıyıcı kişilerin vücut
çıkartıları hastalığı taşır. Özellikle:
Kan,
Sperm (Semen),
Vajina salgıları,
Tükürük virüsü bol miktarda taşır.
Bu salgılarla temas etmek ile hastalık bulaşır. En sık görülen
bulaşma yolları:
Cinsel temas,
Temiz olmayan aletler ile yapılan;
Manikür,
Pedikür,
Dövme,
Cerrahi müdahale,
Diş müdahalesi,
Endoskopi,
Taşıyıcı kişi ile aynı evde yaşamak en sık görülen
bulaşma yollarıdır.
Hamilelik sırasında virüs bebeğe bulaşmaz, ancak doğum
sırasında doğum kanalından geçerken bebeğe bulaşır. Bu nedenle
hasta yada taşıyıcı anneden doğan bebeklerin doğumdan hemen
sonra aşılanması ile korunması mümkündür. Bütün hamilelerin
doğum öncesinde hepatit B testi yaptırmaları gerekir.
Hepatit B virüsü doğadan bulaşır
mı?
Hayır. Hepatit B virüsünün doğada rezervuarı sadece insandır,
insan dışında hastalığın taşıyıcısı yoktur. ancak İnsandan
insana bulaşabilir. Hepatit B virüsü insandan diğer hayvanlara
da bulaşmaz. Hepatit B virüsü sulardan, gıdalardan, havadan,
bulaşmaz.
Download