O. Senatosu B : 60 15 - 20 milyon sermaye ile işe giriştiği halde her yıl 40 milyonun üstünde kâr elde etmek su­ retiyle Türkiye'nin imkânlarını nasıl olur da dışarıya gönderir diye sual tevcih ediyor. Ve bayağı bunun endişesini hissediyor. Bunu söyliyen de sade bir vatandaş, Türkiye'nin menfa­ atlerinden başka bir şey düşünmiyen ve hele hele Türkiye'yi bu aşırı solcuların gözü ile görmiyen sade vatandaş. Şimdi maden meseleleri­ miz de böyledir. Maden meselelerimizde de o sade vatandaşın hassas göziyle meseleye bak­ mak ve o sade vatandaşa içinde yaşadığı en­ dişeyi asla hissettirmemeye biz Hükümet ola­ rak, Parlâmento olarak topyekûn Devlet ola­ rak mecburuz. Bunu eğer mihrakına oturtmaz­ sak, o zaman bundan Türk Devletinin hiç de fayda görmiyeceği ortadadır. Boraks maden­ leri meselesinde Hükümet Enerji Bakanlığı ve hassaten Sayın Enerji Bakanı arkadasımış Refet Sezgin, Sayın Refet Sezgin gerçekten hassas davranışın güzel örneğini vermiştir. Danıştaydan kararlar iptal ettirmiştir ve bir saha­ yı iyi hareket etmiyen bir şirketin tasallutundan korumuştur, kurtarmıştır. Bundan sonrası için de avm. görüş, aynı heyecan içerisinde Türk Milletinin, yüksek menfaatlerine uyisrun davra­ nacağında şüphe etmemekteyiz. Yalnız, asıl B^kpmlıo-a da yetki verecek olan, Bakanlığın görüsünü de değerlendirecek olan, Bakanlığı yalnız millî menfaatlere uygun, millî düşün­ celer. millî hisler yönünden değil. Aynı za­ manda hukuk yönünden de sağlam temellere oturtacak olan mevzuatı biran evvel getirtmek lâzımdır. Biraz evvel konuşan Gürsoytrak ar­ kadaşım avnı görüşlere katıldığını ifade etti ve Enerii Bakanının gücünün bu işe yetmiyeceğini ifade etti. Arkadaşlar, bazan bir bakan bâzı şeyler is­ ter, meseleyi halledemediği zamanlar olur. Ama bu meselede hulûs ile samimiyetle ve mem­ leketin yüksek menfaatlerini dikkate almak suretiyle hareket eden bir bakanın Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti nezdinde gücünü gös­ terebileceği inancını taşımamak için bir sebep olmadığı kanaatine hep beraber sahibolmahyız. Meseleleri dikkatle hassasiyetle takibedeceğiz ama meseleleri behemehal menfi görüşe bağla­ mamak suretiyle daima ileriye giden zihniyeti paylaşacağız. O itibarla bir Güven Partisi — 417 12 . 5 . 1969 0:1 Grupu olarak bu Boraks madenleri mevzuun­ da Hükümetin, girdiği tutumun müspet ve ileri istikamette olduğunu derinlerine inmek, kendi­ leri için lüzumlu olan mevzuatı da getirmek su­ retiyle yalnız ve yalnız Türk menfaatini üstün tutan bir neticeye varmak gayretinde bulun­ duğunu samimiyetle müşahede ediyoruz ve bu inancı paylaşıyoruz. O itibarladır ki, halisane memleketimizin yüksek menfaatlerine uygun düşen faaliyetlerinden, tutumlarından ve te­ şebbüslerinden ötürü Hükümete muvaffakiyet dileğinde bulunmaktan başka bir sözüm olmıyacaktır. Son söz olarak önergeyi getiren kıymetli ar­ kadaşlarıma bir araştırma mevzuunu verdik­ leri için teşekkür ediyoruz. Demin değindiğim bir - iki noktadaki noksanına rağmen gerçek­ ten büyük çalışmalarla durumu açıklığa kavuş­ turan Komisyon üyesi arkadaşlarımıza teşek­ kür ediyoruz ve komisyon üyelerinin topladığı bilgiye göre iyi yönde olan Hükümete başarı diliyoruz. Bu arada bundan böyle de millî menfaatleri birinci plânda tutmak suretiyle maksatlı davranışlara set çekilmesini ve Türk millî müesseselerinin sermaye olarak, teknik personel olarak ve hele hele kafa olarak, kalb olarak bizim bu gibi maden işletmelerimizi rahatlıkla halledeceklerine inancımızı burada ifade ediyoruz ve Ticaret Bakanlığının kendi­ sine çeki düzen vermek suretiyle dış ticaret konularında dünya piyasa mekanizmasını iyi talkibetmek için her türlü gayreti göstermesi lüzumuna ve hattâ gerekiyorsa Türkiye'de bir Dış Ticaret Bakanlığı kurulması lüzumuna da Yüksek Huzurunuzda işaret ediyoruz. * Arkadaşlarıma saygılar sunarım. (Alkışlar) BAŞKAN — Sayın Tunçkanat. HAYDAR TUNÇKANAT (Tabiî Üye) — Sa­ yın senatörler, Senatonun yapmış olduğu bu araştırma ve sonunda vermiş olduğu hakika­ ten Senatoya ve Türk Milletinin, bu husus­ taki şüphelerine aydınlatıcı mahiyette büyük ışık tutmuştur. Rapor iyi tanzim edilmiştir. Şu bakımdan iyi tanzim edilmiştir. Herkesi olduğu gibi göstermiştir rapor. Kimin ne ta­ rafta olduğunu bu rapordan görmek açıkça mümkündür. Yalnız Sayın Komisyon Başka­ nının tarafsız olması gerekirken raporda bir taraf olduğu da açıkça görülmekte. Bu hu-