18 Haftalık Ekonomi ve Dış Ticaret Görünümü Ağustos 2015 TÜRKİYE Geçtiğimiz hafta gündemde AKP ile CHP ve MHP arasında yürütülen koalisyon görüşmeleri ve görüşmelerin olumsuz sonuçlanması yer aldı. CHP ve MHP ile görüşmelerden sonuç çıkmamasının ardından, erken seçimin tek ihtimal haline geldiğini belirten Davutoğlu bugün hükümet kurma görevini iade edecek. Veri gündeminde ise TCMB tarafından yayımlanan Ağustos ayı Beklenti Anketi ve TCMB Para Politikası Kurulu Toplantısı ve Faiz Kararı ve Tüik tarafından yayımlanan işgücü istatistikleri yer aldı. TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2015 yılı Mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 238 bin kişi artarak 2 milyon 789 bin kişi oldu. İşsizlik oranı 0,5 puan artarak %9,3 seviyesine, mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranı ise 0,3 puan artarak %10,2 seviyesine yükseldi. 2015 yılı Mayıs döneminde istihdam edilenlerin oranı bir önceki yıl aynı dönemine göre 534 bin kişi artarak 27 milyon 72 bin kişi, istihdam oranı ise 0,2 puan artarak %46,9 olarak gerçekleşti. İşgücüne katılım oranı %51,7 olurken, kayıt dışı çalışanların oranı ise %34 oldu. MEVSİM ETKİLERİNDEN ARINDIRILMIŞ İŞSİZLİK ORANI 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 2014 2015 Kaynak: TÜİK Ağustos ayı Beklenti Anketi sonuçlarına göre, 2015 yılı Ağustos ayı tüketici enflasyonu (TÜFE) beklentisi bir önceki anket dönemine göre % 0,04 azalarak % 0,15, Eylül ayı TÜFE beklentisi bir önceki anket dönemine göre % 0,03 artarak % 0,53 oldu. 2015 yılı Ekim ayı TÜFE beklentisi ise % 1,14, yıllık enflasyon beklentisi ise bir önceki döneme göre iyileşme göstererek 7,65 olarak açıklandı. Güvenlik endişeleri ve siyasi belirsizlik döviz kuru ve tedam@ticaret.edu.tr Haftalık Ekonomi ve Dış Ticaret Görünümü 18 Ağustos 2015 büyüme beklentilerine olumsuz yansıdı. Kur beklentisi 0,07 TL artarak USD/TL 2,83 TL’ye, yılsonu büyüme beklentisi ise 0,1 azalarak % 2,9 oranına geriledi. Cari açık beklentisi artış göstererek 39 milyar ABD Doları oldu. Merkez Bankası, Para Politikası Kurulu'nda faizleri değiştirmedi. Haftalık repo faizi % 7,50 seviyesinde kalırken, faiz koridorunun alt bandı % 7,25'te üst bandı ise % 10,75'te sabit bırakıldı. RUSYA Rusya haftaya piyasalarda rublenin hızlı değer kaybı ile girdi. Tam da Rusya’nın moratoryum ilan ettiği, derin ekonomik krizin başlangıcı olan 17 Ağustos 1998'nin yıldönümünde piyasalar zor bir haftaya girmiş oldu. Bankalar arası piyasalarda Pazartesi sabah itibariyle dolar 65,72 rubleye, Euro ise 72,8 rubleye kadar yükseldi. Dolar böylece şubat ayından beri en yüksek seviyesini tekrar görmüş oldu. Dalgalanma sürerse Dolar’ın yılsonuna kadar Ruble kotasyonunun 65 civarında olacağı öngörülüyor. USD/RUBLE USD/RUBLE 66 65,5 65 64,5 64 63,5 63 62,5 62 11 12 13 14 15 16 17 Çin'in para birimi Yuan'ın rekor düzeydeki devalüasyonunun da Ruble’de ki söz konusu düşüşü daha da kuvvetlendirdiğini söyleyebiliriz. Rusya Ekonomik Kalkınma Bankası'ndan yapılan açıklamada, Çin Halk Bankası'nın kararının, tüm gelişmekte olan ekonomilerin para birimleri üzerindeki baskıyı artırmakta olduğu, ancak başta FED’ in yakında faiz oranlarını artırması beklentisi olmak üzere piyasa koşullarını diğer başka birçok faktörün de etkilemekte olduğu görüşü dile getirildi. Bakanlık, Rublenin devalüasyonu için iç faktörlerin etkin tedam@ticaret.edu.tr Haftalık Ekonomi ve Dış Ticaret Görünümü 18 Ağustos 2015 olmadığını ve yılın ikinci yarısı için ödemeler dengesi görünümünün oldukça iyimser olduğunu kaydetti. Ayrıca petrolün 50 Dolar’ın altına kadar inmesi, rubledeki kaybı artırdı. Rusya Merkez Bankası ise resmi kuru Ruble/Dolar için 65,5, Ruble/Euro için 72,5 olarak açıkladı. ASYA ÜLKELERİ ABD ve Çin’den sonra dünyanın en büyük 3. Ekonomisi olan Japonya ikinci çeyrekte de daraldı. Önceki tahminlere göre %2,6 olan daralma, %1,3 olarak gerçekleşti. 11 Martta gerçekleşen deprem ve tsunamiden büyük ölçüde etkilenen Japonya, sermaye harcamaları ve fabrika üretimindeki düşüşün de etkisiyle üç çeyrek üst üste daralmış oldu. İkinci çeyrekte ihracat %4,9, tüketim %0,1 daralırken, kamu yatırımları %3 arttı. Hem özel tüketimdeki hem de ABD, Avrupa ve Asya’ya yapılan ihracattaki gerilemeler Gayrisafi yurtiçi hasıladaki düşüşe sebep oldu. İhracattaki gerilemeler Çin gibi gelişen ülkelerdeki gerilemeleri de yansıtmakta. Tayland ise büyümede azalış göstererek bu çeyrekte Gayrisafi yurtiçi hasılasını %2,8 oranında artırdı. İhracattaki azalma, artan kamu harcamaları ve üretimin düşmesi buna sebep oldu. Geçen çeyrekte büyüme %3 seviyesindeydi. Malezya para birimi Ringgit ise haftaya dolar karşısında %1,2 düşüşle başladı. 8 hafta üst üste değer kaybı yaşayan Ringgit, petrol fiyatlarının düşmesinden, Çin’in para politikasından ve Başbakan Necip Rezak’a yapılan yolsuzluk ithamının yol açtığı siyasal belirsizlikten kötü şekilde etkilendi. Yıllık değer kaybı yaklaşık %20 olan Malezya para birimi, Asya para birimleri arasında en kötü performans gösteren para birimi oldu. tedam@ticaret.edu.tr