MAK 311 – ISI GEÇİŞİ UYGULAMA 1 Soru 1. Çapı 10 mm olan 20oC sıcaklığındaki karbonlu çelik bir çubuk, 2 cm/s hızıyla, q ′′ ısı akısıyla ısıtıldığı bir tavama fırınına girmektedir. Fırının uzunluğunun 1 m olduğu ve fırından çıkışta demir çubuğun sıcaklığının 750oC olması istendiğine göre q ′′ [W/m2] ısı akısı ne olmalıdır? Fırın içinde sıcaklık değişimini veren bağıntıyı tayin ediniz. (K: A.Öztürk, H. Yavuz Isı Işınımı) ÇÖZÜM L=1 m Kontrol hacmi V=2 cm/s 1 q ′′ 2 F I R I N Kabuller Radyal doğrultuda sıcaklık üniform Özelikler sabit Sürekli rejim (zamanla değişim yok) İstenen : fırın içindeki sabit ısı akısı Özelikler : ρ=7854 kg/m3, cp=c=434 J/kg-K Kontrol Hacmi : fırın içinde kalan çubuk hacmi Enerjinin korunumu genel ifade r dE + ∑ m& (e + Pv) − ∑ m& (e + Pv) = − ∫ q ′′ ⋅ ndA − W& A + ∫ q&dV dt KH çııka giren A V Kontrol hacmi giriş çıkış kesitlerine göre kütlenin korunumundan m& 1 = m& 2 = m& = ρAV olup KE=PE=0, d/dt=0, W& A = 0 , q& = 0 kabulleri altında enerjinin korunumu denklemi r m& (h2 − h1 ) = − ∫ q ′′ ⋅ ndA A Kontrol hacmi yüzeyinde ısı geçişi q′′ n A=πDL r r r − ∫ q ′′ ⋅ ndA = − ∫ (−q ′′)dA = q ′′A A A [Not: r-doğrultusuna göre n = e r , ve q ′′ = − q ′′e r olduğundan q ′′ ⋅ n = − q ′′e r ⋅ e r = −q ′′ ] Diğer taraftan kontrol hacmine giren ısının işareti zaten pozitif alınmaktaydı. dh=cdT olduğu da göz önüne alınırsa ρ q ′′ = ρ πD 2 4 Vc(T2 − T1 ) = q ′′πDL D 0.01 Vc(T2 − T1 ) = 7854 (0.02)(434)(750 − 20) = 124.4 kW / m 2 4L (4)(1) Şimdi Kontrol hacmi olarak girişten bir x-mesafesine kadar olan çubuğu seçelim L=1 m Kontrol hacmi V=2 cm/s T 1 q ′′ x Bu durumda enerji denklemi ρ πD 2 4 Vc(T − T1 ) = q ′′πDx olur. Buradan sıcaklığın x ile değişimi T = T ( x) = T1 + 4q ′′ x ρDcV Sorunun devamı : Aynı şartlarda fırından çıkan çelik çubuğun, taşınım ve ışınımla soğuduğu durumu göz önüne alın. Isı taşınım katsayısı h=20 W/m2-K, yüzeyin ışınım yayma katsayısı ε=0.7 ve fabrika duvar sıcaklıkları ile ortam havasının 300 K olduğu durum için radyal doğrultudaki sıcaklığı uniform kabul ederek problemin formülasyonunu yeniden yapınız. Fırından çıkıştan kaç metre sonra çubuğun sıcaklığı 310 K sıcaklığa düşer?