Dönem: 23 TBMM Yasama Yılı: 2 (S. Sayısı: 259) Türkiye Cumhuriyeti ile Gürcistan Arasındaki Serbest Ticaret Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/557) Not: Tasarı, Başkanlıkça tali olarak Plan ve Bütçe Komisyonuna, esas olarak da Dışişleri Komisyonuna havale edilmiştir. T.C. Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar 3/4/2008 Genel Müdürlüğü Sayı: B.02.0.KKG.0.10/101-1516/1460 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Dışişleri Bakanlığı’nca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulu’nca 13/3/2008 tarihinde kararlaştırılan “Türkiye Cumhuriyeti ile Gürcistan Arasındaki Serbest Ticaret Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir. Gereğini arz ederim. Recep Tayyip Erdoğan Başbakan GEREKÇE Türkiye Cumhuriyeti ile Gürcistan arasında 21 Kasım 2007 tarihinde Tiflis’te imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması, taraflar arasında Dünya Ticaret Örgütü ile Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması (1994) prensipleri doğrultusunda bir serbest ticaret alanı tesis edilmesini öngören tercihli bir anlaşmadır. Söz konusu Anlaşma, GATT 1994/DTÖ hükümleri paralelinde, sanayi ürünlerindeki gümrük vergileri, miktar kısıtlamaları ile eş etkili vergi ve önlemlerin kaldırılması, tarım ürünlerinde taviz değişimi, hayvan ve bitki sağlığı önlemleri ile hizmetler ve genel hükümler (iç vergilendirme, yapısal uyum, damping, korunma önlemleri, devlet tekelleri, ödemeler, menşe kuralları, devlet yardımları, fikri, sınai ve ticari mülkiyet hakları, kamu ihaleleri, vs.) alanlarında düzenlemeler içermektedir. Anlaşmanın başlıca hedefleri; taraflar arasındaki ekonomik işbirliğinin arttırılması ve güçlendirilmesi, mal ticaretindeki kısıtlamaların kaldırılması, uygun rekabet koşullarının yaratılması ve tarafların üçüncü ülke piyasalarındaki ticaret ve işbirliğinin geliştirilmesidir. Anlaşma, karşılıklılık esasına dayanan simetrik bir modele sahiptir. Buna göre, Türkiye ve Gürcistan menşeli tüm sanayi ürünlerine uygulanan gümrük vergileri Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihte kaldırılacaktır. Tarım ürünleri ticaretinde ise negatif ve pozitif liste yaklaşımı birlikte benimsenmiş olup, Gürcistan için hassas olan kümes hayvanları, koyun-keçi etleri, çay ve fındık gibi toplam 15 kalem ürün hariç Türkiye menşeli tüm tarım ve işlenmiş tarım ürünleri Anlaşmanın yürürlük tarihi itibarıyla Gürcistan’a gümrük vergilerinden muaf olarak ithal edilecektir. Diğer taraftan, Türkiye ise, Anlaşmanın yürürlük tarihi itibarıyla tarım sektörü için son derece hassas olarak değerlendirilen fasıl veya gümrük tarife pozisyonu bazında 30 kalem ürünü taviz kapsamı dışında bırakmış, daha az hassasiyete sahip 24 kalem üründe ise belirli kota miktarları kapsamında Gürcistan menşeli ürünlerin ülkemize ithalatında gümrük vergisi indirimi veya muafiyeti şeklinde taviz sağlamıştır. Gürcistan’ın BDT ülkeleri dışında ilk serbest ticaret anlaşmasını ülkemiz ile yaptığı dikkate alındığında, Anlaşmanın Türkiye menşeli ürünler için Gürcistan pazarında önemli bir rekabet gücü sağlayacağı öngörülmektedir. Türkiye-Gürcistan dış ticaret hacmi 2006 yılında 753 milyon dolar, 2007 yılı sekiz aylık rakamları itibarıyla 562 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. STA’nın yürürlüğe girmesi sonrasında, söz konusu rakamın 2008 yılında 1 milyar dolar ve 2009 yılı itibarıyla 1,5 milyar dolar seviyesine ulaşması beklenmektedir. –2– Dışişleri Komisyonu Raporu Türkiye Büyük Millet Meclisi Dışişleri Komisyonu 18 Haziran 2008 Esas No.: 1/557 Karar No.: 83 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Dışişleri Bakanlığı tarafından hazırlanarak Bakanlar Kurulunca 3/4/2008 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 11/4/2008 tarihinde tali komisyon olarak Plan ve Bütçe Komisyonuna esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen “Türkiye Cumhuriyeti ile Gürcistan Arasındaki Serbest Ticaret Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı”, Komisyonumuzun 12/6/2008 tarihli 14 üncü toplantısında Dışişleri Bakanlığı ile Dış Ticaret Müsteşarlığı temsilcilerinin de katılımlarıyla görüşülmüştür. Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde Anlaşma ile; - Taraflar arasında Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihte karşılıklı olarak ithalat ve ihracata uygulanan gümrük vergileri ve eş etkili vergilerin kaldırılması, - Tarım ürünlerine sağlanan istisnalar, - Herhangi bir ürünün diğer taraf ülkeye çok fazla miktarda ithal edilmesi halinde bu ülkenin alabileceği korunma önlemleri, - Anlaşma kapsamında işletmelere ilişkin rekabet kuralları, - Taraf ülkelerin fikri mülkiyet haklarını korumaları ve koruma için alacağı tedbirler, - Anlaşmanın uygulanmasından sorumlu olmak üzere bir “Ortak Komite” kurulması ve Komitenin çalışma usulleri, - Anlaşmanın uygulanmasından doğabilecek uyuşmazlıkların çözüm usulü, - Anlaşmanın yürürlüğe giriş tarihi ve geçerlilik süresi, konularında düzenlemelerin öngörüldüğü anlaşılmaktadır. Komisyonumuzda Tasarının tümü üzerinde yapılan görüşmelerde; - Ülkemiz tarafından 2000 yılında Komşu ve Çevre Ülkeler Stratejimizin uygulamaya konduğu ve Gürcistan’ın da bu ülkeler içinde yer aldığı, - Uygulanan strateji çerçevesinde 2000 yılında Komşu ve Çevre Ülkelerle olan ticaretimizin 20 milyar Dolar seviyesinden, %380 artışla 96 milyar Dolara çıktığı, - Ülkemiz tarafından uygulanmakta olan bölgesel stratejiler ve Avrupa Birliği yükümlülükleri çerçevesinde, yabancı ülkelerle yapılan ticaretin hukuki altyapısının oluşturulmasına yönelik anlaşmalar imzalandığı ve Serbest Ticaret Anlaşmalarının (STA) bu anlaşmalar içinde önemli bir yer tuttuğu, - Ülkemiz ile EFTA ülkeleri, İsrail, Bosna-Hersek, Makedonya, Hırvatistan, Mısır, Fas, Tunus, Filistin, Suriye ve Arnavutluk arasında olmak üzere yürürlükte olan 11 adet Serbest Ticaret Anlaşmasının bulunduğu, - Serbest Ticaret Anlaşmalarının yapıldığı ülkelerin pazarlarına girişte büyük kolaylıklar sağladığı ve anlaşma yapılan ülkelerdeki dış ticaret artış oranının genel dış ticaretimizdeki artış oranının çok üzerinde gerçekleştiği, - 2000-2007 döneminde toplam dış ticaret hacmimizdeki artış oranının %237 olduğu, ancak, aynı dönemde STA ülkeleriyle dış ticaretimizin %326 oranında artarak 6,1 milyar Dolardan 26,2 milyar Dolara çıktığı, Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) –3– - Gürcistan ile dış ticaretimizin 2007 yılı itibariyle 936 milyon dolar olarak gerçekleştiği ve bu rakamın 646 milyon Dolarını Ülkemizden Gürcistan’a yapılan ihracatın oluşturduğu, - Anlaşmanın iç onay sürecinin 28 Aralık 2007 tarihi itibariyle Gürcistan tarafında tamamlandığı, - Anlaşmanın yürürlüğe girmesi ile Türkiye ve Gürcistan menşeli tüm sanayi ürünlerinin ithalatında uygulanan gümrük vergileri ve eş etkili vergilerin kaldırılacağı, - Anlaşmanın iki ülke arasında dış ticaretin gelişmesine katkıda bulunacağı gibi turizm, müteahhitlik ve ekonominin diğer alanlarındaki iki ülke arasındaki işbirliğini artıracağı, ifade edilmiştir. Tasarının tümü üzerindeki görüşmelerin ardından Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerin görüşülmesine geçilmiştir. Tasarının 1 inci, 2 nci, 3 üncü maddeleri ile tümü aynen ve oybirliğiyle kabul edilmiştir. Komisyon üyelerinden Çankırı Milletvekili Suat Kınıklıoğlu ve Tekirdağ Milletvekili Necip Taylan’ın Komisyon raporu üzerine özel sözcüler olarak atanması Komisyonumuz tarafından kabul edilmiştir. Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur. Sözcü Üye Üye Suat Kınıklıoğlu Necip Taylan Ahmet Deniz Bölükbaşı Çankırı Tekirdağ Ankara Bu Raporun Özel Sözcüsü Bu Raporun Özel Sözcüsü Üye Üye Üye Metin Yılmaz Fevzi Şanverdi Şükrü Mustafa Elekdağ Bolu Hatay İstanbul Üye Üye Üye Hüseyin Tuğcu Mehmet Şahin Mehmet Çerçi Kütahya Malatya Manisa Üye Üye Gönül Bekin Şahkulubey Metin Ergun Mardin Muğla Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN –4– TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE GÜRCİSTAN ARASINDAKİ SERBEST TİCARET ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI MADDE 1- (1) 21 Kasım 2007 tarihinde Tiflis’te imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Gürcistan Arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması”nın onaylanması uygun bulunmuştur. MADDE 2- (1) Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 3- (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. Recep Tayyip Erdoðan Baþbakan Devlet Bak. ve Baþb. Yrd. C. Çiçek Devlet Bakaný M. Aydın Devlet Bakaný N. Çubukçu Adalet Bakanı M. A. Şahin Dışişleri Bakanı V. M. Aydın Bayındırlık ve İskân Bakanı F. N. Özak Tarım ve Köyişleri Bakanı M. M. Eker En. ve Tab. Kay. Bakanı M. H. Güler DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE GÜRCİSTAN ARASINDAKİ SERBEST TİCARET ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI MADDE 1- Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir. MADDE 2- Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir. MADDE 3- Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir. Devlet Bak. ve Baþb. Yrd. H. Yazıcı Devlet Bakaný M. Başesgioğlu Devlet Bakaný M. Şimşek Millî Savunma Bakaný M. V. Gönül Maliye Bakanı K. Unakıtan Sağlık Bakanı R. Akdağ Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı F. Çelik Kültür ve Turizm Bakanı E. Günay Türkiye Büyük Millet Meclisi Devlet Bak. ve Baþb. Yrd. N. Ekren Devlet Bakanı K. Tüzmen Devlet Bakaný M. S. Yazıcıoğlu Ýçiþleri Bakaný B. Atalay Millî Eğitim Bakanı H. Çelik Ulaştırma Bakanı V. H. Çelik Sanayi ve Ticaret Bakanı M. Z. Çağlayan Çevre ve Orman Bakanı V. Eroğlu (S. Sayısı: 259) –5– Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) –6– BOŞ SAYFA Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) –7– Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) –8– tarihten itibaren Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) –9– , Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 10 – “ 24’üncü 1 Ortaklık Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 11 – g Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 12 – nci erdirilmesi alabilecektir. Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 13 – DEVLET Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 14 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 15 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 16 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 17 – üncü Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 18 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 19 – uncu Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 20 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 21 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 22 – Taraflar, bu Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 23 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 24 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 25 – kavrulmuş Gıda Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 26 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 27 – , Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 28 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 29 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 30 – d k Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 31 – m a Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 32 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 33 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 34 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 35 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 36 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 37 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 38 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 39 – 8 (2)’de Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 40 – 22 (1)’de Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 41 – 17 (7)’ye Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 42 – Madde 16 (1) (b)’de atıfta bulunulan fatura beyanı; Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 43 – 2. 3. Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 44 – 2 (a) Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 45 – 17 (3) 17 (3) 22 (3) Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 46 – 22 (3) 17 (2) 22 (1) (b) 27 (3) 22 (1) (b) Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) 27 (3) – 47 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 48 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 49 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 50 – ol Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 51 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 52 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 53 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 54 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 55 – işleme Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 56 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 57 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 58 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 59 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 60 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 61 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 62 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 63 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 64 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 65 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 66 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 67 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 68 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 69 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 70 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 71 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 72 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 73 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 74 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 75 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 76 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 77 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 78 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 79 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 80 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 81 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 82 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 83 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 84 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 85 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 86 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 87 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 88 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 89 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 90 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 91 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 92 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 93 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 94 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 95 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 96 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 97 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 98 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 99 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 100 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 101 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 102 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 103 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 104 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 105 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 106 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 107 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 108 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 109 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 110 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 111 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 112 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 113 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 114 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 115 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259) – 116 – Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 259)