PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ Muş İli, Bulanık İlçesi, Esenlik Köyü Çırık Bulağı Mevkii, J48D23D Paftası, 422 numaralı Parselde PROJE TANITIM DOSYASI Adres: Konak Mah. Yıldırım Cad. Yayla Sok. No:9/3 Nilüfer/Bursa Telefon: 0 224 453 28 90 Faks: 0 224 453 23 78 e-mail: info@yesildoga.net MUŞ 2015 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Proje Sahibinin Adı PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. Adresi 75.Yıl Mahallesi g.m.k. Bulvarı No:899/b Mezitli/MERSİN Telefon, GSM ve Faks Numaraları 0 532 420 10 78 e-posta yesildoga@outlook.com.tr Projenin Adı Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tesisi Proje Tanıtım Dosyası Proje Bedeli 998.000 TL Muş İli, Bulanık İlçesi, Esenlik Köyü, Çırık Bulağı Proje İçin Seçilen Yerin Açık Adresi Mevkii, J48D23D Paftası, 422 numaralı Parselde : (İli, İlçesi, Beldesi, Mevkii) Projenin ÇED Yönetmeliği Kapsamındaki Yeri Projenin NACE Kodu Raporu Hazırlayan Kuruluşun / Çalışma Grubunun Adı Adresi Telefon / Faks Numaraları Rapor Sunum Tarihi Proje, 25.11.2014 Tarih ve 29186 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki değerlendirme Yönetmeliği Ek-2 Listesi; 45 – Kurulu gücü 1-10 MWe olan güneş enerjisi santralleri (çatı ve cephe sistemleri hariç) 43.21.01 Bina ve bina dışı yapıların (ulaşım için aydınlatma ve sinyalizasyon sistemleri hariç) elektrik tesisatı, kablolu televizyon ve bilgisayar ağı tesisatı ile konut tipi antenler (uydu antenleri dahil), elektrikli güneş enerjisi kolektörleri, elektrik sayaçları, yangın ve hırsızlık alarm sistemleri vb. Kurulumu Yeşil Doğa Müh. Dan. San. ve Tic. Ltd. Şti. Konak Mah. Yıldırım Cad., Yayla Sok. No:9/3 Nilüfer/BURSA Tel : 0 224 453 28 90 Faks: 0 224 453 23 78 26.10.2015 -2- PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI İÇINDEKILER TABLOLAR DİZİNİ ...................................................................................................... - 5 ŞEKİLLER DİZİNİ ........................................................................................................ - 5 PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ: ................................................................ - 6 1.PROJENİN ÖZELLİKLERİ: ......................................................................................... 7 a)Projenin Ve Yerin Alternatifleri (Proje Teknolojisinin Ve Proje Alanının Seçilme Nedenleri), ............................................................................................................................ 7 b)Projenin İş Akim Şeması, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Teknolojisi, Çalışacak Personel Sayısı, .................................................................................................................. 11 c)Doğal Kaynakların Kullanımı (Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Kullanılan Enerji Türü Vb.), ........................................................................................................................... 19 ç)Atık Miktarı (Kati, Sıvı, Gaz Ve Benzeri) Ve Atıkların Kimyasal, Fiziksel Ve Biyolojik Özellikleri, ......................................................................................................... 20 Atıksu .................................................................................................................................. 20 Katı Atıklar ......................................................................................................................... 22 d)Kullanılan Teknoloji Ve Malzemelerden Kaynaklanabilecek Kaza Riski. .............. 30 2.Proje Yeri Ve Etki Alanın Mevcut Çevresel Özellikleri:............................................ 32 a) Mevcut Arazi Kullanımı Ve Kalitesi (Tarım Alanı, Orman Alanı, Planlı Alan, Su Yüzeyi V.B.) ....................................................................................................................... 32 b) Ek-5’deki Duyarlı Yöreler Listesi dikkate alınarak korunması gereken alanlar... 43 1- Ülkemiz mevzuatı uyarınca korunması gerekli alanlar ......................................... 43 2- Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması gerekli alanlar ................................................................................................................................. 46 3. Korunması gereken alanlar; ........................................................................................ 47 3. Projenin İnşaat Ve İşletme Aşamasında Çevresel Etkileri Ve Alınacak Önlemler 49 NOTLAR VE KAYNAKLAR .......................................................................................... 53 EKLER: .............................................................................................................................. 55 1- PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI .......................................... 55 2-PROJE ALANI VE YAKIN ÇEVRESİNİN MEVCUT ARAZİ KULLANIMINI DEĞERLENDİRMEK İÇİN; YERLEŞİM ALANLARININ, ULAŞIM AĞLARININ, ENERJİ NAKİL HATLARININ, MEVCUT TESİSLERİN VE EK-5’DE YER ALAN DUYARLI YÖRELER LİSTESİNDE BELİRTİLEN DİĞER ALANLARIN (PROJE ALANI VE YAKIN ÇEVRESİNDE BULUNMASI HALİNDE) YERLERİNE İLİŞKİN VERİLERİ GÖSTERİR BİLGİLER 1/25000 ÖLÇEKLİ HÂLİHAZIR HARİTA (ÇEVRE DÜZENİ PLANI, NAZIM, UYGULAMA İMAR PLANI, VAZİYET PLANI VEYA PLAN DEĞİŞİKLİĞİ TEKLİFLERİ, TOPOGRAFİK HARİTA) ÜZERİNE İŞLENEREK KISACA AÇIKLANMASI, JEOLOJİ HARİTASI VE DEPREMSELLİK ................................................................................. 57 EKLER: .............................................................................................................................. 58 EK-1 TAPULAR ................................................................................................................ 58 EK-2 KİRA SÖZLEŞMESİ ................................................................................................ 58 EK-3 1/25.000 ÖLÇEKLİ TOPOĞRAFİK HARİTA ........................................................ 58 EK-4 VAZİYET PLANI ..................................................................................................... 58 EK-5 1/100.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI ...................................................... 58 EK-6 T.C. MUŞ VALİLİĞİ İL GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ KURULMA TALEBİ YAZISI ........................................................................................... 58 EK-7 YER BULDURU HARİTASI ................................................................................... 58 EK-8 FOSSEPTİK DETAY PLANI................................................................................... 58 -3- PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI EK-9 DEPREM HARİTASI ............................................................................................... 58 EK-10 JEOLOJİK BİLGİLER VE JEOLOJİ HARİTASI ................................................. 58 EK-11 VEKALETNAME ................................................................................................... 58 EK-12 TAAHHÜTNAME .................................................................................................. 58 EK-1 TAPULAR ................................................................................................................ 59 EK-2 KİRA SÖZLEŞMESİ ................................................................................................ 60 EK-3 1/25.000 ÖLÇEKLİ TOPOĞRAFİK HARİTA ........................................................ 61 EK-4 VAZİYET PLANI ..................................................................................................... 62 EK-5 1/100.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI ...................................................... 63 EK-6 T.C. MUŞ VALİLİĞİ İL GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ KURULMA TALEBİ YAZISI ........................................................................................... 64 EK-7 YER BULDURU HARİTASI ................................................................................... 65 EK-8 FOSSEPTİK DETAY PLANI................................................................................... 66 EK-9 DEPREM HARİTASI ............................................................................................... 67 EK-10 JEOLOJİK BİLGİLER VE JEOLOJİ HARİTASI ................................................. 68 EK-11 VEKALETNAME ................................................................................................... 69 EK-12 TAAHHÜTNAME .................................................................................................. 70 -4- PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI TABLOLAR DİZİNİ Tablo 1: Proje Bedeli......................................................................................................... 10 Tablo 2: Kapasite bilgileri ................................................................................................ 13 Tablo 3: Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tesisi Proje Alanı Koordinatları................ 14 Tablo 4: Gürültü Kaynakları ve Değerleri .................................................................... 26 Tablo 5: Tüm Kaynaklardan Oluşacak Ses Seviyelerinin Mesafelere Göre Dağılımı 29 Tablo 6: Proje Sahası Florası ........................................................................................... 36 Tablo 7: AMFİBİA (İKİ YAŞAMLILAR) ...................................................................... 39 Tablo 8: REPTİLİA (SÜRÜNGENLER) ........................................................................ 39 Tablo 9: AVES (KUŞLAR) ............................................................................................... 40 Tablo 10: MAMALİA (MEMELİLER) .......................................................................... 41 Tablo 11: Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tesisi Proje Alanı Koordinatları.............. 55 ŞEKİLLER DİZİNİ Şekil 1: Türkiye Güneş Enerji Potansiyeli Atlası (GEPA) .............................................. 7 Şekil 2: Muş İli Güneş Enerjisi Potansiyeli Atlası ............................................................ 8 Şekil 3: Muş İli Global Radyasyon Değerleri, Güneşlenme Süreleri Ve Fotovoltaik (PV) Panel Tipi- ................................................................................................... 8 Şekil 4: İş Akım Şeması ..................................................................................................... 11 Şekil 5: Örnek Panel Görünümü ..................................................................................... 16 Şekil 6: Evirici Görüntüsü ................................................................................................ 17 Şekil 7: Örnek Destek Sistemleri Görünümü ................................................................. 17 Şekil 8: Kullanılan Diğer Ekipmanlar ............................................................................. 18 Şekil 9: İnşaat Aşaması Mesafeye Göre Gürültü Grafiği (Lgündüz) ........................... 30 -5- PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI PROJENİN TEKNİK OLMAYAN ÖZETİ: Proje konusu faaliyet Muş İli, Bulanık İlçesi, Esenlik Köyü, Çırık Bulağı Mevkii, J48D23D Paftası, 422 numaralı Parselde bulunan, PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. tarafından toplam 96.400 m2’lik alanın 64.000 m2’lik kısmında arazide işletilecek olan Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tesisi projesidir. Proje kapsamında gücü 2.000 KWe (2 MWe ) olan elektrik üretim tesisi kurulması planlanmaktadır. 422 No’lu (Ek-1) parsel Sadullah GEVHER isimli şahısa ait olup, PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. tarafından kiralama yoluna gidilmiştir (Ek-2). Bahsi geçen proje, Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tesisi ile ilgili olarak çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesi ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek çalışmaları içeren Proje Tanıtım Dosyasıdır. Söz konusu proje, 25.11.2014 Tarih ve 29186 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren “Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği” Ek-II Listesinin madde 45 –Kurulu gücü 1-10 MWe olan güneş enerjisi santralleri (çatı ve cephe sistemleri hariç) sınıfına girdiğinden dolayı Proje Tanıtım Dosyası hazırlanmış ve tarafınıza sunulmuştur. -6- PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI 1.PROJENİN ÖZELLİKLERİ: a)Projenin Ve Yerin Alternatifleri (Proje Teknolojisinin Ve Proje Alanının Seçilme Nedenleri), Proje konusu faaliyet Muş İli, Bulanık İlçesi, Esenlik Köyü, Çırık Bulağı Mevkii, J48D23D Paftası, 422 numaralı Parselde bulunan, PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. tarafından toplam 96.400 m2’lik alanın 64.000 m2’lik kısmında işletilecek olan Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tesisi projesidir. Proje kapsamında gücü 2.000 kWe (2 MWe ) olan elektrik üretim tesisi kurulması planlanmaktadır. 422 No’lu (Ek-1) parsel Sadullah GEVHER isimli şahısa ait olup, PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. tarafından kiralama yoluna gidilmiştir (Ek-2). Enerji sektörü, ülkelerin kalkınma politikaları içinde hayati önem taşıyan stratejik bir alan niteliğindedir. Dünyada nüfus artışı, sanayileşme ve kentleşme olguları, küreselleşme sonucu artan ticaret olanakları doğal kaynaklara ve enerjiye olan talebi giderek artırmaktadır. Ülkemiz, dünyada 2000 yılından bu yana elektrik ve doğalgazda Çin'den sonra en fazla talep artışına sahip ikinci büyük ekonomi konumunda olmuştur. Türkiye'de yüzeyin aldığı ortalama güneşlenme miktarı yılda 1300 kwh/m² 'dir. Bu değer günlük 3,6 kwh/m² civarındadır1. Bir günlük güneşlenme süresi ise 7,2 saat olarak hesaplanmaktadır. Güneşten verimli oranlarda yararlanılabilen gün sayısı yılda 110 gün gibi yüksek bir seviyededir. Türkiye'nin güneş enerjisinden yararlanma potansiyeli en fazla olan bölgesi Güneydoğu Anadolu Bölgesi'dir. (Kaynak: http://www.eie.gov.tr/) Şekil 1: Türkiye Güneş Enerji Potansiyeli Atlası (GEPA) 7 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. (Kaynak: http://www.eie.gov.tr/) GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Şekil 2: Muş İli Güneş Enerjisi Potansiyeli Atlası Şekil 3: Muş İli Global Radyasyon Değerleri, Güneşlenme Süreleri Ve Fotovoltaik (PV) Panel TipiAlan-Üretilebilecek Enerji Miktarları Grafikleri (Kaynak: http://www.eie.gov.tr/) Proje alanı güneşlenme süresinin uzun olması, ulaşımın rahat olması gibi faktörler göz önünde bulundurulursa proje sahasının alternatifsiz olduğu görülmektedir. Bahsi geçen proje, Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tesisi ile ilgili olarak çevreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek değerlendirilmesi ve projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek çalışmaları içeren Proje Tanıtım Dosyasıdır. Dünyadaki enerji ihtiyacı sürekli olarak artmaktadır. Dünya birincil enerji arzı 1990 yılında 8,8 milyar ton eşdeğeri petrol (tep) iken, geçen 20 yılda bu miktar %45 artarak 2010 yılında 12,7 milyar tep olmuştur. Mevcut politikalara göre 2035 yılında dünya birincil enerji arzının 2010 yılına göre %47 artarak 18,7 milyar tpe’ye, yeni politikalar senaryosuna göre ise 8 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI %35 artarak 17,2 milyar tep’e yükseleceği tahmin edilmektedir (Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi, Aralık 2012). Dünyadaki 2010 yılı enerji ihtiyacının %80’den fazlası fosil yakıtlar kullanılarak (Örn: petrol %32; kömür %27; doğal gaz %22) üretilen enerjiden karşılanmıştır (Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi, Aralık 2012). Bununla birlikte, dünyada sürekli olarak çoğalan nüfusun ve gelişen sanayinin artan enerji ihtiyacı, buna karşın fosil yakıt rezervlerinin kısıtlı oluşu, bu nedenle enerji fiyatlarında yaşanan artışlar, fosil kaynaklara dayalı enerji üretiminin çevresel ve sosyal etkilerinin etkin bir şekilde yönetimindeki teknik, idari ve finansal boyutlar ve ilgili tesislerin işletilmesinin doğal ve beşeri faktörlere bağlı olması, günümüz teknolojilerinin, enerji üretiminde yenilenebilir ve düşük karbon emisyonlu kaynakların kullanımına odaklanmasına neden olmuştur (Dünya Enerji Konseyi, 2013; Ulusal Yenilenebilir Enerji Laboratuvarı, Eylül 2010). Uluslararası kamuoyu, yakın-orta gelecekte enerji üretiminde daha sürdürülebilir sistemlerin (Örn: yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı sistemler) kullanılmasının önemine dikkat çekmektedir. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımına yönelik bir taraftan bilimsel ve teknolojik araştırmalar ve gelişmeler devam ederken, diğer taraftan dünyanın çeşitli kesimlerinde bu kapsamda gerekli politikalar oluşturulmaktadır. Örneğin, Avrupa Birliği, 2020 yılı itibarı ile enerji ihtiyacını %20’sini yenilenebilir kaynaklardan sağlamaya yönelik politika ve planlar geliştirmiştir. Mevcut tüm alternatif enerji kaynakları düşünüldüğünde ise dünya için tükenmeyen ve azalmayan bir enerji sağlayan güneş, en önemli yenilenebilir enerji kaynağı olarak belirmektedir. Alman Küresel Danışma Kurulu (WBGU) da 2050 ve 2100 yıllarındaki enerji ihtiyaçları ve kaynaklara yönelik yaptığı analizlerinde, güneşin gelecekte küresel enerji ihtiyacının karşılanmasına önemli katkı yapacak bir enerji kaynağı olduğuna işaret etmiştir. Yapılan analizlere göre 2100 yılında, dünyadaki enerji ihtiyacının %15’inden daha azının petrol, kömür ve nükleer kaynaklardan ve yaklaşık %70’inin de güneş enerjisine dayalı fotovoltaik ya da termal sistemlerden sağlanması öngörülmektedir. Enerji sektörü için öngörülen bu değişimin gerçekleşmesinde enerji verimliliğinin ve ilgili politikaların hayata geçirilmesinin önemi elbette aşikardır (Dünya Enerji Konseyi, 2013). Güneş enerjisinden yararlanma konusundaki çalışmalar özellikle 1970’lerden sonra hız kazanmış, güneş enerjisi sistemleri, teknolojik olarak ilerleme ve maliyet bakımından zaman içinde büyük düşüş göstermiş ve güneş enerjisi çevresel bakımdan temiz bir enerji kaynağı olarak kendini kabul ettirmiştir (Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi, Haziran 2009). 9 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Sonuç olarak güneş, hem dünyada hem de Türkiye’de enerji üretimi için önemli bir alternatif kaynak haline gelmiştir. Güneş enerjisinden elektrik üretimi konusunda yapılan araştırmalar sayesinde son yıllarda özellikle fotovoltaik güç sistemlerinin kullanımında dünyada büyük bir artış gözlenmiştir. Almanya, İtalya ve Çin, fotovoltaik kurulu güç kapasitesi bakımından öncü ülkelerdir. 2011 yılı sonu itibari ile dünyadaki fotovoltaik kurulu güç kapasitesi 67.350 MW olarak gerçekleşmiştir (Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi, Haziran 2009; Avrupa Fotovoltaik Endüstrisi Birliği, Ocak 2012). Dünyadaki bu gelişmelere karşın Türkiye’deki toplam kurulu güç kapasitesinin Ekim 2014 sonu itibarı ile 23,8 MW civarında (lisanslı ve lisanssız 81 güneş enerjisi santralinde) olduğu tahmin edilmektedir (TEİAŞ, Ekim 2014). Bu veriler, yıllık 2.600 saati aşan güneşlenme süresi ile birçok Avrupa ülkesinden daha fazla güneş potansiyeline sahip olan ülkemizde güneş enerjisi yatırımlarına olan acil ihtiyacı net bir şekilde ortaya koymaktadır. Söz konusu projelerde fotovoltaik teknoloji kullanılarak elektrik enerjisi üretilecektir. (Kaynak: http://www.eie.gov.tr/) Proje Bedeli Hesaplama Yapılması planlanan “Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tesisi” için yapılacak yatırım bedeli aşağıda tablo halinde sunulmuştur. Tablo 1: Proje Bedeli Adet 1 1 1 1 Makine Türü ve Cinsi Fotovoltaik panel 6.400 (adet) 312,5 wp inverter 40 (adet) Solar kablo, konnektör,vb. ekipman İnşaat Toplam Birim Fiyat(TL) 600.000 248.000 50.000 100.000 998.000 10 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI b)Projenin İş Akim Şeması, Kapasitesi, Kapladığı Alan, Teknolojisi, Çalışacak Personel Sayısı, Projenin İş Akım Şeması: Güneş Işıkları Fotonlar PV Paneller Serbest Elektronlar Elektriksel Potansiyel DC Akım İnverter AC Akım Kullanılabilir Elektrik Enerjisi Şekil 4: İş Akım Şeması 11 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Güneş enerjisi ile elektrik üretimi gerçekleştirmek için yapılması gereken güneş paneli sistemlerinin kurulmasıdır. Güneş panelleri içerisinde yer alan güneş hücreleri gelen enerjinin soğurulmasını sağlamakta ve soğurulan enerji sistemin belirli kısımlarından geçerek İnvertere iletilmektedir. Soğurma işlemi ışık enerjisinin belirli oranda emilmesi anlamına gelmektedir. Güneş enerjisi ile verimli bir elektrik üretimi gerçekleştirmek için dikkat edilmesi gereken birtakım hususlar bulunmaktadır. Bunlardan ilki güneş panellerinin güneşe belirli bir açı ile doğrultulmasıdır. Çünkü panellerinin açısı verimlilik bakımından önemli bir noktada bulunmaktadır. Yanlış bir açı ile güneşe yönlendirilen güneş panellerinden istenen oranda elektrik enerjisi elde etmek pek de mümkün değildir. Güneş hücreleri (fotovoltaik hücreler), yüzeylerine gelen güneş ışığını doğrudan elektrik enerjisine dönüştüren yarı iletken maddelerdir. Yüzeyleri kare, dikdörtgen, daire şeklinde biçimlendirilen güneş hücreleri alanları genellikle 100 cm² civarında, kalınlıkları ise 0,1- 0,4 mm arasındadır. Güneş hücreleri fotovoltaik ilkeye dayalı olarak çalışırlar, yani üzerlerine ışık düştüğü zaman uçlarında elektrik gerilimi oluşur. Hücrenin verdiği elektrik enerjisinin kaynağı, yüzeyine gelen güneş enerjisidir. Güneş enerjisi, güneş hücresinin yapısına bağlı olarak % 5 ile % 30 arasında bir verimle elektrik enerjisine çevrilebilir. Güç çıkışını artırmak amacıyla çok sayıda güneş hücresi birbirine paralel ya da seri bağlanarak bir yüzey üzerine monte edilir, bu yapıya güneş hücresi modülü ya da fotovoltaik modül adı verilir. Güç talebine bağlı olarak modüller birbirlerine seri ya da paralel bağlanarak birkaç Watt'tan mega Watt' lara kadar sistem oluşturulur. İstenen enerji miktarına göre güneş paneli ve sayısı belirlenir. Planlanan proje, Şebekeye bağlı fotovoltaik (On-Grid) sistemi ile çalışacaktır. Şebekeye bağlı fotovoltaik sistemler, merkezi elektrik şebekesine bağlanır ve üretilen elektriği şebekeye aktarır. Güneş enerjisinden üretilen elektriğin, üretildiği anda ve üretildiği yerde hiçbir ilave depolama (akü-batarya vb.) ara birimi olmadan şebekeyi beslediği ve anında kullanıldığı sistemler Şebeke Bağlı (On-Grid) Sistemler olarak adlandırılmaktadır. Bu sistemlerde elde edilen elektrik enerjisi direkt olarak kamunun Enterkonnekte Şebeke Hattına aktarılır. Evirici, alternatif akım istenen uygulamalarda panelde elde edilen doğru akım elektriğini alternatif akım elektriğine dönüştürmek için kullanılır. Bu projede şebekeye alternatif akım verileceğinden eviriciler (invertörler) kullanılacaktır. 12 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Projenin Kapasitesi: Kurulması planlanan lisanssız elektrik üretim tesisinde 6.400 adet çok kristalli fotovoltaik panel ve her biri 50 kW olan 40 adet evirici (inverter) kullanılacaktır. Seri bağlı panellerden oluşan stringler inverterlere bağlanacaktır. Stringler birbirine paralel bağlıdır. İnverterlerin çıkışı AC dağıtım panosuna bağlanıp, bu panoların çıkışı da 2 adet AC toplama panosuna, oradan 2 adet trafoya; trafodan OG hücrelere; son olarak da şebekeye bağlanacaktır. Tablo 2: Kapasite bilgileri KULLANILACAK EKİPMAN LİSTESİ TESİS İÇİN Panel sayısı (adet) 6.400 Panel gücü (Wp) 312,5 Wp 40 adet Evirici sayısı (adet) (6.400 x 312,5/ 40) = 50 kWp (50 000 Wp) Evirici Gücü (kWp) Tesis toplam kurulu gücü DC (kW) Tesis toplam kurulu gücü AC (kWp) Panellerin Kapladığı Alan (1 adet panelin kapladığı alan) (m²) Panellerin Kapladığı Toplam Alan (m²) Projede güneşten gelen ışınları elektrik 2.000 kW (2 MW) 2.000 kWp (2 MW) 4,78 m² (6.400 adet x 4,78 m²) 30.592 m² enerjisine dönüştüren fotovoltaik panellerle birlikte, panellerden çıkan DC akımı elektrik şebekesinin faz ve frekansına uygun AC akıma dönüştüren inverterler kullanılacaktır. Fotovoltaik paneller, sıcak iklim koşullarında iyi performans sergileyen polikristal hücrelerden oluşmaktadır. Projenin panel-inverter bağlantı kısımlarında DC kablolar kullanılacak olup, inverter-şebeke arasındaki bağlantılarda AC kablolar kullanılacaktır. Projede 6.400 adet 312,5 Wp gücünde panel kullanılacaktır. Projenin Kapladığı Alan: Proje konusu faaliyet Muş İli, Bulanık İlçesi, Esenlik Köyü, Çırık Bulağı Mevkii, J48D23D Paftası, 422 numaralı Parselde bulunan, PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. tarafından toplam 96.400 m2’lik alanın 64.000 m2’lik kısmında arazide işletilecek olan Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tesisi projesidir. İşletmenin Mülkiyet belgesi Ek-1’de verilmiştir. 13 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Tablo 3: Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tesisi Proje Alanı Koordinatları Datum ED-50 WGS-84 Projeksiyon DOM ZON Nokta No 6 DERECE 39 37 6 DERECE - Sağa (Y) Yukarı (X) Enlem Boylam 1 506662.850 4318953.250 2 506660.910 4318954.510 39.01795127 39.01796264 39.07678882 39.07676642 3 506652.970 4318953.270 39.01795152 39.07667469 4 506649.870 4318940.280 39.01783449 39.07663876 5 506642.980 4318950.290 39.01792475 39.07655926 6 506633.260 4318927.950 39.01772351 39.07644677 7 506625.610 4318943.100 39.01786009 39.07635855 4318936.900 39.01780436 39.07613636 4318935.200 39.01778915 39.07596816 4318935.290 39.01779005 39.07583405 39.07562351 8 9 10 506591.820 506580.210 11 506561.980 4318940.380 39.01783605 12 506553.610 4318866.690 39.01717208 39.07552612 13 506549.000 4318944.640 39.01787454 39.07547362 14 506534.090 4318948.310 39.01790772 39.07530143 15 506516.190 4318952.810 39.01794841 39.07509470 4318830.010 39.01684189 39.07499165 4318956.900 39.01798539 39.07489028 39.07459204 16 17 Alan 506606.380 506507.370 506498.490 18 506472.670 4318958.760 39.01800234 19 506470.470 4318796.890 39.01654371 39.07456510 20 506398.120 4318955.000 39.01796901 39.07373086 21 506355.090 4318704.580 39.01571272 39.07323148 22 506342.660 4318713.650 39.01579454 39.07308799 23 506333.160 4318720.130 39.01585300 39.07297831 39.01589596 39.07286978 39.07277625 24 506323.760 4318724.890 25 506315.660 4318728.770 39.01593099 39.07268525 26 506307.610 4318943.900 39.01786964 27 506298.490 4318738.930 39.01602266 39.07257802 28 506290.710 4318742.280 39.01605291 39.07248818 29 506282.280 4318744.870 39.01607631 39.07239083 30 506270.940 4318747.140 39.01609684 39.07225986 31 506269.950 4318942.550 39.01785774 39.07225022 32 506258.520 4318747.140 39.01609693 39.07211640 39.01784252 39.07180987 39.07166195 33 506231.830 4318940.830 34 506219.180 4318743.880 39.01606784 35 506205.330 4318934.680 39.01778729 39.07150370 36 506181.810 4318925.340 39.01770329 39.07123193 37 506168.680 4318731.270 39.01595456 39.07107851 38 506156.430 4318897.720 39.01745457 39.07093851 39.01593087 39.07090696 39.01730072 39.07084618 39.01715601 39.07081589 39 506153.830 4318728.630 40 506148.450 4318880.640 41 506145.840 4318864.580 42 506142.660 4318858.240 39.01709890 39.07077910 39.01591924 39.07077215 39.01693401 39.07075387 39.01594758 39.07069987 43 506142.160 4318727.330 44 506140.490 4318839.940 45 506135.900 4318730.470 46 506124.140 4318802.310 39.01659503 39.07056467 47 506124.140 4318771.400 39.01631649 39.07056439 48 506197.000 4318905.000 39.01751989 39.07140721 49 506237.000 4318832.000 39.01686178 39.07186859 50 506279.000 4318849.000 39.01701467 39.07235390 4318811.812 39.01667903 39.07321726 51 506353.773 52 506600.000 39.01746288 4318899.000 m2 39.07606230 m2 14 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Proje alanını gösterir Topoğrafik Harita Ek-3’de, Vaziyet Planı Ek-4’de, 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Ek-5’de, Tesis yerini gösterir fotoğraflar Ek-6’da sunulmuştur. Projenin Teknolojisi: Güneş enerjisi kullanarak elektrik üretimi, bugünlerde sıkça konuşulan yenilenebilir enerji kaynağı uygulamalarının oldukça popüler olan bir çeşididir. Bol olması, bedava olması, işletme maliyetinin düşük olması ve çevre kirliliğine yol açmaması gibi birçok iyi nedenden dolayı yatırımcıların dikkatini çekmektedir. Güneş enerjisinden elektrik üretmek için kurulacak bir sistemde akü grubu, akü şarj regülatörü, evirici ve yardımcı elektronik devreler bulunabilir. Tabi ki uygulamaya göre bu bileşenler değişiklik gösterebilir. İstenen enerji miktarına göre güneş paneli ve sayısı belirlenir. Güneş olmadığı zamanlarda enerjisiz kalmamak için akü grubu sisteme dahil edilir. Proje şebeke bağlantılı olacağından, elektrik üretimi doğrudan şebekeye aktarılacaktır. Bu nedenle projede akü yer almayacaktır. Evirici, alternatif akım istenen uygulamalarda panelde elde edilen doğru akım elektriğini alternatif akım elektriğine dönüştürmek için kullanılır. İstenirse sisteme bir de maksimum güç noktası izleyicisi (MPPT) eklenebilir. Fotovoltaik (Solar) Paneller Güneş ışınlarını elektrik enerjisine çeviren cihazdır. Verimleri panel tipine göre değişmekle birlikte % 15-20 arasındadır. Türkiye şartlarında güneşlenme süresi; kışın 5 saat, sonbaharda 7 saat ve yazın 11 saattir. Paneller, ortam koşullarının elverişli olması durumunda nominal güçlerini üretebilirler. Panel camının kirli olması, güneş ışınlarının geliş açısının dik olmaması, havanın çok sıcak veya çok soğuk olması panel verimini düşürecektir. Bu yüzden hesaplanan güç değerinin biraz yukarısında bir değerde panel kullanmak uygun olacaktır. 15 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Şekil 5: Örnek Panel Görünümü Proje kapsamında toplam 6.400 adet panel kullanılacaktır. Evirici Doğru akım enerjisini alternatif akım enerjisine çevrilmesine yarayan cihazlardır. Genel olarak tam sinüs çıkışı veren ve vermeyen olmak üzere iki çeşit evirici bulunmaktadır. Hassas yüklerin bulunduğu sistemlerde tam sinüs çıkışı verebilen eviricilerin kullanılması gereklidir. Evirici gücü, sistemde aynı anda çalışabilecek yüklerin güç değerleri toplanarak elde edilir. Proje kapsamında 40 adet evirici kullanılacaktır. 16 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Şekil 6: Evirici Görüntüsü Destek Sistemleri Şekil 7: Örnek Destek Sistemleri Görünümü 17 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Panellerin sabit açı ile yüzeye sabitlenmesi ve rüzgar, kar yükü oluşturacak hava koşullarından etkilenmemesi için genellikle alüminyumdan yapılan destek sistemleri kullanılır. Destek sistemleri proje yerinin jeolojik özelliklerine göre doğrudan çakma yöntemi ile monte edilebileceği gibi, betonarme yapılar ile güçlendirilebilirler. Diğer Ekipmanlar Sistemde kullanılması gereken diğer elemanlar kablolar ve sigortalardır. Ayrıca sistemi izleyebilmek için çeşitli elektronik devreler de kullanılabilir. Sigorta ve kablo seçimi sistemin düzgün çalışabilmesi için son derece önemlidir. Kablo seçiminde gerilim düşümü de dikkate alınmalıdır. Şekil 8: Kullanılan Diğer Ekipmanlar Çalışacak Personel Sayısı: Tesiste inşaat aşamasında 7 kişi, işletme aşamasında 2 kişinin çalıştırılması planlanmaktadır. 18 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI c)Doğal Kaynakların Kullanımı (Arazi Kullanımı, Su Kullanımı, Kullanılan Enerji Türü Vb.), Arazi Kullanımı: Proje konusu faaliyet Muş İli, Bulanık İlçesi, Esenlik Köyü, Çırık Bulağı Mevkii, J48D23D Paftası, 422 numaralı Parselde bulunan, PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. tarafından toplam 95.788,82 m2’lik arazide işletilecek olan Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tesisi projesidir. İşletmenin Mülkiyet belgesi Ek-1’de verilmiştir. Proje alanına ait Topoğrafik Harita Ek-3’de sunulmuştur. "Muş-Bitlis-Van Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı" 11.11.2008 tarih ve 27051 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Çevre Düzeni Planlarına Dair Yönetmelik", 4856 sayılı Kanun'un 2 (h) ve 10 (c) maddeleri ile 2872/5491 sayılı Kanun'un 9 (b) maddesi uyarınca 01.04.2011tarihinde onaylanmıştır. Proje Alanı; "Muş-Bitlis-Van Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı" na göre Tarım Arazisinde yer almaktadır (Ek-5). Orman Alanları : Faaliyet alanı sınırları içerisinde orman alanı bulunmamaktadır. Tarım Alanları : Faaliyet alanı sınırları içerisinde ki arazi tapulu tarım arazisidir. Konu ile ilgili T.C. Muş Valiliği İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’ nden gerekli izinler alındıktan sonra faaliyete başlayacağımızı beyan ve taahhüt ederiz. Mera Alanları : Faaliyet alanı sınırları içerisinde mera alanı bulunmamaktadır. Turizm Alanları : Anılan yer 2634 sayılı yasa gereğince ilan edilen herhangi bir ‘Turizm Alanı’ veya ‘Turizm Merkezi’ içerisinde kalmamaktadır. Sanayi alanları : Üretim çalışması yapılması planlanan alan sanayi alanları içerisinde bulunmamaktadır. Rekreasyon Alanları :Rekreasyon alanı yoktur. Yerleşim Alanları : Faaliyet alanına en yakın yerleşim yerleri, faaliyet alanının yaklaşık 2,5 km kuzeydoğusunda Abri Köyüdür, 2,27 km kuzeybatısında Gülçimen Köyü, 3,04 km kuzeybatısında Alparslan Barajı ve doğusu boyunca D 959 Muş-Ağrı Karayolu bulunmaktadır. Sadullah GEVHER adına; 07.09.2015 tarih ve 6320 sayılı T.C. Muş Valiliği İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nden alınan Güneş Enerji Santrali Kurma Talebi Hakkındaki Görüşe göre; Bakanlığımızca hazırlanan Toprak ve Arazi Sınıflaması Standartları 19 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Teknik Talimatına göre 422 nolu parsellerin 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu’nun 3. Maddesinin “ğ” bendinde tanımlanan Kuru Marjinal Tarım Arazisi (KTA) olup tarımsal bütünlüğü bozmadığı tespit edilmiştir.” Denilmektedir (Ek-6). ÇED Gerekli Değildir Belgesi alındıktan sonra faaliyete geçmeden önce, Güneş Enerjisi Santrali kurulumu için gereken tarım arazilerinin amaç dışı kullanım talepleri için ayrıca T.C. Muş Valiliği İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’ne müracaat edilerek gerekli izinlerin alınacağını Beyan ve Taahhüt ederiz. Su Kullanımı: Proje kapsamında su ihtiyacı sadece personelin ihtiyaç duyacağı sudur. İşletmede çalışacak personelin içme suyu damacanalarla karşılanacaktır. Personelin kullanma suyu ise tesise açılması planlanan kuyu suyundan alınması planlanmaktadır. Açılması planlanan kuyu için T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 17. Bölge Müdürlüğü’nden gerekli izinler alındıktan sonra kuyu açılacaktır. Kullanılan Enerji Türü Proje kapsamında ihtiyaç duyulabilecek elektrik tesiste üretilecek elektrik enerjisinden sağlanacaktır. ç)Atık Miktarı (Kati, Sıvı, Gaz Ve Benzeri) Ve Atıkların Kimyasal, Fiziksel Ve Biyolojik Özellikleri, Atıksu İnşaat Aşaması Sıvı Atıklar Tesisin inşaat aşamasında 7 kişi çalışacaktır. Bir kişinin günlük su ihtiyacı 200 lt/gün baz alındığında kullanılacak toplam su ihtiyacı; QSıvı İnşaat : Çalışan kişi sayısı x Kullanılacak su miktarı : 7 kişi x 200 lt/gün : 1.400 lt/ gün olarak hesaplanır. : 1,4 m3/gün (1 lt = 1dm3=10-3 m3) İnşaat aşamasında çalışacak personelin günlük su ihtiyacı, tesise damacanalarla taşıma sistemi ile karşılanacaktır. Tüketilecek suyun tamamının atık suya dönüşeceği öngörüsüne göre, 20 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Çalışacak 7 kişi için meydana gelecek evsel atık su miktarı: 7 kişi x 200 lt/gün-kişi = 1,4 m3/gün olacaktır. Tesiste personelden dolayı oluşacak atık suyu bertaraf etmek amacıyla 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanan “Lağım Mecrası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik” te belirtilen esaslara uygun olarak sızdırmasız fosseptik çukur inşa edilecektir. Fosseptikte biriken evsel nitelikli atık sular Bulanık İlçesi tarafından vidanjörler vasıtası ile çekilecektir. Faaliyet sahibi 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nin ilgili hükümlerine uyacağını taahhüt etmektedir. İşletme Aşaması Sıvı Atıklar Personelden Kaynaklı Atıksu Tesisin işletme aşamasında 2 kişi çalışacaktır. Bir kişinin günlük su ihtiyacı 200 lt/gün baz alındığında kullanılacak toplam su ihtiyacı; Q Sıvı pesonel : Personel sayısı x Kullanılacak su miktarı : 2 kişi x 200 lt/gün : 400 lt/ gün olarak hesaplanır. : 0,4 m3/gün (1 lt = 1dm3=10-3 m3) Tesiste personelden dolayı oluşacak atık suyu bertaraf etmek amacıyla 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanan “Lağım Mecrası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik” te belirtilen esaslara uygun olarak sızdırmasız fosseptik çukur inşa edilecektir. Fosseptikte biriken evsel nitelikli atık sular Bulanık Belediyesi tarafından vidanjörler vasıtası çekilecektir. Faaliyet sahibi 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’nin ilgili hükümlerine uyacağını taahhüt etmektedir. Temizlik Atıksu Miktarı Kapalı alanların temizlenmesi amacı ile su kullanımı olacaktır. Tesiste temizlik amacı ile 1 m2 kapalı alan için ortalama 1 litre/gün su kullanılmaktadır. Buna göre temizlik için kullanılan su miktarı; QSıvı temizlik : 250 m2 (200 m2 idari bina + 50 m2 güvenlik binası) x 1 litre/m2 21 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI : 250 lt/gün : 0,25 m3/gün (1 lt = 1 dm3=10-3 m3) olacaktır. İşletme Aşaması Toplam Atıksu Miktarı Buna göre tesisin işletilmesi sırasında oluşacak olan toplam atıksu miktarı: QSıvı işletme : QSıvı personel + QSıvı temizlik : 0,400 m3/gün + 0,25 m3/gün : 0,650 m3/gün olacaktır. Tesiste personelden dolayı oluşacak atık suyu bertaraf etmek amacıyla 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanan “Lağım Mecrası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik” te belirtilen esaslara uygun olarak sızdırmasız fosseptik çukur inşa edilecektir. Fosseptikte biriken evsel nitelikli atık sular Bulanık Belediyesi tarafından vidanjörler vasıtası ile çekilecektir. Faaliyet sahibi 31.12.2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği” ve 12.02.2008 tarihli ve 26786 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine ve bağlantı kriterlerine uyulacaktır. Katı Atıklar İnşaat Aşaması Faaliyet alanında ünitelerin tamamlanması aşamasına kadar evsel nitelikli katı atıklar ve inşaattan kaynaklanan katı atıklar oluşacaktır. Tesisin inşaat faaliyeti süresince çalışan personelden kaynaklanacak evsel nitelikli katı atıklarla (cam, kâğıt, plastik vb.), bu personelin yemek servisinden kaynaklanan organik kökenli evsel nitelikli katı atıkların bertarafı; 02.04.2015 Tarih ve 29314 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Atıkların Yönetimi Yönetmeliği”ne göre yapılacaktır. Evsel nitelikli katı atıklar içerisinde cam, kâğıt, plastik vb. değerlendirilebilinir olan atıkların bertarafı 24.08.2011 Tarih ve 28035 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği”ne göre yapılacaktır. Tesisin inşaat aşamasında günde 7 kişinin çalışacağı ve kişi başına 1,12 kg/gün evsel katı atık oluşacağı kabul edildiğinde oluşan toplam katı atık: 22 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Q Katı Çalışan : Çalışacak Kişi Sayısı x 1,12 kg gün : 7 x 1,12 kg/gün : 7,84 kg/gün Hafriyat: Arazinin hazırlanmasında ve inşaat aşamasında tesiste inşaat olarak 250 m2 kapalı alan olacaktır. Hafriyat miktarı :Hafriyat Alanı x Hafriyat Derinliği : 250 m2 x 0,858 m : 214,5 m³ (429 ton) hafriyat oluşacaktır. Meydana gelecek olan bu hafriyat işletme binası çevresinde dolgu ve çevre düzenlenmesinde kullanılacaktır. Katı Atıklar İşletme Aşaması Evsel Katı Atıklar İşletme faaliyeti süresince çalışan personelden evsel nitelikli katı atıklarla (cam, kâğıt, plastik vb.), yemek servisinden kaynaklanan organik kökenli evsel nitelikli katı atıkların bertarafı; 02.04.2015 Tarih ve 29314 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Atıkların Yönetimi Yönetmeliği”ne göre yapılmaktadır. Evsel nitelikli katı atıklar içerisinde cam, kâğıt, plastik vb. değerlendirilebilinir olan atıkların bertarafı 24.08.2011 Tarih ve 28035 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği”ne göre yapılacaktır. İşletmede 2 personel bulunmaktadır. Kişi başına 1,12 kg/gün evsel katı atık oluşacağı kabul edildiğinde oluşan toplam katı atık: Q Katı Çalışan : Personel Sayısı x 1,12 kg/gün : 2x 1,12 kg/gün : 2,24 kg/gün Montaj sırasında ve daha sonra işletme aşamasında bakım ve onarım sonrası oluşabilecek kablo, sigorta, kollektör, solar hücre gibi malzeme atıkları tehlikeli ve tehlikesiz olma durumuna göre ayrıştırılır. Ayrıştırılan atıkların tehlikeli sınıfına girenler, tehlikeli atıkların 14.03.2005 Tarih ve 25755 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine uygun olarak bertaraf edilecektir. Geri kazanımı mümkün olanlar geri kazanım tesislerine 23 gönderilecek, Tehlikeli olmayanlar ve PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI kullanılamayacak durumda olanlar Bulanık Belediyesi yetkilileri tarafından toplanıp Katı atık depolama sahasına gönderilecektir. Evsel nitelikli katı atıkların değerlendirilebilinir sınıfına girenler tekrar kullanılabilirlikleri göz önünde bulundurularak ayrı ayrı toplanıp, geri kazanımı sağlanacaktır. Geri kazanımı mümkün olmayan evsel nitelikli katı atıklar ise çöp bidonlarından ayrı ayrı biriktirilerek görünüş, koku, toz, sızdırma ve benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde kapalı biçimde muhafaza edilecek ve Bulanık Belediyesi tarafından toplanıp, Katı Atık Depolama sahasına gönderilecektir. Tehlikeli Atıklar Montaj sırasında ve daha sonra işletme aşamasında bakım ve onarım sonrası oluşabilecek kablo, sigorta, kollektör, solar hücre gibi malzeme atıkları tehlikeli olma durumuna göre ayrıştırılır. Ayrıştırılan atıkların tehlikeli sınıfına girenler, tehlikeli atıkların 14.03.2005 Tarih ve 25755 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine uygun olarak bertaraf edileceği firma yetkilileri tarafından taahhüt edilmiştir. Oluşabilecek Tehlikeli Atıkların Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ‘Tehlikeli Atık Bertaraf Lisansı’ verdiği firmalara verilerek nihai bertarafı sağlanacaktır. Ayrıca işletme sahibi her yılın mart ayında 1 yıllık Tehlikeli Atık Beyan Formunu doldurarak Muş Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’ne vereceğini taahhüt etmektedir. Atık Yağlar İşletmede kullanılacak makine ve ekipmanların bakım ve onarımları işletme sahasında yetkili servisleri tarafından yapılacaktır. Bu nedenle işletmeden dolayı atık yağ oluşmayacaktır. Tahmin edilemeyen sebeplerden dolayı atık yağ oluşması durumunda; atık yağlarının ve yakıtların insan sağlığı ve çevreye yönelik zararlı etkisini 14.03.2005 Tarih ve 25755 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ‘Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ ve 30.07.2008 tarih ve 26952 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği ve atık yağların yönetimi konusunda çıkartılacak mevzuat hükümlerine uygun olarak en aza düşürecek atık yönetimi sağlanacaktır. 24 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Bitkisel Atık Yağlar Personelin yemek ihtiyacı dışarıdan karşılanacağından dolayı Bitkisel Atık Yağ oluşmayacaktır. Oluşması durumunda 19.04.2005 tarih ve 25791 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan "Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği" ve 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" hükümlerine uyulacaktır. Tıbbi Atıklar Tesiste tıbbi atık oluşumu söz konusu olmayacaktır. Oluşması durumunda 30.03.2010 tarih ve 27537 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan "Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği"'nin (21.03.2014 tarih ve 28948 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik) ilgili hükümlerine uyulacağı beyan ve taahhüt edilmektedir. Ambalaj Atıkları İşletmede tehlikeli maddelerle kontamine olmamış, personelin sosyal ihtiyacından dolayı oluşabilecek ambalajlar biriktirilecek ve konusunda yetkilendirilmiş firmalara verilecektir. Tehlikeli maddelerle kontamine olmamış, geri kazanılabilir ambalaj atıkları 24.08.2011 Tarih ve 28035 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği gereğince geri kazanım lisansı almış firmalara verilecektir. Atık ambalajların tehlikeli madde ile kontamine olması durumunda 14.03.2005 Tarih ve 25755 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (Değişiklik: 06.06.2015 Tarih ve 29378 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik) kapsamında bertaraf edilecektir. Atık Pil ve Akümülatör Oluşabilecek muhtemel atık piller 31.08.2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan ve 23.12.2014 tarih ve 29214 sayılı Resmi Gazetedeki değişiklik, Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği'ne uygun olarak biriktirilecek ve belediye ekiplerine teslim edilecektir. 25 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Emisyonlar Güneş enerjisi sistemleri çevreye zararlı gazlar vermeyen, tükenmeyen bir enerji türüdür. Çevreye zarar vermediği, tükenmeyen ve çok ucuz bir enerji kaynağı olduğu için güneş panelleri her gün artan bir yaygınlıkta kullanılmaktadır. Dolayısıyla proje kapsamında hava kirliliğine neden olabilecek bir faktör bulunmamaktadır. Tesiste ısınma amaçlı elektrik enerjisi kullanılacaktır dolayısı ile tesiste gerek prosesten kaynaklanan gerek ısınmadan kaynaklanan hava kirliliğine sebebiyet verecek emisyon oluşumu söz konusu olmayacaktır. 10.09.2014 tarih ve 29115 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Çevre İzin Lisans Yönetmeliği kapsamında Muş Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nden gerekli izinler alınacaktır. Gürültü İnşaat işlemleri sırasında, hafriyatın sökülmesi, yüklenmesi ve nakliyesi sırasında kullanılan iş makineleri ve kamyonların çalıştırılması gürültü oluşturmaktadır. Çıkartılan hafriyat kamyonlara yüklenerek malzeme belediye tarafından uygun görülen alana nakledilecektir. İnşaat Aşamasında Oluşan Gürültü Miktarı Proje inşaat aşaması sırasında çalışan makinelerden kaynaklanan gürültü oluşacaktır. Uygulamada merkez frekanslar kullanılmaktadır. İnsan kulağının hassas olduğu frekans aralığı ise 1000–4000 Hz’dir. Tablo 4: Gürültü Kaynakları ve Değerleri Gürültü Kaynağı 1 Adedi 2 Gürültü Seviyesi. Leq, (dBA) Dizel Motorlu (Yükleyici) 1 105 Ekskavatör 1 102 Kamyon 101 Gürültü yayılışının hesaplanmasında ise, Lp = Lw + 10.log((Q/4)πr2) formülü kullanılır. Q= yönelme katsayısı (Yer düzeyindeki ses kaynağının yarı küresel dağılımı, Q=2) r = Kaynaktan uzaklık (m) 1 Kaynak: Açık Alanda Kullanılan Teçhizat Tarafından Oluşturulan Çevredeki Gürültü Emisyonu İle ilgili Yönetmelik (200/14 AT) 26 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Lp= Ses basınç seviyesi αatm = 7,4.10-8 (f2r/ϕ) formülü yardımıyla hesaplanmaktadır. αatm = Atmosferik rötuş ile ses basıncı düzeyindeki düşüş (dBA) f = İletilen sesin frekansı (3500) r = Kaynaktan uzaklık (m) φ = Havanın bağıl nemi (%58) r= 20 metre için; Lpi = Lw +10Log (Q/(4*Π r2)) (Lpi)1 = 101,0+10Log ( 2/ (4x3.14 ×202)) = 67,0 dBA (Lpi)2 = 105,0+10Log ( 2/ (4x3.14 ×202)) = 71,0 dBA (Lpi)3 = 102,0+10Log( 2/ ( 4x3.14 ×202)) = 68,0 dBA LpORT= 10 Log 1/4 ∑ {(2×106,7)+(1×10 7,1)+( 1×106,8 ) } = 68,59 dBA r= 40 metre için; Lpi = Lw +10Log (Q/(4*Π r2)) (Lpi)1 = 101,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×402)) = 61,0 dBA (Lpi)2 = 105,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×402)) = 65,0 dBA (Lpi)3 = 102,0 +10Log( 2/ (4x3.14 ×402)) = 62,0 dBA LpORT= 10 Log 1/4 ∑ {(2×106,1)+(1×10 6,5)+( 1×106,2) } =62,59 dBA r= 60 metre için; Lpi = Lw +10Log (Q/(4*Π r2)) (Lpi)1 = 101,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×602)) = 57,5 dBA (Lpi)2 = 105,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×602)) = 61,5 dBA (Lpi)3 = 102,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×602)) = 58,5 dBA LpORT= 10 Log 1/4 ∑ {(2×105,7)+(1×10 6,1)+( 1×105,8 ) } = 58,59 dBA r= 100 metre için; Lpi = Lw +10Log (Q/(4*Π r2)) (Lpi)1 = 101,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×1002)) = 53,0 dBA (Lpi)2 = 105,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×1002)) = 57,0 dBA (Lpi)3 = 102,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×1002)) = 54,0 dBA LpORT= 10 Log 1/4 ∑ {(2×105,3)+(1×10 5,7)+( 1×105,4) } = 54,59 dBA r= 500 metre için; Lpi = Lw +10Log (Q/(4*Π r2)) 27 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI (Lpi)1 = 101,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×5002))= 39,03 dBA (Lpi)2 = 105,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×5002))= 43,03 dBA (Lpi)3 = 102,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×5002)) = 40,03 dBA LpORT= 10 Log 1/4 ∑ {(2×103,9)+(1×10 4,3)+( 1×104,0) } = 40,59 dBA r= 750 metre için; Lpi = Lw +10Log (Q/(4*Π r2)) (Lpi)1 = 101,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×7502))= 35,51 dBA (Lpi)2 = 105,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×7502))= 39,51 dBA (Lpi)3 = 102,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×7502)) = 36,51 dBA LpORT= 10 Log 1/4 ∑ {(2×103,5)+(1×10 3,9)+( 1×103,6) } = 36,59 dBA r= 1000 metre için; Lpi = Lw +10Log (Q/(4*Π r2)) (Lpi)1 = 101,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×10002))= 33,01 dBA (Lpi)2 = 105,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×10002))= 37,01 dBA (Lpi)3 = 102,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×10002)) = 34,01 dBA LpORT= 10 Log ¼ ∑ {(2×103,3)+(1×10 3,7)+( 1×103,4 ) } = 34,59 dBA r= 1500 metre için; Lpi = Lw +10Log (Q/(4*Π r2)) (Lpi)1 = 101,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×15002))= 29,49 dBA (Lpi)2 = 105,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×15002))= 33,49 dBA (Lpi)3 = 102,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×15002)) = 30,49 dBA LpORT= 10 Log ¼ ∑ {(2×102,9)+(1×10 3,3)+( 1×103,0 ) } = 30,59 dBA r= 2270 metre için; Lpi = Lw +10Log (Q/(4*Π r2)) (Lpi)1 = 101,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×22702))= 25,89 dBA (Lpi)2 = 105,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×22702))= 29,89 dBA (Lpi)3 = 102,0+10Log( 2/ (4x3.14 ×22702)) = 26,89 dBA 28 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI LpORT= 10 Log ¼ ∑ {(2×102,5)+(1×10 2,9)+( 1×102,6 ) } = 26,59 dBA A Atm = 7.4 ×10 –8× (f 2× r/ϕ)= 7.4 ×10 –8× (3500 2× 2270/58) =35,47 Leg = LpORT – A ATM = 26,59 – 35,47 = -8,88 dBA Türkiye’de izin verilen gürültü seviyesi ile ilgili düzenlemeler 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği ile yapılmıştır. Söz konusu Yönetmelikte gürültü seviyeleri iki şekilde tanımlanmıştır. Yönetmeliğin Tanımlar kısmını içeren 4. Maddesinde; İç ortam gürültüsü ise Yapı içindeki mekanik sistemler ve diğer gürültü kaynaklarından doğan ve mekan içinde bulunan insanları olumsuz etkileyen istenmeyen ve zararlı seslerin bütününü şeklinde tanımlanmaktır. Çevresel titreşim, Maden ve taş ocakları, ulaşım araçları (ağır taşıtlar, lokomotifler ve diğerleri), sanayi ve inşaat makine ve benzeri işlemlerinden doğan ve yapılarda kullanım alanı dışında başka amaçlarla kullanılan hacimlerdeki faaliyetler sırasında oluşan genellikle katı, sıvı ve gaz ortamlarda yayılan ve insan vücudunca hissedilen mekanik salınım hareketlerini, ifade etmektedir. Tablo 5: Tüm Kaynaklardan Oluşacak Ses Seviyelerinin Mesafelere Göre Dağılımı Mesafe Lgündüz (dba) 20 68,59 40 62,59 60 58,59 100 54,59 500 40,59 750 36,59 1000 34,59 1500 30,59 2270 26,59 29 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Şekil 9: İnşaat Aşaması Mesafeye Göre Gürültü Grafiği (Lgündüz) Tesiste işletme aşamasında hesaplanan çevresel gürültü düzeyleri 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren "Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği"nde belirtilen sınır değerleri aşmamaktadır. “Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği” (Değişiklik:27.04.2011 tarih ve 27917 sayılı) hükümlerine uyulacaktır. d)Kullanılan Teknoloji Ve Malzemelerden Kaynaklanabilecek Kaza Riski. İşletme aşamasında tesiste kaza riski çok düşüktür. Tesis kameralar ile online izlenecek ve tesis etrafı çevrilecektir. Fakat tesisin bakım ve onarımı için servislerden işçiler gelecektir. Bu nedenle olabilecek olumsuz bazı durumları en küçük hasar ile atlatabilmek için acil müdahale planları hazırlanacaktır. İşletme aşamasındaki kaza riskleri; teknoloji ve malzemelerden kaynaklanacak iş kazaları, sabotajlar veya sel, deprem gibi doğal afetler sonucunda oluşacak yangın ve patlamalardır. Acil durumlarda kullanılmak üzere uyarı ve iletişim sistemleri kurulacak ve kullanılması sağlanacaktır. Acil durumlarda kullanılmak üzere gerekli donanım sağlanacaktır. Herhangi bir acil durumda sahada bulunanların yanılmaması ve gerekli müdahaleyi yapabilmesi için Acil Eylem Planı hazırlanacaktır. Tesiste, açık alanda üretim yapılacak, kullanılacak teknolojiden veya malzemelerden kaynaklanabilecek kaza riski ise elektrik çarpması olacaktır. Bu gibi kazaları önlemek için 30 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI tesis alanına uyarıcı levhalar asılacaktır. Tesis çevresi tel örgü ile çevrilecektir. Elektrik kaçağı ve yangına karşı her türlü teçhizat ile malzeme tesiste bulundurulacaktır. Herhangi bir şekilde meydana gelebilecek basit kazalarda, ilk müdahale için tesiste ilk yardım dolabı bulundurulacak ve yaralı en yakın sağlık birimine ulaştırılacaktır. Faaliyet sahasında muhtemel bir yangın tehlikesine karşı gerekli tedbirler alınacak, ilgili güvenlik birimleri ile (Emniyet, Jandarma ve İtfaiye) işbirliğine gidilecektir. İşletmeye gelen servis elemanlarının elektrik kazalarına karşı eğitimli olması istenecek, gerekli uyarıcı levhaları işletmenin ilgili bölümlerine asılacaktır. Faaliyet sırasında İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü’nün ilgili maddelerine uyulacaktır. Acil Müdahale Planı Yangın a. Sakin olun, b. Yangına neden olan üç temel maddeden birini (ısıyı, yanıcı maddeyi, oksijeni) ortadan kaldırdığınızda yangının söneceğini aklınızdan çıkarmayın, c. Kendinizi sıcak ve dumandan koruyarak (ıslak bir örtü ile kafa ve vücudu sararak) yangın çıkış yollarını takip ederek bulunduğunuz yeri terk ederek sahadan çıkmaya çalışın, d. Sıcak dumanı ciğerlerinize çekmemeye çalışın, yanmaktan kurtulsanız bile ciğerlerinizde oluşacak hasar ölümcül sonuçlar doğurabilir, e. Bulunduğunuz yerdeki kolay yanacak maddeleri yangının yayıldığı yönden uzaklaştırmaya çalışın, f. Duman yoğunluklu bir yerden geçmek zorundaysanız derin nefes alın ve yerde sürünerek ilerleyin, g. Yangın söndürme cihazı kullanmanıza rağmen yangın sönmüyorsa, cihazı olduğunuz yere bırakın ve hemen dışarı çıkın, Patlama/Sabotaj a. Bomba ihbarı alırsanız, arayan kişiden alabileceğiniz kadar çok bilgi alın. Arayan kişiyi dediklerini kaydedebilmek için telefonda tutmaya çalışın. Polis ve firma yönetimini haberdar edin b. Bomba ihbarı aldıktan sonra, şüpheli hiçbir pakete dokunmayın. c. Şüpheli paketin etrafını boşaltın ve polise haber verin. 31 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI ç. Sahayı tahliye ederken trafoların ve invertörlerin önünde durmaktan ve diğer tehlike potansiyeli bulunan alanlardan kaçının d. Sahada bir patlama meydana gelmişse, sahayı en kısa sürede ve sakin şekilde terk edin. e. Eğer bir yangın çıkmışsa; o Yere yakın durun ve sahayı en hızlı şekilde terk edin. o Islak bir bezle ağzınızı ve burnunuzu kapayın. Acil Durumlar Kazalar Tesiste herhangi bir yaralanma söz konusu olduğunda aşağıdaki yol izlenecektir. a. Öncelikle ilk yardım uygulaması yapılır, b. Acil yardım istenir, c. Alanda gerekli önlemler alınır, d. Yardım ve kurtarma ekibi için alan oluşturulur. Doğal Afet Durumları Olası bir depremde aşağıda verilen basamaklar izlenecektir. a. Deprem hissedildikten sonra tesisteki herkes sesli olarak uyarılır. b. Hızlı ve güvenli bir şekilde saha terk edilir. c. Deprem etkisi geçtikten sonra, tesiste olan personel ile ilk kurtarma çalışmaları başlatılır. d. Yaralı araştırması, ilk yardım ve tedavi yapılır. e. Eğer güvenli ise tesis hasar kontrolüne başlanır. f. Tesiste elektrik kesintisi olmadıysa hasarlı bölümlerin enerjisinin kesilmesi sağlanır. g. Önemli veya önemli olabilecek hasar varsa vakit kaybetmeden ilgili mercilere haber verilecektir. 2.Proje Yeri Ve Etki Alanın Mevcut Çevresel Özellikleri: a) Mevcut Arazi Kullanımı Ve Kalitesi (Tarım Alanı, Orman Alanı, Planlı Alan, Su Yüzeyi V.B.) PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. tarafından Muş İli, Bulanık İlçesi, Esenlik Köyü, Çırık Bulağı Mevkii, J48D23D Paftası, 422 numaralı Parselde yer alacaktır. Tesiste “Güneş Enerjisi Elektrik ” üretimi yapılması planlanmaktadır. 32 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Proje alanına ait Topoğrafik Harita Ek-3’de sunulmuştur. "Muş-Bitlis-Van Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı" 11.11.2008 tarih ve 27051 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "Çevre Düzeni Planlarına Dair Yönetmelik", 4856 sayılı Kanun'un 2 (h) ve 10 (c) maddeleri ile 2872/5491 sayılı Kanun'un 9 (b) maddesi uyarınca 01.04.2011tarihinde onaylanmıştır. Proje Alanı; "Muş-Bitlis-Van Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı" na göre Tarım Arazisinde yer almaktadır (Ek-5). Faaliyet alanına en yakın yerleşim yerleri, faaliyet alanının yaklaşık 2,5 km kuzeydoğusunda Abri Köyüdür, 2,27 km kuzeybatısında Gülçimen Köyü, 3,04 km kuzeybatısında Alparslan Barajı ve doğusu boyunca D 959 Muş-Ağrı Karayolu bulunmaktadır. Tarım Alanları : Proje alanının bulunduğu alan tarım alanları içerisinde yer almaktadır. T.C. Muş Valiliği İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nden gerekli izinler alınacağını PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. beyan ve taahhüt etmektedir. Ormanlık Alanlar : Proje alanının bulunduğu alan orman alanı sınırlarında kalmamaktadır. Rekreasyon: Proje alanı ve çevresinde herhangi bir rekreasyon alanı bulunmamaktadır. Su Kaynakları : Proje alanı ve çevresinde herhangi bir su alanı bulunmamaktadır. Okul, Yurt, Turistik Öğe, Peyzaj Değeri Yüksek Alanlar, Hastane vb. : Proje sahasının çevresinde köyler bulunmaktadır. Bu köylerde okul, sağlık ocağı bulunmaktadır. Yurt ve hastane yoktur. Peyzaj değeri yüksek ve turistik öğe olabilecek herhangi bir alan bulunmamaktadır. Sanayi Bölgesi : Proje sahasının bulunduğu alan sanayi bölgesi içinde yer almamaktadır. 33 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Doğal Tabiat Alanları, Milli Park Alanları, Yabani Hayvan Üretim Alanları : Proje sahasının bulunduğu alan Doğal Tabiat Alanları, Milli Park Alanları, Yabani Hayvan Üretim Alanları içinde yer almamaktadır. Açılması planlanan Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tesisi, kullanma kabiliyet sınıfı ve şimdiki kullanma durumu ile Orman, Sanayi, Rekreasyon Alanı, Doğal Tabiat Alanları, Milli Park Alanları, Yabani Hayvan Üretim Alanları ve Turizm Alanları Sınırları içerisinde kalmadığı tespit edilmiştir. Projenin çevresel etkilerinin en aza indirmek için saha işletmeye kapatıldıktan sonra yapılacak olan arazi ıslah ve rehabilitasyon çalışmaları ilgili bölümlerde detaylı olarak verilmiştir. Nüfus Esenlik, Muş ilinin Bulanık ilçesine bağlı bir köydür. Muş il merkezine 88, Bulanık ilçe merkezine 28 km uzaklıktadır. Köyün iklimi, kara iklimi etki alanı içerisindedir. Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. şebekesi mevcut Köyde, ilköğretim okulu olup, kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi vardır. ve Köyde PTT su acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve faal sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır. 2007 2000 1997 Yıllara Göre Nüfus Verileri 1.445 899 Bölgenin Flora-Fauna Özellikleri FLORA : Muş İli, Korkut İlçesi, Oğulbalı Köyü yakınlarında kurulması planlanan Güneş Enerji Santralleri Projesi alanı florasını tespit etmek amacıyla Uzm. Biyolog Hülya (AKGÜL) ÖZDEŞ tarafından 27.07.2015 tarihinde arazi çalışmaları yapılmıştır. (Bkz. EK:4 Arazi Görme Bildirimi ve Çevre Ve Şehircilik İl Müdürlüğü Denetleme Tutanağı) Yurdumuz bitki coğrafyası açısından incelendiğinde; tamamıyla Holoarktik Kingdom’un içerisinde yer 34 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. almaktadır. Holoarktik GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Kingdom'un 3 floristik bölgesi (Region 'u) yurdumuzda birleşmektedir. Bunlar; AVRUPA- SİBİRYA (Euro-Siberian) Bölgesi AKDENİZ (Mediterranean) Bölgesi İRAN-TURAN (İrano-Turanien) Bölgesi Faaliyet alanı, İran-Turan Fitocoğrafik Bölgesinde ve Grid sisteme göre B8 karesi içerisinde yer almaktadır. Yurdumuz İran-Turan floristik bölgesinin en batı bölümünün sınırları içinde yer almaktadır. Bu bölge vejetasyonu ise genellikle step vejetasyonunun yaygın olarak gözlendiği çalılık alanlar ve bu alanların dışında kalan yerlerde genellikle tek veya çok yıllık otsu bitkiler ya da aralarında bazen kuraklığa dayanıklı çalıların da katıldığı formasyonlarla temsil edilir. Bölgede yapılan incelemelerde düzlüklerin tarım arazisi ve ekilemeyen meyilli alanların ise mera olarak kullanıldığı görülmektedir. Bölgede Step vejetasyonu hakim olup, doğal yapısını büyük oranda kaybetmiş olduğu doğal flora elemanları nadaslı tarlalarda ve mera olarak kullanılan alanlarda yayılış gösterdiği gözlenmiştir. Proje alanında gözlenen step vejetasyonunun baskın bitkileri Astragalus amblolepis, Artemisia absinthium , Eryngium campestre, Phlomis pungens gibi otsu türlerdir. Alanda step formasyonu içinde veya tarla aralarında tek tük çalı ağaç formunda Creategus monogyna türü gözlenmekte olup, genel olarak otsu formlar yayılış gösterir. Otsu formlardan en yaygınları Astragalus amblolepis, Phlomis pungens, Bromus tomentellus, , Eryngium campestre dir. Bölgedeki tarım alanlarında kuru tarım yapılmakta olup, bu alanlarda Consolida orientalis, Nigella segetalis, Lepidium perfoliatum gibi çoğunlukla kozmopolit türler yayılış gösterir. Proje alanında tespit edilen türler aşağıda verilmiştir: 35 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Tablo 6: Proje Sahası Florası BİLİMSEL ADI RANUNCULACEAE TÜRKÇE ADI HABİTAT END. R.D. BERN FTC BÖLG Nigella Segetalis Bieb. Çöpleme Tarla kenarı - - - ? Consolida orientalis (GAY) SCHROD. Mor Çiçek Nadas Tarla - - - ? Hardalotu Yol kenarı, boş alan CRUCIFERAE Sinapis arvensis L. ? Ekili Alan, Boşa Alan - - - ? Gevşek Sim otu Taşlı yamaçlar - - - İranTuran Geven tepelik bozkır, meralar - - - İranTuran Lathyrus inconspicuus L. var. insconspicuus Mürdümük Tarla - - - ? ROSACEAE Crataegus monogyna JACQ. subsp. monogyna JACQ. Tepe kenarları, tarla araları bozulmuş step, nadas tarlalar, - - - ? Tarlalar,yamaçlar - - - İranTuran Step - - - İranTuran Step - - - ? Boş alan - - - ? Step - - - ? Kurak kıyı,Step - - - ? Echinops Topuz pungens TRAUTV. var. pungens TRAUTV. Nadas tarla, step - - - İranTuran Crepis sancta Step Lepidium perfoliatum L. CARYOPHYLLACEAE Silene laxa BOISS. ET KOTSCHY LEGUMINOSAE Astragalus amblolepis FISCHER Geyikdikeni UMBELLIFERAE Eryngium campestre L. var. virens LINK DIPSACAEAE Scabiosa bicolor KOTSCHY Uyuzotu COMPOSITAE Achillea biebersteinii AFAN. Artemisia absinthium L. Yavşan Cirsium macrobotrys (C. KOCH) BOISS. Crupina vulgaris CASS. Xeranthemum annuum L. Dağ Karanfili - - - ? BORAGINACEAE Cynoglossum montanum L. Onosma auriculatum AUCHER EX DC. Emzikotu SCROPHULLARIACEAE 36 Step - - - Nadas Tarla,Step - - - AvrupaSibirya İranTuran PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. Verbascum agrimoniifolium (C. KOCH) HUB.-MOR. subsp. agrimoniifolium (C. KOCH) HUB.LABIATAE GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Sığırkuyruğu Dere kenarı Phlomis pungens WILLD. var. pungens WILLD. Salvia virgata Adaçayı bozkır, otlaklar, nadas tarlaları, yolkenarları, kuru taşlı yamaçlar Nadas Tarla, yol kenarı - - - İranTura - - - ? - - - İranTuran - - - ? LILIACEAE Allium atroviolaceum BOISS. Yabani Soğan Nadas tarla Step, ekili alanlar - - - İranTuran Step - - - ? Aegilops cylindrica HOST Step - - - Hordeum geniculatum ALL. Step - - - Stipa holosericea TRIN. Step, kuru yerler - - - Kuru Yamaçlar - - - Muscari longipes BOISS. GRAMINAE Elymus hispidus (OPIZ) MELDERIS subsp. barbulatus (SCHUR) MELDERIS Bromus tomentellus BOISS. Brom Bitki türleri binomial yazım kurallarına göre bilim dili olan Latince olarak değerlendirilmiştir. ENDEMİZM: Türkiye; kıtalararası geçiş bölgesi konumunda bir ülke olması sebebiyle endemik bitkiler bakımından çok zengindir. Ülkemizde tespit edilen toplam 2383 endemik tür toplam bitki türlerinin yaklaşık %30’unu oluşturmaktadır. Bitki listesi verilen tablolarda endemizm tehlike kategorilerine göre sınıflandırılmıştır. Tehlike kategorilerine göre endemikler Ekim ve Arkadaşlarınca hazırlanan ve Türkiye Tabiatını Koruma Derneği ile Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi tarafından "Türkiye’nin Tehlike Altındaki Nadir ve Endemik Bitkileri" adlı esere ve “Flora of Turkey 1-10” göre tespit edilmiş ve değerlendirilmiştir. Endemik taksonların tehlike kategorileri aşağıda verilmiştir: 37 İranTuran AvrupaSibirya İranTuran İranTuran PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. EX (Tükenmiş) EW (Doğada Tükenmiş) GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Şayet son ferdinin öldüğü konusunda hiçbir şüphe yoksa bu takson EX kategorisindedir. Takson bulunabileceği ortamlarda ve yılın farklı zamanlarında yapılan ayrıntılı araştırmalarda bulunamamış, yani doğada kaybolmuş ve yalnız kültüre alınmış bir şekilde yaşamaya devam ediyorsa bu gruba konur. CR (Çok Tehlikede) Bir takson çok yakın bir gelecekte yok olma riski altında ise bu gruba konur. EN (Tehlikede) Bir takson oldukça yüksek risk altında ve yakın gelecekte yok olma tehlikesi altında ancak CR grubunda değilse EN grubuna konur. VU (Zarar Görebilir) CR ve EN gruplarına konamamakla birlikte, doğada orta vadeli gelecekte yüksek tehdit altında olan taksonlar bu gruba konur. LR (Az Tehdit Altında) Yukarıdaki gruplardan herhangi birine konamayan onlara göre popülasyonları daha iyi bitkiler bu gruba konur. 3 Alt kategorisi vardır LR-cd (Koruma Önlemi Gerektiren) 5 yıl içinde yukarıdaki kategorilerden birine girebilecek taksonlar. LR-nt (Tehdit Altına Girebilir) LR- lc (En Az Endişe Verici) Evvelki gruba konamayan ancak VU kategorisine konmaya yakın adaylar Herhangi bir koruma gerektirmeyen ve tehdit altında olmayanlar. DD (Veri Yetersiz) Bir taksonun dağılım ve bolluğu hakkındaki bilgi yetersiz ise, takson bu gruba konur. NE (Değerlendirilemeyen) Yukarıdaki hiçbir grup ile değerlendirilemeyenler Buna göre faaliyet alanında yapılan incelemelerde endemik türe rastlanmamıştır. Bern Sözleşmesi İle Koruma Altına Alınan Türler : Bern Sözleşmesi 9/1/1984 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe girmiş uluslar arası bir sözleşme olup, amacı nesli tehlikeye düşmüş ve düşebilecek türlerin, özellikle göçmen olanlarına öncelik verilmek üzere, yabani flora ve fauna ve bunların yaşam ortamlarının korunması ve bu konuda birden fazla devletin işbirliğini geliştirmektir. Bern Sözleşmesi’ne göre kesin olarak koruma altına alınan flora türlerinin kasıtlı olarak koparılması, toplanması, kesilmesi veya köklenmesi kesinlikle yasaklanmıştır. Flora listesinde yer alan türler Bern Sözleşmesi gözden geçirilmiş olup, bu sözleşmeye göre koruma altına alınmış tür bulunmamaktadır. 38 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI FAUNA: Faaliyet alanın bulunduğu bölge faunası literatür araştırması ve arazi çalışmaları sonucunda belirlenmiştir. Ayrıca yöre halkından alınan bilgilerden de büyük ölçüde yararlanılmıştır. Bölgede step vejetasyonu ve tarımsal araziler fauna habitatları olarak göze çarpmaktadır. Tablo 7: AMFİBİA (İKİ YAŞAMLILAR) LATİNCE İSMİ TÜRKÇE İSMİ HABİTAT END. RED DAT. BERN SÖZ. IUCN Bahçe ve açık arazilerdeki taş altları - nt II LC BUFONIDAE Bufo viridis Gece kurbağası Tablo 8: REPTİLİA (SÜRÜNGENLER) Taşlık END. - AGAMIDAE Trapelus Yol Bozkır keleri kenarları, LACERTIDAE Parvilacer ta parva Cüce kertenkel Ophisops Tarla kertenkele COLUBRIDAE Hemorrh ois Kocabaş Eirenis collaris Yakalı yılan Taşlık, topraklı ve az bitkili stepler Az bitkili açık ve taşlık step Az bitkili taşlık kısımlar Az bitkili taşlık yamaçlar ve düzlükler EK III BER N SÖZ. IUCN Liste III GEKKONIDAE Mediodactyl İnceparmak us kotschyi lı keler HABİTAT Liste II TÜRKÇ E İSMİ CITES Liste I LATİNCE İSMİ KARA AVCILIĞI KANUNUCA KORUNAN TÜRLER II LC - - - - EK III - LC - - - - EK III II LC - - - - EK III II - - - - - EK III III - - - - - EK III III LC - - - 39 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Tablo 9: AVES (KUŞLAR) RED DATA MAK KARA AVCILIĞI KANUNUCA KORUNAN TÜRLER BERN SÖZ. IUCN Liste I Liste II Liste III Kızıl Şahin Ağaçsız düzlükl - A.2 - EK III II LC Y,KZ - - - Guguk Açık arazi - - - EK III III LC G - - - Ishakkuşu Tarıms al - A.3 - EK III II LC Y - B - Ibibik tarım alanlar ı, - A.2 - EK III II LC G - - - Küçük Boğmak lı Bozkır, gevşek kullanılan tarım - - - EK III II LC Y,G - - - Mahmuzl u Açık arazi - - - EK III II LC G - - - Boz Kuyrukkak Bozkır. - - 1 II LC Y - - - Dağ Mukalli Tek tük çalılar bulunan kurak - - - EK III II LC G - - - Alasığırcık Bozkır - - - EK III II LC G - - - - - 1 III LC Y - - - TÜRKÇ E İSMİ ACCIPITRIDAE Buteo rufinus HABİTAT STATUS END. LATİNCE İSMİ CITES CUCULIDAE Cuculus canorus STRIGIDAE Otus scops UPUPIDAE Upupa epops ALAUDIDAE Melanocoryp ha MOTACILLIDAE Anthus novaeseelandi TURDIDAE Oenanthe SYLVIDAE Hippolais STURNIDAE Sturnus roseus EMBERIZIDAE Embreiza (Miliaria) calandra Tarımsal arazi,bozkı r, çalılar olan kurak Tarla Çintesi yamaçlar 40 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI SPALACIDAE Spalax leucodon Faaliyet Körfare alanı - - Tarım alanları - - faunasını oluşturan türler EK III IUCN, - LC - - - - LC - - - - DD - - - 2015-2016 LİSTE I - LİSTE III Türkiye Meriones tristrami çöl sıçanı - LİSTE II Küçük tarlafare IUCN Microtus socialis Kurak kültür arazisi, bozkır ve Step ve kültür arazileri CITES BERN SÖZ. CRICETIDAE HABİTAT KARA AVCILIĞI KANUNUCA KORUNAN TÜRLER TÜRKÇ E İSMİ MAK LATİNCE İSMİ END Tablo 10: MAMALİA (MEMELİLER) Merkez Av Komisyonu kararı ve Bern sözleşmesine göre incelenmiş olup, Kuşlar (=Aves) için ayrıca RED DATA BOOK kategorileri ve Türkiye’de bulunma statüleri belirtilmiştir. Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından 2015-2016 Merkez Av Dönemi kararına göre aşağıdaki tabloda gösterilen kategoriler sınıflandırılmıştır. 1 2 Çevre ve Orman Bakanlığınca Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları Merkez Av Komisyonunca Koruma Altına Alınan Av Hayvanları 3 Avına Belli Edilen Sürelerde İzin Verilen Av Hayvanları Bern Sözleşmesine göre koruma altına alınan fauna türleri iki kategoriye ayrılmıştır. II III I. Kesin olarak koruma altına alınan türler Korunan türler Kesin Olarak Koruma Altına Alınan Türler • Her türlü kasıtlı yakalama ve alıkoyma, kasıtlı öldürme şekilleri, • Üreme veya dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar vermek veya buraları tahrip etmek, • Yabani faunayı bu sözleşmenin amacına ters düşecek şekilde özellikle üreme, geliştirme ve kış uykusu dönemlerinde kasıtlı olarak rahatsız etmek, 41 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI • Yabani çevreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya boş dahi olsa bu yumurtaları alıkoymak, • Fauna türlerinin canlı veya cansız olarak elde bulundurulması ve iç ticareti yasaktır. II. • Korunan Fauna Türleri Yabani faunayı yeterli popülasyon düzeylerine ulaştırmak amacıyla uygun durumlarda geçici veya bölgesel yasaklama. Kapalı av mevsimleri ve diğer ulusal esaslar (Merkez Av Komisyonu kararları). Fauna listelerinde belirtilen ve Bern Sözleşmesi ile koruma altına alınan türler ve diğer yaban hayatı türleri üzerine bu faaliyet ile; bu türlerin avlanması, kasıtlı olarak öldürülmesi veya alıkonulması, yumurtalara zarar verilmesi gibi etkiler kesinlikle söz konusu değildir. Söz konusu faaliyette Orman Bakanlığı Merkez Av Komisyonu kararlarına ve Bern Sözleşmesi hükümlerine uyulacaktır. “Türkiye’nin Kuşları” (KİZİROĞLU, 1989) adlı esere dayanarak Ulusal ve Uluslararası Mevzuatla Koruma Altına Alınan ve proje alanı çevresinde tanımlanan bazı kuş türleri “Red Data Book” (ERZ, 1977; HEINWALD et all., 1981; BAYERISCHE STAATSMINISTEIUM 1982 a and b; GEEP 1984) kategorilerine göre şu şekilde sınıflandırılmıştır: A.1 A.2 Nesli tehlikede olanlar Şiddetli tehdit altında olanlar A.3 Tehdit altındakiler A.4 Potansiyel olarak tehlike sinyali verenler B Kategorileri Geçici-Transit türler Yine aynı esere göre bu kuş türlerinin Türkiye’de bulundukları statüler ise şöyle sınıflandırılmıştır; G Y Göçmen türler Yerli türler T Transit göçer türler KZ Kış ziyaretçisi türler 42 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI IUCN (UICN RED LİST OF TREATENED SPECİES)’ e göre koruma altına alınan fauna türleri şu şekilde sınıflandırılmıştır: TEHLİKEDE (EN) Son bireyin de öldüğüne hiç bir makul şüphe kalmadığında o takson Tükenmiş (Extinct) olur. Sadece tarımda, tutsak olarak (örn. kafeste) veya geçmiş dağılımının çok dışına yerleştirilmiş populasyon(lar) halinde yaşadığı bilinen bir takson Doğada Tükenmiştir takson Kritik olarak neslinin doğada tükenme riskinin aşırı derecede yüksek olduğu gruptur Taksonun neslinin doğada tükenme riskinin çok yüksek olduğu kabul edilir. DUYARLI (VU) Taksonun neslinin doğada tükenme riskinin yüksek olduğu, zarar görebilir TEHDİTE YAKIN (NT) Ölçütlere göre değerlendirildiğinde Kritik, Tehlikede veya Duyarlı sınıflarına girmeyen, fakat bu ölçütleri karşılamaya yakın olan veya yakın gelecekte tehdit altında olarak tanımlanma olasılığı olan bir takson Tehdide Yakın (Near Threatened) olarak sınıflandırılır. Ölçütlere göre değerlendirildiğinde Kritik, Tehlikede veya Duyarlı sınıflarına girmeyen bir takson Düşük Riskli (Least Concern) olarak sınıflandırılır. Geniş yayılışlı ve nüfusu yüksek olan taksonlar bu sınıfa Henüz bu ölçütlere göre değerlendirilmemiş bir takson Değerlendirilmemiş (Not Evaluated) sınıfına girer. Yeterli bilgi bulunmadığı için yayılışına ve/veya nüfus durumuna bakarak tükenme riskine ilişkin bir değerlendirme yapmanın mümkün olmadığı taksonlar Yetersiz Verili (Data Deficient)sınıfına girerler. TÜKENMİŞ (EX) DOĞADA TÜKENMİŞ (EW) KRİTİK (CR) DÜŞÜK RİSKLİ (LC) DEĞERLENDİRİLMEMİŞ (NE) YETERSİZ VERİLİ (DD) Faaliyetin Flora ve Fauna Üzerine Etkileri ve Alınacak Tedbirler İnşaat sürecinde gürültü ve hareketlilikten dolayı yaban hayvanları bölgede daha sakin ortamlara çekilmesi beklenmektedir. IUCN tehlike kategorilerine giren türler ve diğer yaban hayatı türlerinin nesilleri üzerine (avlanma veya kasıtlı öldürme vb.) faaliyet ile olumsuz biyolojik ve fiziksel baskı söz konusu değildir. b) Ek-5’deki Duyarlı Yöreler Listesi dikkate alınarak korunması gereken alanlar. 1- Ülkemiz mevzuatı uyarınca korunması gerekli alanlar a) 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu’nun 2 nci maddesinde tanımlanan ve bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca belirlenen "Milli Parklar", "Tabiat Parkları", "Tabiat Anıtları" ve "Tabiat Koruma Alanları", Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. 43 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI b) 1/7/2003 tarihli ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu uyarınca Çevre ve Orman Bakanlığı’nca belirlenen "Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları", Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. c) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının "Tanımlar" başlıklı (a) bendinin 1, 2, 3 ve 5 inci alt bentlerinde "Kültür Varlıkları", "Tabiat Varlıkları", "Sit" ve "Koruma Alanı" olarak tanımlanan ve aynı kanun ile 17/6/1987 tarihli ve 3386 sayılı Kanunun (2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun) ilgili maddeleri uyarınca tespiti ve tescili yapılan alanlar, Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. ç) 22/3/1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu kapsamında olan Su Ürünleri İstihsal ve Üreme Sahaları, Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. d) 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’nin 17, 18, 19 ve 20 nci maddelerinde tanımlanan alanlar, Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. e) 2/11/1986 tarihli ve 19269 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği’nin 49 uncu maddesinde tanımlanan "Hassas Kirlenme Bölgeleri", Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. 44 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI f) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 9 uncu maddesi uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından "Özel Çevre Koruma Bölgeleri" olarak tespit ve ilan edilen alanlar, Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. g) 18/11/1983 tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu’na göre koruma altına alınan alanlar, Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. ğ) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu uyarınca orman alanı sayılan yerler, Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. h) 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu gereğince yapı yasağı getirilen alanlar, Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. ı) 26/1/1939 tarihli ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunda belirtilen alanlar, Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. i) 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununda belirtilen alanlar, Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. j) 17/5/2005 tarihli ve 25818 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği’nde belirtilen alanlar. Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. 45 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI 2- Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması gerekli alanlar a) 20/2/1984 tarihli ve 18318 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi" (BERN Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlardan "Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanları"nda belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, "Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları", Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. b) 12/6/1981 tarih ve 17368 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Akdeniz’in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi" (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca korumaya alınan alanlar, Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. ı) 23/10/1988 tarihli ve 19968 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Akdeniz’de Özel Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol" gereği ülkemizde "Özel Koruma Alanı" olarak belirlenmiş alanlar, Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. ıı) 13/9/1985 tarihli Cenova Bildirgesi gereği seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından yayımlanmış olan "Akdeniz’de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit" listesinde yer alan alanlar, Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. ııı) Cenova Deklerasyonu’nun 17. maddesinde yer alan "Akdeniz’e Has Nesli Tehlikede Olan Deniz Türlerinin" yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar, Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. 46 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI c) 14/2/1983 tarihli ve 17959 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi"nin 1. ve 2. maddeleri gereğince Kültür Bakanlığı tarafından koruma altına alınan "Kültürel Miras" ve "Doğal Miras" statüsü verilen kültürel, tarihi ve doğal alanlar, Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. ç) 17/5/1994 tarihli ve 21937 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren "Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi" (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar. Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. d) 27/7/2003 tarihli ve 25181 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Avrupa Peyzaj Sözleşmesi. Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. 3. Korunması gereken alanlar; a) Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, mevcut özellikleri korunacak alan olarak tespit edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar (Tabii karakteri korunacak alan, biogenetik rezerv alanları, jeotermal alanlar ve benzeri), Proje Alanı; Muş-Bitlis-Van Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı’na göre “Tarım Alanı” içerisinde kalmaktadır (Ek-5). b) Tarım Alanları: Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması mümkün ve arazi kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı tarımda kullanılan I. ve II. sınıf ile, özel mahsul plantasyon alanlarının tamamı, 47 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Sadullah GEVHER adına; 07.09.2015 tarih ve 6320 sayılı T.C. Muş Valiliği İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nden alınan Güneş Enerji Santrali Kurma Talebi Hakkındaki Görüşe göre; Bakanlığımızca hazırlanan Toprak ve Arazi Sınıflaması Standartları Teknik Talimatına göre 422 nolu parsellerin 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu’nun 3. Maddesinin “ğ” bendinde tanımlanan Kuru Marjinal Tarım Arazisi (KTA) olup tarımsal bütünlüğü bozmadığı tespit edilmiştir.” Denilmektedir (Ek-6). ÇED Gerekli Değildir Belgesi alındıktan sonra faaliyete geçmeden önce, Güneş Enerjisi Santrali kurulumu için gereken tarım arazilerinin amaç dışı kullanım talepleri için ayrıca T.C. Muş Valiliği İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’ne müracaat edilerek gerekli izinlerin alınacağını Beyan ve Taahhüt ederiz. d) Sulak Alanlar: Doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suların durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gel-git hareketinin çekilme devresinde 6 metreyi geçmeyen derinlikleri kapsayan, başta su kuşları olmak üzere canlıların yaşama ortamı olarak önem taşıyan bütün sular, bataklık sazlık ve turbiyeler ile bu alanların kıyı kenar çizgisinden itibaren kara tarafına doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerler, Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. ç) Göller, akarsular, yeraltı suyu işletme sahaları, Proje sahası içerisinde 3,04 km kuzeybatısında Alparslan Barajı bulunmaktadır. d) Bilimsel araştırmalar için önem arzeden ve/veya nesli tehlikeye düşmüş veya düşebilir türler ve ülkemiz için endemik olan türlerin yaşama ortamı olan alanlar, biyosfer rezervi, biyotoplar, biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki jeolojik ve jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar. Proje sahası içerisinde yukarıda tanımlanan alan bulunmamaktadır. 48 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI 3. Projenin İnşaat Ve İşletme Aşamasında Çevresel Etkileri Ve Alınacak Önlemler Faaliyetin kirletici kaynakları ve alınacak önlemler aşağıda verilmiştir. Sıvı Atık Tesiste İnşaat aşamasında 1,4 m3/gün, işletme aşamasında 0,4 m3/gün atık su oluşacaktır. Tesiste personelden dolayı oluşacak atık suyu bertaraf etmek amacıyla 19.03.1971 tarih ve 13783 sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanan “Lağım Mecrası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik” te belirtilen esaslara uygun olarak sızdırmasız fosseptik çukur inşa edilecektir. Fosseptikte biriken evsel nitelikli atık sular Bulanık Belediyesi tarafından vidanjörler vasıtası ile çekilerektir. Faaliyet sahibi; 31.12.2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği” ve 12.02.2008 tarihli ve 26786 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır. Katı Atık Montaj sırasında ve daha sonra işletme aşamasında bakım ve onarım sonrası oluşabilecek kablo, sigorta, kollektör, solar hücre gibi malzeme atıkları tehlikeli ve tehlikesiz olma durumuna göre ayrıştırılır. Ayrıştırılan atıkların tehlikeli sınıfına girenler, tehlikeli atıkların 14.03.2005 Tarih ve 25755 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine uygun olarak bertaraf edilecektir. Geri kazanımı mümkün olanlar geri kazanım tesislerine kullanılamayacak durumda olanlar Bulanık gönderilecek, Belediyesi Tehlikeli tarafından olmayanlar toplanıp Katı ve atık depolama sahasına gönderilecektir. İşletme dönemi süresince çalışan personelden kaynaklanacak evsel nitelikli katı atıklarla (cam, kâğıt, plastik vb.), bu personelin yemek servisinden kaynaklanan organik kökenli evsel nitelikli katı atıkların bertarafı; 04.05.2015 Tarih ve 29314 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Atıkların Yönetimi Yönetmeliği”ne göre yapılacaktır. Projede inşaat aşamasında 7,84 kg/gün, işletme aşamasında 2,24 kg/gün evsel katı atık oluşacaktır. Bu evsel nitelikli katı atıkların değerlendirilebilinir sınıfına girenler tekrar kullanılabilirlikleri göz önünde bulundurularak ayrı ayrı toplanıp, geri kazanımı sağlanacaktır. Geri kazanımı mümkün olmayan evsel nitelikli katı atıklar ise çöp 49 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI bidonlarından ayrı ayrı biriktirilerek görünüş, koku, toz, sızdırma ve benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde kapalı biçimde muhafaza edilecek ve günlük olarak Bulanık Belediyesi tarafından toplanıp, Katı Atık Depolama sahasına gönderilecektir. Tehlikeli Atıklar İşletmede tehlikeli atık oluşmayacaktır. Tesiste tehlikeli atık oluşması durumunda tehlikeli atıkların 14.03.2005 Tarih ve 25755 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine (Değişiklik: 05.11.2013 Tarih ve 28812 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik) uygun olarak bertaraf edileceği firma yetkilileri tarafından taahhüt edilmiştir. Atık Yağlar İşletme sırasında kullanılacak makinelerin bakım ve onarımları yetkili servislerine yaptırılacaktır. Tahmin edilemeyen sebeplerden dolayı atık yağ oluşması durumunda; atık yağlarının ve yakıtların insan sağlığı ve çevreye yönelik zararlı etkisini 14.03.2005 Tarih ve 25755 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ‘Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ ve 30.07.2008 tarih ve 26952 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği ve atık yağların yönetimi konusunda çıkartılacak mevzuat hükümlerine uygun olarak en aza düşürecek atık yönetimi sağlanacaktır. Oluşabilecek atık yağlar 30.07.2008 tarih ve 26952 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği (Değişiklik: 05.11.2013 Tarih ve 28812 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ) ve atık yağların yönetimi konusunda çıkartılacak mevzuat hükümleri çerçevesinde depolanarak bakanlıktan lisans almış firmalara verilerek bertaraftı sağlanacaktır. Oluşması durumunda atık yağlar için; 30.07.2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliğinin, “Geçici Depolama” başlıklı 18. Maddesi gereğince; a) Atık yağlar geçirimsiz zemin üzerine yerleştirilmiş tanklar/konteynerler içinde toplanacağı b) Farklı kategorideki atık yağlar için farklı tank/konteyner kullanılacağı, 50 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI c) Atık yağ geçici depolama tankları/konteynerlerinin göstergeli, aşırı dolmayı önleyici tertibata sahip olacağı, Tanklar/konteynerlerin işaretli yerlerine kadar dolum yapılacağı ve hiçbir zaman tam dolu bırakılmayacağı, d) Tanklar/konteynerlerın kolayca doldurulabilir ve boşaltılabilir olacağı, e) Tankların/konteynerlerin ağzı yeterli büyüklükte ve kapalı, diplerinde toplanmış katı veya çamurumsu çökeltilerin temizlenmesi için gerekli düzeneğe sahip olacağı ve yağmur suyundan korunacağı, f) Atık yağların, kırmızı renkli ve üzerinde "Atık Yağ" ibaresi yer alan tank/konteynerlerde depolanacağı g)Farklı kategorilerdeki atık yağlar birbirleriyle karıştırılmayacağı h)Tankların içine su, benzin, fuel-oil, boya, deterjan, solvent, antifiriz ve motorin gibi herhangi yabancı bir maddenin karıştırılmayacağı firma tarafından taahhüt edilmektedir. Bitkisel Atık Yağ İşletmede yemekhane bulunmadığından dolayı Bitkisel Atık Yağ oluşmayacaktır. Oluşması durumunda 06.06.2015 tarih ve 29378 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan "Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği" hükümlerine uyulacaktır. Tıbbi Atıklar Oluşması muhtemel tıbbi atıkların bertarafın da 22.07.2005 tarihli ve 25883 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan "Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği"'nin (21.03.2014 tarih ve 28948 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde değişiklik yapılmasına dair yönetmelik) ilgili hükümlerine uyulacaktır. Ambalaj Atıkları Tehlikeli maddelerle kontamine olmamış, geri kazanılabilir ambalaj atıkları 24.08.2011 Tarih ve 28035 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği gereğince geri kazanım lisansı almış firmalara verilecektir. Atık ambalajların tehlikeli madde ile kontamine olması durumunda 14.03.2005 Tarih ve 25755 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği kapsamında bertaraf edilecektir. 51 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI Atık Pil ve Akümülatör İşletmede oluşacak muhtemel atık pil ve akümülatörler, 31.08.2004 tarih ve 25569 Sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğine (Değişiklik: 23.12.2014 tarih ve 29214 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik) göre bertaraf edilecektir. Gürültü Tesiste hissedilebilir gürültü oluşumu inşaat aşamasında olacaktır. Tesise en yakın yerleşim yerleri olan Gülçimen Köyü yaklaşık 2,27 km mesafede bulunmaktadır. 2,27 km de hissedilecek gürültü seviyesi -8,8 dBA olacaktır. Oluşacak gürültünün gürültü sınır değerinin altında olduğu görülmektedir. Tesis işletmeye geçtiğinde prosesten kaynaklı hissedilebilir gürültü oluşmayacaktır. Ancak, sahada yapılacak çalışmalarda iş makinelerinin hepsinin aynı anda ve aynı yerde çalışmaları çok nadir durumlarda söz konusu olacaktır. Bu kapsamda proje alanında oluşacak gürültü, hesaplanan değerden daha düşük olacaktır. Yine de gürültü konusunda gerekli tüm tedbirler alınarak inşaat aşamasında oluşacak gürültü değerinin ilgili yönetmelikte belirtilen sınır değerleri aşmamasına dikkat edilecektir. 52 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI NOTLAR VE KAYNAKLAR 1. 03.07.2009 Tarih ve 27277 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü” Hakkındaki Yönetmelik ve 13.04.2012 tarih ve 28263 sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” 2. 18.03.2004 Tarih ve 25406 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “Hafriyat Toprağı İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü “ Hakkında Yönetmelik 3. 11.07.1993 Tarih ve 21634 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “Zararlı Kimyasal Madde ve Ürünlerin Kontrolü” Yönetmeliği 4. 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘’Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği’’ ve 27.04.2011 tarih ve 27917 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘’Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’’ 5. 24.08.2011 Tarih ve 28035 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’’ 6. 09.03.1971 Tarihli Resmi Gazetede Yayınlanan “ Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara” ait Yönetmelik. 7. 21.07.1983 Tarih ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu. 8. 25.11.2014 Tarih ve 29186 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “Çevresel Etki Değerlendirilmesi Yönetmeliği”, 9. 21.01.2004 Tarih ve 25353 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “ Atık Yağlar ve Kontrolü” Yönetmeliği ve 05.11.2013 Tarih ve 28812 Sayılı Resmi Gazetede Yayınlanan “ Atık Yağlar ve Kontrolü” Yönetmeliği 10. 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 5491 sayılı Çevre Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun ilgili maddeleri uyarınca hazırlanarak yürürlüğe girmiş ve girecek olan tüm Yönetmeliklere 11. 10.09.2014 tarih ve 29115 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Çevre İzin ve Lisans Hakkında Yönetmeliği” 12. Çevre Bakanlığı Mevzuatı Cilt No:1,2,3. 13. D.İ.E Nüfus ve Sosyo-Ekonomik Verileri. 14. İş Yerlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Mevzuatı.A.AVCI (İSTANBUL, 1998) 15. T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Katı Atık Yöntemi. 53 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI 16. TMMOB Hava Kirliliği Kontrol ve Denetimi.(MAYIS,1991) 17. Türk Çevre Mevzuatı Cilt No:1,2. 18. Türkçe Bitki Adları Sözlüğü.Prof. Dr.T:BAYTOP. (İSTANBUL,1997) 19. Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı(Red Data Book Of Turkısh Plants) (MANİSA,2000) 20. Türkiye Çevre Vakfı Yayını” Çevresel Etki Değerlendirmesi”.(Prof. Dr.O.USLU) 21. Türkiye Jeolojisine Genel Bakış. (Prof.Dr.İ.KETİN,1983) 22. Türkiye ve Civarının Deprem Kataloğu.(İ.T.Ü.İSTANBUL,1967-No:24) 23. Türkiye’nin Önemli Kuş Alanları (DHKD- İSTANBUL,1997) 24. Türkiye’nin Tehlike Altındaki Nadir ve Endemik Bitkileri.( İSTANBUL,1989) 25. 17.05.2005 tarih ve 25818 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği” nde belirtilen alanlar, 26. 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ‘’Su Kirliliği Kontrolü’’ Yönetmeliği, 25.03.2012 tarih ve 28244 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği, 27. 10.08.2005 Tarih ve 25902 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ‘’İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik’’ 28. 2014 Yılı Muş İl Çevre Durum Raporu 29. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü (http://www.meteor.gov.tr) 54 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI EKLER: 1- PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI Tablo 11: Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tesisi Proje Alanı Koordinatları Datum Projeksiyon DOM ZON Nokta No 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 ED-50 6 DERECE 39 37 Sağa (Y) Yukarı (X) 506662.850 506660.910 506652.970 506649.870 506642.980 506633.260 506625.610 506606.380 506591.820 506580.210 506561.980 506553.610 506549.000 506534.090 506516.190 506507.370 506498.490 506472.670 506470.470 506398.120 506355.090 506342.660 506333.160 506323.760 506315.660 506307.610 506298.490 506290.710 506282.280 506270.940 506269.950 506258.520 506231.830 506219.180 506205.330 506181.810 506168.680 506156.430 506153.830 506148.450 506145.840 4318953.250 4318954.510 4318953.270 4318940.280 4318950.290 4318927.950 4318943.100 4318936.900 4318935.200 4318935.290 4318940.380 4318866.690 4318944.640 4318948.310 4318952.810 4318830.010 4318956.900 4318958.760 4318796.890 4318955.000 4318704.580 4318713.650 4318720.130 4318724.890 4318728.770 4318943.900 4318738.930 4318742.280 4318744.870 4318747.140 4318942.550 4318747.140 4318940.830 4318743.880 4318934.680 4318925.340 4318731.270 4318897.720 4318728.630 4318880.640 4318864.580 55 WGS-84 6 DERECE Enlem Boylam 39.01795127 39.01796264 39.01795152 39.01783449 39.01792475 39.01772351 39.01786009 39.01780436 39.01778915 39.01779005 39.01783605 39.01717208 39.01787454 39.01790772 39.01794841 39.01684189 39.01798539 39.01800234 39.01654371 39.01796901 39.01571272 39.01579454 39.01585300 39.01589596 39.01593099 39.01786964 39.01602266 39.01605291 39.01607631 39.01609684 39.01785774 39.01609693 39.01784252 39.01606784 39.01778729 39.01770329 39.01595456 39.01745457 39.01593087 39.01730072 39.01715601 39.07678882 39.07676642 39.07667469 39.07663876 39.07655926 39.07644677 39.07635855 39.07613636 39.07596816 39.07583405 39.07562351 39.07552612 39.07547362 39.07530143 39.07509470 39.07499165 39.07489028 39.07459204 39.07456510 39.07373086 39.07323148 39.07308799 39.07297831 39.07286978 39.07277625 39.07268525 39.07257802 39.07248818 39.07239083 39.07225986 39.07225022 39.07211640 39.07180987 39.07166195 39.07150370 39.07123193 39.07107851 39.07093851 39.07090696 39.07084618 39.07081589 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 Alan 506142.660 506142.160 506140.490 506135.900 506124.140 506124.140 506197.000 506237.000 506279.000 506353.773 506600.000 GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI m2 4318858.240 4318727.330 4318839.940 4318730.470 4318802.310 4318771.400 4318905.000 4318832.000 4318849.000 4318811.812 4318899.000 56 39.01709890 39.01591924 39.01693401 39.01594758 39.01659503 39.01631649 39.01751989 39.01686178 39.01701467 39.01667903 39.01746288 m2 39.07077910 39.07077215 39.07075387 39.07069987 39.07056467 39.07056439 39.07140721 39.07186859 39.07235390 39.07321726 39.07606230 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI 2-PROJE ALANI VE YAKIN ÇEVRESİNİN MEVCUT ARAZİ KULLANIMINI DEĞERLENDİRMEK İÇİN; YERLEŞİM ALANLARININ, ULAŞIM AĞLARININ, ENERJİ NAKİL HATLARININ, MEVCUT TESİSLERİN VE EK-5’DE YER ALAN DUYARLI YÖRELER LİSTESİNDE BELİRTİLEN DİĞER ALANLARIN (PROJE ALANI VE YAKIN ÇEVRESİNDE BULUNMASI HALİNDE) YERLERİNE İLİŞKİN VERİLERİ GÖSTERİR BİLGİLER 1/25000 ÖLÇEKLİ HÂLİHAZIR HARİTA (ÇEVRE DÜZENİ PLANI, NAZIM, UYGULAMA İMAR PLANI, VAZİYET PLANI VEYA PLAN DEĞİŞİKLİĞİ TEKLİFLERİ, TOPOGRAFİK HARİTA) ÜZERİNE İŞLENEREK KISACA AÇIKLANMASI, JEOLOJİ HARİTASI VE DEPREMSELLİK Proje konusu faaliyet Muş İli, Bulanık İlçesi, Esenlik Köyü, Çırık Bulağı Mevkii, J48D23D Paftası, 422 numaralı Parselde bulunan, PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. tarafından toplam 96.400 m2’lik alanın 64.000 m2’lik kısmında arazide işletilecek olan Güneş Enerjisi Elektrik Üretim Tesisi projesidir. Proje kapsamında gücü 2.000 kWe (2 MWe ) olan elektrik üretim tesisi kurulması planlanmaktadır. 422 No’lu (Ek-1) parseller Sadullah GEVHER isimli şahısa ait olup, PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. tarafından kiralama yoluna gidilmiştir (Ek-2). 1/25.000 Ölçekli Topoğrafik Harita Ek-3’de Vaziyet Planı Ek-4’de, 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı Ek-5’de, T.C. Muş Valiliği İl Gıda, Tarım Ve Hayvancılık Müdürlüğü Kurulma Talebi Yazısı Ek-6’da, Yer Bulduru Haritası Ek-7’de, Fosseptik Planı Ek-8’de, Deprem Haritası Ek-9’da, Jeoloji Haritası ve Jeolojik Bilgiler Ek-10’da, Vekaletname Ek-11’de , Taahhütname Ek-12’de sunulmuştur. 57 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI EKLER: EK-1 TAPULAR EK-2 KİRA SÖZLEŞMESİ EK-3 1/25.000 ÖLÇEKLİ TOPOĞRAFİK HARİTA EK-4 VAZİYET PLANI EK-5 1/100.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI EK-6 T.C. MUŞ VALİLİĞİ İL GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ KURULMA TALEBİ YAZISI EK-7 YER BULDURU HARİTASI EK-8 FOSSEPTİK DETAY PLANI EK-9 DEPREM HARİTASI EK-10 JEOLOJİK BİLGİLER VE JEOLOJİ HARİTASI EK-11 VEKALETNAME EK-12 TAAHHÜTNAME 58 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI EK-1 TAPULAR 59 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI EK-2 KİRA SÖZLEŞMESİ 60 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI EK-3 1/25.000 ÖLÇEKLİ TOPOĞRAFİK HARİTA 61 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI EK-4 VAZİYET PLANI 62 EKECE PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI EK-5 1/100.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI 63 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI EK-6 T.C. MUŞ VALİLİĞİ İL GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK MÜDÜRLÜĞÜ KURULMA TALEBİ YAZISI 64 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI EK-7 YER BULDURU HARİTASI 65 3,04 km 2,27 km 2,3 km 2,5 km PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI EK-8 FOSSEPTİK DETAY PLANI 66 Q= 43 m3 3,5 m 2m 1,5 m 3,5 m 2m 1,5 m PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI EK-9 DEPREM HARİTASI 67 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI EK-10 JEOLOJİK BİLGİLER VE JEOLOJİ HARİTASI 68 Açıklamalar: PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI EK-11 VEKALETNAME 69 PERVANE GÜNEŞ ENERJİ SAN. VE TİC. A.Ş. GÜNEŞ ENERJİSİ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSİ PROJE TANITIM DOSYASI EK-12 TAAHHÜTNAME 70