S.Ü. Müh.-Mim. Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü 16 Haziran 2001 STATİK Dersi FİNAL Sınavı Soruları ve Çözümleri 1. 200 kg-lık düzgün bir şaft, şekildeki gibi dengede durmaktadır. A mesnedinin taşıdığı kuvvetin x, y ve z-bileşenlerini hesaplayınız. A mesnedi küresel mafsaldır ve şaftın düşey olan duvarlara dayanan B ucunda sürtünme yoktur. g = 9.81 m/s2 m = 200 kg z Ax = ? B Bx B By L=7m W 3m x 3m 1m A 3m XA Az = ? 7m 3m y Ay = ? A _ 2 2 m 6 + 2 √ ΣFz = 0 W=mg ΣMx = 0 ZA = 1962 N ZA − W = 0 |Ax | = XA 2m |Az | = ZA ΣMz= 0 YA ZA |Ay | = YA YA = 1962 N ZA (6) − YA (3) − W (3) = 0 XA = 654 N XA (6) − YA (2) = 0 2. Şekildeki gibi mesnetlenmiş ve yüklenmiş olan kafes sistemin M mesnedindeki tepki kuvvetinin şiddetini bulunuz. M=? L = 200 kN Kafes sistemin mesnetleri sabit mesnet olduğu için mesnet tepkilerinin tamamı sistemin tamamının dengesinden bulunamaz. Sabit mesnetler arasındaki çubuk kuvvet taşımaz. Dolayısı ile A mesnedindeki tepkinin doğmasına sebep olan şey sadece AB çubuğunun uyguladığı kuvvettir. Yani A mesnedinde ortaya çıkan tepki kuvveti yataydır. Bir cisme yalnızca üç kuvvet etki ediyorsa kuvvetlerden ikisinin tesir çizgisi nerede kesişiyorsa üçüncü kuvvetin tesir çizgisi de o noktadan geçer. 6.5 M M 18 L A 200 M _ = ––––– ––––––––––––– 6.5 √ 182 + (6.5)2 A M = 588.85 kN L= 3. Şekildeki gibi mesnetlenmiş ve yüklenmiş olan çerçevenin D piminin taşıdığı kuvvetin x ve y-bileşenlerini bulunuz. Dx = ? L = 200 N Dy = ? Çerçevenin tamamının dengesinden: ΣME = 0 → y Ax = 250 N → Ax (200) − 200 (250) = 0 ΣFx = 0 200 N 250 + 200 − XD = 0 150 Ax = 250 N XD = 450 N XD ΣMA = 0 x Ay YD 200 N 250 50 Boyutlar milimetre cinsindendir. − 200 (150 + 250) + YD (300) = 0 |Dx | = XD |Dy | = YD YD = 267 N 4. Şekildeki eğik düzlemin yatay ile yaptığı θ açısı yavaş yavaş artırılıp silindir tam kaymaya başlamak üzere iken dengede tutulmuştur. Bu konumda silindir yüzeyinin eğik düzlem ile yaptığı α açısı ne olur? Eğik düzlem ile yarım silindir arasındaki statik sürtünme katsayısı 0.30 dur. μs = 0.3 α=? W θ = Øs tanØs = μs } O __ 4r ____ OG = 3π ∟ Tam kaymaya başlamak üzere iken θ açısı sürtünme açısına eşit olur: α β θ = 16.7o G r θ ∟ α → β1 = 42.6o β2 = 137.4o α + β + θ = 180o θ θ = Øs sinβ sinθ ––––– = –––––– r 4r ____ 3π α = 25.9o R Doç.Dr. Behcet DAĞHAN