Günlük Bülten 03 Kasım 2014

Günlük Bülten
03 Kasım 2014
PİYASALAR
 Döviz Piyasası
 Haftanın son gününe BoJ’un sürpriz genişleme adımı sonrası USD/TL kuru risk iştahının artmasıyla birlikte beklentilerin altında
gelen dış ticaret açığı sonrası 2,1912 seviyesine kadar gerilediği günde TCMB Başkanı Başçı'nın enflasyon raporu basın
toplantısında yaptığı açıklamalarla ılımlı seyrini korudu. Ancak sonrasında gerek kurumsal döviz alımları gerekse Rusya Merkez
Bankası’nın faiz artırımına gitmesiyle birlikte gelişmekte olan ülke paraları değer kaybederken; kur 2,2248 seviyesine kadar çıktı
ve günü %1,1 artıda sonlandırdı.
$/TL
31 Ara 13 30 Eki 14
31 Eki 14
Günlük
Değişim
$/TL
2,1482
2,1981
2,2229
1,1%
3,5%
€/TL
2,9529
2,7740
2,7840
0,4%
-5,7%
Sepet*
2,5515
2,4854
2,5024
0,7%
-1,9%
€/$
1,3743
1,2613
1,2525
-0,7%
-8,9%
$/Yen
105,31
109,21
112,32
2,8%
6,7%
80,04
86,15
86,92
0,9%
8,6%
$ Endeks
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
2,6
2,4
2,2
2
1,8
1,6
1,4
1,2
Kaynak: Bloomberg
1
Oca 13
May 13
Yıl Sonuna
Göre Değişim
€/$
Sepet
2,5024
2,2229
1,2525
Eyl 13
Oca 14
May 14
Eyl 14
--- FED Çıkış Stratejisinin Açıklanması
* (0,5$+0,5€)
 Beklentilere paralel açıklanan Euro Bölgesi enflasyon verisi ardından sınırlı yükselen EUR/USD paritesi, Dolar endeksinin küresel
olarak değer kazancına paralel Dolar karşısında 1,2486 ile 26 ayın yeni en düşük seviyesini gördü. Beklentilerden iyi gelen ABD
verileri paritenin zayıflamasına neden oldu.
 USD/YEN paritesi, Japonya Merkez Bankası’nın beklenmedik şekilde parasal genişlemeyi artırmasının ardından 7 yılın en yüksek
seviyesine yükseldi. Dolar endeksi beklentilerden iyi gelen ABD verileri sonrası günü %0,9 artıda sonlandırırken; Ruble sürpriz
kararın ardından kayıplarını genişletti. Rusya Merkez Bankası’nın faiz kararı öncesinde Ruble’nin değerini koruyacak araçlar
açıklanabileceğine dair spekülasyonlar bulunuyordu. Ancak bankanın Ruble’ye müdahale rejiminde değişikliğe gitmemesiyle
birlikte kayıpları çoğaldı.
 Emtia Piyasası
 Altın, FED’in varlık alım programını sonlandırmasının ardından Dolar’ın güçlenmesi ile 2010’dan bu yana en düşük seviyeye
geriledi. BoJ’unda ek genişlemeye gitmesi ardından yatırımcıların riskli varlıklara yönelmesiyle altındaki satışlar belirginleşti ve
altın günü %2,2 kayıpla sonlandırdı.
 Brent ham petrol aşağı yönlü hareketini sürdürdüğü cuma gününü USD 85,9 seviyesinden sonlandırdı. Beklentilerin altında
gelen Çin PMI sonrası petrol fiyatlarında aşağı yönlü hareketin sürmesi beklense de bugün açıklanacak olan Euro Bölgesi PMI
verileri petrol piyasasına yön verecektir.
2.000
Altın ($/Ons)
1.900
1.800
31 Ara 13 30 Eki 14
31 Eki 14
Günlük
Yıl Sonuna
Değişim Göre Değişim
125
115
1.700
85,9
1.600
105
1.500 1.693
Altın($/Ons)
1.202
1.199
1.173
-2,2%
-2,4%
Petrol(Brent)
110,8
86,2
85,9
-0,4%
-22,5%
1.400
Gümüş($/Ons)
19,5
16,5
16,2
-2,1%
-17,0%
1.300
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen)
118
1.200
95
1.173
85
Kaynak: Bloomberg
1.100
Oca 13
75
May 13
Eyl 13
Oca 14
May 14
Eyl 14
1
Günlük Bülten
03 Kasım 2014
 Faiz Piyasası
Top. Piyasa Hacmi
 Cuma gününe BoJ’un gevşeme hamlesinin ardından artan
girişlerle pozitif başlayan bono piyasasında 2 yıllık gösterge faiz gün
içinde %8,42 seviyesine kadar geriledi. Ancak Dolar endeksinin
küresel olarak değer kazanması ardından TL’deki kayıplara paralel
%8,69 seviyesini gördü ve günü %8,51 seviyesinden sonlandırdı.
Bugün enflasyon verisi sonrası bono piyasasında dalgalanma
görmemiz mümkün.
 TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 41,1 milyar TL düzeyine
gerilerken; bu rakamın 41 milyar TL’lik kısmı %8,25’ten haftalık repo
fonlamasından, 0,1 milyar TL’lik kısmı da %11,25’ten kotasyondan,
oluştu ve ortalama fonlama maliyeti %8,26 düzeyine geriledi.
30 Eki 14
31 Eki 14
Gösterge Tahvil*
10,10
8,81
8,51
-0,30
-1,59
USD Libor( 3 aylık)
0,25
0,23
0,23
0,00
-0,02
EUR Libor( 3 aylık)
0,27
0,06
0,06
0,00
-0,21
O/N İMKB Repo
7,60
10,09
9,07
-1,02
1,47
Eurobond 2030*
6,91
4,98
4,91
-0,06
-2,00
Göst. Faizi (Sol Eks,*)
%8,51
1.382
10
9
8
7
6
5
4
6.000
5.500
5.000
4.500
4.000
3.500
3.000
2.500
2.000
1.500
1.000
500
0 61
Milyon TL
Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort)
TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru
13
12
11
10
%8,26
9
8
7
6
5
4
3
Ağırlıklı Fonlama Faizi
Gecelik Borç Alma-Verme Faizi
2
May 12 Eyl 12 Oca 13 May 13 Eyl 13 Oca 14 May 14 Eyl 14
* bi l eşi k fa i z
Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg
Göst. Tahvilin Hacmi
12
11
Günlük
Yıl Sonuna
Değişim Göre Değişim
31 Ara 13
13
Kaynak: TCMB
 Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS-kredi temerrüt faizi (Türkiye’nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti) 173 seviyesine; 2030
vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %4,91 seviyesine geriledi.
 Borsalar
 Japonya Merkez Bankası'nın para politikasını beklenmedik bir biçimde daha da gevşeterek daha fazla tahvil ve diğer varlıklardan
alacağını açıklamasıyla risk iştahındaki artış global hisse senedi piyasalarını yükseltirken, BIST-100 endeksi de günü %0,9 artışla
80.580 puandan tamamladı.
 Hisse senedi piyasaları, BoJ'un açıkladığı teşvikin FED’in tahvil alımlarını sonlandırması ile oluşan boşluğu dolduracağı iyimserliği
ile yükseliş kaydetti.
31 Ara 13
30 Eki 14
31 Eki 14
Günlük
Değişim
Yıl Sonuna
Göre Değişim
8.000
98.000
İşlem Hacmi (milyon TL)
93.000
BIST-100
67.802
79.899
80.580
0,9%
18,8%
7.000
BIST-30
82.448
97.947
98.957
1,0%
20,0%
6.000
Sanayi
62.349
75.315
75.539
0,3%
21,2%
5.000
78.000
Hizmetler
50.656
56.243
56.668
0,8%
11,9%
4.000
73.000
Mali
90.498
107.328
108.518
1,1%
19,9%
68.000
Bankalar Endeksi
122.226
147.205
149.062
1,3%
22,0%
3.000
Dow Jones
16.577
17.195
17.391
1,1%
4,9%
1.848
1.995
2.018
1,2%
9,2%
1.000
0
S&P 500
DAX
9.552
9.115
9.327
2,3%
-2,4%
Nikkei 225
16.291
15.658
16.414
4,8%
0,8%
Bovespa
51.507
52.337
54.629
4,4%
6,1%
Ka yna k: Reuters , Bl oomberg
BIST 100 Endeks (sağ eksen)
80.580
83.000
63.000
2.000
Oca.13
88.000
58.000
53.000
48.000
May.13
Kaynak: Reuters
Eyl.13
Oca.14
May.14
Eyl.14
2
Günlük Bülten
03 Kasım 2014
PİYASALARDAKİ GELİŞMELER
 Eylül ayı dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %8,4 azalarak beklentilerin (USD 7,4 milyar) altında USD 6,93 milyar
olarak gerçekleşti.
 Merkez Bankası 2014 ve 2015 yılı enflasyon tahminlerini temmuz ayındaki enflasyon raporuna göre yukarı yönlü revize etti.
 Moody's, Türkiye'de ihraç edilen konut kredisi teminatlı menkul kıymetlerin makro ekonomik riskler karşısında dirençli
olduğunu belirtti.
 Ekimdeki doğalgaz ve elektrik fiyat artışlarının yıllık TÜFE'ye katkısı yaklaşık 0,4 puan olacak.
 Euro Bölgesi’nde enflasyon ekimde yıllık bazda %0,4 ile beklentiler seviyesinde gerçekleşti.
 Euro Bölgesi’nde işsizlik oranı eylülde değişim göstermeyerek %11,5'te kaldı ve beklentiler seviyesinde açıklandı.
 Rusya Merkez Bankası, yüksek enflasyona dair endişelerle politika faizini 150 baz puan ile beklentilerin (50 bp) üzerinde
artırarak %9,5'e yükseltti.
 ABD'de kişisel gelirler eylülde %0,2 ile beklentilerin (%0,3) altında artarken, çekirdek kişisel tüketim harcamaları (PCE) %0,1 ile
beklentiler seviyesinde yükseldi.
 ABD'de Chicago PMI endeksi ekim ayında beklentilerin (60) üstünde gelerek 66,2 oldu.
 ABD’de Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi ekimde beklentilerin (86,4) üstünde değer alarak 86,9 oldu.
 Çin'de imalat PMI 50,8 ile ekim ayında son 5 ayın en düşük seviyesine geriledi.
Eylül ayı dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %8,4 azalarak beklentilerin (USD 7,4 milyar) altında USD 6,93 milyar
olarak gerçekleşti. Dış ticaret açığındaki sapma zayıf ithalat rakamlarından kaynaklanırken; net altın ithalatındaki artışa karşın dış
ticaret açığı beklentilerin altında kaldı. İhracat bir önceki yılın aynı ayına göre %4,6 artarak USD 13,7 milyar olurken, ithalat yıllık
%0,2 azalışla USD 20,6 milyar seviyesinde gerçekleşti. Net enerji ithalatı bir önceki yıla göre %4,7 azalarak USD 4,16 milyar olarak
gerçekleşirken, enerji hariç dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre gerileyerek USD 2,8 milyar seviyesine geldi. İhracatın
ithalatı karşılama oranı geçen ay bulunduğu %58,6 seviyesinden %66,4 seviyesine yükseldi.
2013 yılı Eylül ayında %42,8 olan AB’nin ihracattaki payı 2014 yılı Eylül ayında %43,9 seviyesinde gerçekleşti. AB’nin ihracattaki
payı mayıs ayından bu yana en düşük seviyede gerçekleşirken, bu durum bölge ekonomisindeki zayıf toparlanmaya bağlanabilir.
Irak’a yapılan ihracat Mayıs 2014’ten bu yana en yüksek seviyede gerçekleşirken; ihracat bir önceki aya göre %41 artarak USD 911
milyona yükseldi.
Global büyüme endişelerinin yoğunlaştığı bir dönemde petrol talebinde düşüş beklentileri petrol fiyatlarını aşağıya çekerken;
petrol fiyatlarındaki gerileme bizim gibi enerji fiyatlarına duyarlılığı yüksek olan gelişen ülkeler açısından olumlu algılanmaktadır.
Nitekim Merkez Bankası’nın da enflasyon raporunda petrol fiyatlarını yıllık ortalama USD 108 seviyesinden USD 102 seviyesine
çekmesi bu görüntüyle uyumlu gözükmektedir. Bu açıdan düşen petrol fiyatlarının gerek enflasyon gerek cari açık ve dış ticaret
tarafına olumlu yansımaları beklenmektedir.
İhracatın İthalatı Karşılama Oranı
İhracat (FOB, Milyon USD)
Ortalama
25.000
%66,4
İthalat (CIF, Milyon USD)
Dış Ticaret Açığı (Milyon USD)
20.000
15.000
10.000
5.000
Kaynak: TÜİK
Oca.13
Şub.13
Mar.13
Nis.13
May.13
Haz.13
Tem.13
Ağu.13
Eyl.13
Eki.13
Kas.13
Ara.13
Oca.14
Şub.14
Mar.14
Nis.14
May.14
Haz.14
Tem.14
Ağu.14
Eyl.14
Ağu.08
Kas.08
Şub.09
May.09
Ağu.09
Kas.09
Şub.10
May.10
Ağu.10
Kas.10
Şub.11
May.11
Ağu.11
Kas.11
Şub.12
May.12
Ağu.12
Kas.12
Şub.13
May.13
Ağu.13
Kas.13
Şub.14
May.14
Ağu.14
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
3
Günlük Bülten
03 Kasım 2014
Merkez Bankası 2014 ve 2015 yılı enflasyon tahminlerini temmuz ayındaki enflasyon raporuna göre yukarı yönlü revize
ederken, emtia, petrol ve gıda fiyatlarındaki varsayımların gerilemesi nedeniyle TCMB'nin tahminleri hükümetin ekim başında
açıkladığı Orta Vadeli Program'ın (OVP) altında kaldı. TCMB Başkanı yılın dördüncü enflasyon raporunun tanıtımı için düzenlenen
toplantıda enflasyon ve para politikasının görünümüne ilişkin bilgi verdi ve soruları yanıtladı. Başçı, getiri eğrisini yataya yakın
tutmak suretiyle para politikasındaki sıkı duruşun sürdürüleceği ve alınan makro ihtiyati tedbirlerin de katkısı ile yıllık kredi
büyüme oranının 2014 yılı sonunda yaklaşık %15 düzeyinde olacağı varsayımı altında, enflasyonun, %70 olasılıkla, 2014 yılı
sonunda orta noktası %8,9 olmak üzere %8,4-9,4 aralığında; 2015 yılı sonunda ise orta noktası %6,1 olmak üzere %4,6-7,6
aralığına revize etti. Bir önceki enflasyon raporunda yılsonu enflasyon tahmini %7,6 seviyesinde bulunuyordu. Başbakan
Yardımcısı Ali Babacan tarafından 8 Ekim'de açıklanan OVP'de 2014 sonu için %5,3 olan enflasyon öngörüsü %9,4'e; 2015 için %5
olan tahmin ise %6,3'e revize edilmişti. OVP'nin açıklanmasından bugüne global emtia ve petrol fiyatlarında düşüş olduğunu ve
OVP'de %14 olarak alınan 2014 gıda enflasyonunun %12,5 olarak aşağı yönlü revize edildiğini söyleyen Başçı, "Enflasyonda
beklenen bu belirgin düşüşte birikimli kur etkilerinin azalmaya devam edeceği, gıda enflasyonun geçmiş yıllar ortalamasına
döneceği ve başta petrol olmak üzere düşen emtia fiyatları öngörüleri belirleyici olmuştur. Ayrıca, bu dönemde talep koşullarının
ve açıklanan sıkı maliye politikası duruşunun enflasyondaki düşüşü destekleyeceği değerlendirilmektedir" dedi. Enflasyonda 2016
sonunda %5'lik enflasyon hedefi ve tahmininin korunduğunu söyleyen Başçı, ilave tedbirlerin alınması halinde gıda enflasyonunun
gelecek yıl %9'un altında gerçekleşebileceğini ve enflasyonun "beklenmedik ölçüde" tahminlerin altında kalabileceğini söyledi.
Merkez Bankası petrolün ortalama varil fiyatını 2014 için bir önceki tahmini olan USD 108 seviyesinden USD 102 revize ederken
2015 yılı tahminini ise USD 106’dan USD 92 seviyesine indirdi.
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'nun (PPK) 23 Ekim tarihli kararlarına ilişkin yayımlanan özetlerde şunlara dikkat çekildi:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Yıllık enflasyon, eylül ayında hem işlenmemiş hem de işlenmiş gıdada gerilemesine karşın olumsuz hava koşulları ve döviz
kurunun birikimli etkisi ile yüksek seyrini korudu.
Ekim ayına ilişkin gözlemler işlenmemiş gıda yıllık enflasyonunda bir azalış olabileceğine işaret etti.
Ekim ayında doğalgaz ve elektrik tarifelerinde yapılan ayarlamanın etkisiyle enerji fiyatları önemli bir oranda yükselecek.
Söz konusu artışların yıllık tüketici enflasyonuna katkısının yaklaşık 0.4 puan civarında olacağı öngörülmekte.
Gıda fiyatlarındaki yüksek seyir enflasyon görünümündeki iyileşmeyi geciktirmekte, buna karşın başta petrol olmak üzere
düşen emtia fiyatlarının önümüzdeki yıl için enflasyonda öngörülen düşüş sürecini destekleyeceği değerlendirilmekte.
Üçüncü çeyreğe ilişkin bütçe harcamaları kamu kesimi talebinin üçüncü çeyrekte büyümeyi destekleyebileceğine işaret
etmekte.
Zayıf seyreden küresel talebin ve jeopolitik risklerin son çeyrekte de net ihracatın büyümeye katkısını sınırlayacağı
düşünülmekte.
İthalat ve petrol fiyatları, gıda fiyatları, enerji fiyatı ayarlamaları, çıktı açığı ve enflasyonun ana eğilimindeki gelişmeler göz
önüne alınarak 2014 ve 2015 yıl sonu enflasyon tahminleri yukarı yönde güncellendi.
Kredi büyümesinin, enflasyon üzerinde yukarı yönlü baskılar oluşturacak ve dengelenme sürecini bozarak finansal risklerin
artmasına neden olacak şekilde hızlanması durumunda ek sıkılaştırıcı tedbirler alınacaktır.
Birikimli döviz kuru gelişmelerinin yıllık enflasyon üzerindeki olumsuz yansımaları da kademeli olarak azalmakta, 2015 yılında
enflasyonda bu kanaldan önemli bir düşüş alanı olduğu değerlendirilmekte.
Orta vadeli enflasyon görünümünde ek bozulmalar yaşanması durumunda likidite ve para politikalarında sıkılaşmaya gidilecek.
4
Günlük Bülten
03 Kasım 2014
Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Türkiye'de ihraç edilen konut kredisi teminatlı menkul kıymetlerin makro ekonomik
riskler karşısında dirençli olduğunu belirtti. Moody's tarafından yayımlanan varlık teminatlı menkul kıymetler (VTMK) hakkındaki
raporda, "Yerel bankaların güvenilir konut kredisi verme uygulamaları ve Türkiye'nin elverişli demokratik yapısı konut kredisi
teminatlı menkul kıymetlerin çoğu makro risk karşısında nasıl dayanıklı olduğunu açıklıyor" denildi. Türkiye'deki makro ihtiyati
uygulamalar ve para politikasının konut kredisine dayalı menkul kıymetleri "konut piyasasında oluşabilecek balondan"
koruduğunu belirten Moody's VTMK'ları düzenleyen güçlü hukuki çerçevenin de yatırımcıları kredi riskinden koruyan diğer bir
unsur olduğunu ifade etti. Bu olumlu unsurlara karşılık VTMK'ların teminat varlıklardan kaynaklanmayan risklere açık olduğuna
dikkat çeken Moody's, bu risklere örnek olarak siyasi, jeopolitik risk ve Batılı ülkelere kıyasla borcun gelire oranının yüksek
olmasını gösterdi.
VERİ GÜNDEMİ
Yurtiçinde imalat PMI ve ekim ayı TÜFE verisi izlenirken; yurtdışında Euro Bölgesi PMI verileri ile ABD ISM imalat endeksi
açıklanacaktır.
UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız
müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında
değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz,
dağıtılamaz ya da yayınlanamaz.
5