Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ
SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ
İktisat Enstitü Anabilim Dalı (Yüksek Lisans)
Tez Başlığı
Tez Yazarı
Danışman
Mezuniyet Yılı
Anahtar Kelimeler
Özet
Sağlık ve İktisadi Göstergeler Arasındaki İlişkinin Ülkelerarası İncelenmesi ve Türkiye Örneği
Mustafa Tekin
Yrd.Doç.Dr. Sevket Tüylüoglu
2007
Kişi Başına Gelir, Kişi Başına Sağlık Harcaması, Doğumda Beklenen Yaşam Süresi, Bebek Ölüm Oranı, Kalkınma
İktisadı.
Kalkınmanın ölçüsü olarak gelir düzeyi tek basına yeterli değildir. Günümüzde bir ülkenin kalkınmışlık seviyesi o
ülkede yasayan insanların gelir, eğitim ve sağlık göstergeleri ile birlikte açıklanmaktadır. Sağlığın eğitime
nitelik ve üretime verimlilik kazandırmasından dolayı kalkınma iktisadı içerisinde ayrı bir önemi vardır. Bu
çalışmada kalkınmanın en önemli ölçütlerinden biri olan sağlığı ve sağlık göstergesi olarak da doğumda
beklenen yasam süresi ve bebek ölüm oranını ele aldık. Bu çalışmanın amacı gelir düzeyinin ve sağlığa yapılan
harcamaların ele aldığımız değişkenler üzerinde nasıl bir etkide bulunabileceğini ortaya koymaktır. Bu nedenle,
Türkiye için 1970-2003 yılları arası gelir ve sağlık harcamaları ile sağlık göstergeleri arasındaki ilişkinin yönü ve
gücü pearson korelasyon yöntemi ile, 176 ülkenin 2003 yılına ait iktisadi göstergelerinin sağlık göstergelerini
açıklayıcılığı ise çoklu regresyon analizi ile incelenmiştir.
Yapılan analizler sonucunda Türkiye’de kişi basına gelir ve kişi basına sağlık harcaması ile doğumda beklenen
yasam süresi ve bebek ölüm oranı arasında pozitif ve çok güçlü bir korelasyon bulunmuştur. Ülkelerarası
çalışmada ise pozitif ve güçlü bir korelasyon bulunmuş ve regresyon modellerinde iktisadi göstergelerin sağlık
çıktılarını açıklamada pozitif etkisinin olduğu görülmüştür. Sağlık harcamalarının gelir düzeyinden daha fazla
etkili olması, sadece gelir düzeyinin artırılmasına güvenilemeyeceğini göstermektedir. Bu sonuç kalkınma
argümanları ile uyumludur.