BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR, PROGRAMLAR VE KANSER BAŞKAN YARDIMCILIĞI BİLGİ NOTU KRONİK HASTALIKLAR, YAŞLI SAĞLIĞI VE ENGELLİLER DAİRE BAŞKANLIĞI Engelliler Ve Sağlıklı Yaşam Kültürünün Geliştirilmesi Dünya nüfusunun yaklaşık %15’i -bir milyardan fazla kişi- çeşitli yeti yitimi (Engellilik) durumuna sahiptir. 110 -190 milyon insan fonksiyonlarda ciddi sıkıntılar yaşamaktadır. Engellilik oldukça çeşitlilik göstermekte, nüfusun yaşlanması ve kronik hastalıklardaki artış nedeni ile engelli sayısı da artmaktadır. Halkımızın sağlık düzeyini yükseltmek ve geliştirmek için bedensel, zihinsel, sosyal ya da ekonomik koşulları nedeniyle özel ihtiyacı olan insanların (yaşlı, engelli, aile içi şiddete maruz kalan kişiler, sokak çocukları vb. gibi) korunması ve kendi ihtiyaçlarına uygun sağlık hizmetlerine kolay erişebilirliğin artırılmasına yönelik faaliyetlerimiz yer almaktadır. 1. Engelliliğin önlenmesi: Her bebeğimize yeni doğan işitme taraması, fenilketonüri, Biyotidinaz ve Hipotiroidi Taraması, Gelişimsel Kalça Displazisi Erken Tanı Ve Tedavisi, hemoglobinopati taramaları yapılmakta, erken yaş taramalarınının ( Kırma kusurları, işitme taramaları) yaygınlaştırılması çalışmaları sürdürülmektedir. Her bir tarama ile kalıcı engelliliğin önlenmesi ve varsa fonksiyon kayıplarının erken tespiti ile erken tedaviye erişimin sağlanması hedeflenmeketedir. 2. Sağlık kuruluşlarına ve sağlık hizmetine erişilebilirliğinin geliştirilmesi: Erişebilirlik çalışmalarının standartlara uygun olarak yapılabilmesine yönelik olarak “Sağlık Kurumlarında Özürlü Bireyler İçin Ulaşılabilirlik Temel Bilgiler Rehberi” 2012 yılında tüm sağlık kuruluşlarına duyurulmuştur. http://kronikhastaliklar.thsk.saglik.gov.tr/Dosya/Dokumanlar/kitaplar/engelliler_icin_ulasilabi lirlik_rehberi.pdf Sağlık kuruluşlarında engelli ve yaşlı hastalara hizmet alımlarını kolaylaştıracak, işlemlerinde yardımcı olacak refakatçi personel (hostes hizmeti) temin edilmesi, İşitme engelli hastalarla iletişimi sağlamak üzere hastanelerimizde sağlık personeline işaret dili eğitimleri verilmekte, Poliklinik hizmetlerinde öncelik sırasına uygun hareket edilmekte, BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR, PROGRAMLAR VE KANSER BAŞKAN YARDIMCILIĞI BİLGİ NOTU Engelli vatandaşlarımızın sağlık kuruluşlarına kayıt ve kabul işlemleri yapılırken özel durumuna uygun şekilde gerekiyorsa oturması sağlanarak işlemleri yapılmakta, Engelli ve kimsesiz hastaların başvurdukları sağlık kuruluşundan başka bir sağlık kuruluşuna nakli gerektiğinde, imkanlar ölçüsünde transferi sağlanmakta, Engelli bireylere sağlık hizmet sunum konusunda ilgili personel hizmet içi eğitim programlarına alınması (işaret dili eğitimleri vb.) ve eğitimlerinin sürekliliği sağlanması çalışmaları sürdürülmektedir. 3. Engelli bireylerin farkındalığının artırılması: TKHK tarafından Hasta hakları uygulamalarının engellilere tarafından da anlaşılmasına yönelik olarak sesli ve braille alfabesi ile hazırlanmış hasta hakları dokümanları tüm hastanelerin hasta hakları birimlerinde halkımızın kullanımına sunulmuştur. Toplum farklındalığının artırılması amacıyla sağlıkta özel günler ve haftalar takvimi ile uyumlu olarak hazırlanan dokümanların görme ve işitme engellilerin de erişebileceği şekilde Braille alfabesi ve sesli kitap vb. türde sunulmasına yönelik hazırlıklar yapılmaktadır.