Avatarınız karakterinizi ele veriyor

Avatarınız karakterinizi ele veriyor
Arkadaş arayanlar; aman dikkat!
Gençlere, hatta çocuklara bile anlatmaya bile gerek yok. Avatar, kişinin kendisini sanal dünyada temsil
etmek üzere seçtiği ya da oluşturduğu bir görüntü. Kimi kendi temsilcisini Japon video oyunları şirketinin
Wii oyunlaındaki Mii karakterlerinden de (yukarıda) seçebiliyor, kiminin tercihi de World of Warcraft
oyunundakiler gibi ayrıntıları özenle oluşturulmuş, iyi ve kötü insanlar, masal kahramanları, büyücüler,
canavarlar ve daha ne ararsanız. Peki bunlara neden gereksinim duyuluyor? Bireyler arasındaki iletişim
artık giderek yüz yüze olmaktan çıkıp İnternet üzerinden “online” olarak yapılıyor hale geldiği için. Ve de
çoğu kez, birbirlerini ekran dışında tanımamış kimseler arasında! Dolayısıyla kullanıcılar, genelde
kendilerine benzediğini düşündükleri avatarları seçiyorlar.
York Üniversitesi’nden (İngiltere) araştırmacılar, sanal ortamda karşılaştığımız kişilerin bıraktıkları
izlenimleri ve bu izlenimlerin gerçekle ne kadar
örtüştüğünü belirlemek için avatarlardan
yararlanmışlar. Personality and Social Psychology
Bulletin dergisinde yayımlanan çalışmada amaç,
bir avatarın kullanıcının hangi kişilik özelliklerini
yansıttığını belirlemek.
York psikologları, bir kişinin gerçek kişiliğiyle, avatarı aracılığıyla muhatabında oluşturduğu resmin ne
kadar benzeştiğini belirleyebilmek için iki ölçüt kullanmışlar. Genel isabet ve ayırıcı isabet
Çalışmayı yöneten Katrina Fong, bunları şöyle açıklıyor: Benim sosyal kişiliklerin ortalama düzeyiyle
karşılaştırmaksızın bir kişinin sosyalliğiyle ilgili olarak aldığım izlenim, kişinin sosyalliğinin gerçek düzeyini
yansıtması halinde bu, genel isabet oluyor. Bir kişinin ortalamanın ne kadar üzerinde bir sosyal
karakterde olduğunu isabetle algılayabilmemse ayırıcı isabet.
Çalışmada yararlanılan deneyin ilk
bölümünde, deneklerden kendilerini
betimleyen avatarlar oluşturmaları
istenmiş. İkinci bölümdeyse, farklı kişlerden
oluşan denekler, ilk bölümde çizilen
avatarları inceleyerek değerlendirmişler.
Değerlendirme beş seçenek üzerinden
yapılmış: açıklık, titizlik, sosyallik,
canayakınlık, ve nörotiklik (ruhsal bozukluk).
Sonuçta bazı kişilik özelliklerinin avatarlar
aracılığıyla muhataplara daha doğru
biçimde iletilebildiği görülmüş. Örneğin,
birinin ne kadar dışa dönük ve hareketli ya
da kaygılı olduğunu avatarına bakarak
algılamak, yeni deneyimlere açıklığını ya da
titizliğini algılamaktan daha kolay.
Dışa dönük, hareketli ve sosyal bireylerin, kişiliklerini yansıtan avatarlar, buna karşılık ciddi ruhsal
sorunları olanların, kişiliklerini gerçek olarak yansıtmayan avatarlar oluşturdukları gözlenmiş.
Cana yakın olan ve kişilikleri toplumun genelininkine uyan bireylerin eğilimiyse başkalarında arkadaşlık
kurma arzusu uyandıran avatarlar oluşturmak.
Gözleri açık (renk değil) , gülümseyen ya da gülen, oval yüzlü, kahverengi saçlı , kazak giymiş avatarların
arkadaşlık duygusu uyandırmada daha başarılı olacakları ortaya çıkmış. Buna karşılık ifadesiz ya da
gülümseme dışında herhangi başka bir ifade taşıyan yüzlerin, siyah ya da kısa saçın, şapkanın ve güneş
gözlüklerininse daha az arkadaş çekeceği anlaşılmış. Bunlardan, avatar sahibinin arkadaş çekmesinde en
çok rol oynayanlar açık gözler (olumlu) ve ifadesiz yüzler (olumsuz). Dolayısıyla avatar oluştururken
gözleri açık tutmak ve ifadesiz bir yüzden kaçınmak, samimi dostlar ve arkadaşlar arayanların dikkat
etmesi gereken noktalar.
Çalışmada, cinsiyet farkının etkileri de incelenmiş. Kızların oluşturduğu avatarları değerlendiren
erkeklerin, avatar sahibinin kişilik özelliklerini bilseler bile onları daha kavgacı ve açıksözlü olarak
algıladıkları gözlenmiş. Araştırmacılar, geçmiş çalışmalara dayanarak bireylerin karşı cinsle ilişkilerinin,
kişilik değerlendirmelerini etkilemesini beklerken, bu değerlendirmelerin alışılmış yönlerde olmadığı
görülmüş. Bu konuda daha fazla araştırmanın gerekli olduğu vurgulanmakla birlikte, bir olasılıkla dijital
ortamın, gerçek ortamdakinden daha farklı cinsiyet davranış kalıpları oluşturabileceği düşünülüyor.
York ekibi, çalışmada kullanılanların, bilinen, basit avatarlar olduğuna işaret ederek, varılan sonuçların üç
boyutlu sanal dünyalarda kullanılanlar gibi daha karmaşık ve dinamik avatarlar için de
genelleştirilmemesi uyarısını yapıyor
Raşit Gürdilek
KAYNAKLAR:
“What can yor online avatar say about your personality?”, Society for Personality and Social Psychology,
9 Ocak 2015
ETİKETLER:
Avatar, kişilik, arkadaşlık,
.