-5 6 7 - BAZI BETA-BLOKÖR İLAÇLARIN YÜKSEK BASINÇLI S m KROMATOGRAFİSİ İLE ANALİZİNİN OPTİMİZASYONU N.E. Basçı, A. Bozkurt Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi Fakültesi Farmakoloji Ânabilim Dalı, Ankara A. Iştmer GATA, Eczacılık Bilimleri Merkezi, Ankara A . Temizer Hacettepe Üniversitesi, Eczacılık Fakültesi, Analitik Kimya Ânabilim Dalı, Ankara Beta-btokörler, kimyasal olarak adreneıjik agonist olan izoprenalinin türevleri olup yaygın klinik kullanımları nedeniyle son yıllarda ilgi çeken ilaç gruplarından birisidir. Angina pektoris, kardiyak aritmiler, hipertansiyon ve glokom tedavisinde kullanılmalarının yanı sıra, kan ba­ sıncını düzenleyici ve tremoru azaltıcı etkileri nedeniyle bazı spor dallarında suisîima! edilebilirler. Diğer taraftan, bazı beta-blokör ilaçların metaboliz­ ması genetik polimorfızm gösterirler. Beta-blokör immünoassay, ilaçların analizleri fluoroimmünoassay ve spektrofotometrik, kromatografik radyo- yöntemlerle yapılmaktadır. Kromatografik yöntemler, duyarlık, doğruluk ve karışım şeklindeki numunelere uygulanabilmesi nedeniyle diğerlerine göre daha yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Yüksek basınçlı sm kromatografisi, ilaç düzeylerinin tayininde kolaylık sağlaması ve esnekliği nedeniyle betablokör tayininde giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Bu araştırmada beta-blokör ilaçların, yüksek basmçlı sıvı kromatografısiyle ayrılması sırasındaki kromatografik davranışları, kromatografik sistemin ayıncılığına etki eden; organik çözücü derişimi, hareketli faza eklenen karşı-iyon tipi, hareketli faz’ın pRTsı ve tampon içeriği gibi etkenler, jıBondapak C js sabit fazı kullanılarak incelenmiştir. Bu amaçla, polariteleri geniş bir aralıkta değişen atenolol, praktolol, metoproloî, oksprenolol ve propranolol gibi çeşitli beta-bloker ilaçlar model olarak seçilmiştir.