TİROİD KANSERİ,BETA HCG

TİROİD KANSERİ
Tiroid kanseri tiroid dokusundan kaynaklanan kanserdir. Tiroid
bezi tiroid hormonunu üretir. Tiroid hormonu vücudumuzun
normal çalışması için gereklidir ( bkz:Hipotiroidi,
Hipertiroidi ). Tiroid bezi boyun ön kısmında bulunur ve
kelebek şeklindedir. Tiroid tümörleri bazen nodül şeklinde
ortaya çıkabilir, bunlara tiroid nodülleri denir. Tiroid
nodüllerinin büyük kısmı kanser değildir. Tüm diğer kanserler
gibi tiroid kanserleride vücuda yayılma ve diğer organlara
atlama özelliği gösterirler.
Tiroid kanserleri giderek artmaktadır. Tiroid kasnerleri göğüs
kanserinden 7 kat, Prostat kanserlerinden 6 kat daha hızlı
artmaktadır.
Kaç çeşit tiroid kanseri vardır?
Tiroid kanserleri birkaç çeşittir.
Papillar karsinom:tiroid papillar karsinomu en sık
görülen tiroid kanseridir. Yavaş büyür, boyundaki lenf
bezlerine yayılır. Erken yakalanır ise tedavi şansı çok
yüksektir.
Folliküler karsinom:en sık rastlanan ikinci tiroid
kanseridir. Genellikle tiroid bezinin içinde saklanır,
nadiren akciğer, kemik gibi organlara sıçrar. Lenf
bezlerine pek gitmez. Erken yakalanır ise tedavi
edilebilir.
Anaplastik karsinom:Tiroid anaplastik karsinomu
nadirdir fakat hızla tiroid ve diğer dokulara yayılır,
hızlı ilerler.
Medullar tiroid kanseri:Tiroid içinde bir tümör tespit
edilmeden akciğer, karaciğer ve lenf bezlerine yayılır.
İki tip medüller kanser vardır:
Sporadik Medüller Tiroid Kanseri,
Familyal Medüller Tiroid Kanseri.
Tiroid Lenfoması:çok nadir görülür. Genellikle Hasimoto
tiroiditi hastalarında ortaya çıkar.
Tiroid kanseri neden olur?
Tiroid kanserine neden olan sebepler bilinmemektedir, ancak
bazı tiroid kanserleri genetik özellik göstermektedir. Ailede
tiroid kaseri olması risk sebebidir. Radyasyon ve nükleer
ışımaların tiroid kanserine yol açtığını gösteren bulgular
vardır.
Tiroid kanseri
nelerdir?
riskini
arttıran
faktörler
Aşağıdaki faktörler tiroid kanseri gelişmesi riskini arttıran
sebeplerdir.
Düşük iyot ile beslenme,
Boyun, göğüs bölgesine radyasyon ( özellikle çocuk
çağda radyasyona maruz kalmak riski daha çok
arttırmaktadır),
Ailede tiroid kanseri olması,
Tiroid kasnerleri kadınlarda erkeklerden daha sık
görülür,
30 yaş üstü,
Radyoaktif ışıma, nükleer atıklara maruz kalmak (
özellikle çocuk çağda radyasyon ve nükleer atıklara
maruz kalmak tiroid kanser riskini çok arttırır).
Tiroid kanseri ne şikayete neden olur?
Aşağıda yer alan şikayetler genellikle tiroid kanseri
dışındaki sebebplere bağlıdır. Ancak varlığında inceleme
gerekir:
Boyunda kitle,
Kulaklara vuran boyun, ense ağrısı,
Boğukluk, seste kabalaşma,
Yutma güçlüğü,
Nefes almakta zorluk,
İnatçı öksürük,
Boyunda büyümüş lenf bezleri.
Tiroid kanseri nasıl teşhis edilir?
Hastanın şikayetleri ve muayene bulguları genellikle ileri
dönemde teşhis koydurur. Erken dönemde tiroid kanseri teşhisi
laboratuar ve radyolojik incelemelerle konur.
Eğer bir kitle var ise ince iğne aspirasyonu
yapılabilir,
Kan testleri,
Tiroid sintigrafisi; radyoaktif ilaç verilerek tiroid
bezinin çalışması görüntülenir,
Tiroid Ultrasonu: tiroid nodüllerini kanserlerden
ayırmaya yardımcı olur,
Cerrahi biyopsi: kesin teşhis koydurur.
Tiroid kanserlerinin tedavisi:
Tiroid kasnerleri tespit edildikten sonra kanserin durumu
tespit edilmeye çalışılır (staging). Kanserin nereye kadar
yayıldığı tespit edilmeye çalışılır. Tedavi şekli kanserin
yaygınlığına göre planlanır.
Cerrahi Tedavi: kanserli tiroid dokusu çıkarılabilir.
Radyoaktif İyot Tedavisi:tiroid dokusu ve kanserli
dokuyu ortadan kaldırmak ve etraf dokulara zarar
vermemek için radyoaktif iyot tedavisi yapılabilir. Bu
yöntem tiroid dokusu cerrahi olarak alınamayan, kanseri
lenf bezleri ve etraf dokulara yayılmış hastalara
uygulanabilir.
Radyoterapi:Dışarıdan radyasyon ışını vererek yapılan
tedavidir. Kanserli hücrelerin ölmesi ve tümör
kitlesinin küçülmesi amacıyla kullanılır.
Kemoterapi: kanser hücrelerini öldürmek amacıyla
yapılan ilaç tedavisidir. İlaçlar hap, iğne yada
kateterle verilebilir. Kanser hücreleri ile beraber
normal hücrelerede zarar verebilir.
Tiroid kanserleri yukarıdaki tedavi yöntemlerinin bir yada
birkaçı ile tedavi edilebilmektedir. Tiroid kasnerinde tedavi
başarısı erken teşhise bağlıdır. Erken teşhis tedavi
başarısını çok arttırır.
Tiroid kanserinden korunma:
Tiroid kanserinin gerçek sebebi tam olarak bilinmemektedir.
Düzenli Check Up tiroid kanserlerinden korunmanın en iyi
yoludur.
20-39 yaş arası her 3 yılda bir tiroid muayenesi ve
testleri ,
40 yaş üstü her yıl tiroid muayenesi ve testleri
yapılması korunmanın en güvenli yoldudur.
Radyasyona maruz kalmak tiroid kanseri riskini
arttırmaktadır, bu ndenle:
Gereksiz radyasyon almamak, gereksiz röntgen
filmi çektirmememk,
Eğer göğüs, boyun bölgesine radyasyon almışsanız
tiroid testleri ve muayenenizi sık sık yaptırmanız
önerilir.
Referanslar:
1. American Cancer Society
http://www.cancer.org/
2. Thyroid Cancer Survivors Association, Inc.
http://www.thyca.org/
3. Canadian Cancer Society
http://www.cancer.ca/
4. Thyroid Foundation of Canada
http://www.thyroid.ca/
5. Beers MH, Fletcher AJ. The Merck Manual of Medical
Information—Home Edition . New York, NY: Simon and Schuster,
Inc.; 2000.
6. Bonn D. New hope for thyroid cancer. Lancet . 2000 Aug
26;356(9231):742.
7. General information about thyroid cancer. National Cancer
Institute, National Institutes of Health (NIH) website.
Available
at:
http://www.cancer.gov/cancertopics/pdq/treatment/thyroid/patie
nt .
8. What are the risk factors for thyroid cancer? American
Cancer
Society
website.
Available
at:
http://www.cancer.org/docroot/CRI/content/CRI_2_4_2X_What_are_
the_risk_factors_
for_thyroid_cancer_43.asp?sitearea= . Updated October 3, 2007.
9. Ziegler J. What causes thyroid cancer? J Natl Cancer Inst
1997 Dec; 89:1754
BETA HCG
Kanda Gebelik Testi; HCG blood test –
quantitative; Serial beta HCG; Repeat quantitative
beta HCG; Human chorionic gonadotrophin blood test
–
quantitative;
Beta-HCG
blood
test
–
quantitative; Pregnancy test – blood –
quantitative;
Kanda Human Chorionic Gonadotropin ( HCG ) miktarının
ölçülmesidir. HCG plasenta dokularında yapılır ve varlığı
gebelik anlamına gelir. HCG nin beta subünitine bakılır. Kan
testidir. Yumurtanın döllenmesinden itibaren 10 gün içinde
test pozitif olur.
Aralıklarla Beta HCH ölçümü ne için yapılır?
Gebeliğin gerçek yaşını tespit etmek,
Anormal gebelikleri tespit etmek;
Dış gebelik,
Mol hidatiform,anormal gebelik, dış gebelik,
düşük tehtidi, down sendromu, pregnancy,
Düşük tehdidi,
4 lü test de Down sendromu gibi anormalliklerin tespiti
amacıyla,
Ayrıca gebelikle ilgili olmayan bazı hastalıkların
izlenmesinde bakılır.
Beta HCG için normal değerler: gebeliğin ilk 3 ayında hızla
artan değerler daha sonra düşmeye başlar. Gebelik dışında Beta
HCG yükselmesi ne anlama gelir?
Gebelik dışında yüksek beta HCG değerine sebebp
olan hastalıklar:
• Uterus koriyokarsinomu,
• Mol hidatiform,
• Çoğul gebelik,
• Over kanseri,
• Erkeklerde testis kanseri anlamına gelir.
Normalden düşük Beta HCG ne anlama gelir?
•
•
•
•
Anne karnında bebek ölümü,
Tam olmayan düşük,
Düşük tehdidi,
Dış gebelik anlamına gelir.
Referanslar:
1. Webster RA. Reproductive function and pregnancy. In:
McPherson RA, Pincus MR, eds. Henry’s Clinical Diagnosis and
Management by Laboratory Methods. 21st ed. Philadelphia, Pa:
Saunders Elsevier; 2006:chap 25.
2. Lee P, Pincus MR, McPherson RA. Diagnosis and management of
cancer using serologic tumor markers. In: McPherson RA, Pincus
MR, eds. Henry’s Clinical Diagnosis and Management by
Laboratory Methods. 21st ed. Philadelphia, Pa: Saunders
Elsevier; 2006:chap 74.
3. Morrison LJ. General approach to the pregnant patient. In:
Marx JA, Hockberger RS, Walls RM, et al, eds. Rosen’s
Emergency Medicine: Concepts and Clinical Practice. 7th ed.
Philadelphia, Pa: Mosby Elsevier; 2009:chap 175