TBMM B : 105 20. 6 . 1989 O : 1 Değerli üyeler, planda, ihracatın ca

advertisement
T.B.M.M.
20. 6 . 1989
B : 105
Değerli üyeler, planda, ihracatın ca­
ri fiyatlarla yüzde 13 artırılması öngörü­
lüyor. Bir an için bunun doğru olduğunu
kabul etsek dahi, Türkiye, bu ihracat po­
litikasıyla (Yani, planın öngördüğü poli­
tika şudur: ihracata dönük yatırımlar teş­
vik edilecektir) ne kadar katma değer ve
ne kadar net döviz girdisi sağlayacaktır?
Yani, bir yerde Türkiye'nin şu kadar ve­
ya bu kadar ihracat yapması önemli de­
ğil; önemli olan, o ihracat sonucunda ül­
kenin net olarak döviz kazancı ne olacak­
tır? Yoksa, Güney Kore modeli gibi bir ih­
racat politikasıyla, ihracat rakamını bü­
yütmek mümkündür. Biraz sonra arz ede­
ceğim gibi, aynen demir-çelikte olduğu şe­
kilde; bu, rakamları şişirmekten ibarettir.
"1994 yılında Türkiye 2,2 milyar dolarlık
demir-çelik ihraç edecek'" diye hedef kon­
muş; ama bunun yanında da 2,7 milyar
dolara da demir-çelik ithal edecek!.. Yani
aslında Türkiye, net, demir-çelik ithalat­
çısı bir ülkedir. Bu ise, rakamları şişirmek­
ten başka bir işe yaramaz. Önemli olan,
sizin, ihracata yönelik yatırım politikasıy­
la, ülkede ne kadar net katma değer ve ne
kadar net döviz kazandığmızdır.
Sayın milletvekilleri, o itibarla, bura­
da yeri gelmişken söyleyeyim; biz komis­
yonda, ithalat ve ihracat oranlannı da sor­
muştuk. Ayrıca, diğer sorularımıza da bu­
güne kadar cevap gelmedi. Onları da ar­
kadaşlardan rica edelim, en kısa zaman­
da bizim sorduğumuz soruların cevapla­
rını lütfetsinler.
Değerli üyeler, bir noktaya daha dik­
katlerinizi çekmek istiyorum: Mademki
Türkiye, giderek daha fazla oranda sana­
yi ürünü ihraç ediyor da, niçin Türkiye'­
nin dış ticaret hadleri geriliyor? Bu soru­
yu lütfen cevaplandırın.
Sanayi malı ihraç eden ve sanayi malı
ihracatının, ihracat içinde payının arttığı
ülkelerde, dış ticaret haddi lehe değişir.
O : 1
Benim bildiğim kadarıyla, bunun istisnası
da yoktur. Buna rağmen Türkiye'de dış ti­
caret hadleri aleyhe gelişiyor!..
Ayrıca, bu ihracatın dağılımı da
önemlidir. İmalat sanayi? ihracatında
önemli hedefler konmuş; ama bir de bu­
nun dağılımı nedir, ona bakalım. 1989'da
imalat sanayiî ihracatının yüzde 54'ü tü­
ketim mallarıdır ve bu miktar 1994'te de
yüzde 54,8 olacaktır; yani aynı kalacak.
İmalat sanayiî ihracatı içinde ara malları
İhracatının payı ise 1989'da yüzde 36,6'dır
ve bu miktar 1994'te yüzde 32,4'e gerile­
yecektir. Yatırım mallarının payı da yüz­
de 9,47'den, yüzde 12,72'ye yükselecektir.
Demek ki, Türkiye'nin ihraç ettiği
sanayi mallarının yüzde 55'i tüketim ma­
lıdır. Bunun içinde, düşünebileceğiniz bü­
tün tüketim malları vardır. Bunun mik­
tarı, plan dönemi boyunca aşağı yukarı 10
milyar dolardır. Yani 10 milyar dolarlık tü­
ketim malı ihraç edeceğiz, bunun da sa­
dece 4 milyar doları dokumadır.
Şimdiki rakamları 1994 yılı için ve­
riyorum; 1994'te 6 milyar dolarlık ara malı
ihraç edeceğiz -biraz önce söyledim- bu­
nun 2,2 milyar doları demir-çelik; ama,
Türkiye 1994'te 2,7 milyar dolarlık da
demir-çelik ithal edecek.
Nihayet, asıl sanayi malı olması ge­
reken yatırım mallarına baktığımızda şun­
ları görüyoruz : 1994'te ihracatın yakla­
şık 2,3 milyar doları yatırım mallarıdır.
Bunun içinde 623 milyon doları elektrik­
siz, 776 milyon doları da elektirikli maki­
nedir. Yani, Türkiye'nin 1994'te yapaca­
ğı ihracat 22 milyar dolar, sabit fiyatlarla
20,4 milyar dolar ve bunun sadece 1,4 mil­
yar dolan makine, geri kalanı da sair mal­
lardır.
Yani, böyle bir ihracat kompozisyo­
nu içinde Türkiye'nin sanayi malı ihracat­
çısı olduğunu, Türkiye'nin sanayileşmiş
—• 132 —
Download