Sayısal Analiz I (MATH521) Ders Detayları Ders Adı Ders Kodu Dönemi Ders Uygulama Laboratuar Kredi AKTS Saati Saati Saati Sayısal MATH521 Her İkisi Analiz I 3 0 0 3 Ön Koşul Ders(ler)i Bölüm izni Dersin Dili İngilizce Dersin Türü Seçmeli Dersler Dersin Seviyesi Fen Bilimleri Yüksek Lisans Ders Verilme Şekli Yüz Yüze Dersin Öğrenme ve Anlatım, Tartışma, Soru-Yanıt, Sorun/Problem Öğretme Teknikleri Çözme Dersin Koordinatörü Dersin Öğretmen(ler)i • Doç. Dr. İnci Erhan 7.5 Dersin Asistanı Dersin Amacı Bu ders lineer cebir problemlerinin yaklaşık çözümünde kullanılar yöntemlerin anlaşılması, geliştirilmesi ve kullanımı için gerekli uzmanlığı kazandıracak şekilde tasarlanmıştır. Üzerinde en çok durulan konular lineer cebir problemleri için yinelemeli yöntemlerin türetilmesi ve analizi olmakla birlikte, kondisyon sayısı, yakınsaklık, algoritmaların karalılığı ve çözülecek problem için en uygun yöntemi seçme kriterleri de incelenen konular arasındadır. Dersin Eğitim Çıktıları Bu dersi başarıyla tamamlayabilen öğrenciler; • Sayısal yöntemlerin oluşturulması ve uygulamasının teorik ve pratik yönlerinin anlar • Sayısal yöntemlerin avantaj, dezavantaj ve kısıtlayıcılarını belirler ve çözüme en etkin bir şekilde yakınsayan algoritmayı seçebilir • Lineer denklem sistemlerin yaklaşık çözümleri ve özdeğer-özvektör problemleri için yinelemeli yöntemler geliştirir ve uygular • Gerekli durumlarda lineer sistemlerin kondisyon sayısını ve kondisyonunu tahmin eder/ belirler • Hata analizi yapar ve ilgili yöntemin yakınsaklık koşullarını belirler • Yöntemi ve/veya algoritmaları bilgisayar programına(kodlara) dönüştürür ve onları kullanarak uygulamalı problemleri çözebilir • Sayısal yöntemleri ve/veya algoritmaları karalılık, uygulanabilirlik, güvenilirlik, kondisyon, doğruluk, hesaplama karmaşıklığı ve verimlilik bakımıdan değerlendirir Dersin İçeriği Matris ve vektör normları, Hata analizi, Lineer denklem sistemlerinin çözümü: Gauss eliminasyonu ve LU ayrışımı, Kondisyon sayısı, Kararlılık analizi ve hesaplama karmaşıklığı, En küçük kareler problemleri: Tekil değer ayrışımı, QR algoritması, Kararlılık analizi, Matris özdeğer problemleri, Lineer sistemler için yinelemeli yöntemler: Jacobi, Gauss-Seidel ve SOR yöntemleri, Eşlenik gradient türü yöntemler, Yakınsaklık analizi. Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları Hafta Konular Ön Hazırlık 1 Matris ve vektör normları Atkinson- Sec. 7.3, Kress- Sec. 3.4 2 Hata Analizi: Mutlak ve Bağlı hata, Atkinson-Sec.1.2-1.5 kayan nokta, yuvarlatma hataları 3 Lineer sistemlerin çözümleri: Gauss Eliminasyonu, pivotlama ve ölçekleme Atkinson-Sec. 8.1,8.2 Kress-Sec. 2.2 4 LU ayrışımı Kress-Sec. 2.3,2.4 5 Kondisyon sayısı, kararlılık, hesaplama karmaşıklığı Kress- Sec. 5.1 6 QR ayrışımı, Householder matrisleri, Gram-Schmidt ortogonalizasyonu, Givens dönüşümleri Atkinson-Sec. 9.3, 9.5 7 En küçük kareler problemleri: Tekil değer ayrışımı Atkinson-Sec. 9.7 Kress-Sec. 5.2 8 Arasınav 9 Matris özdeğer problemleri: Özdeğerlerin konumları, Jacobi yöntemi Atkinson-Sec. 9.1 Kress-Sec. 7.2,7.3 10 QR algoritması, Hessenberg Matrisleri Kress-Sec. 7.4,7.5 11 Schur ayrışımı, Kuvvet Yöntemi, Atkinson-Sec. 9.2, 9.6 12 Ters Kuvvet yöntemi Atkinson-Sec. 9.2, 9.6 13 Lİneer denklem sistemleri için yinelemeli yöntemler: Jacobi ve Gauss-Seidel yöntemi Kress-Sec. 4.1 14 SOR yöntemi Kress-Sec. 4.2 15 Eşlenik Gradient türü yöntemler Atkinson-Sec. 8.9 16 Dönem Sonu Sınavı Kaynaklar Ders Kitabı: 1. R. Kress, “Numerical Analysis: v. 181 (Graduate Texts in Mathematics)”, Kindle Edition, Springer, 1998. 2. K. E. Atkinson, “An Introduction to Numerical Analysis”, 2nd edition, John Wiley and Sons, 1989 Diğer Kaynaklar: 1. G. H. Golub, C.F. Van Loan, “Matrix Computations”, North Oxford Academic, 1983. 2. R. L. Burden, R.J. Faires, “Numerical Analysis”, 9th edition, Brooks/ Cole, 2011. Değerlendirme Sistemi Çalışmalar Sayı Katkı Payı Devam/Katılım - - Laboratuar - - Uygulama - - Alan Çalışması - - Derse Özgü Staj - - Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği - - Ödevler 4 40 Sunum - - Projeler - - Seminer - - Ara Sınavlar/Ara Juri 1 30 Genel Sınav/Final Juri 1 30 Toplam 6 100 Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notu Katkısı 70 Yarıyıl Sonu Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 30 Toplam 100 Ders Kategorisi Temel Meslek Dersleri Uzmanlık/Alan Dersleri Destek Dersleri İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri Aktarılabilir Beceri Dersleri Dersin Öğrenim Çıktılarının Program Yeterlilikleri ile İlişkisi # Program Yeterlilikleri / Çıktıları Katkı Düzeyi 1 2 3 4 ECTS/İş Yükü Tablosu Aktiviteler Ders saati (Sınav haftası dahildir: 16 x toplam ders saati) Sayı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü 16 3 48 14 4 56 7 10 70 Laboratuar Uygulama Derse Özgü Staj Alan Çalışması Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi Sunum/Seminer Hazırlama Projeler Ödevler 5 Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği Ara Sınavlara/Ara Juriye Hazırlanma Süresi 1 20 20 Genel Sınava/Genel Juriye Hazırlanma Süresi 1 30 30 Toplam İş Yükü 224