ÖZET HIZAL G., Neonatal Kolestaz Tanısıyla İzlenen 131 Vakanın Etiyolojisi, Klinik, Laboratuvar, Histopatolojik Bulguları ve Klinik Seyirleri Uzmanlık Tezi: Dr. Gülin Hızal Tezin Yapıldığı Yıl: 2009 Tezin Yapıldığı Bölüm: Gastroenteroloji Tez Danışmanı: Doç. Dr. Hülya Demir Kolestatik hastalıklar yenidoğan ve erken çocukluk döneminde ciddi mortalite ve morbiditeye neden olan bir grup hastalıktır. Klinik ve histopatolojik bulguların genellikle özgül olmaması nedeniyle tedavi ve prognoz açısından farklılıklar gösteren bu hastalıklara tanı konulması güç olabilmektedir. Çalışmamızda kliniğimize yenidoğan döneminde kolestaz ile başvuran 46 kız (%35,1), 85 erkek (%64,9) 131 hastanın başvuru yakınmaları, fizik muayene bulguları, laboratuvar tetkikleri, karaciğer biyopsisi bulguları incelenmiş ve klinik seyirlerine etki edebilecek faktörler araştırılmıştır. Hastaların 44’ü (%33,6) biliyer atrezi, 22’si (%16,8) idiyopatik neonatal hepatit, 21’i (%16) metabolik hastalık, 18’i (%13,7) PFIC, 10’u (%7,6) safra kanalı hipoplazisi, 8’i (%6,1) enfeksiyöz ve 8’i (%6,1) de diğer grupta yer aldı. Biliyer atrezi hastalarında akolik dışkı diğer hastalara göre daha sık görülüp, GGT ve ALP düzeyleri daha yüksek saptandı. Başvuru yaşı, Kasai operasyonu sırasındaki yaş ve ağırlık z skorunun biliyer atrezi hastalarında mortaliteyi etkilediği görüldü. İntrahepatik kolestaz grubu hastaları içinde PFIC grubunda GGT’nin düşük olması, PFIC ve safra kanalı hipoplazisinde kaşıntının daha sık görülmesi ve idiyopatik neonatal hepatit grubunda splenomegalinin daha az olması dışında gruplar arasında klinik ve laboratuvar bulgularında farklılık görülmedi. Bu hastalar içinde eksitus olanlarda ağırlık z skorunun daha düşük olduğu görüldü. Karaciğer biyopsisinin biliyer atrezinin tanısında yüksek duyarlılık ve özgüllüğe sahip olmasının yanı sıra diğer intrahepatik hastalıklarda da tanıya yönlendirmede faydalı olduğu saptandı. Sonuç olarak, hepatobiliyer sistem patofizyolojisinin daha iyi anlaşılmasıyla son yıllarda kolestatik hastalıkların tanı spektrumu oldukça genişlemiştir. Yenidoğan döneminde kolestaz varlığında öncelikli olarak erken cerrahi tedavi gerektiren biliyer atrezinin diğer kolestaz nedenlerinden ayrılması gerekmektedir. Anahtar kelimeler: Neonatal kolestaz, neonatal hepatit, biliyer atrezi