Dünya Kulak ve İşitme Günü

BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR, PROGRAMLAR VE
KANSER BAŞKAN YARDIMCILIĞI
BILGI NOTU
KRONİK HASTALIKLAR, YAŞLI SAĞLIĞI VE ENGELLİLER DAİRE BAŞKANLIĞI
3 MART DÜNYA KULAK VE İŞİTME GÜNÜ
İnsanlar arasında en önemli iletişim unsurlarından biri işitmedir. İskoçyalı bilim insanı, annesi ve eşi
işitme engelli olan Alexander Graham Bell işitme engelliler için yaptığı çalışmalar sırasında telefonu icat
etmiştir. Bell ‘in hayatı boyunca yaptığı çalışmalarından dolayı doğum günü olan 3 Mart Dünya Kulak ve
İşitme Günü olarak kutlanmaktadır.
Dünyada 360 Milyon işitme engelli bulunmaktadır.
2015 TÜİK verilerine göre ülkemizde İşitme
cihazı/implant kullanıyor olmasına rağmen duymada çok zorlanan veya hiç duyamayan nüfusun oranı
%1,1’dir. Bu oran erkeklerde %1,1 iken, kadınlarda %1,2’dir.
İşitme kayıpları kulağın bir veya daha çok yerinin hasarıyla, çeşitli nedenlerden oluşmaktadır. Ebeveynler
arasında akrabalık olması, ailede çocukluk döneminde başlayan kalıtsal işitme kaybı olması, annenin
hamileyken kullandığı bazı ilaçlar ve geçirdiği hastalıklar, doğum kilosunun düşük olması,
kulağın
anormal görünmesi, ateşli hastalık geçirmesi ve bebeğe verilen bazı ilaçlar işitme kaybına neden
olabilmektedir. Aileler herhangi bir dönemde bebeklerinde işitme kaybından şüphelenirlerse bir uzmana
başvurmalılardır. İşitme testleri yenidoğan dönemi itibariyle yapılabilmektedir.
Yenidoğan bebeklerin kulaklarına belli şiddette sesler verilip, duyup duymadığı beyin dalgaları ölçülerek
anlaşılır. Bu işlem basit olup, bebeğe hiçbir rahatsızlık vermez, 15 dakikada yapılabilir. Testin
güvenilirliği %97 oranındadır.
Dünya Sağlık Örgütü işitme kaybına yol açan faktörlerin% 50′sinin önlenebilir olduğunu bildirmektedir.
İşitme kayıpları mutlaka bir kulak burun boğaz hastalıkları uzmanı (KBB) hekimlerce teşhis edilmelidir.
Önleyici tedbirler olarak çocukların yenidoğan döneminde işitme taramalarından geçmesi, kızamık,
menenjit, kabakulak ve kızamıkçık aşılarını olması, özellikle ototoksik (iç kulağa zarar verici) özellikte
ilaç kullanırken seçici davranılması, orta kulak iltihabı için etkin tedavilerin yapılması, aşırı gürültülü
ortamlardan kaçınılması önerilmektedir.
Form No: F32/ KYB/ 00
1
BULAŞICI OLMAYAN HASTALIKLAR, PROGRAMLAR VE
KANSER BAŞKAN YARDIMCILIĞI
BILGI NOTU
İşitme kaybını erken dönemde belirlemek amacıyla ülkemizde Yenidoğan İşitme Taraması ve Erken yaş
işitme taraması yapılmaktadır.
Ani işitme kaybı, daha önce işitme kaybı olmaksızın 3 günden kısa sürede gelişen iç kulak ve/veya işitme
sinirinden kaynaklanan işitme kayıplarıdır. Her yaş grubunda görülse de 40-50 yaş arasında daha sık
rastlanmaktadır.
Ani işitme kayıplarının nedeni çoğunlukla (%90 oranında) bilinmemektedir. Ancak viral enfeksiyonlar,
travma, çok şiddetli sese maruziyet, damarsal olaylar, basınç değişikliği, geçirilmekte olan iç kulak
hastalığı, beyin sapı tümörleri (akustik nörinom), bazı sistemik hastalıklar ve kanser tedavisinde kullanılan
bazı ilaçlar neden olabilmektedirler.
Ani işitme kaybı genellikle kulakta uğultu, çınlama, baş dönmesi, mide bulantısı, tek taraflı ya da çift
taraflı işitme azlığı şikayetleriyle ortaya çıkar. Böyle bir durumda vakit kaybetmeden kulak burun boğaz
hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır. Ani işitme kaybı acil hastalıklardan biridir. Hastalığın iyileşme
oranını en çok etkileyen faktör tedaviye erken başlanmasıdır.
Nedeni bilinmeyen ani işitme kaybı tedavisinde sistemik veya bölgesel etkili kortikosteroidler (kortizon),
vazodilatatörler (damar genişleticiler), antiviraller gibi birçok ilaç gurubu ve ek olarak hiperbarik oksijen
tedavisi kullanılmaktadır. İlaç tedavisi yanında stres faktörlerinin ortadan kaldırılması, tuzsuz diyet, sigara,
alkol ve kafein kullanımının bırakılması gibi yaşam alışkanlıklarının düzenlenmesi tedaviye önemli katkı
sağlamaktadır.
Form No: F32/ KYB/ 00
2