SAĞLIKLI BESLENMEDE SÜTÜN ÖNEMİ

DİYETİSYEN
F.HÜMEYRA ZENGİN
KASTAMONU FİZİK TEDAVİ VE REHABİLİTASYON MERKEZİ
Yetersiz ve Dengesiz
Beslenme
Çocuk ölümlerinin (WHO)
% 7’sinin birincil
% 46’sının ikincil
nedeni
Beslenme
Bir insanın büyümesi, gelişmesi, sağlıklı
ve üretken olarak uzun süre yaşaması
için karbonhidrat, protein, yağ,
vitamin ve minerallerin gereken
miktarlarda alınmasıdır.
Beslenme
Besinler içerdikleri protein, yağ, karbonhidrat,
vitamin ve minerallere göre belli gruplara
ayrılırlar.
Bunlar;
• Et ve et ürünleri,
• Süt ve süt türevleri,
• Tahıllar
• Sebze ve meyveler,
• Yağ ve şeker.
Süt ve Türevleri
• İçerdiği besin öğeleri açısından
insan vücudunda kolayca
sindirilebilir ve rahatça
kullanılabilir.
• Organizmanın büyüme ve gelişimi
için gerekli olan besin öğelerinin
tamamına yakınını içerir.
Hatta süt ve süt ürünleri,
ana besin grubudur.
Bebeklerin doğduktan sonra
6 ay süresince
anne sütünden başka hiçbir
besin grubuna ihtiyaç
duymaması
bunun en temel
göstergesidir.
Süt Bileşimi
İNEK SÜTÜ
ANNE SÜTÜ
70
1.3
4.38
6.89
20-32
14
5.0
0.036
0.05
ENERJİ
PROTEİN
T.YAĞ
KARBONHİDRAT
KALSİYUM
FOSFOR
C VİTAMİNİ
RİBOFLAVİN
B 12 VİTAMİNİ
60
3.2
3.25
4.52
113
91
0.0
0.183
0.44
Süt
• Çocuklukta ve gençlikte özellikle kemiklerin güçlü
olması için gerekli bir besindir.
• Yapısında bulunan yağ asitleriyle çocuğun beyin
gelişimi için gereklidir.
• İleri yaşlarda osteoporozdan korunmada kalsiyum
minerallerinin önemi çok iyi bilinmektedir.
Bu yaş grupları için gerekli olan
kalsiyum ihtiyacının karşılanmasında
kullanılacak en iyi kaynak süttür.
Kahvaltıda süt;
KAN ŞEKERİ
KAN
ŞEKERİ
NORMAL
DEĞER
SÜRE
NORMAL
DEĞER
SÜRE
Süt;
 Vücutta bilinen büyüme
ve gelişmeye katkı sağlar.
 Doku farklılaşmasında
etkindir.
 Kalsiyum emilimi ve
immün fonksiyonlar
üzerine olumlu etkileri
vardır.
Süt;
 Kan basıncını azaltır.
 Kanser riskini azaltır.
 Vücut ağırlığının kontrolünde etkindir.
 Diş çürüklerine karşı koruyucudur.
Bir bardak sütte
6 yaşında bir çocuğun ihtiyacı olan;
%52 kalsiyum
%30 potasyum
%35 protein
%11 B1 vitamini
%9 A vitamini
%44 B2 vitamini
%12 folat
%13 B6 vitamini
%30 iyot
%98 B12 vitamini
%12 çinko
%6 enerji
%18 magnezyum
%55 fosfor
%16 niasin
100 ml. süt ve yoğurdun enerji ve besin öğeleri açısından
karşılaştırılması
ENERJİ VE BESİN
ÖĞELERİ
SÜT
YOĞURT
ENERJİ (KKAL)
61
62
PROTEİN (G)
3.3
3.0
YAĞ (G)
3.3
3.4
KARBONHİDRAT (G)
4.7
4.9
FOSFOR (MG)
93
87
KALSİYUM (MG)
119
111
RİBOFLAVİN (MG)
0.16
0.16
C VİTAMİNİ (MG)
1
1
Süt ve bazı besinlerin kalsiyum değerleri
BESİN (100 GRAM)
KALSİYUM (MG)
İNEK SÜTÜ
119
MARUL
35
MAYDONOZ
203
ROKA
205
ASMA YAPRAĞI
392
255 gram
2850 gram
840 gram
(4 porsiyon süt
ve süt ürünü)
490 gram
490 gram
GÜNLÜK OLARAK TÜKETİLMESİ ÖNERİLEN SÜT
MİKTARLARI
YAŞ GRUPLARI
MİKTAR
Çocuklar
3-4 Su Bardağı
Ergenler
3-4 Su Bardağı
Yetişkinler
2 Su Bardağı
Gebe / Emzikli Kadınlar
3-4 Su Bardağı
Menopoz Sonrası Kadınlar
3-4 Su Bardağı
Diş sağlığı
Metabolik Sendrom
İlaç Kullanımı
SÜT İLE KRONİK HASTALIKLAR
İLİŞKİSİ
Kemik yoğunluğu
Kanser
Obezite
Süt
• Diş sağlığı açısından SÜT en
ideal besindir.
24 hafta
-500kkal/gün
Vücut Ağırlığındaki Azalma(%)
Vücut Ağırlığı
6.6 kg
8.8 kg
11 kg
Düşük
Ca
Yüksek
Ca
Yüksek
Süt tüketimi
Kaynak: J Dairy Sci.2006;89:1207-1221
Süt ve ŞİŞMANLIK
24 hafta
-500kkal/gün
Vücut Yağındaki Azalma(%)
Vücut Yağı
1.4 kg
2.9 kg
3.7 kg
Düşük
Ca
Yüksek
Ca
Yüksek
Süt tüketimi
Kaynak: J Dairy Sci.2006;89:1207-1221
Bir bardak sütte
6 yaşında bir çocuğun ihtiyacı olan;
%52 kalsiyum
%30 potasyum
%35 protein
%11 B1 vitamini
%9 A vitamini
%12 folat
%30 iyot
%98 B12 vitamini
%12 çinko
%6 enerji
%44 B2 vitamini
%13 B6 vitamini
%18 magnezyum
%55 fosfor
%16 niasin
Gazlı İçecekler
İçimlik Süt
Kaynak: J Dairy Sci.2006;89:1207-1221
Tüketilen Süt Miktarı
ÜLKE
YILLIK KİŞİ BAŞI TÜKETİM
TÜRKİYE
23 lt
İSPANYA
94 lt
İNGİLTERE
106 lt
FİNLANDİYA
134 lt
Ülkemizde süt tüketim
miktarı ortalamaların çok
altındadır!
Kaynak: Canadean Limited / 2007
SÜT
HİJYENİK OLARAK
TÜKETİLMEDİĞİNDE
HASTALIK ETKENİ
Besin değeri yüksek olan SÜT
bebeklikte, çocuklukta, gençlikte ve
ileri yaşlarda yani her dönemde
vazgeçilmezdir.
Sağlıklı büyümek, sağlıklı gelişmek ve sağlıklı
yaşlanmak için her gün en az 2 su bardağı
sağlıklı süt tüketin!
Çocuklarını düşünen,
onları koruyan
ve
sağlıklı
yetiştirilmelerini
sağlayan bir ulus,
gözü arkada
kalmadan,
geleceğini
daha iyi ve
daha güzel
olanların
ellerine terk edebilir.
Mustafa Kemal ATATÜRK