T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü MÜZİK GÖSTERİ SANATLARI ALANI TÜRK SANAT MÜZİĞİ TEMEL EĞİTİMİ KURS PROGRAMI ANKARA, 2017 İÇİNDEKİLER PROGRAMIN ADI: .......................................................................................................................... 1 PROGRAMIN DAYANAĞI: .............................................................................................................. 1 PROGRAMIN GİRİŞ KOŞULLARI ..................................................................................................... 1 EĞİTİCİLERİN NİTELİĞİ ................................................................................................................... 1 PROGRAMIN AMAÇLARI................................................................................................................ 1 PROGRAMIN UYGULANMASIYLA İLGİLİ AÇIKLAMALAR ................................................................ 2 PROGRAMIN KREDİSİ .................................................................................................................... 2 PROGRAM SÜRESİ VE İÇERİĞİ ....................................................................................................... 2 TÜRK MÜZİĞİNDE SES ÇIKARMA TEKNİKLERİ VE SES SAĞLIĞI .................................................. 3 TÜRK SANAT MÜZİĞİNİN TARİHİ VE KULLANILAN MÜZİK TERİMLERİ ...................................... 3 TÜRK MÜZİĞİNDE KULLANILAN NOTALARIN ADLARI VE DEĞERLERİ ....................................... 4 SESLERİN SINIFLANDIRILMASI ................................................................................................... 4 TÜRK SANAT MÜZİĞİ USULLERİ ................................................................................................ 5 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEYLE İLGİLİ ESASLAR .......................................................................... 5 PROGRAMIN UYGULANMASINDA KULLANILACAK ÖĞRETİM ARAÇ-GEREÇLERİ........................... 5 BELGELENDİRME ........................................................................................................................... 6 PROGRAMIN ADI: Türk Sanat Müziği Temel Eğitimi Kurs Programı PROGRAMIN DAYANAĞI: 1. 24.06.1973 tarihli ve 14574 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu, 2. 21.5.2010 tarihli ve 27587 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Yaygın Eğitim Kurumları Yönetmeliği, 3. Talim ve Terbiye Kurulunun 20.04.2016 tarih ve 19 sayılı kararı ile kabul edilen, Yaygın Eğitim Kurumları Çerçeve Kurs Programı. 4. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 29.06.2015 tarih ve 48 sayılı Kararı ile onaylanan Güzel Sanatlar Lisesi Türk Sanat Müziği Alanı Türk Sanat Müziği Teori ve Uygulaması Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar), Türk Müziği Tarihi Dersi Öğretim Programları PROGRAMIN GİRİŞ KOŞULLARI 1. Okur-yazar olmak. 2. 13 yaşını tamamlamış olmak, EĞİTİCİLERİN NİTELİĞİ 1. Talim ve Terbiye Kurulunca yayınlanan “Öğretmenlik Alanları, Atama ve Ders Okutma Esasları”na göre atanan, a) Müzik Öğretmenleri b) Müzik Bölümü Mezunları 2. Konservatuar Müzik Ana Bilim Dalı Mezunları 3. Türk Sanat Müziği Temel Eğitimi ve ilgili enstrümanı kullanma yeterliğine sahip olanlardan 4 kişi eşlikçi olarak görevlendirilir. PROGRAMIN AMAÇLARI Türk Sanat Müziği Temel Eğitim Kurs Programını bitiren bireyin; 1. Müziğin temel öğelerini Kullanması, 2. Türk Müziğindeki notaların adlarını öğrenmesi, 3. Türk Müziğindeki notaların seslerini çıkarması, 1 4. Türk Müziğinde iki ve üç zamanlı ritm kalıplarının tartımlaması, 5. Türk Müziğinde beş ve yedi zamanlı ritm kalıplarını tartımlaması, amaçlanmaktadır. PROGRAMIN UYGULANMASIYLA İLGİLİ AÇIKLAMALAR 1. Programın uygulanmasında ağırlıklı olarak bireysel ve koro olarak öğrenmeyi destekleyici yöntem ve teknikler uygulanır. 1. Programın uygulanabilmesi için gerekli materyaller sağlanmalıdır. 2. Eşlikçilerin görevlendirilmesi, eğiticinin talep etmesi halinde gerçekleştirilir. 3. Program, Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğüne bağlı eğitim kurumlarında veya diğer kurumlarca açılan ve eğitim-öğretime uygun ortamlarda uygulanır. 4. Türk Sanat Müziği Temel Eğitimi Kurs Programının amaçları ve içeriği yoluyla kursa katılan bireylere aşağıdaki tabloda verilen değerlerin kazandırılması ve geliştirilmesi hedeflenmiştir. DEĞERLER Kurallara Uyma Sorumluluk Saygı Hoşgörü Yardımlaşma Doğruluk ve Dürüstlük 5. Program sonunda bireyin Türk Sanat Müziği Temel bilgisi ölçülerek değerlendirme yapılır. PROGRAMIN KREDİSİ Genel kurs programında kredilendirme yapılmamaktadır. PROGRAM SÜRESİ VE İÇERİĞİ Kurs programının süresi; günde en fazla 8 ders saati uygulanacak şekilde toplam 200 ders saatidir. Sürelerin konulara göre dağılımı aşağıdaki tabloda verilmiştir. Konular Süre (Ders Saati) Türk Müziğinde Ses Çıkarma Teknikleri ve Ses Sağlığı 16 Türk Sanat Müziğinin Tarihi ve Kullanılan Müzik Terimleri 16 Türk Müziğinde Kullanılan Notaların Adları ve Değerleri 16 Seslerin Sınıflandırılması 16 Türk Sanat Müziği Usulleri 32 2 TOPLAM 96 İÇERİK; 1. TÜRK MÜZİĞİNDE SES ÇIKARMA TEKNİKLERİ VE SES SAĞLIĞI 1.1. Şarkı Söyleme Hazırlıkları 1.1.1. Nefes alma verme çalışmaları, 1.1.2. Vücudun şarkı söylemeye hazırlanması, oturarak veya ayakta ses çalışmaları. 1.1.3. Değişik ses egzersizleri ve değişik notalarla ses açma çalışmaları. 1.1.4. Şarkılardaki sözleri diksiyon kurallarına uygun ve doğru telaffuz ederek seslendirme çalışmaları. 1.2. Ses Sağlığının Korunması 1.2.1. Beden sağlığı açısından sesin korunması için gerekli önlemler.(Çok soğuk ve çok sıcak yiyecek ve içeceklere, nezle ve boğaz hastalıklarına, tozlu ve kuru havaya, boğazı tahriş eden aşırı acı ve ekşi yiyeceklere karşı korunması), 1.2.2. Ruh sağlığı açısından (birlikte şarkı söylediği kişilerle olumlu ilişkiler kurması, şarkı söyleme açısından kendisine güven duyması, koro eğiticisi ile karşılıklı sevgi saygı içerisinde iletişim kurarak bulunduğu ortamdan mutlu olması), 1.2.3. Kursiyerin sesinin rengi ve sınırlarını bilerek şarkı söylemesinin Sağlanması, 1.3. Diyaframın Kullanılması 1.3.1. Diyaframı tanıma çalışması, 1.3.2. Diyafram nefesinin çalışılması ve diyaframın şarkı söylerken çalışmasının sağlanması, 1.3.3. Şarkı söylerken nefes yerlerinin belirlenerek uzun müzik cümlelerinin çalışmasının sağlanması. 2. TÜRK SANAT MÜZİĞİNİN TARİHİ VE KULLANILAN MÜZİK TERİMLERİ 2.1. Türk Müziğinde Kullanılan Müzik Terimleri. 2.1.1. Türk Sanat Müziğinin, 2.1.2. Türk Sanat Müziğinin tarihi, 2.1.3. Nota kavramı, 2.1.4. Dizek (Porte), 2.1.5. Ölçü, 2.1.6. Ölçü Çizgisi, 2.1.7. Tekrar işareti, 3 2.1.8. Bitirme (Final) Çizgisi, 2.1.9. Türk Müziğinde kullanılan anahtar, 2.1.10. Müzik yazısında kısaltma işaretleri, 2.1.11. Müzikte ses değiştirici işaretler. 2.2. Eserlerde Terimler 2.2.1. Verilen bir eseri inceleme, 2.2.2. Eser akışı hakkında yorumlama. 2.2. Aralık Tanımı ve Koma Sesleri 2.2.1. Türk müziğinde kullanılan aralıklar, 2.2.2. Türk müziğinde kullanılan komalar. 3. TÜRK MÜZİĞİNDE KULLANILAN NOTALARIN ADLARI VE DEĞERLERİ 3.1. Nota İsimleri 3.1.1. Porte üzerindeki notaların adları, 3.1.2. Ek çizgiler üzerindeki notaların adları, 3.2 NOTA DEĞERLERİ 3.2.1. Birlik nota ( 4 vuruşluk), 3.2.2. İkilik nota ( ½ vuruşluk), 3.2.3. Dörtlük nota (1/4 vuruşluk), 3.2.4. Sekizlik nota ( 1/8 vuruşluk), 3.2.5. On altılık nota ( 1/16 vuruşluk), 3.2.6. Otuz ikilik nota (1/32 vuruşluk) 3.2 Sessiz Süreler (Sus İşaretleri) 3.2.1. Birlik sus( 4 vuruşluk), 3.2.2. İkilik sus ( 2 vuruşluk), 3.2.3. Dörtlük sus (1 vuruşluk), 3.2.4. Sekizlik sus ( 1/2 vuruşluk), 3.2.5. On altılık sus ( 1/4 vuruşluk), 3.2.6. Otuz ikilik sus (1/8 vuruşluk). 4. SESLERİN SINIFLANDIRILMASI 4.1. Kadın Sesleri 4.1.1. Soprano sesin özellikleri ve ses sınırları, 4.1.2. Mezzosoprano sesin özellikleri ve ses sınırları, 4.1.3. Alto sesin özellikleri ve ses sınırları. 4.1. Erkek Sesleri 4.2.1. Tenor sesin özellikleri ve ses sınırları, 4 4.2.2. Bariton sesin özellikleri ve ses sınırları, 4.2.3. Bas sesin özellikleri ve ses sınırları, 4.3. Çocuk Sesleri 4.3.1. Soprano sesin özellikleri ve ses sınırları, 4.3.2. Alto sesin özellikleri ve ses sınırları. 5. TÜRK SANAT MÜZİĞİ USULLERİ 5.1. Türk Sanat Müziğinde basit usuller, 5.1.1. İki zamanlı usul 2/4 Nim sofyan, 5.1.2. Üç zamanlı usul 3/4 Semai, 5.1.3. Usullerle ilgili repertuar eserleri. 5.2. Birleşik Usuller 5.2.1. Dört zamanlı usul 4/4 Sofyan, 5.2.2. Beş zamanlı usul 5/8 Türk aksağı, 5.2.3. Altı zamanlı usul 6/8 Yürük Semai, 5.2.4. Yedi zamanlı usul 7/8 Devri Hindi ve Devri Turan, 5.2.5. Sekiz zamanlı usul 8/8 Düyek ve Müsemmen, 5.2.6. Dokuz zamanlı usul 9/8 Aksak, Evfer, Raks aksağı ve Oynak, 5.2.7. On zamanlı usul 10/8 Curcuna, 5.2.8. On zamanlıdan büyük usuller, 5.2.9. Usullerle ilgili repertuar eserleri. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEYLE İLGİLİ ESASLAR 1. Kursun amaçlarına ulaşıp ulaşmadığı ölçülecektir. 2. Kursiyerin kendi kendine yaptığı tüm öğrenim faaliyetleri değerlendirilecektir. 3. Kurs sonunda kursiyerin Türk Sanat Müziği Temel bilgisi ölçülüp not verilecektir 4. Değerlendirme uygulamalı ve yazılı sınavların ortalaması alınarak 100 puan üzerinden yapılacaktır 5. Sınav başarısı yönetmelik esaslarına göre belirlenecektir. PROGRAMIN UYGULANMASINDA KULLANILACAK ÖĞRETİM ARAÇ-GEREÇLERİ 1. Ders kitabı olarak Millî Eğitim Bakanlığının yayınlamış olduğu yazılı materyaller, 2. Kaynak ders kitapları, bireysel öğrenme materyalleri, kaynak ders kitaplarının bulunmaması durumunda öğretmen/öğretici tarafından hazırlanan ders notları, kullanılacaktır. 5 BELGELENDİRME Kursu başarı ile tamamlayanlara, kurs bitirme belgesi düzenlenir. 6