Ekonomi Bülteni - DenizBank Özel Bankacılık

Ekonomi Bülteni
4 Nisan 2016, Sayı: 14

Yurt Dışı Gelişmeler

Yurt İçi Gelişmeler

Finansal Göstergeler

Haftalık Veri Akışı
Ekonomik Araştırma ve Strateji
Dr. Saruhan Özel
Ezgi Gülbaş
Orhan Kaya
İnci Şengül
1
4 Nisan 2016
DenizBank Ekonomi Bülteni
Yurt Dışı Gelişmeler
● ABD’de Mart ayı Tarım dışı istihdam değişimi 205bin olan beklentilere paralel 215bin artış gösterdi. Ocak ayında
172bin olarak açıklanan artış 168bin, Şubat ayında 242bin olarak açıklanan artış ise 245bin olarak revize edildi. İşsizlik
rakamı %4.9’dan %5.0’a yükseldi. Saatlik kazançlar verisi ise aylık
bazda %0.2 olan artış beklentisine paralel %0.3 artış gösterdi.
Saatlik kazançlar yıllık bazda ise %2.3 artış gösterdi. İşgücüne
katılma oranı ise bir önceki aya göre hafif artışla %63.0 seviyesinde
gerçekleşti. Tarım dışı istihdamda Mart’ta yaşanan kuvvetli artış ile
istihdam piyasasında güçlü seyir devam ediyor. İşsizlik rakamındaki
artış işgücüne katılım oranının yükselmesinden kaynaklı. İşgücüne
katılım oranı Mart 2014’ten bu yana en yüksek seviyesinde.
Verideki olumlu başka bir gelişme de saatlik kazançlardaki artış. Bir
önceki ay %0.1 düşüş gösteren kazançlar istihdam piyasasındaki kuvvetli artışla bu ay yükselişe geçmiş durumda. Hafta
içi New York Ekonomi Kulübü’nde konuşma yapan Fed Başkanı Yellen’ın Çin ekonomisinde yaşanan yavaşlamaya daha
ağırlık veren açıklamaları ve faiz artırımı konusunda temkinli olunacağını açıklaması Dolar’ın küresel para birimlerine karşı
değer kaybetmesine yol açmıştı ve 2016 faiz artırımı beklentilerini aşağı çekmişti. Salı günü Yellen’ın açıklamalarından
sonra %20’ye gerileyen Nisan ayı faiz artırım olasılığı istihdam verisi sonrası %26’ya yükseldi. Opsiyon fiyatlamaları ise
son çeyrekte %0.25’lik bir faiz artırımına işaret etmeye devam ediyor.
● Euro Bölgesi ve Almanya’da PMI Mart ayında toparlanmaya işaret etti ancak riskler devam ediyor. Euro
Bölgesi'nde nihai verilere göre Mart ayında imalat PMI beklentilerin üzerinde 51.6 oldu (beklenti: 51.4). Almanya'da da
imalat PMI verisi benzer bir eğilim göstererek 50.5 seviyesinden
50.7’ye yükseldi (beklenti: 50.4). Endekste 50'nin üzerinde bir değer
imalat
sanayinde
genişleme
anlamına
gelse
de
çeyreklik
ortalamalar, imalat sanayinde 2016 yılında yavaşlama olduğunu
gösteriyor. Almanya sanayi üretiminde 2015 yılının ikinci yarısından
itibaren, dünya ekonomisinde yaşanan durgunluk ve zayıflayan dış
talep sebebiyle bir yavaşlama söz konusuydu. 2016 yılının ilk
çeyreğinde PMI verisinde yaşanan gerileme (2016 1.Çeyrek
Ortalama: 51.2, 2015 4. Çeyrek Ortalama: 52.7) sanayi üretimindeki
durgunluğun 2016 yılında da devam ettiğini gösteriyor.
● Çin’de PMI verisi beklentilerin üzerinde. Çin PMI endeksi Mart
ayında 49.7 ile beklentileri geride bırakırken (beklenti: 48.3), Çin
53
yeni yılının olumlu etkisiyle son bir yılın en hızlı toparlanmasını
52
51
gerçekleştirdi. Bunun yanında PMI verisi Mart ayında artış
50
göstermiş olsa da 2015 Şubat ayından beri kritik eşik olan 50
49
seviyesinin altında kalmaya devam ediyor ve Çin imalat sektörüne
dair endişeleri arttırıyor. Bu endişeleri gidermek ve Çin’in %6.5-7
aralığındaki büyüme hedefini yakalayabilmesi için Çin Merkez
Bankası’nın genişlemeci politikalarına devam etmesi bekleniyor.
2
Çin PMI Verisi
49.7
48
47
46
45
44
2012
2013
2014
2015
4 Nisan 2016
DenizBank Ekonomi Bülteni
Yurt İçi Gelişmeler
GSYH, 4.Çeyrek 2015
● Türkiye ekonomisi 2015 yılı son çeyreğinde geçtiğimiz yılın aynı dönemine
göre %5.0 olan piyasa beklentisinin üzerinde %5.7 büyüme kaydetti.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH ise 2015’in 3. çeyreğine
göre beklentilere paralel olarak %0.7 artış gösterdi. 4. çeyrek verisi ile
birlikte Türkiye ekonomisi 2015 yılında %3.8 olan piyasa beklentisini aşarak
%4.0 büyüdü.
● Talep tarafında, hane halkı ve kamu tüketiminin katkısının devam ettiği
görülüyor. 3. çeyrekte %3.6 artış gösteren hane halkı harcamaları, 4. çeyrekte %4.7 arttı ve büyümeye +3.2 puan katkı
sağladı. Hane halkı harcamaları 2015 yılı tamamında %4.5 artış gösterdi. Kamu harcamaları ise bir önceki çeyrek %8 olan
büyüme hızını korudu ve 3. çeyrekte %8.1 artış gösterdi. Kamu tüketiminin büyümeye katkısı +1.1 puan oldu. Kamu
harcamalarının 2015’teki büyüme oranı %6.7 olarak gerçekleşti. 4. çeyrek büyümeye önemli katkı net ihracat kaleminden
geldi. İhracat, 4. çeyrekte %2.1 artarken, ithalattaki daralmanın da etkisi ile net ihracatın büyümeye katkısı +1.3 puan oldu.
4. çeyrekte %3.5 artış gösteren sabit sermaye kaleminin büyümeye katkısı +0.9 puan. Sabit sermaye oluşumu 2015’te %3.6
arttı. 4. Çeyrekte stok değişimi kalemi manşet büyüme rakamına 0.7 puan negatif katkı sağladı. İktisadi faaliyet kollarına
göre, tarım sektörü 2015’te %7.6, imalat sektörü %3.8, inşaat %1.7 ve finans ve sigorta sektörü %10.0 büyüdü.
● 2015 yılı geneline bakıldığında büyümenin kaynağı hane halkı harcamalarının kuvvetli seyri olarak görülüyor. 2016 yılında
asgari ücrete yapılan zam ile hane halkı harcamalarında artışın devam etmesi beklenebilir. Türkiye’nin ihracat ortağı
ülkelerde yaşanan ekonomik yavaşlama, jeopolitik riskler ve turizm sektöründe bu yıl beklenen yavaşlama ise 2016 büyüme
performansına aşağı yönlü baskı oluşturabilecek riskler.
Dış Ticaret Dengesi, Şubat 2016
● Şubat ayında dış ticaret dengesi öncü verilere paralel (-3.2 milyar $) 3.2
milyar $ açık verdi. Şubat ayında, ithalat bir önceki yılın aynı ayına göre %8
gerileyerek 15.6 milyar $ olurken, ihracat ise %1 artarak 12.4 milyar $ oldu.
Ocak ayında %71.8 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı ise %79.7
seviyesine yükseldi. Yıllık dış ticaret açığı %25’lik gerileme ile 61 milyar $
oldu.
● Şubat ayı ihracat kalemlerine bakıldığında hammadde malı ihracatı hariç tüm kalemlerde artış yaşandığı görülüyor.
Yatırım malı ihracatı bir önceki yılın Şubat ayına göre %16 artış gösterirken, tüketim malları ihracatında %5’lik yükseliş
yaşandı. Hammadde malı ihracatı ise %4 geriledi. Ülke grupları bazında ise %46 ile en büyük ihracat ortağı olan AB
ülkelerine ihracatta bir önceki yıla göre %10.8’lik yükseliş ile son 1.5 yılın en hızlı artışı yaşandı. Rusya’ya ihracatta ise
düşüş Şubat ayında %52 gerileme ile devam etti. 2015 ikinci yarısında normalleşme sürecine giren net altın ihracatı ise
Şubat ayında 1.4 milyar $ ile hızlı bir artış gerçekleştirdi. (2015 4.çeyrek aylık ortalama: 276 milyon $, 2016 Ocak-Şubat
ortalama: 831 milyon $).
● İthalat tarafında ise en büyük paya sahip ara malı ithalatındaki %14lük düşüş, toplam ithalatta %8 düşüşe neden oldu. Ara
malı ithalatının zayıflamasında, petrol fiyatlarındaki düşük seyrin olumlu katkı yaptığı enerji ithalatındaki %43lük düşüş etkili
oldu. Enerji ithalatında devam eden düşüş ile 12 aylık enerji dengesi Şubat ayında 30.3 milyar $ seviyesine geriledi. (Şubat
2016: 46.5 milyar $). Ayrıca sanayi sektörü hammadde ithalatında devam eden düşüş (-%4) de Şubat ayında ithalatın
gerilemesinde etkili oldu. Tüketim malları ithalatında bir önceki yıla göre %2, yatırım malları ithalatında da %14 artış
yaşandı.
3
28 Mart 2016
DenizBank Ekonomi Bülteni
Haftalık ve Aylık Getiri
Finansal Göstergeler
Para Piyasaları
Bu hafta gelişmekte olan ülke piyasaları pozitif seyretti.
12 ve 6 aylık USD libor faizleri bu hafta geriledi. Yen libor faizi yatay seyrediyor.
H. Senedi Piyasaları
Hisse Senedi Endeksleri (Ocak 2013=100)
120
110
MSCI Türkiye Endeksi
100
90
80
70
60
2013
Küresel hisse senedi piyasalarına karışık seyir hakimdi.
Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir.
4
MSCI GOÜ Endeksi
2014
2015
2016
28 Mart 2016
DenizBank Ekonomi Bülteni
Finansal Göstergeler
Tahvil Piyasaları
14
12
GOÜ CDS'leri ve Ratingler (5 Yıl; Fitch, LT FX)
Politika Faiz Oranları (%)
700
Gösterge Tahvil
Faiz Oranı
10
500
8
400
6
300
4
Poland, A-
Rus, BBB-
Bra, BB+
200
MB Haftalık
Repo Faizi
Gecelik Borç Alma ve Borç
Verme Faiz Koridoru
MB Ağırlıklı Ortalama Fonlama Faizi
2
0
Ocak 11
TR, BBB-
600
Ocak 12
Ocak 13
Ocak 14
Ocak 15
100
0
Ocak 13
Ocak 16
Ocak 14
Ocak 15
Ocak 16
Gösterge tahvil getirisi %10 seviyesinin hafif altında.
11.8
2.4
MXN
3.3
1.1
CZK
4.9
2.4
PLN
7.4
2.8
HUF
3.6
2.2
ZAR
5.8
4.9
KRW
6.8
1.3
RUB
8.5
0.9
TRY
JPY
4.0
1.8
1.6
0.8
GBP
1.2
EURO
-1
1
Ocak 13Mayıs 13 Eylül 13 Ocak 14Mayıs 14 Eylül 14 Ocak 15Mayıs 15Eylül 15 Ocak 16
95
100
105
110
115
120
125
130
135
140
145
150
155
160
TL
165
GOÜ Ortalaması
170
175
1 Aylık Değ (%)
2.5
5 Günlük Değ (%)
4.9
2.1
3
5
7
9
11
13
Değer Kaybediyor
Döviz Piyasaları
BRL
Değerleniyor
GOÜ Para Birimleri ($'a Karşı Ocak-13=100)
USD'ye Karşı Değişim (%, Pozitif Değerler= $'a karşı değerleniyor)
Gelişmekte olan ülke para birimleri bu hafta Dolar’a karşı değer kazandı.
Emtia Piyasaları
Emtia Endekslerinde Değişim (%)
Tarım
3.4
40
0.1
-0.6
35
30
0.4
0.9
Değ. Maden
25
8.2
Enerji
20
-2.4
15
4.5
Top. Endeks
-1.4
-3
Endişe (VIX) Endeksi
45
5 Günlük Değ (%)
-1.9
Tem. Maden
50
1 Aylık Değ (%)
0
3
6
10
Oca 11 Tem 11 Oca 12 Tem 12 Oca 13 Tem 13 Oca 14 Tem 14 Oca 15 Tem 15 Oca 16
9
Enerji endeksi bu haftayı negatif kapattı. VIX endeksi geriledi.
Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir.
5
28 Mart 2016
DenizBank Ekonomi Bülteni
Veri Akışı
Not: Tüm veriler ve beklentiler Bloomberg’den alınmıştır.
6