OVER KANSERİ

advertisement
OVER KANSERİ
Yumurtalık kanseri; Over tümörü;
Over
hücrelerinden
kaynaklanan
kanserdir.
Kadınlarda
yumurtalıklara over denir. Over ler döllenme için gerekli
yumurtaların hazırlandığı ve kadın hormonlarının kontrolünde
çalışan bir organdır. Kadınlarda en sık görülen tümörlerden
biridir. her 100 kadından biri over kanserinden ölmektedir.
Sinsi bir tümördür, teşhis konulduğunda hastaların % 70 inde
hastalık ilerlemiştir. Bu nedenle düzenli muayene ve erken
teşhisi çok önemlidir.
Over hücrelerinin kontrol dışı çoğalmaya başlaması sonucu
ortaya çıkan over kanseri çevreye ve diğer uzak organlara
yayılarak hastanın ölümüne neden olabilir. Over kanserleri
hiçbir şikayete sebep olmadan büyük boyutlara ulaşabilirler.
Hastada hiçbir şikayete neden olmadan etrafa ve birçok organa
yayılabilirler. Muayene sırasında kolayca fark edilmezler.
Teşhis edildiklerinde hastaların % 70 inde tümör büyümüş ve
etrafa yayılmış olur. Şikayete neden olmadan büyümeleri ve
teşhis edildiğinde yayılmış olmaları nedeniyle over tümörleri
tehlikelidir.
Over kanserlerinin büyük kısmı epiteliyal kanserlerdir. %20 si
Germ hücreli tümördür kalanı ise stromal hücrelidir ve hormon
ürettiğinden şikayete neden olur.
Over kanseri neden olur?
Over kanserlerinin sebebi bilinmemektedir ancak aşağıda
sayılan
risk
faktörleri
over
kanseri
gelişimini
arttırmaktadır.
Over kanseri riskini arttıran faktörler :
Ailede over kanseri hastası olması;
Özellikle anne,
Kız kardeş,
Kız evlatta over kanseri olması,
50 yaş üstü,
Menstrual adet hikayesi:
İlk adet 12 yaşından önce ise,
Çocuk doğurmamış,
İlk çocuğu 30 yaş üstünde doğurmuş,
Geç menopoza girmiş ise,
Öz geçmişinde;
Meme tümörü,
Kolon tümörü hikayesi varsa;
Bazı genlerinde mutasyon var ise özellikle:
BRCA 1,
BRCA 2 gen mutasyonları taşıyor ise
5 yıldan uzun süre kesintisiz doğum kontrol hapı
kullanıyor ise;
over kanseri gelişme riski diğer insanlardan yüksektir.
Over kanserinin belirtileri nelerdir?
Over kanserleri büyük boyutlara ulaşmadan pek bir şikayete
neden olmaz. Over kanserleri hep ileri evrelerde şikayete
neden olmaya başlarlar buda hastalığın tedavisini çok
güçleştirir. Bu nedenle over kanserlerinin teşhisi düzenli
jinekolojik muayene ve tetkiklere bağlıdır. Over kanserleri
büyük boyutlara ulaşmaya başlayınca aşağıdaki şikayetlere
neden olurlar:
Karında rahatsızlık hissi, karın ağrısı,
Gaz,
Hazımsızlık,
Karında basınç, şişkinlik, gaz, geğirme hissi ve
kramplar,
Karında su toplanması,
Bulantı, ishal, kabızlık, sık idrara gitme,
İştahsızlık,
Hafif bir yemekten sonra aşırı şişkinlik, doygunluk,
Açıklanamayan kilo alma yada kilo verme,
Anormal vajinal kanama,
Tüylenme artışı, seste boğuklaşma ve kabalaşma,
Akne, sivilce,
Adet düzensizliği yada adet kesilmesi.
Yukarıdaki
şikayetler
birçok
başka
sebebe
de
bağlı
olabileceğinden kolayca geçiştirilir ve atlanır. Buda teşhisin
gecikmesine ve over kanserinin daha da yayılmasına neden olur.
over kanseri teşhisi nasıl konur ?
Over
kanserinin
teşhisi
muayene
ve
testler
ile
konur.
Jinekolojik muayene ve ultrason ile birlikte laboratuar
testleri yapılır, kan alınarak yapılan bu testler erken
teşhiste çok değerlidir. Şüphe var ise baryumlu barsak
filmleri ve tomografi teşhise yardımcı olur.
Over kanserinde laboratuvar testleri:
CA – 125 kan testi ( over kanserinde yükselir ),
HE4 testi ( CA-125 ile birlikte kullanıldığında daha
değerlidir ).
Bu iki basit kan testi over kanserinin erken teşhisinde çok
değerlidir.
Over kanseri tedavisi:
Over kanserinin tedavisi kanserin cinsine ve yaygınlığına
bağlı olarak değişir. Yayılmış tümörlerde tedavi şansı
azalmaktadır. Epitelyal tümörlerin yaklaşık % 75 i teşhis
edildiği anda ileri seviyede yayılmış haldedir. Çok ileri
vakalara cerrahi yapılamaz.
Over kanseri tedavisinde cerrahi halen ilk basamakta dır.
Cerrahi yapılabilen hastalara ameliyat sonrası kemoterapi ve
gerekir ise radyoterapi yapılır. Cerrahide amaç kanser
kitlesini etrafındaki lenf bezleri ile birlikte çıkartmaktır.
Kemoterapide ise amaç cerrahi olarak alınamayan hücrelerin
ilaçlar ile yok edilmesini sağlamaktır. Kemoterapi ilaçları
kanser hücreleri ile birlikte birçok normal hücreyi de zedeler
yada öldürür, bu nedenle çok yan etkiye neden olur. Radyo
terapi kanser hücrelerini öldürmek ve kanser
küçültmek için kullanılan bir tedavi yöntemidir.
kitlesini
Over kanserinden korunma:
Over kanserinden korunmanın kesin bir yolu, yöntemi yoktur.
Bilinen en güvenli korunma yolu düzenli jinekolojik muayene ve
testlerin yapılmasıdır. Over kanserlerinde erken teşhis hayat
kurtarır. Özellikle üreme çağı dışında jinekolojik muayene çok
önemlidir. Over kanseri risk faktörlerinden biri var ise
düzenli jinekolojik muayene ve testlerinizi ihmal etmeyiniz.
Referanalar:
1. American Cancer Society
http://www.cancer.org/
2. CancerCare
http://www.cancercare.org/
3. Gynecologic Cancer Foundation
http://www.wcn.org/gcf/
4. National Cancer Institute
National Institutes of Health
http://www.cancer.gov/
5. Canadian Cancer Society
http://www.cancer.ca/
6. The Society of Obstetricians and Gynaecologists of Canada
http://www.sogc.org/
7. Ovarian cancer. National Cancer Institute, National
Institutes of Health (NIH) website. Available at:
http://www.cancer.gov/ . June 10, 2008.
8. What is ovarian cancer? American Cancer Society website.
Available
at:
http://www.cancer.org/docroot/CRI/content/CRI_2_2_1X_What_is_o
varian_cancer_33.asp?sitearea= . Updated February 6, 2008.
June 10, 2008.
9. 9/18/2009 DynaMed Systematic Literature Surveillance
DynaMeds Systematic Literature Surveillance : FDA clears a
test for ovarian cancer. US Food and Drug Administration
website.
Available
at:
http://www.fda.gov/NewsEvents/Newsroom/PressAnnouncements/ucm1
82057.htm . Published September 11, 2009. September 18, 2009
Download