Önsöz Küreselleþme – nasýl tanýmlarsak tanýmlayalým – ve kayýt-dýþý ve esnek iþ pazarlarý tüm dünyada, giderek artan ekonomik ve sosyal güvensizlik duygusu yaratmaktadýr. Güvensizlik, teknolojik deðiþimlerin sersemletici görünümü, hükümet politikalarýndaki yön deðiþiklikleri, kurallar sistemindeki deðiþimler nedeniyle, daha da derinleþiyor. Her yerde iþçiler belirsizliklerden þaþkýna dönüyorlar. Halbuki onlarýn da herkes gibi yaþamlarýný sürdürmek, çocuklarýný yetiþtirmek ve becerilerini geliþtirmek için güven duygusuna gereksinimleri vardýr. Adil bir toplum, içinde yaþayan herkesin, temel güvenliðe, yeterli gýda elde edebileceði bir çevreye, çocuklarýný doðru dürüst okullara gönderebilecek olanaklara ve mali açýdan karþýlayabilecekleri bir saðlýk hizmetine ulaþabilmelerini saðlamalýdýr. Ýþçilerin risklerin en aza indirildiði ve önceden bilindiði, eðer bir terslik olursa da tedavi ve tazminatý güvence altýna alan iyi çalýþma koþullarýna gereksinimleri vardýr. Bu koþullar hiçbir zaman kolayca elde edilemez. Ýþçiler, tarih boyunca iyileþtirmeleri talep etmek ve bizim iþ güvenliði, saðlýklý ve insanca çalýþma koþullarý, iþ saðlýðý ve güvenliði dediðimiz haklarý elde etmek için çevrelerindekileri zorlamak mecburiyetinde kalmýþlardýr. Uluslararasý Çalýþma Örgütü (ILO) iyi iþveren, hükümet ve iþçi örgütlerinin de ayný þeyleri istediðine inanmaktadýr. Ve ILO yine inanmaktadýr ki, temel güvenlik “insanca bir iþin” ve sosyal adaletin özüdür. Ýþçiler ve sendikalar istenilen bu koþullarýn gerçekleþmesini tek baþlarýna garanti edemezler. Ancak, düzeltme olasýlýklarý çok yüksek olan bir çevrenin geliþtirilmesine katkýda bulunabilirler. Sýklýkla bu amacý kendi çabalarýyla sürdürür ya da arkadaþlarýný veya temsilcilerini kendi adlarýna çabalarýný sürdürmek için teþvik ederler. Bu elkitabý kýsýtlý mali güç ve teknik kaynaklara sahip iþçiler ve onlarýn adýna çalýþan araþtýrmacýlarýn, iþ güvenliðini arttýrmak için nasýl kulis yapabileceklerini, pazarlýk edebileceklerini göstermek için bir çabadýr. Bu el kitabý, iþçiler ve sendika görevlilerine iþ güvenlikleri olup olmadýðýný anlamaya, eðer yoksa nasýl elde edebileceklerini göstermeye yardýmcý olan kolay uygulanabilir bir araçtýr. Bilgi ender olarak tarafsýzdýr, bu nedenle , düzenleme ve politikalara yön verecek bilginin toplanmasý, deðerlendirilmesi ve paylaþýlmasýnda baþkalarýna güvenmek çoðu zaman uygun olmayabilir. Eðer iþçiler, temel güvenliðe sahip olmak istiyorlarsa bilginin toplanmasý, deðerlendirilmesi ve onlarýn karar verdiði biçimde kullanýlmasý iþlemine katýlmalýdýrlar. Bu el kitabý gerçekten pratik bir yardýmcý olacaktýr. Guy Standing, Direktör, Sosyo-Ekonomik Güvenlik Programý, Uluslararasý Çalýþma Örgütü Ocak 2002 Uluslararasý Çalýþma Örgütü’nün Sosyo-Ekonomik Güvenlikte Araþtýrma ve Eylem Programýna katýldýðýmda ilk önerim bu el kitabýný oluþturmamýzdý. Bilimsel araþtýrmalarla, iþçilerin baþýna gelenler arasýndaki boþluk beni uzun zamandýr rahatsýz ediyordu. Ýþçileri, kendi iþyeri araþtýrmalarýný yapmalarýný, insanca iþ oluþturmaya doðru kendi adýmlarýný atmalarýný saðlayacak yöntemlerle donatmanýn zamaný gelmiþti. Benim önerimi okuyan ve deneysel araþtýrmalarda çok deneyimli olan Baþkanýmýz, bu ‘Çýplak Ayaklý Araþtýrma’ yöntemlerinin gerçekten iþe yarayýp yaramadýðýný sordu. Ben de ona bu yöntemlerin sadece iþe yaramakla kalmadýðýný, iþle ilgili hastalýklarýn çoðunun iþçiler tarafýndan ve çoðu zaman bu “Çýplak Ayaklý” ya da alternatif araþtýrma tekniklerinden bir ya da birkaçýný kullanarak tanýndýðýný açýkladým. Böylece doðrudan bu el kitabýnýn geliþtirilmesi aþamasýna geldik. Benzer düþüncede olan ve alternatif araþtýrma teknikleri üzerine bir “nasýl yapalým” elkitabý gereðini gören Margaret, James ve Pete’le buluþmam büyük þanstý. Bu yöntemleri iþçiler ve diðer kiþilere ulaþtýrmak için ekip olarak çalýþtýk. Alýnacak ders þudur: Eðer insanlarýn yaþamýný güzelleþtirecek bir þeye inanýyorsanýz, sizin fikirlerinizi destekleyecek, inandýðýnýz amaca ulaþmanýz için sizi yüreklendirecek ve sizinle çalýþacak kiþileri arayýn. Bu zaman alabilir, ama harcanan çabaya deðer. Tüm dünyadaki iþçilerin, olumlu geliþmeler elde edilmesi için bu yöntemlerden yararlanarak daha iyi saðlýða ve sosyo – ekonomik güvenceye ulaþacaklarýný umuyoruz. Ellen Rosskam Ýþ güvenliði uzmaný, Sosyo-Ekonomik Güvenlik Programý, Uluslararasý Çalýþma Örgütü Ocak 2002