GÜNÜMÜZ FIKIH PROBLEMLERİ ÜNİTE 8

GÜNÜMÜZ FIKIH PROBLEMLERİ ÜNİTE 8
TEST 1
1. İslam toplumunda ekonomik hayat aşağıdakilerden hangisine dayanmaktadır?
A)
B)
C)
D)
E)
Faizli kredi
Faizsiz kredi
Murâbaha
Mal ve Üretim
Karz-ı Hasen ilişkisi
4. I. Kendilerini bulundukları toplumlara gerçek manada anlatamamaları,
II. Bazı işlemlerin dini duyarlılığı olan kimselerde kuşkuya sebep olması
III.
Diğer
ekonomik
kuruluşların
olumsuz
politikaları
2. Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) İslam üretimde sermaye sahibinin de emek sahibinin de hem riske hem de
kazanca ortak olmasını önermektedir.
B) İslam üretimde taraflardan birinin riskten muaf tutularak kârdan pay almasını
doğru bulmaz.
C) İslam toplumlarında faizli krediler haram kabul edilerek yasaklanmıştır.
D) Kapitalist sistem faizli krediyi ekonominin bel kemiği olarak görmektedir.
E) Günümüzde üretim ve tüketim kredilerinin faiz kapsamına girip girmediği
konusunda bir tartışma söz konusu değildir.
3. İslam toplumlarında son yüzyıllarda faiz yasağı tekrar sorgulanmış ve özellikle
faiz, riba, üretim kredisi ve tüketim kredisi gibi ekonomik ürünlerin faiz
kapsamında olup olmadığı tartışılır hale gelmiştir. Aşağıdakilerden hangisi
bunun temel nedenlerinden biri olarak gösterilebilir?
A) İslam toplumlarında kapitalist ekonomik sistemin yaygın olması
B) İslam toplumlarında, faiz-riba kavramı arasında farklı görüşlerin olması
C) İslam toplumlarında çağdaş hayatın ekonomik sorunlarına çözüm sunacak
sağlıklı ve kurumsal oluşumların geliştirilememesi
D) İslam'ın yalnızca murâbaha işlemine izin vermesi
E) Kapitalist sistemin tüm ekonomik ürünleri bir şekilde faizle ilişkilendirmesi
5.
Yukarıdakilerden hangisi yada hangileri Katılım Bankalarının çok fazla rağbet
görmemesinin nedenleri arasında sayılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) I,II,III
E) II ve III
Faiz kavramı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Bir ödünç/borç karşılığında alınan nema, kira, fazla miktar, fazlalık demektir.
B) Modern iktisatçılar tarafından "paranın belli bir süre kullanılması ve
alıkonması sonucu yabancı elin vermekle yükümlü olduğu kullanma fiyatı"
olarak tanımlanmıştır.
C) İslam faizi borç ve alışveriş faizi olarak ikiye ayırmaktadır.
D) Borç alan kimsenin borcu dışında alacaklıya ödemeyi şart koştuğu her
fazlalıktır.
E) Takas şeklindeki alışverişlerde aynı cins malların değişiminde şart koşulmuş
fazlalıktır.
6. Cinsleri aynı yada farklı olmasına bakılmaksızın takas işlemi yapılırken konulan
vade de.................... faizi olarak değerlendirilir. Cümlesindeki boş bırakılan yere
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Borç faizi
B) Akdi faiz
C) Alışveriş faizi
D) Nakdi faiz
E) Gecikme faizi
7. Aşağıdakilerden hangisi riba kavramının Osmanlıcadaki anlamları arasında yer
almaz?
A) Muamelede olan
B) Miktarı meşruu mütecaviz
C) Ziyade faiz
D) Artma
E) Hiçbiri
8. Aşağıdakilerden hangisi riba kavramının modern hukuk sözlüklerindeki
anlamlarından biridir?
A) Artma
B) Çoğalma
C) Aşırı faiz
D) Tefecinin aldığı faiz
E) Hepsi
9. I. İslam alimleri ribayı, hem borç hem de alışveriş faizi için bir ad olarak
kullanmışlardır.
II. Riba ile faiz arasında ayrım yapan düşünürlere göre riba; "borç işleminde
cereyan
eden
gayri
kanuni
faiz
demektir.
III. Kredi borçlarında borçlunun ödeyecek olduğu ve kanununen belirlenmiş olan
fazlalık
faizdir.
IV. İslam alimleri ribanın âmm (kapsayıcı, genel) lafız olduğu ve mali
mübadelelerde iki taraftan birindeki karşılıksız fazlalık olan her durumu
kapsadığı
görüşündedirler.
Yukarıdakilerden hangisi yada hangileri doğrudur?
A) Yalnız I
B) Yalnız IV
C) I,II,III ve IV
D) II,III ve IV
E) I,II ve IV
10. Riba kavramı ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Murabahacılık ve tefeciliktir.
Faizin fahiş ve gayri meşru şeklidir.
Kanunca belirlenen oranın üstündeki fazlalıktır.
Her riba faizdir, ancak her faiz riba değildir.
Haram olan faizdir, riba değildir.
Cahiliye döneminde bilinen faiz türü anlamına gelen kavram aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Ribe'l Cahiliyye
B) Ribe'n Nesîe
C) Cehâletu'l Nesîe
D) Cahiliyyetu'r Ribe'l
E) Nesîetu'l Cahiliyye
A)
B)
C)
D)
E)
11.
12. Aşağıdakilerden hangisi borç faizi kavramını ifade etmek için kullanılır?
A)
B)
C)
D)
E)
Ribe'n Nesîe
Karz-ı Hasen
Ribe'l Cahiliyye
Ribe'l Karz
Karzu'l Murâbaha
13. Cahiliyye ribası ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez?
A) Cahiliyye ribası teriminin hangi tür faize ad olarak kullanıldığında fikir birliği
yoktur.
B) İslam alimleri cahiliyye ribası kavramının borç faizi anlamında kullanıldığını
düşünmektedirler.
veriler cahiliyye ribasının borç faizi olarak
kullanılmadığını
doğrulamaktadır.
D) Kimi araştırmacılar cahiliye ribasını yalnızca vadesi olan ödüncü veya borcu,
borçlunun ödemesi gereken ek bir meblağ/faiz karşılığı ertlemekten ibaret
olarak tarif etmektedir.
E) Cahiliyye
ribası İslam'ın yasakladığı türde bir faiz çeşididir.
C) Tarihi
14. Kimi araştırmacılar cahiliyye ribasını yalnızca " vadesi dolan ödüncü veya borcu,
borçlunun ödemesi gereken ek bir meblağ/faiz karşılığı ertelemekten ibaret"
olarak tarif etmektedirler. Aşağıdakilerden hangisi bu cümleden kesin olarak
çıkarılabilecek bir yargıdır?
A) Faizli borçlar//krediler cahiliyye ribasına dahildir.
B) Faizli borçlar/krediler cahiliyye ribasına dahil değildir.
C) Cahiliyye ribası faizsiz ertelemektir.
D) Cahiliyye ribası karz-ı hasen olarak değerlendirilmektedir.
E) Cahiliyye
ribasının
faiz
ile
ilişkisi
söz
konusu
değildir.
15. Faizli borçlar/kredilerin cahiliyye ribası dışında kaldığını savunan görüş
sahiplerine göre ; "Araplar parayı faizle satmayı, faizli olarak borç vermeyi
bilmezlerdi, onlar.................. kabilinden borç verirlerdi, borçlu zamanında
ödeyemediğinde ona ek bir süre verirler, buna karşılık da borcu faizlendirirlerdi."
İşte cahiliyye ribası bu olup İslam'ın yasakladığı faiz de bu tür faiz çeşididir.
Paragraftaki boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Murâbaha
B) Tefecilik
C) Riba
D) Karz
E) Karz-ı hasen
C) Kuran'da oranı az olan faiz oranı çok olan faiz arasında bir ayrım yapılmıştır.
D) İslam alimleri hileli, ğararlı, fasit bir kısım alışveriş şekillerini bile hoş
A) Bazı araştırmacılar İslam'ın yasakladığı şeyin riba olduğunu savunmaktadır.
B) Bazı araştırmacılar İslam'ın yasakladığı şeyin yalnızca cahiliyye ribası olduğu
olmaması, taraflar arasındaki rızayı ihlal etmesi açılarından faize benzeterek
hepsine ribalı satış adını vermiştir.
E) İslam alimleri tarafından riba kavramının anlam alıanı genişletilmiş ve faiz
kavramı daha özel bir kapsama sahipken riba kavramı daha genel bir
kapsama
sahip
kavram
halini
almıştır.
C) Bazı araştırmacılar faizle ribanın aynı şeyler olmadığı gerekçesiyle faiz
20. Borç işleminde cereyan eden ve oranı yüksek olan fazlalığa ............, düşük
16. Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
kanaatindedirler.
yasağının kapsamını daraltmak istemişlerdir.
D) Cahiliyye ribası cahiliyye döneminde Arapların Karz-ı hasen kabilinden borç
vermesidir.
E) Hepsi
17. Aşağıdakilerden hangisi ribanın haram olup faizin yasaklanmadığı görüşünü
savunanların delilleri arasında yer almaz?
A) Faiz terimi ribaya göre daha kapsamlıdır.
B) Haram kılınan faizin gayrikanuni faiz, murabaha ve tefecilik olduğunu
söylemek en isabetsiz görüştür.
C) Yasaklanan faiz sadece tefecilik yoluyla elde edilen fahiş miktarda faizdir.
D) Kurandaki riba yasağı sadece cahiliyye ribası ile ilgilidir.
E) Ayet ve hadislerde yasaklanan riba ile günümüz ekonomilerinde bilinen
şekliyle
faiz
her
zaman
aynı
şeyler
değildir.
18. Ribanın haram olup faizin yasaklanmadığı görüşünü savunanlara göre haram
kılınan faiz, gayrikanuni faiz, murabaha ve tefecilik yoluyla elde edilen faizdir.
Kuranda açık ve kesin surette yasaklanan riba ................. kavramı ile ifade
edilmektedir. Paragrafta boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
A) Ez'af-ı muzaaf riba
B) Riben nesîe
C) Ribe'l cahiliyye
D) Karzu'l riba
E) Fahişetu'r riba
19. Aşağıdakilerden hangisi riba ile faiz arasındaki ilişki ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi yanlıştır?
A) Haram kılınma açısından aralarında bir fark gözükmemektedir.
B) Istılahta riba ile faiz aynı anlamda kullanılmaktadır.
olanına ise ....... deneceği şeklindeki ayrım doğru değildir. Cümlesindeki boş
bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirildiğinde cümle doğru
olarak tamamlanmış olur?
A) faiz - karz-ı hasen
B) faiz - riben nesîe
C) riba - faiz
D) faiz - riba
E) ez'af-ı muzaaf riba - faiz
21. Aşağıdakilerden hangisinde faiz/riba kavramının ıstılahtaki tanımı tam ve doğru
olarak verilmiştir?
A) Bir borç işlemindeki ya da malın mal ile alım satımı şeklindeki alışverişte, şart
koşulmuş karşılıksız fazlalıktır.
B) Bir borç işlemindeki ya da malın mal ile alım satımı şeklindeki alışverişte, şart
koşulmamış karşılıksız fazlalıktır.
C) Bir malın mal ile alım satımı şeklindeki alışverişte, şart koşulmuş karşılıksız
fazlalıktır.
D) Bir borç işlemindeki , şart koşulmuş karşılıksız fazlalıktır.
E) Bir
borç işlemindeki , şart koşulmamış karşılıksız
fazlalıktır.
22. Riba kavramını "Faiz diye söylenen ziyade-i mahsusanın ismidir." şeklinde
tanımlayan İslam alimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hayrettin Karaman
B) Muhammed Hamdi Yazır
C) Yusuf Akçura
D) Mehmet Görmez
E) Yusuf el Kardavi
23. Modern iktisat literatüründe faiz olarak isimlendirilen sermaye gelirlerinin önemli
bir kısmı İslam Hukukun'da ......... teriminin kapsamında değerlendirilmektedir.
Cümlesindeki boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)
B)
C)
D)
E)
Karz- hasen
Nesîe
Ribel
Kira
Borç
28. Üretim kredisi ile ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Bir şahsın üretimde kullanmak, yatırım yapmak amacıyla aldığı borçtur.
B) Cahiliye üretim amaçlı borç alıp verme işleminin bilinmediği kesindir.
C) Bazı İslam alimleri vahiy döneminde üretim amaçlı kredinin bilinmediğini
savunarak üretim amaçlı verilen borçtan faiz almanın faiz yasağı kapsamı
dışında kaldığını savunmaktadır.
D) Tarihi veriler, Mekke eşrafının hem tüketim hem de üretim amaçlı borç
verdiğini bize haber vermektedir.
E) Vahiy döneminde Hicaz yarımadasında üretim amaçlı kredi kullanımının
bilinmemesi
imkânsızdır.
24. Çağdaş araştırmacılardan bazıları İslam'ın yasakladığı faizin ........... amacıyla
alınan kredilerle ilgili olduğunu, ............ amacıyla alınan/verilen kredilerin
yasaklanan faiz kapsamında olmadığını iddia etmektedirler.
Cümlesindeki boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
getirildiğinde cümle doğru olarak tamamlanmış olur?
A) Tüketim - Üretim
B) Üretim - Tüketim
C) Eğitim - Ticaret
D) Ticaret - Eğitim
E) Üretim - Ticaret
hangisi
sırasıyla
29. I.Üretim amaçlı borç alıp verme işlemi cahiliye Arapları arasında
bilinmemektedir. Bu nedenle üretim amaçlı kredilerden alınan faiz faiz yasağı
dışındadır.
II.Üretim yapmak amacıyla alınan faizli borçlarda tarafların farklı olması ve faiz
alma/verme amacının değişmiş olması sebebiyle bu tür faiz İslam'ın yasakladığı
faiz
kapsamına
girmez.
III.İslam'ın ilk dönemlerinde faiz, yoksuş ve fakir grubun ihtiyaç hallerinin
sömürülerek bu ailelerin daha olumsuz koşullara düşmesine neden olurken,
günümüzde faizden hem dar gelirli tasarruf sahipleri hemde zenginler
yararlanmaktadır.
IV. Günümüzde zenginlerin yaptığı tasarruflar fakilerde faizli borç olarak
verilmektedir.
25. Aşağıdakilerden hangisi tüketim kredisi için kullanılan fıkıh kavramıdır?
A)
B)
C)
D)
E)
Er Ribâ el istihlâki
El Kardu'l istihlâki
El Kardu'l istincâi
Er Ribâ el istincâi
Ribe'l İstihlâki
26. Tüketim kredisi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) Bir şahsın yaşamı için gerekli ihtiyaçlarını karşılayabilmek amacıyla aldığı
borçtur.
B) Vahiy döneminde insanlar genellikle tüketim amaçlı borçlanmışlardır.
C) İslam alimlerinin tüketim amaçlı olarak borçlanan kimseye faizli kredi
verilmesinin haram olduğunda nerdeyse ittifak vardır.
D) Tüketim amacıyla alınan borçtan alınan faize er Ribâ el İstihlâki denir.
E) Hepsi
27. Aşağıdakilerden hangisi üretim kredisi kavramı için kullanılan fıkıh terimidir?
A)
B)
C)
D)
E)
El Kardu'l intâci
Er Ribâ el intâci
El Kardu'l istihlâki
Er Ribâ el istihlâki
Ribe'l intâci
30.
Yukarıdakilerden hangisi yada hangileri üretim amaçlı kredilerden faiz
alınabileceği görüşünü savunanların delillerinden biri değildir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) Yalnız III
D) Yalnız IV
E) I,II,III
Aşağıdakilerden hangisi üretim amacıyla verilen borçtan faiz almayı İslam'ın
yasakladığını savunan araştırmacıların delilleri arasında yer almaz?
A) Faiz hem birey hemde sosyal hayata etkisi noktasında fakirler açısından
dramatik sahnelerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
B) Üretime katkı sağlamak düşüncesiyle alınan krediler her zaman kazanca
dönüştürülemeyebilir bu durumda bireylerin sıkıntıları katlanarak artmaktadır.
C) Faizli işlemlerde faizin yasaklanma hikmetlerinden bir kısmının görülmemesi
o faizli işlemin helal olduğunu göstermez.
D) Üretim amaçlı faizli kredi alanlar küçük tasarruflarını faizli olarak bankaya
yatıran fakir ve dar gelirli vatandaşları sömürmekte, toplumun daha da
fakirleşmesine neden olmaktadır.
E) Üretimin nerde başlayıp nerede bittiği ve hangi noktadan itibaren
tüketimden ayrıldığını belirlemek kolaydır.