Yaşlı Bakım Teknikerliği Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Dersi 10. Ders Notu - 2011 Dr.Sedat Yıldız Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğirdir Kemik Eklem Hastalıkları Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi 1- Dirençli egzersiz nedir? Dirençli egzersiz, dinamik veya statik kas kasılmasına dışardan bir kuvvetle karşı konulan aktif egzersiz şeklidir. 2- Kuvvet ve dayanıklılık nedir? Kuvvet (strength): Kasın bir dirence karşı koyabileceği maksimum kontraksiyon miktarıdır. Dayanıklılık (endurance): Düşük yoğunlukta tekrarlanan egzersizi uzun süre sürdürebilme yeteneğidir. 3- Dirençli egzersizlerde temel amaçlar nelerdir? Kas gücünü arttırmak, kas enduransını arttırmak, fonksiyonel kapasiteyi arttırmak. 4- Kuvvetlendirme egzersizleri prensipleri nelerdir? • • • • • • • • • • • • • Yerçekimine karşı hareket edemeyen kasta yerçekimi elimine edilerek yapılır. Kasa uygulanan direnç giderek arttırılmalıdır. Kas kuvveti arttıkça tekrar sayısı, set sayısı, direnç ve sıklığı arttırılmalıdır. Haftada 3-5 tekrarın 1-2 tekrara göre daha iyi sonuç verdiği ve belirgin kas kuvveti artışı için haftada en az 3 gün tekrarlanan programın 8-12 hafta sürdürülmesi gerektiği belirtilmiştir. İzometrik kuvvetlendirme sonucu kasın sadece izometrik gücünde artış ortaya çıkar. Uygulanan dirence göre değişmek üzere her set arasında 1-3 dk arasında dinlenme dönemleri olmalıdır, egzersizi emniyetli bir şekilde sürdürülmesi için. Kas dengesizliğine yol açmamak için agonist-antagonist dengesi korunmalıdır. Hastanın ve kasın yorulmaması için tek-uzun seans yerine bölünmüş seanslar uygulanmalı. Agonist kaslar varsa ve fazla yükleme yapılırsa güçlü agonist üstlenir. Örn; Supraspinatus güçlendirmede düşük ağırlıkta abduksiyon çalıştırılmalıdır, aksi halde deltoidde zayıflık En kuvvetli kasla başlanır, sonra zayıfa geçilir, yine kuvvetliyle bitirilir. Önce izole hareket, sonra birleşik hareket, en son fonksiyonel hareket. 1 setle başlanıp ilerleme sağlandıkça dinlenme dönemleriyle birlikte 2-3 sete çıkılır. 5- Dirençli egzersizlerin kontrendikasyonları nelerdir? Kas-eklem enflamasyonu (iltihabi eklem hastalıkları) 24 saat süren ağrı varlığında egzersize ara verilmeli Ağır kardiyak ve solunum yetmezliği Kaynak: Dr. Sedat Yıldız Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon / Akupunktur Uzmanı Eğirdir Kemik Eklem Hastalıkları Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi www.drsedatyildiz.com Akut miyokard enfarktüsü (kalp krizi) ve Koroner arter by-pas cerrahisinden sonraki 12 hafta içinde Kontrolsüz hipertansiyon varlığı Eklem instabilitesi; uygun program ve kas dengesi korunursa kontrendike değildir. 6- Kas kuvvetini arttırıcı egzersiler nelerdir? İzometrik dirençli egzersizler İzotonik dirençli egzersizler İzokinetik dirençli egzersizler 7- Pratik soru: Verilen vücut bölgelerinde güçlendirme egzersizlerini uygulayınız. Üst ekstremite, alt ekstremite, boyun, bel. Kaynak: Dr. Sedat Yıldız Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon / Akupunktur Uzmanı Eğirdir Kemik Eklem Hastalıkları Tedavi ve Rehabilitasyon Hastanesi www.drsedatyildiz.com