D Vitamin Eksikliği İçin Güneş

advertisement
On5yirmi5.com
D Vitamin Eksikliği İçin Güneş
Mozart sendromu'ndan korunmak için güneşle dostluk kurun.
Yayın Tarihi : 18 Temmuz 2011 Pazartesi (oluşturma : 10/20/2017)
Mozart'ın erken yaşdaki ölümünü D vitamini eksikliğine bağlayan bilim insanları,D vitaminin önemini
bir kez daha gündeme getirdi.
Fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı Prof. Dr. Yeşim Gökçe Kutsal, güneş ışınlarının, D vitamininin
temel kaynağı olduğunu, bu vitaminin eksikliğinin, sadece kemik hastalıklarına değil, diğer
sistemlerdeki bazı hastalıklara yatkınlıkta önemli rol oynadığını bildirdi.
Gece çalışma tutkusu yüzünden güneş ışınlarından yeterince yararlanamayan, Türk Marşı'nın da
bestecisi Mozart'ın genç yaşta ölümüne, D vitamini eksikliğinden kaynaklanan hastalıkların neden
olduğu’ iddiası, dünyaya milyonlarca kilometre uzaklıktaki bu gök cisminden yayılan ısı ve ışınların
insan sağlığı üzerine etkilerini tekrar gündeme getirdi.
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı öğretim üyesi ve
Geriatrik Bilimler Araştırma Merkezi(GEBAM) Müdürü Prof. Dr. Kutsal, güneşten kaynaklanan ve
yeryüzüne ulaşan (görülemeyen) ultraviyole ışınlarının UVA, UVB ve UVC olmak üzere üç farklı tipi
bulunduğunu söyledi.
Bu ışınlardan UVA ve UVB, derideki 7 dehidrokolekalsiferol maddesini emerek D vitaminine
dönüştürdüğü için güneş ışınlarının D vitamininin temel kaynağı olduğuna işaret eden Kutsal, ancak,
tüm ultarviyole ışınlarının aynı olmadığını, bunların mevsime, gün içindeki saatlere ve yaşanan
ülkenin dünya üzerindeki konumuna göre değişiklikler gösterdiğini söyledi.
Bunun yanında, cam arkasında bulunmak, güneşten koruyucu kremler kullanmak, geleneksel giyim
tarzı uygulamak, ileri yaşta veya fazla kilolu olmanın derideki D vitamin dönüşümünü etkileyen
kişisel faktörler olduğuna işaret eden Prof. Dr. Kutsal, Yaz ayları ultraviyole ışınlarının en kuvvetli
olduğu dönemdir. Bu yoğunluk 10-16 saatleri arasında en yüksek seviyeye ulaşır. Ayrıca ekvatora
yakın bölgelerde ve yüksek rakımda bulutların koruyucu etkileri daha az olduğu için bu ışınların
zararlı etkileri daha fazladır şeklinde konuştu.
Bu zararlı etkilerin, deri ve gözde harabiyet, bağışıklık sistemin baskılanması ve daha ileri safhalarda
kanser hastalığı şeklinde ortaya çıkabildiğini anlatan Kutsal, bunlardan korunmada, derideki
“melanin” maddesi ile ilgili temel bilgilere sahip olmakta yarar bulunduğuna işaret etti.
Prof. Dr. Yeşim Gökçe Kutsal, şu bilgileri aktardı:
Melanin maddesi, yoğunluğu oranında cildin rengini veren bir maddedir. Ultravioleyi absorbe eder
(emer) ve deri rengi koyulaştıkça korunması için daha fazla melanin içerdiği anlaşılır. Yani ışınlar
melaninin daha fazla yayılmasına ve büyümesine neden olur. Gemilerde çalışan tayfalar, tarlalardaki
çiftçiler, denizlerde sörf yapanlar, iç mekânlarda yaşayanlara oranla ultraviyole açısından daha fazla
risk altındadır. Derileri daha az melanin içeren açık renkli, ince derili kişiler ciltleri daha az ultraviyole
ışını emdiği için ultraviyoleden daha az korunabilirler. Dolayısıyla açık renk cildi olanlar direkt güneş
ışınından korunmalıdır.
D vitamini eksikliğine dikkat
D vitamini deride adeta hazır olarak bulunduğu ve güneş ışınları ile harekete geçtiği için bir hormon
olarak yorumlandığını vurgulayan Kutsal, bu vitaminin eksikliğinin pek çok ülkede yaygın olarak
görülen önemli ve güncel bir sorun olduğunu söyledi.
Bu vitaminin eksikliğinde çocuklarda raşitizm, yetişkinlerde ise ‘osteomalazi’ (kemiklerde
mineralizasyon eksikliği) ve ‘osteoporoz’ (kemik erimesi) hastalıkları görüldüğünü ifade eden Kutsal,
şu uyarıları dile getirdi.
D vitaminin eksikliği, sadece kemik hastalıklarına değil, diğer sistemlerdeki bazı hastalıklara
yatkınlıkta da rol oynar. Bunlardan bazıları metabolik sendrom, kalp ve damar hastalıkları, kalın
bağırsak, meme, prostat ve pankreas gibi bazı kanser türleri, romatid atrtit gibi iltihabi eklem
hastalıkları, multipl skleroz gibi merkezi sinir sitemini tutan hastalıklar ve Tip-1 diyabettir. Kalp
damar hastalıklarından kalp yetmezliği, miyokard infarktüsü, beyin damar kanamalarına ya da
tıkanıklıklarına bağlı felçler, diyabetiklerde görülen kalp damar hastalıkları D vitamini yetersiz olan
kişilerde daha fazla görülür. Bunun, otoimmün (bağışıklık) sistemi üzerindeki regülatuar
(düzenleyici) etkileri de pek çok araştırmaya konu olmaya devam etmektedir. D vitamini eksikliği
olan kişilerde yaşlanmanın hızlandığına dair görüşler de mevcuttur.
D vitamininin, vücuttaki kalsiyum metabolizmasının düzenlenmesinde de rol oynadığını ifade eden
Kutsal, bu vitaminin, ağız yoluyla besinlerle alınan kalsiyumun bağırsaktan emilmesini ve böbrekten
yeniden emilmesini sağladığını, bu yolla kandaki kalsiyum düzeyini sabit tuttuğunu söyledi. Kutsal,
‘D vitamininin eksikliğinde ise besinlerle alınan kalsiyumun ancak çok az bir kısmı bağırsaktan
emilebilir’dedi.
Vücutta D vitamini eksikliğinin kan incelemesiyle tespit edilebildiğini, bu testte kandaki D vitamini
düzeyinin 30 nanogram/mililitrenin üzerinde olmasının yeterli kabul edildiğini belirten Kutsal,
güneş ışınlarından yararlanmak için şu önerileri dile getirdi:
Güneş ışınları, en ucuz ve kolay ulaşılabilen D vitamin kaynaklarıdır. Uygun saatlerde güneş
ışınlarından yararlanılmalıdır.
Haftada dört defa kol ve bacakların 20 dakika süre ile direkt güneş ışınına maruz bırakılması
yeterlidir.
Beslenirken D vitamininden zengin gıdalar tercih edilmelidir. Örneğin süt ve süt ürünleri, balıklardan
sardalye, somon, uskumru, ton balığı, balık yağı, yumurtanın sarısı ve tereyağı D vitamininden
zengindir.
Yılda bir kez kandaki D vitamini düzeyi kontrol edilmelidir.
Hekim gerekli görürse ilaç olarak D vitamini desteği alınabilir. Önerilen doz, günlük bin
internasyonal ünitedir. Yaşlılar başta olmak üzere güneşten yeterince yararlanamayanlar için günde
2 bin internasyonal ünite D vitamini alınabilir.
AA
Bu dökümanı orjinal adreste göster
D Vitamin Eksikliği İçin Güneş
Download