Türkiye’de mobil telefon hizmeti ve vergilendirme Gabriel Solomon İstanbul, 9 Mayıs 2012 Sınırlı - Gizli Bilgi © GSMA 2011 Tüm GSMA toplantıları, GSMA'ın anti-tröst uyum politikasına uygun şekilde yapılmaktadır. Telekomünikasyon, ekonomi için iyidir 2011 yılında mobil iletişim endüstrisi, Türkiye ekonomisine GSYİH'nın %2.3 oranında 28.8 milyar TL katkıda bulunmuştur. – – – 11.3 milyar TL'lik doğrudan katkı 9.2 milyar TL'lik dolaylı katkı 8.2 milyar TL'lik çarpan etkisi Endüstri, doğrudan yaklaşık 150,000 Tam Süreli Eşdeğer (‘TSE’) istihdam ederken 55,800 ek TSE ise, dolaylı olarak istihdam edilmiştir. Endüstrinin ekonomik katkısı, Türkiye'nin daha optimal vergi rejimini benimsemesi durumunda daha da büyük olabilirdi. Gizli 2 Türk tüketicileri, küresel olarak en yüksek vergi oranlarını ödemektedir 2011 Toplam Mobil Mülkiyet Maliyeti (TMMM) yüzdesi olarak Vergi 50% 45% Türkiye %48 Tüketici Vergilendirmesi Ses/ SMS: 43% Veri: 23% Telefon Cihazları: 49% Aktivasyon: 51,56 TL Yıllık ücret: 14,56 TL 40% 35% 30% 25% Endüstri ortalaması %18 20% 15% 10% 0% Turkey Greece Croatia Hungary Italy Poland Portugal Ireland Belgium Uzb ekistan UK Austria Ukraine Slovenia Bulg aria Albania France Netherlands Germany Slo vakia Romania Azerb aijan Russia Geo rg ia Spain Serbia Malta Montenegro Cyp rus Kazakhstan 5% Kaynak: Deloitte/GSMA Küresel Mobil Vergi İncelemesi 2011 * Toplam Mobil Mülkiyet Maliyeti, telefon cihazı maliyetleri, bağlantı maliyetleri, kira maliyetleri (tipik olarak kullan-öde hizmetler), arama ve SMS 3 Gizli kullanım maliyetlerinden elde edilmektedir. Türkiye'deki telefon cihazı ve bağlantı maliyetleri, üç yıllık sürede amorti edilmektedir Montenegro Portugal Russia Albania Bulgaria Austria Italy Cyprus Germany Greece Poland Malta Romania Kazakhstan Spain Ukraine Belgium UK Croatia Netherlands Ireland Georgia Slovakia Hungary Serbia Slovenia France Azerbaijan Turkey Uzbekistan Yüksek vergi oranları, Pazar gelişimini olumsuz etkilemektedir Ülkeler örneğinde Mobil yayılım, 2011 200% 180% 160% 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% Kaynak: Wireless Intelligence Gizli 4 Türkiye, daha önce önünde olduğu ülkelerin şuan gerisindedir 2000-2011 mobil yayılım büyümesi ve vergi seviyeleri 160% 140% 120% Turkey 48% Azerbaijan 19% Serbia Croatia 100% 28% Slovakia 80% Georgia 19% Ukraine 20% Kazakhstan 12% 60% Romania 40% 20% Kaynak: Wireless Intelligence, Deloitte Gizli 5 Q3 2011 Q1 2011 Q3 2010 Q1 2010 Q3 2009 Q1 2009 Q3 2008 Q1 2008 Q3 2007 Q1 2007 Q3 2006 Q1 2006 Q3 2005 Q1 2005 Q3 2004 Q1 2004 Q3 2003 Q1 2003 Q3 2002 Q1 2002 Q3 2001 Q1 2001 Q3 2000 Q1 2000 0% Poland 22% Albania Bulgaria 20% 20% Russia 19% İşletme Vergilendirmesi: Ayrıştırıcı ve Zarar verici %20'lik kurumlar vergisine ek olarak, mobil operatörler %15.35 oranında hazine payı ve katkı ücreti ödemektedir. Bunun uygulaması, çeşitli sorunlara yol açmaktadır: – – – Operatörler tarafından devlet adına tüketicilerden toplanan vergilerin aksine, ücret doğrudan operatörlere uygulanmaktadır ve tüketicilere gösterilmemektedir Ücret, diğer sektörlere göre mobil operatörlere karşı ayırım yapmaktadır ve bu da zarar vericidir Madem ki Türkiye, Mobil Fesih Oranları gibi bazı alanlarda Avrupa Birliği (AB) çerçevesi ile uyumlu düzenleme uyguluyor, AB’de hiçbir ülke, benzer bir ücret uygulamamaktadır ve bu AB telekomünikasyon çerçevesi ile aynı uyumlu değildir. Operatörlerin, pazarda rekabet edebilmek için müşterilere maddi sübvansiyonlar sunması gerekmektedir (örneğin; aktivasyon ve yıllık ücretler) Gizli 6 Gizli Kaynak: Wireless Intelligence 7 Ireland UK Turkey Spain Slovenia Netherlands Romania France Germany Greece Poland Croatia Belgium Hungary Russia Bulgaria Portugal Ukraine Italy Vergi rejimi, net kazançları... FVAÖK oranları, 2011 50% 40% 30% 20% 10% 0% ....ve endüstrinin yatırım gücünü olumsuz etkilemektedir 2010, kişi başına düşen sermaye masrafı, ABD $ Kaynak: Wireless Intelligence Gizli 8 Montenegro Uzbekistan Turkey Romania Hungary Georgia Croatia Slovenia Bulgaria Italy Belgium Slovakia France Germany Portugal Ireland Netherlands 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Verginin İndirilmesi: kazan kazan senaryosu Verginin yüksek olduğu ülkelerde, verginin indirilmesi, verginin daha düşük olduğu ülkelere göre daha olumlu etkiler yaratabilir Türk mobil tüketicileri üzerindeki sektöre özgü verginin indirilmesi, mobil hizmetlerin alınmasını ve kullanımını arttıracak, ekonomik faaliyetleri canlandıracak, doğru yatırım sinyallerini gönderecek ve devlet için gelir olacaktır Eğer mobil mülkiyet maliyeti üzerindeki vergi, 2012 yılında, %48'den %38'e düşerse: – – – – – Mobil yayılım, %98'lik orana karşılık 2016 yılında %104'e ulaşacaktır 3G yayılım, %68'lik orana karşılık 2016 yılında %72'ye ulaşacaktır Sadece Veri Sim kartı satışları da, ikiye katlanacaktır Toplam kullanım dakikası ve SMS, her yıl % 8 daha fazla olacaktır. Ve ... Gizli 9 2015 yılında vergi gelirleri daha yüksek olacaktır Hükümet vergi gelirler, 2012-2016, milyon TL 25,000 24,000 23,000 22,000 21,000 20,000 19,000 18,000 17,000 16,000 2012 2013 2014 Vergi azaltım senaryosu Temel Kaynak: Deloitte analizi Gizli 2015 10 2016 Sonuç Mobil tüketiciler için Türk vergi rejimi, etkili değildir ve Türkiye'nin mobil telekomünikasyonların tüm potansiyelinden yararlanmasını engellemektedir Devlet, tüketiciler üzerindeki vergi yükünü azaltarak, ivedilikle vergi yapısını gözden geçirmeli ve tadil etmelidir Bunun yapılması, hem tüketiciler hem iş kuruluşu hem de devlet için iyi olacaktır Gizli 11