VI. Ulusal Anali̇ ti̇ k Ki̇ mya Kongresi Poster 178 RUMEX ACETOSA L. BİTKİSİNİN MİNERAL VE TOPLAM FENOLİK MADDE MİKTARININ SPEKTROFOTOMETRİK OLARAK TAYİNİ Muharrem İNCE1, Olcay KAPLAN İNCE2 Tunceli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, TUNCELİ 2 Tunceli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Gıda Mühendisliği Bölümü, TUNCELİ 1 muharremince@tunceli.edu.tr Bitkilerden elde edilen doğal ürünler farmasötik endüstrinin ilaç geliştirmede ciddi bir öneme sahiptir. Günümüzde bitkilerden elde edilen ve tüm dünyada tıbbi tedavi amacıyla kullanılan çok sayıda ilaç bulunmaktadır. Tedavi amacıyla kullanılabilecek bir bitki olan kuzukulağı (Rumex acetosa L.), Polygonaceae ailesinden, tüysüz gövdeli 15-40 cm boyunda çok yıllık bir bitkidir. Nemli kırlarda doğal olarak yetişir. Ekşi yaprakları bol miktarda oksalik asit içerir. Kuzukulağı yeşil salata, vücut güçlendiricisi, antibakteriyel, ishal giderici ve zayıf idrar söktürücü olarak kullanılmaktadır. Kansızlığın tedavisinde ve bir iştah açıcı olarak da kullanılmaktadır. Ayrıca, kansere karşı bitkisel ilaç olarak kullanılmaktadır, fakat bunu tedavisinde kullanılmasını değerlendiren herhangi bir klinik çalışma yoktur [1]. Bu çalışmada Tunceli yöresinden alınan ve doğal olarak yetişen Rumex acetosa L. örneklerinde ICP-OES ile mineral analizleri yapılmıştır. Bütün vücut hücrelerinin içindeki ve dışındaki suyun düzenlenmesi, kalp ritmi, sinir uyarılarının ve kas kasılmalarının iletilmesi, dolaşım sisteminin dengesi, enzimlerin harekete geçirilmesinde etkin bir role sahip olan sodyum; 140.8-360.5 mg kg-1 olarak bulundu. Sinir ivmelerinin ve kas çalışmasının uyarımı, kalp ritmi, protein üretimi, tansiyon düşürülmesi gibi vücut aktivitelerini düzenleyen potasyum; 13859.527901.0 mg kg-1 olarak tespit edildi. Ayrıca vücut için birçok fonksiyonun düzenlenmesinde ve gelişmesinde büyük bir öneme sahip olan Ca, Mg, Mn, Zn, P ve Cu elementlerinin de analizi de yapıldı. Ayrıca toplam fenolik madde ve serbest radikal süpürücü etkisi UV-GB spektrofotometresi ile tespit edildi. Serbest radikal giderme aktivitesi sonuçları kuzukulağı bitkisinin ekstrelerinin DPPH• konsantrasyonunu yarıya düşüren numune miktarı μg/mL cinsinden belirlendi ve IC50 değeri olarak ifade edildi. Serbest radikal giderme aktivitesinden elde edilen verilere göre kuzukulağının metanolle hazırlanan ekstraktı yüksek DPPH giderme aktivitesi gösterdi. Kuzukulağı bitkisinin toplam fenolik madde miktarı gallik asit eşdeğeri (GAE) olarak verildi. Toplam fenolik bileşik miktarı tayininin sonuçlarına göre ise ekstrelerin fenolik içeriklerinin yüksek olduğu belirlendi. Bu sonuçlar gösteriyorki, kuzukulağı ekstreleri iyi bir antioksidan kapasiteye sahiptir ve doğal bir antioksidan kaynağı olarak kullanılabilir. KAYNAKLAR [1] Kemper, K. J., The Longwood Herbal Task Force and The Center for Holistic Pediatric Education and ResearchSorrel (Rumex acetosa L.), MD, MPH. 220 KimyaKongreleri.org