Günlük Bülten 03 Haziran 2013 PİYASALAR Döviz Piyasası Haftanın son gününe 1,8715 seviyesinden başlayan USD/TL kuru, nisan ayı dış ticaret açığının beklentilerin oldukça üstünde gelmesinin ardından yukarı yönlü hareket etti. Ancak öğleden sonra TCMB Başkanı Erdem Başçı'nın gerektiğinde kısa süreli ek parasal sıkılaştırma yapılabilecekleri yönündeki açıklamasının ardından kur bir miktar gerilese de günü 1,8748 seviyesinden sonlandırdı. Gezi Parkı’na ilişkin gelişmelerle güne yükselişle başlayan kur, bugün açıklanacak olan TÜFE verisi ve salı günü açıklanacak olan REDK verisini yakından izleyecek. 31 Ara 12 30 May 13 31 May 13 Günlük Değişim Yıl Sonuna Göre Değişim $/TL 2,4 €/$ Sepet 2,1559 2,2 2 $/TL 1,7818 1,8715 1,8748 0,2% 5,2% 1,8 €/TL 2,3519 2,4425 2,4369 -0,2% 3,6% 1,6 Sepet* 2,0671 2,1574 2,1559 -0,1% 4,3% 1,4 €/$ 1,3204 1,3048 1,2995 -0,4% -1,6% 1,2 $/Yen 86,67 100,72 100,35 -0,4% 15,8% $ Endeks 79,77 83,08 83,38 0,4% 4,5% Ka yna k: Reuters 1,8748 1,2995 1 Oca Mar May Tem Eyl Kas Oca Mar May Tem Eyl Kas Oca Mar May 11 11 11 11 11 11 12 12 12 12 12 12 13 13 13 Kaynak: Reuters * (0,5$+0,5€) Güne 1,3049 seviyesinden başlayan EUR/USD paritesi gün boyu aşağı yönlü hareket etti. Euro, Almanya'daki perakende satışlarının düştüğü ve Euro Bölgesi işsizlik oranının yükseldiği verilerinin ardından Dolar karşısında değer kaybetti. ABD tüketici harcamalarının nisan ayında beklenmeyen düşüşü sonrasında Dolar’ın değer kazancını sürdürmesiyle parite günü 1,2995 seviyesinden sonlandırdı. Güne 2,1576 seviyesinden başlayan sepet bazında TL, dış ticaret açığının yükselişe işaret etmesiyle 2,1775’e kadar geldi. Başçı’nın, Uluslararası Finans Kongresi'nde yaptığı açıklamada, döviz piyasasında ilave tedbir gerekirse likiditeyi kullanarak ek tedbir alabileceklerini belirtmesiyle bir miktar geriledi ve günü 2,1559 seviyesinden sonlandırdı. Sepet bugüne Gezi Parkı’na ilişkin gelişmelerin devam etmesinin ardından sert bir yükselişle başladı. Faiz Piyasası Güne %5,82 seviyesinden başlayan 13 Mayıs 2015 vadeli gösterge tahvilin bileşik faizi nisan ayı dış ticaret verisi ardından yukarı yönlü hareket etti ve %6 seviyesini aşarak %6,08’e kadar yükseldi. Dalgalı bir seyir izleyen gösterge faiz Başçı’nın açıklamaları ardından %6 seviyesinin altına geriledi ve günü %6,01 seviyesinden sonlandırdı. Enflasyon ve PMI verisi faizin yönü konusunda belirleyici olacaktır. Ayrıca kurun yukarı yönlü hareketine bağlı olarak TCMB’nin likidite adımları izlenecek. TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 27,5 milyar TL düzeyine gerilerken; bu rakamın 25,5 milyar TL’lik kısmı %4,50’den haftalık, 2 milyar TL’lik kısmı %4,84’ten aylık fonlamadan oluştu. TCMB tarafından yapılan toplam fonlamanın maliyeti, %4,52 düzeyine geriledi. TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru Günlük Yıl Sonuna Değişim Göre Değişim 14 31 Ara 12 30 May 13 31 May 13 Gösterge Tahvil* 6,16 5,59 6,01 0,42 -0,15 10 USD Libor( 3 aylık) 0,31 0,27 0,28 0,00 -0,03 8 EUR Libor( 3 aylık) 0,13 0,20 0,20 0,00 0,07 6 O/N İMKB Repo 5,25 4,92 5,43 0,51 0,18 4 Eurobond 2030* 4,06 4,69 4,61 -0,07 0,55 Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg * bi l eşi k fa i z 12 4,52 Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi 2 Eyl 11 Kas 11 Oca 12Mar 12May 12Tem 12 Eyl 12 Kas 12 Oca 13Mar 13May 13 Kaynak: TCMB Türkiye’nin 5 yıl vadeli CDS’i 128 seviyesine, 2030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi %4,61 seviyesine geriledi. 1 Günlük Bülten 03 Haziran 2013 Emtia Piyasası Cuma günü OPEC’in üretim hedefini değiştirmemesine paralel Brent petrolün varil fiyatı aşağı yönlü hareket etti ve günü USD 100,4 seviyesinden sonlandırdı. Brent petrol, Çin'de açıklanan PMI verisinin ardından petrol talebine ilişkin endişelerle bugüne düşüşle başladı. Altın, Dolar’ın değer kazanmaya devam etmesine paralel gerilemeyi sürdürdü ve günü ons başına USD 1.386 seviyesinden sonlandırdı. Piyasada ABD'de bugün açıklanacak PMI verisi ve bu haftaki tarım dışı istihdam ve işsizlik oranı verileri bekleniyor. 2000 31 Ara 12 30 May 13 31 May 13 Günlük Yıl Sonuna Değişim Göre Değişim Altın($/Ons) 1.674 1.413 1.386 -1,9% -17,2% Petrol(Brent) 111,1 102,2 100,4 -1,8% -9,6% Gümüş($/Ons) 30,3 22,7 22,2 -2,3% -26,7% Altın ($/Ons) 130 Brent Petrol ($/Varil, sağ eksen) 125 1900 100,4 1800 120 115 1700 110 1600 Kaynak: Reuters 105 1500 100 1400 95 1300 90 1.386 1200 Kaynak: Bloomberg Oca 11Nis 11Tem 11Eki 11 Oca 12Nis 12Tem 12Eki 12 Oca 13Nis 13 85 Borsalar Beklentilerden yüksek gelen dış ticaret açığı verisinin etkisi ile gün içinde %2'nin üzerinde düşen BIST-100 endeksi, kapanışa doğru kayıplarını kısmen toparlayarak %1,4 düşüşle 85.990 puandan kapandı. Borsanın Gezi Parkı’ndaki gelişmelere bağlı olarak bugüne düşüşle başlaması beklenmektedir. 31 Ara 12 30 May 13 31 May 13 Günlük Değişim Yıl Sonuna Göre Değişim 4.500 İşlem Hacmi (milyon TL) BIST-100 78.208 87.170 85.990 -1,4% 10,0% 4.000 BIST 100 Endeks (sağ eksen) BIST-30 97.728 107.272 105.750 -1,4% 8,2% 3.500 Sanayi 64.637 71.454 71.394 -0,1% 10,5% 3.000 Hizmetler 49.947 55.368 54.393 -1,8% 8,9% 2.500 Mali 113.627 127.712 125.452 -1,8% 10,4% Bankalar Endeksi 163.208 180.075 176.475 -2,0% 8,1% Dow Jones 13.104 15.325 15.115 -1,4% S&P 500 1.426 1.654 1.631 DAX 7.612 8.400 Nikkei 225 10.323 Bovespa 60.952 85.990 98.000 93.000 88.000 83.000 78.000 73.000 2.000 68.000 1.500 63.000 1.000 15,3% 58.000 500 53.000 -1,4% 14,4% 0 48.000 8.349 -0,6% 9,7% Kas.11 Oca.12 Mar.12 May.12 Tem.12 Eyl.12 Kas.12 Oca.13 Nis.13 13.589 13.345 -1,8% 29,3% 54.635 53.506 -2,1% -12,2% Kaynak: Reuters Ka yna k: Reuters , Bl oomberg 2 Günlük Bülten 03 Haziran 2013 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Dış ticaret açığı nisan ayında kıymetli maden ithalatındaki artışın etkisiyle bir önceki yılın aynı ayına göre %55,1 arttı ve beklentilerin oldukça üzerinde (USD 7,85 milyar) USD 10,3 milyar olarak gerçekleşti. TCMB Başkanı Erdem Başçı bir üniversitede katılacağı toplantıdan önce kendisine yöneltilen soruları cevapladı. Hazine, Haziran-Ağustos dönemi iç borçlanma stratejisini açıkladı. Almanya'da perakende satışlar nisanda aylık bazda artış beklentisine karşılık %0,4 düşüş kaydetti. Euro Bölgesi’nde enflasyon mayısta yıllık bazda %1,4'e yükseldi ve beklentiler seviyesinde gerçekleşti. Hindistan’ın 2013'ün ilk çeyreğinde %4,8 büyüdü. ABD'de kişisel gelirler ve çekirdek kişisel tüketim harcamaları (PCE) nisanda artış beklentisine karşılık değişim kaydetmedi. ABD'nin orta batı bölgesinde yer alan işyerlerinin faaliyetleri hakkında gösterge olan Chicago PMI endeksi mayısta 58,7'ye yükselerek beklentilerin üzerinde ve Mart 2012'den bu yana en yüksek seviyede açıklandı. ABD'de Michigan tüketici güven endeksi mayısta 84,5 nihai seviyesine yükselerek öncü verinin ve beklentilerin üzerinde açıklandı. Çin’de PMI verileri açıklandı. FED Başkan Yardımcısı Yellen, Amerikan bankalarının büyüklüğünü sınırlamak yerine, onları ekstra sermaye tutmaya zorlamaktan yana olduğunu dile getirdi. Deflasyonla mücadele eden Japonya'da şirketlerin sermaye harcamaları ilk çeyrekte yıllık bazda %5,2 düşerek, hükümetin, dünyanın 3. büyük ekonomisinin büyümesi karşısındaki zorluklarının altını çizdi. Dış ticaret açığı nisan ayında kıymetli maden ithalatındaki artışın etkisiyle bir önceki yılın aynı ayına göre %55,1 arttı ve beklentilerin oldukça üzerinde (USD 7,85 milyar) USD 10,3 milyar olarak gerçekleşti. Enerji net ithalatı bir önceki aya göre %6,9 artarak USD 4,1 milyar olarak gerçekleşirken, enerji hariç dış ticaret açığı bir önceki aya göre artış göstererek USD 6,2 milyar seviyesine yükseldi. Aylık bazda ihracatın ithalatı karşılama oranı %54,9 seviyesinde gerçekleşti. 2012 yılı Nisan ayında %38 olan AB’nin ihracattaki payı 2013 yılı Nisan ayında %39,4 yükselerek 1,4 puan arttı. İhracattan aldıkları paya göre, Yakın ve Ortadoğu ülkeleri bir önceki yılın aynı ayına göre yatay bir seyir izleyerek %24,1 seviyesine, Kuzey Afrika ülkeleri %7,2, Kuzey Amerika ülkeleri ise %4,7 pay seviyelerine ulaştı. Ülkelere göre ihracat incelendiğinde 2013 Nisan ayında en fazla ihracat yapılan ülke Almanya’yı sırasıyla Irak, İngiltere ve İtalya izledi. Önümüzdeki süreçte beklentilerin üzerinde gelen nisan ayı dış ticaret açığı verisiyle beraber cari açığın yükseleceği öngörülmektedir. Bu çerçevede nisan ayı cari açığının USD 7,5-8 milyar arasında gerçekleşmesi sürpriz olmayacaktır. 3000 120 12 Aylık Dış Ticaret Açığı (Milyar USD) 12 Aylık Dış Ticaret Açığı (Enerji Hariç, Milyar USD) 100 2500 80 2000 60 1500 40 Altın İthalatı Altın İhracatı 1000 20 500 Kaynak: TÜİK Nis.13 Şub.13 Eki.12 Ara.12 Ağu.12 Nis.12 Haz.12 Şub.12 Eki.11 Ara.11 Ağu.11 Nis.11 Haz.11 Şub.11 Eki.10 Ara.10 Ağu.10 Nis.10 Haz.10 Şub.10 Eki.09 Ara.09 Ağu.09 Nis.09 Haz.09 Ara.08 Şub.09 - 0 Kaynak: TÜİK 3 Günlük Bülten 03 Haziran 2013 TCMB Başkanı Erdem Başçı bir üniversitede katılacağı toplantıdan önce kendisine yöneltilen soruları cevapladı. Başçı enflasyonun tek haneye inmesinin büyümenin önündeki engelleri kaldırdığını, enflasyonun tek haneye inmesi ile büyümenin önündeki en büyük engelin kalktığını, önümüzdeki dönemde enflasyonun %5 düzeyine düşmesinin finansal istikrara ilave faydalar sağlayacağını söyledi. Likidite politikasının döviz üzerindeki en etkili araçlardan biri olduğuna değinen Başçı son iki gündür likidite konusunda biraz daha sıkı duruşa geçildiğini, döviz piyasasındaki tansiyonu düşürmek adına gerekirse likidite kullanılarak ilave tedbir alınabileceğini, kısa süreli ek parasal sıkılaştırma yapılabileceğini belirtti. Başçı pazartesi açıklanacak enflasyon verisinin beklentilerden daha iyi gelebileceğini ve buna bağlı olarak reel efektif döviz kur endeksinin 120'den uzaklaştığının söylenebileceğini ve bu iki verinin döviz piyasasını rahatlatacak veriler olacağını; döviz piyasasında yaşanan küresel sıkıntıların yansımaları olduğunu, döviz piyasasındaki gelişmelerin ne yönde karar gerektireceği incelediklerini, TCMB’nin döviz piyasasındaki gelişmelerle ilgili bir sinyal vermediğini söyleyerek sözlerini tamamladı. Hazine, Haziran-Ağustos dönemi iç borçlanma stratejisini açıkladı. Stratejiye göre Hazine haziranda toplam 14,8 milyar TL iç borç servisine karşılık 13 milyar TL iç borçlanma; temmuzda toplam 12,9 milyar TL iç borç servisine karşılık 11,8 milyar TL; ağustosta toplam 16,5 milyar TL iç borç servisine karşılık 14 milyar TL iç borçlanma öngörüyor. Hazine haziranda 6, temmuzda 5, ağustosta 5 ihale ile borçlanacak. Ağustos ayında ihraç edilmesi planlanan kira sertifikasına ilişkin ihraç tarihi daha sonra duyurulacak. Euro Bölgesi’nde işsizlik oranı nisanda %12,2 ile beklentiler seviyesinde açıklandı. Daha önce mart ayı için %12,1 olarak açıklanan işsizlik oranında revizyon yapılmadı. Euro Bölgesi’nde enflasyon mayısta yıllık bazda %1,4'e yükseldi ve beklentiler seviyesinde gerçekleşti. Almanya'da perakende satışlar nisanda aylık bazda artış beklentisine karşılık %0,4 düşüş kaydetti. Euro Bölgesi Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) Şub 13 Eyl 12 Kaynak: Bloomberg Nis 12 -1 Oca.07 Mar.07 May.07 Tem.07 Eyl.07 Kas.07 Oca.08 Mar.08 May.08 Tem.08 Eyl.08 Kas.08 Oca.09 Mar.09 May.09 Tem.09 Eyl.09 Kas.09 Oca.10 Mar.10 May.10 Tem.10 Eyl.10 Kas.10 Oca.11 Mar.11 May.11 Tem.11 Eyl.11 Kas.11 Oca.12 Mar.12 May.12 Tem.12 Eyl.12 Kas.12 Oca.13 Mar.13 May.13 7 -4 Kas 11 0 Haz 11 -3 Oca 11 1 Ağu 10 -2 Mar 10 2 Eki 09 -1 Ara 08 8 0 3 May 09 1,4 9 1 4 Şub 08 2,9 2 5 Tem 08 10 9,9 3 6 Eyl 07 11 Almanya Perakende Satışlar (Yıllık Değ., %,3 Aylık Ort) 4 Nis 07 12 7 Kas 06 12,2 Haz 06 8 TÜFE (Yıllık Değişim, %, sağ eksen) Oca 06 13 ABD'de kişisel gelirler ve çekirdek kişisel tüketim harcamaları (PCE) nisanda artış beklentisine karşılık değişim kaydetmedi. Martta %0,2 olarak açıklanan kişisel gelirlerdeki artış %0,3'e; değişim kaydetmediği açıklanan çekirdek PCE ise %0,1 artışa revize edildi. 4 Günlük Bülten 03 Haziran 2013 ABD'de Michigan tüketici güven endeksi mayısta 84,5 nihai seviyesine yükselerek öncü verinin ve beklentilerin üzerinde açıklandı. Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi May.13 Eyl.12 Oca.13 May.12 Eyl.11 Oca.12 May.11 Eyl.10 Oca.11 May.10 Eyl.09 Oca.10 Eyl.08 Oca.09 May.09 May.08 Eyl.07 Oca.08 May.07 Eyl.06 Oca.07 Oca.06 84,5 May.06 100 95 90 85 80 75 70 65 60 55 50 Kaynak: Bloomberg Hindistan’ın 2013'ün ilk çeyreğinde %4,8 büyüdü. Brezilya ekonomisi de bu yılın ilk çeyreğinde yıllık olarak %1,9 büyüdü. Çin'de Ulusal İstatistik Bürosu ve Çin Lojistik ve Satın Alma Federasyonu tarafından hazırlanan resmi imalat sektörü satın alma yöneticileri endeksi (PMI) mayıs ayında 50,8’e yükseldi. Çin'de HSBC tarafından hazırlanan imalat sektörü satın alma yöneticileri endeksi (PMI), mayıs ayında nihai verilerle 49,2 puana geriledi. Çin Büyüme Göstergeleri 70 60 50 20 49,2 15 50,8 10 9,3 40 5 30 0 Şub 05 May 05 Ağu 05 Kas 05 Şub 06 May 06 Ağu 06 Kas 06 Şub 07 May 07 Ağu 07 Kas 07 Şub 08 May 08 Ağu 08 Kas 08 Şub 09 May 09 Ağu 09 Kas 09 Şub 10 May 10 Ağu 10 Kas 10 Şub 11 May 11 Ağu 11 Kas 11 Şub 12 May 12 Ağu 12 Kas 12 Şub 13 May 13 VERİ GÜNDEMİ 25 Sanayi Üretimi (Yıllık Değişim %, sağ eksen) Resmi İmalat PMI HSBC İmalat PMI Yurtiçinde mayıs ayı PMI ve enflasyon verisi yakından izlenirken, yurtdışında Euro Bölgesi imalat PMI verileri, ABD ISM imalat verisi yakından takip edilecek. UYARI: Bu bülten T.C. Ziraat Bankası A.Ş. tarafından, kamuya ilan edilen veriler kullanılarak hazırlanmış olup; sadece Bankamız müşterilerini bilgilendirme amacını taşımaktadır. Bültende yer alan veriler ve değerlendirmeler yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Bülten sayfalarında yer alan yazı, tablo ve grafikler Bankamızın izni olmaksızın kısmen veya tamamen çoğaltılamaz, dağıtılamaz ya da yayınlanamaz. 5