İLETİŞİM İnsanın potansiyel olduğunun farkında olan

İLETİŞİM
Empati Kurma
Dış dünyayı karşımızdaki
insanın penceresinden,yani
onun penceresinden görmeye
çalışmak demektir. Bir başka
deyişle kendimizi onun
yerine koymak demektir.
İKİ FARKLI İNSAN PORTRESİ
 Dik yürüyen,
 Güler yüzlü,
 Ben yapabilirim diye
düşünen ve risk alan,
 Hataları başarıya giden
yolda basamak olarak
gören,
 Geleceğe umutla ve şevkle
bakan,
 MUTLU VE GÜÇLÜ..
 Omuzları düşmüş,süklüm
püklüm yürüyen
 Yorgun,bedbin bir yüzle
bakan,
 İlk hatada” zaten
yapamıyorum
diyen,başaramayacağımı
biliyordum” diyerek
çabalamaktan vazgeçen,
 Geleceğe umutsuzca bakan
 MUTSUZ
İNSANLAR…
İÇİNDE YETİŞİLEN ORTAMLARIN FARKLILIĞI
• Çocuk kendini özel





hissederek büyür .
Kendine güveni vardır,
Ben varım,doğalım
değerliyim,
Elimden iş gelir,
Sevilmeye,özlenmeye layığım.
Güçlü ve mutludur.
 Çocuk kendini özel
hissetmez.
 Kendine güveni yoktur,
 Kişilik özellikleri ve
yetenekleri yok
sayılmaktadır..
 Güçsüz ve mutsuzdur.
 İnsanın potansiyel
olduğunun farkında olan aile
ortamında,bu çocuk kendi
özel yetenekleri ve eğilimiyle
bu dünyaya gelmiş bir
potansiyel yumağıdır.
Bunların gelişmesi için
uygun ortam oluşturmak
bizim sorumluluğumuzdur.
SÜREKLİ İLETİŞİM İÇİNDEYİZ
 Söylediğimiz,
 Söylemediğimiz,
 Yaptığımız,
 Yapmadığımız..
 Her şeyin bir anlamı vardır.
İLK İZLENİMLER
 Görsel Kanal(Beden Dili); % 55
 İşitsel Kanal (Ses); % 38
 Söz,içerek;




% 07
İletişimde kişinin konuşma biçimi, seçtiği sözcükler,
Ses tonu,
Beden duruşu,
Jest ve mimikler önemlidir.
 “Ne insanlar gördüm üstlerinde elbise yok,ne elbiseler
gördüm içinde insan yok”..Mevlana
İLK İZLENİMLER
 AYNALAMA:Beden dilinin geri dönüşü.
 BUZLARI KIRMAK:İlk diyaloglar.
 ÇEVRENİN,ORTAMIN DİLİ;Fotoğraflar.,bir amblem
vb..
YAŞAMA NE VERİRSEN SANA ONU
YANSITIR.
 Daha çok sevgi istiyorsan;insanları daha çok sev.
 Sana saygılı davranılmasını istiyorsan;insana saygılı ol.
 Anlaşılmak istiyorsan ;başkalarını anla.
 Hoşgörü ve sabır istiyorsan; insana sabırlı ve hoşgörülü
davran.
İLETİŞİM ÇOK KANALLI BİR SÜREÇ
 Görsel Kanal;yüz yüze iletişim de.
 İşitsel Kanal;iç dünyamız hakkında fikir verir..
 Dokunsal Kanal;dokunma ilişkinin sıcaklığını ve
kişilerin birbirine karşı hissettiği yakınlığı yansıtır..
 Kokusal Kanal;
 Tatsal Kanal;sevdiğimiz yemekleri yapanları
severiz,bize değer verdiğini düşündürür..
İLETİŞİMDE BEŞ BOYUT
 Kaale alınıyor muyum,beni önemsiyorlar mı?
 Kabul ediliyor muyum?
 Değerli miyim?
 Yeterli miyim?
 Sevilmeye layık mıyım?
AKTİF VE ETKİN DİNLEME
 Dinlemek için zaman ayırın
 Kendi düşünce ve bakış açınızı bir yana bırakıp,kendinizi
çocuğunuzdan bilgi alacak şekilde hazırlayın,
 Duyduğunuz mesajı dinleyin,özetleyin ve çocuğunuza
tekrarlayın.(yansıtıcı dinleme)
 Konuşurken göz kontağı kurun ve sürdürün.Anlıyorum gibi
tarafsız tepkiler katarak ilginizi gösterin..
 Söylediklerini kabul edin ve saygı gösterin.
 Karşılaştığı problemleri çözmesi için çocuğunuza olanaklar
yaratın,cesaretlendirin ve seçenekleriyle yol gösterin..
 Tutarlılık ve açıklık ilkesine uyun.
 Söz verip sözünü tutamayan ya da tehdit edip yerine
getirmeyen ana baba çocukta sorumluluk duygusunu
ve oto kontrolü geliştiremez.
YIKICI TARTIŞMA
 Kaçınmak; Tartışmadan kaçınmak,sonuca varılması
gereken şey orada bir yerde durur.
 Hasır Altı Etmek; tartışmakla beraber çözüme
ulaşılabilecekken,sorun çıkmasın diye hasır altı edilen
olayların birikimi.
 Suçlu Hissettirmek; Tavırlarla karşıyı suçlu hale
getirmek,sorumluluğu birinin üzerine yüklemek
sorunu çözmez.
 Konuyu Değiştirmek; Dönmek ve çözmek gerekir.
 Olumsuz yönde eleştirmek; Hep olumsuzu görmek





ceza kültürü getirir.Olumsuzluğu sürekli görmek
üretkenliği yok eder.
Akıl Okuyuculuk;aklından bu geçiyor.
Tuzak kurmak,
İma Etmek,
Bardağı Taşırmak,
Tedirgin Etmek,
 Şakaya Boğmak,
 Yaraya Dokunmak,
 Değişmeye izin vermemek,
 Yoksun Bırakmak,
 Yardımı Esirgemek,
DİL İNSANIN EVİDİR




SEN-BEN DİLİ
SÖYLENENLERİ ANLAMAYA ÇALIŞMAK;
Ama yerine ve diyerek iletişimi sürdürmek.
Çünkü yerine tabii………..olur olmaz veya evet,hemen gibi
kapı aralayıcı sözler..
 Yapmalıydın yerine; bir daha ki sefere,bundan böyle ve
gelecekte sözleri geliştirmek için esin verir..
 Eleştirmek yerine koçluk yapmak;neyi yanlış yaptıklarını
söyleyerek değil,nasıl doğru yapabileceklerine
yönlendirmek.
 Ayıplamak yerine biçimlendirmek.
ELEŞTİRİ
EYLEM PLANI
 Hataya ,nerede yanlış
 Derse odaklanır ve nasıl
yaptığına odaklanılır.
 Neden bana matematik
sorunu olduğunu
söylemedin.
 Yapmalıydın ifadesini
kullanıp onu azarlarsınız.
 TV seyredeceğine daha çok
çalışmalıydın.
düzeltebileceğinizi sorarsınız.
 Bunu düzeltmek için ne
yapmayı düşünüyorsun?
 Bundan böyle sözcüklerini
kullanıp davranışı
biçimlendirirsiniz.
 Bundan böyle ev ödevini
bitirine kadar TV.açmak yok.
Etkili İletişim Becerileri:
• Kendini tanımak
• Kendini açmak ve kendini doğru ifade etmek
• Karşımızdakini etkin ve ilgili dinlemek
• Empati kurabilmek (kendimizi karşımızdaki kişinin
yerine koyabilmek)
• Hoşgörülü ve önyargısız olmak
• Eleştirilere karşı açık olmak
• Beden dili, göz kontağı, hitap, ses düzeyi vb.
kurabilmek.
İyi Bir Dinleyicinin Özellikleri:
 • Dikkatini karşısındaki kişiye verir.
• Konuşmacıyı sözünü kesmeden dinler.
• Göz teması kurar.
• Son sözü söylemek için çabalamaz.
• Dinlerken vereceği cevabı düşünmez.
• Yargılamadan, suçlamadan dinler (önyargılı değildir).
duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışır.
• Dinlerken başka bir işle meşgul olmaz.
• Konuşmacının sözlerine olduğu kadar sözsüz mesajlarına
da dikkat eder.
• Konuşmacının duygu ve düşüncelerine anladığını
gösteren sözlü ifadelerde bulunur.
KAZAN-KAYBET
Yetişkin kazanır çocuk
kaybeder.
 Yetişkin çözüm bulur ve
çocuğun kabul etmesini
bekler.
 Çocuk karşı koyarsa,yetişkin
kabul etmesi için tehdit eder.
Çocuk kazanır yetişkin
kaybeder.
 Yetişkin çözüm bulur ve
çocuğun kabul etmesi için
onu ikna etmeye çalışır,ödün
verir.
 Çocuk karşı koyar,kabul
etmemekte direnirse pes
eder,çocuğun yapmasına izin
verir.
 HER YAŞ DÖNEMİNDE ONA EŞLİK EDİN
 DESTEKLEYİN AMA BOĞMAYIN
 ONA BEBEKLİKTEN BU GÜNE KADAR BİR TARİH
YAZIN VE ANLATIN..
 GEÇMİŞ VE GELECEK ENERJİYİ DAĞITIR.SADECE
ŞİMDİKİ ZAMAN VARDIR.
 SAVAŞTA KOMUTANIN KARŞIDAN GELEN
DÜŞMANI GÖRDÜĞÜ HALDE SAĞDAN VE
SOLDAN GELEBİLİR DİYE DAĞITABİLİR Mİ..
 ŞU ANA ODAKLANAN KAZANIR..
 BAŞARI YOLCULUK GİBİDİR,YOLCULUĞUMUZ İYİ
VE GÜZEL OLURSA VARDIĞIMIZ YERİN KEYFİNİ
ÇIKARABİLİRİZ..ŞU AN NE YAPABİLİRİM..
 OKULDA YAPILAN ŞEYLERİN EVDE ANNE
BABALAR TARAFINDAN DESTEKLENMEDİĞİ
SÜRECE OKUL EĞİTİMİNDE BAŞARIYA ULAŞMAK
OLASI DEĞİLDİR.
 OKUL VE AİLE İKİ FARKLI TOPLUMSAL
KURUMDUR VE FARKLI BEKLENTİLER ETRAFINDA
ŞEKİLLENMİŞLERDİR. BU İKİ FARKLI KURUMUN
ÇOCUKLARIN EĞİTİMLERİ KONUSUNDA ÇIKAR
BİRLİĞİNE GETİRİLMESİ GEREKLİDİR.
Yapılmaması Gerekenler
 Konuşulanları yarıda kesmeyin.
 Yargılamayın ve eleştirmeyin.
 Çok fazla konuşmayın.
 Anlatılanlara gülmeyin ve insanları
utandırmayın.
Saldırgan tavırlar takınmayın.
 Duygularınızı gizlemeye çalışmayın.
(Çok abartılı olmayan bir biçimde
duygunuzu gösterebilirsiniz).
Yapılması Gerekenler
 Zıtlaşmayın ve tartışmayın.
 Kişi veya çocuk çok etkilendiğinde veya ağlamaya
başladığında tedirgin olmayın, sakin kalmaya çalışın.
 Ne olursa olsun savunmaya geçmeyin, sadece dinleyin.
 Dinlerken başka şeylerle meşgul olmayın.
 Çocuğu veya kişiyi, kararlar vermeye veya yorum yapmaya
zorlamayın.
 Hiç bir şekilde çocuk veya kişi hakkında yorum yapmayın.
Yapılması Gerekenler
 Yumuşak bir sesle ve acele etmeden konuşun.
 Yeri ve zamanı uygun olduğunda şaka yapın ve
gülümseyin.
 Göz teması kurun.
 Çocukla yüz yüze konuşun, gerekirse ona daha yakın
olmak için yere veya yanına oturun.
 Açık uçlu sorular sorun. Böylece kişi daha fazla şey
söyleyebilir.
 Basit ve anlaşılır bir dil kullanın.
Yapılması Gerekenler
 Geribildirim verin.
 Empatik, sabırlı ve kabul edici olun. Bunun için




kendinizi
karşıdakinin yerine koyup ne düşündüğünü, neler
hissettiğini anlamaya çalışın.
Etkileşime önem verin, uygun olduğunda
karşınızdaki kişiye dokunun, omuzuna elinizi koyun,
gerekirse sarılın.
Dikkatli bir şekilde dinleyin ve dinlediğinizi
davranışlarınızla belli edin.
Daha iyi anlamak için sorular sorun.
Gerçekçi ve belirli önerilerde bulunun.
Bir nazlı kuşa benzer
Çocuk dediğin,
Ev ister, ekmek ister
Öpülmek okşanmak ister.
Cahit Külebi