spor check-up programı,hepatit taraması,detaylı kadın check

advertisement
SPOR CHECK-UP PROGRAMI
SPOR CHECK-UP özellikle aşağıda sayılan risk faktörlerinin bir
veya birkaçını taşıyan kişilerin spor veya bir egzersiz
programına başlamadan önce metabolik, kardiak durumlarının
tespitini, sarılık testlerini, kan sayımını, tiroid, böbrek ve
karaciğer fonksiyon testlerini içerir.
Not : Ücret bilgisi sadece telefon ile verilebilmektedir. 0
216 369 31 88
Spor için risk faktörleri nelerdir ?
Kalp krizi geçirmiş kişiler,
Kilolu kişiler,
Sigara içenler,
Ailede kalp hastalığı olan kişiler,
Ailede CVA hastalığı olan ( felç, geçici felç )
kişiler,
Kolesterol düzeyi yüksek erkekler,
40 yaşın üstü ve hiç spor yapmamış kişiler,
Perimenapoz ve menapozda olan kadınlar ,
Kardiak ritm bozuklukları olanlar ,
Tiroid hastalığı olanlar,
Diyabetik ler,
Akciğer hastalığı olanlar,
Hipertansif kişiler,
Böbrek ve karaciğer fonksiyon bozukluğu olanlar,
Kronik iltihabi hastalığı olanlar,
Kanama ve pıhtılaşma bozukluğu olanlar,
Kronik anemisi olan kişiler için spor öncesi yapılması
önerilen chec up programıdır.
Testler:
• AÇLIK KAN ŞEKERİ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
HEMOGRAM ( TAM KAN SAYIMI )
WBC
RBC
PLT
HB
HTC
MCV
MCH
MCHC
RDW
TAM İDRAR TAHLİLİ
ÜRE
KREATİNİN
SGOT
SGPT
SEDİMENTASYON
TOTAL KOLESTEROL
HDL KOLESTEROL
LDL KOLESTEROL
VLDL KOLESTEROL
TRİGLİSERİD
TSH
ANTİ HAV IgM
HBs AG
ANTİ HCV
EKG
HEPATİT TARAMASI
Hepatit taraması sırasında en sık görülen viral hepatitlerin
taraması yapılmaktadır. Hepatit Check Up programı aşağıdaki
laboratuar testlerini içerir.
Testler:
•
•
•
•
ANTİ HAV TOTAL,
HBs Ag,
ANTİ HBs,
ANTİ HCV.
Bu testlerle ;
•
•
•
•
•
Hepatit A, Hepatit B ve Hepatit C geçirip geçirmediğiniz,
Geçirdiyseniz bağışıklık kalıp kalmadığı,
Aşıya ihtiyacınız olup olmadığı,
Taşıyıcı olup olmadığınız,
Kronik Hepatit olup olmadığınız anlaşılmaktadır.
DETAYLI KADIN CHECK- UP
Detaylı kadın check-up programında : tam kan sayımı anemi (
kansızlık ), enfeksiyon hastalıklarının taraması, tam idrar
tahlili, açlık kan şekeri, 3 aylık kan şekeri bilançosu, vücut
insülin direnci, kan insülin seviyesi, böbrek fonksiyonları,
karaciğer fonksiyonları, kan yağları ve kolesteroller in
analizi, kalp fonksiyonları ve EKG, bağırsak gizli kanama
taraması, dışkı mikroskobisi ve parazit taraması, kalsiyum
miktarı, over ve meme kanseri ön taraması, hepatit B virüs
taşıyıcılık ve aşı taraması, hepatit A taraması, tiroit
fonksiyonları taramaları yapılmaktadır.
Not: Ücret bilisi sadece telefonla verilebilmektedir 0216 369
31 88
Detaylı kadın Check
testlerini kapsar.
Testler :
Up
programı
aşağıdaki
laboratuvar
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
TAM KAN SAYIMI ( HEMOGRAM ),
SEDİMENTASYON,
TAM İDRAR ANALİZİ,
DIŞKIDA GİZLİ KAN,
DIŞKI MİKROSKOPİSİ VE PARAZİT ARAŞTIRMASI,
AÇLIK KAN ŞEKERİ,
HBA1C ( 3 AYLIK KAN ŞEKERİ BİLANÇOSU ),
HOMA – IR ( İNSULİN DİRENCİ ),
İNSULİN,
ÜRE,
KREATİNİN,
ÜRİK ASİT,
Na, K, Cl ( ELEKTROLİTLER ),
TOTAL KALSİYUM,
SGOT ( AST ),
SGPT ( ALT ),
GGT ( GAMMA GLUTAMİL TRANSFERAZ ),
LDH ( LAKTAT DEHİDROGENAZ ),
ALP ( ALKALEN FOSFATAZ ),
TOTAL KOLESTEROL,
HDL KOLESTEROL,
LDL KOLESTEROL,
VLDL KOLESTEROL,
TRİGLİSERİD,
Ca 125 ( OVER KANSER TARAMASI ),
Ca 15-3 ( MEME KANSER TARAMASI ),
CRP,
ROMATOİD FAKTÖR,
HBs Ag ( HEPATİT B ANTİJENİ ),
ANTİ HBs ( HEPATİT B ANTİKORU ),
ANTİ HAV TOTAL ( HEPATİT A ANTİKORU ),
TSH ( TROİD STİMULAN HORMON ),
T3 (TRİİODOTRİONİN ),
T4 ( TETRAİODO TRİONİN ),
EKG ( ELEKTROKARDİOGRAFİ ).
YENİ GENEL CHECK-UP
Yeni genel check up programında : anemi ( kansızlık ),
enfeksiyon hastalıklarının taraması, idrar tahlili ve açlık
kan şekeri taraması, böbrek ve karaciğer fonksiyonlarının
taraması, kan yağları ve kolesterol analizi, tiroid
fonksiyonları taraması, kalp fonksiyonları, akciğer
fonksiyonları ile hepatit A ve hepatit B taramaları
yapılmaktadır.
Not : Ücret bilgisi sadece telefon ile verilebilmektedir. 0
216 369 31 88
Testler:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
TAM KAN SAYIMI ( hemogram )
SEDİMENTASYON
TAM İDRAR ANALİZİ
AÇLIK KAN ŞEKERİ
ÜRE
KREATİNİN
ÜRİK ASİT
SGOT ( AST )
SGPT ( ALT )
TOTAL KOLESTEROL
HDL KOLESTEROL
LDL KOLESTEROL
TRİGLİSERİD
TSH ( TİROİD STİMULAN HORMON )
T3 ( TRİİODO TRİONİN – TİROİD HORMONU )
T4 ( TETRAİODO TRİONİN – TİROİD HORMONU )
HBs Ag ( HEPATİT B ANTİJENİ )
ANTİ HB s ( HEPATİT B ANTİKORU )
• ANTİ HAV ( HEPATİT A ANTİKORU )
• EKG ( ELEKTROKARDİOGRAM )
SÖZLÜK
HEPATİT SÖZLÜĞÜ
Adefovir dipivoxil (Hepsera):
Hepatit B tedavisinde
kullanılan ağızdan alınan virüs öldürücü ( anti viral )
ilaç. Nüklesoid analoğu da denir. Virüsün çoğalmasını
durdurur. Kronik Hepatit B tedavisinde kullanılır.
Akut Hepatit: Yeni gelişen karaciğer iltihabıdır. Birçok
sebebe bağlı olabilir. En sık sebebi hepatit virüsleridir.
Albümin: Karaciğerde yapılan bir proteindir. Vücudun ana
proteinlerinden birisidir ve damar içindeki sıvının yerinde
durmasını sağlar. Karaciğer hastalıklarında albümin yapımı
bozulur ve kandaki seviyesi düşer, damar içindeki sıvı dışarı
kaçar ve ödem, karın şişmesi ortaya çıkar. Karaciğer
yetmezliklerinde albümin düşmesine bağlı olarak karın içinde
büyük miktarda sıvı birikebilir bu duruma asit denir.
Alfa-feto protein (AFP): karaciğer kanseri ve hamilelikte
ortaya çıkan bir proteindir. Kanda Alfa Feto protein arışı
karaciğer kanserinin habercisidir. Kronik hepatit hastalarında
AFP değerine sık aralıklarla bakılmalıdır.
Antikor – Antibody: İmmün sistemin savaş silahıdır. Antikorlar
proteindir ve yabancı maddeler, virüsler ve mikroplara karşı
savaşta yer alırlar. Aşı sonrası oluşan antikorlar vücudumuzu
korurlar.
Anti-HCV (Hepatit C virüs antikoru): Hepatit C Virüse karşı
oluşan antikordur. Vücutta Anti-HCV varlığı hepatit C virüse
karşı bir immün cevap olduğunu virüse karşı savaşan antikorlar
olduğunu gösterir. Anti HCV antikorları çok koruyucu değildir
kronikleşmeyi önlemez.
Antijen – Antigen: Virüs, bakteri ve mantar gibi mikropların
yüzeyinde bulunan protein tabiatında yabancı maddeler.
Antijenler immün sistemimizi uyararak antikor yapımını
başlatırlar.
Anti HBs: Hepatit B virüsün yüzeyindeki proteine karşı vücudun
yaptığı antikoru gösterir. Vücudun virüse karşı savaştığını
gösterir. Ya aşı ile oluşur yada enfeksiyon ile oluşur. Anti
HBs pozitif olması vücudun hepatit B virüse karşı savunması
olduğunu gösterir.
Anti HBc: Hepatit B virüsün içyapı maddesine (kor)
karşı
oluşan antikordur. Hepatit
B kor antikor da denir.
Hastalıktan korunmaya vücudu korumaya yardımcı olmaz, hepatit
b virüse karşı bir immünite sağlamaz. Hepatit b hastalarının
taranmasında kullanılan bir testtir. Anti HBc pozitif olması
hastalın Hepatit B virüsü ile karşılaşmış olduğunu gösterir
ancak
hastalığın
geçip
geçmediği,
kronikleşip
kronikleşmediğini göstermez, bunun için diğer testleri de
yapmak gerekir.
Ansefalopati (ensefalopati): ileri karaciğer hastalıklarında
beyin fonksiyonlarının bozulmasıdır. Uykuya meyil,
oriyentasyon bozukluğu, uykusuzluk, yazma, konuşma ve hafıza
bozuklukları görülebilir, komaya doğru ilerler.
Asemptomatik: Belirti vermeyen anlamındadır. Belirti vermeyen
hastalık anlamında kullanılır. Birçok Hepatit B ve Hepatit C
hastasının hiç şikayeti olmaz hastalık hiçbir belirti vermez.
Bu durumdaki hastalara asemptomatik hastalar denir. Hastalık
ileri devreye ulaşıp karaciğer yetmezliği başlayınca hastanın
şikayetleri de başlar.
Asit – Ascites:
karın içinde büyük miktarda sıvı
toplanmasıdır. Karaciğer yetmezliği, siroz ve karaciğer
kanseri vakarlında karaciğer albümin yapımı bozulur ve sıvı
damar dışına kaçarak karında birikir.
Aşı: bir hastalığa karşı bağışıklık sağlamak amacıyla hastalık
yapmayan benzerinin vücuda verilmesidir.
Bilirübin: kırmızı kan hücrelerinin ömrü dolunca parçalanır ve
içindeki hemoglobin bilirübine dönüştürülerek karaciğerden
safra ile atılır. Karaciğer hastalıklarında safra atılamaz ise
bilirübin kanda birikir ve sarılık ortaya çıkar.
Cevapsız hasta: Tedavi veya aşılama ile istenen cevabın
alınamadığı hastalar.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar: Cinsel temas ile insandan
insana bulaşan hastalıklardır. En önemli ve tehlikeli olan
HİV, Hepatit B, Hepatit C dir ayrıca bel soğukluğu, papilloma
virüs ( HPV), sifiliz ( treponema pallidum), Lenfo granüloma
venerium (LGV), Lenfo granüloma inguinale (LGI), kasık biti
dahil birçok hastalık cinsel temas yoluyla bulaşır.
Dalak: sağ kaburga altında yer alan bir organımızdır. Kanın
filtre işlevini görür ve immün sistemin en önemli
organlarından birisidir. Ömrü dolan kırmızı kan hücrelerini ve
mikropları kandan temizler, siroz ve karaciğer hastalıklarında
şişer.
Dekompanse Siroz: Sirozun ileri dönemi. Kan testlerinde
bozulma ve siroz komplikasyonlarının ortaya çıktığı dönem. Bu
dönemde hastaya karaciğer nakli gerekir.
DNA Polimeraz: Hepatit B virüsün çoğalması için gereken bir
enzimdir. Hepatit B tedavisinde kullanılan birçok ilaç bu
enzime etki ederek virüsün çoğalmasını durdurmaya çalışır.
Entekavir (Entecavir) : Kronik Hepatit B tedavisinde
kullanılan ilaçtır. Virüsün çoğalmasını durdurarak etki eder,
ağızdan alınır.
Enzim: vücuttaki kimyasal reaksiyonları hızlandıran madde.
Epidemiyoloji: Hastalıkların sebebi, yayılması, dağılması,
bulaşması, hastalıklardan korunma ile ilgilenen tıp bölümü.
Fibroz ( Hepatik Fibroz): Karaciğerde kronik iltihabi
durumların neden olduğu düzensiz iyileşme. İyileşme sırasında
oluşan dokular karaciğerin yapısını daha da bozarak siroza
neden olur.
Gastroenteroloji: Mide, bağırsak, karaciğer, pankreas ile
ilgili tıp dalı.
Genom: Canlının genetik materyali. İnsan, virüs, bakteri vb
canlıların genetik kısmı.
Genotip: Çeşit. Guruba özgü genetik yapı. Örneğin hepatit B
nin 7, Hepatit C virüsün 6 ayrı genotipi ( çeşidi ) vardır ve
doktorunuz en iyi tedavi için hepatit b genotip tayini ister.
Bazı genotipler tedaviye dirençli olabilir.
Hasta uyumu: doktorun çizdiği tedavi protokolüne riayet eden
ve program dahilinde yapan hastalar.
HBe Ab, Anti HBe (e- antikoru ): Hepatit B virüsüne karşı
vücudun oluşturduğu antikor dur ( savunma proteinidir).
Virüsün e-antijeni ne karşıdır. Testlerde e-antijeninin
kaybolup e-antikorunun ortaya çıkmasına serokonversiyon denir
ve immün sistemin virüsler savaştığını virüsü temizlemeye
başladığının gösterir.
HBsAg: Hepatit B yüzey antijeni. Hepatit B virüs varlığını
gösterir. Hepatit B virüsün duvarında bulunan antijenik bir
proteindir. HBsAg pozitif ise virüs var demektir.
HBe Ag: Hastanın son derece bulaştırıcı olduğunu gösterir,
kanda yüksek miktarda hepatit B virüsü olduğunu gösterir.
Kronik hepatit b hastalarının tedaviye verdikleri cevabın
izlenmesinde kullanılır.
Hepatit: Karaciğer iltihabı demektir. Birçok sebebe bağlı
olabilir: alkol kullanımı, ilaçlar, zehirlenme, virüsler,
bakteriler, parazitlere bağlı olabilir ancak en sık sebebi
virüsler ile olan hepatitlerdir. Virüsler ile olanlara viral
hepatitler denir. Karaciğerde iltihaba sebep olan birçok virüs
vardır bunlar içinde 5 tanesi en sık görülenleridir: Hepatit A
virüsü, Hepatit B virüsü, Hepatit C virüsü, Hepatit D virüsü
ve Hepatit E virüsü.
Hepatit A: Enfeksiyöz hepatit, bulaşıcı sarılık da denir.
Hepatit A virüsü (HAV) ile meydana gelir. Hepatit A
enfeksiyonu kronikleşmez. Hastalar genellikle 6 ila 10 haftada
düzelirler. Hastaların dışkısı ve idrarıyla etrafa yayılır
kanalizasyon sisteminin kötü olduğu yerlerde salgınlar yapar.
Hepatit A aşısı vardır, aşı ile önlenebilen bir hastalıktır.
Hepatit B: Serum hepatiti de denir. Hepatit B virüs (HBV) ile
meydana gelir. Hastaların % 10 ila 15 i kronikleşir. Kan ve
vücut salgıları ile bulaşır. Anneden bebeğe genellikle doğumda
bulaşır. Yeni doğan bebeklerde hastalık kapılırsa %90
kronikleşir küçük çocuklarda ise %50 kronikleşir, bu nedenle
doğum sonrası aşılama önemlidir. Korunmasız cinsel temas,
temiz olmayan aletler ile yapılan manikür, pedikür, dövme,
vücut deldirme, diş, diyaliz, cerrahi girişimler ile bulaşır.
Hepatit B virüsüne karşı aşı vardır, hepatit b aşı ile
önlenebilen bir hastalıktır.
Hepatit C: non-a, non-b hepatit diye bilinir. Hepatit C Virüsü
(HCV) ile meydana gelir. Vakaların % 70- 80 i kronikleşir. Kan
ve vücut salgıları ile bulaşır. Korunmasız cinsel temas,
manikür, pedikür, dövme, diş, diyaliz, cerrahi müdahaleler ile
bulaşır. 1992 öncesi kan transfüzyonları ile bulaşmış
olabilir. Hepatit C Virüsüne karşı aşı yoktur.
Hepatit D: delta hepatit diye bilinir. Hepatit D virüsü ( HDV)
ile meydana gelir. Bu virüs sadece Hepatit B hastalarına
bulaşabilir. Hastada Hepatit B yoksa bulaşamaz. Hepatit B yi
kötüleştirir, siroza gidişi hızlandırır. Hepatit D Virüse
karşı aşı yoktur.
Hepatit E: Ağızdan bulaşan non-a, non-b hepatiti diye de
bilinir. Sebebi Hepatit E Virüsü (HEV) dir. Dışkı ile etrafa
yayılır, kanalizasyon sisteminin kötü olduğu bölgelerde daha
sık görülür. Hepatit E akut enfeksiyon yapar, kronikleşmez.
Hepatit E nin aşısı yoktur. Hepatit E hamilelerde tehlikeli
olabilir ve nadiren kronikleşir.
Hepatit paneli: Hepatit teşhisi ve karaciğerin durumunu
gösteren kan testleri.
Hepatit serolojisi: Hepatit teşhisi için istenen kan testleri.
Hepatit B İmmün Globülin (HBIG): Hepatit B virüsü için immün
serum dur. Bulaşma sonrası hastayı korumak amacıyla aşı ile
birlikte kullanılır. Herhangi bir şekilde hepatit b bulaşması
durumunda örneğin: iğne batması, hepatit b taşıyan annenin
doğum yapması, şüpheli cinsel temas vb. hepatit b aşısı ile
birlikte hepatit b immün globülin (HBIG) de yapılır. Karaciğer
nakli sonrası tedavide de kullanılır.
HBV-DNA PCR: Hepatit B virüsün miktarını gösterir. Miktar
arttıkça bulaştırıcılık da artar. Kronik hepatit b
hastalarının tedaviye verdikleri cevabı izlemekte kullanılır.
Hepato Sellüler Karsinom (HCC): Karaciğer kanseri. Karaciğerin
malin tümörüdür. Kronik hepatit b ve hepatit C hastalarında
kronik karaciğer
ilerler.
iltihabı
siroz
ve
karaciğer
kanserine
Hepatosit: Karaciğer hücresi.
IgG anti HBc: Hepatit B virüs kor antikorunun IgG türüdür. İlk
aylardan sonra ortaya çıkar. HBs Ag ile birlikte IgG anti HBc
pozitif olması kronikleşmeyi düşündürür ( IgM anti Hbc negatif
ise).
IgM anti HBc: Hepatit B virüs kor antikorunun IgM türüdür. IgM
anti HBc pozitif olması akut enfeksiyonu, yakın zamanda
hepatit B geçirildiğini gösterir( son altı ay içinde).
İğne kazası: ( needlestick injury) hasta iğnesinin yanlışlıkla
personele batmasıdır. Hastane, laboratuar ve sağlık hizmetleri
sırasında sık karşılaşılan tehlikeli durumdur. İğne kazaları
personele bulaşıcı hastalıklar bulaşmasına yol açabilir.
Hepatit B, Hepatit C, HİV ve diğer hastalıklar iğne kazaları
ile bulaşır.
İmmün sistem: Vücudun savunma sistemidir. Özellikle bakteri,
virüs, mantar, kanser hücresi gibi istilacılarla savaşmakta
görev alır.
İmmünoloji: immün sistem ve alerji ile ilgilenen tıp dalı.
İnfeksiyon ( enfeksiyon): zararlı mikropların vücuda girmesi.
İnfeksiyon akut ( kısa zaman önce başlamış ) yada kronik (
uzun zamandır devam eden ) olabilir.
İnjeksiyon: vücut içine iğne ile ilaç, besin maddesi, vitamin
vb. verme yolu. İntra Müsküler ( İM) injeksiyon: kas içine,
İntra Venöz (İV) injeksiyon: damar içine, Subkutan injeksiyon
( SC): deri altına ilaç vermek demektir.
İnterferon: Enfeksiyonları durdurmak için immün sistem
hücreleri tarafından üretilen bir proteindir. Karaciğer
hücreleri dahil birçok hücrede interferon üretilir.
Laboratuarda da üretilir ve kronik hepatit B ve hepatit C
tedavisinde interferon kullanılır.
İnterferon Alfa-2b (Intron A): Doğal interferonun laboratuarda
üretilmiş halidir. Haftada üç kez deri altından enjeksiyon
yapılarak kullanılır. Kronik hepatit B tedavisinde ilk
kullanılan ilaçtır ve 1991 de kullanılmaya başlanmıştır. İki
yaşından itibaren kullanılabilir.
Kalıcı cevap: Sustained Response:
tedavi ile sağlanan
düzelmenin uzun süre devam etmesidir. Örneğin kronik hepatit
tedavisinde 6 aydan uzun süre virüs tespit edilemediği bir
dönem elde etmek kalıcı cevap, sustained response olarak
adlandırılır.
Kanla bulaşan mikroplar: kanda bulunan ve kan ile insandan
insana bulaşan mikroplardır. Hepatit B, Hepatit C ve Hepatit D
kan ile bulaşan mikroplardır.
Karaciğer: vücudun en büyük organıdır. Vücudun rafinerisidir.
Bağırsaklara giren her madde karaciğerden geçmek zorundadır.
Birçok fonksiyonu vardır. Protein, karbonhidrat, safra,
pıhtılaşma faktörleri, immün globülin üretimi yapar, vitamin
ve enerji depolar, birçok maddenin zararsız hale getirilip
atılmasını sağlar.
Karaciğer biyopsisi: karaciğerden küçük bir parça alınıp
incelenmesi. Genellikle iğne ile alınır. Alınan parça
karaciğerin durumunu gösterir.
Karaciğer
enzimleri:
karaciğer
içinde
yapılan
işlemleri
hızlandıran proteinlerdir. Kandaki miktarlarının artması
karaciğer hücrelerinde bir harabiyet olduğunu gösterir. En sık
bakılanları ALT ve AST dir ( SGOT, SGPT). ALT karaciğere daha
özgü bir testtir. AST karaciğer ve kalp kasında da bulunur,
hepatit ve kalp krizinde artar.
Karaciğer
fonksiyon
testleri:
karaciğerin
durumunu
değerlendirmek amacıyla yapılan testlerdir. Karaciğer
hastalıklarının tespiti ve tedaviye cevabın görülmesi için bu
testlere bakılır.
• Aspartate Aminotransferase (AST) Serum Glutamik
Oksaloasetik Transaminaz (SGOT) de denir.
• Alanine Aminotransferase (ALT) Serum Glutamik Pirüvik
Transaminaz (SGPT) de denir.
• Aspartat Aminotransferaz ( AST):
• Alkalen Fosfataz (ALP):
• Gamma Glutamik Transferaz (GGT) :
• Albümin,
• Total protein,
• Bilirübin,
• Laktat Dehidrogenaz,
• Pıhtılaşma testleri ve INR,
Karaciğer yağlanması: Karaciğerde aşırı yağ depolanmasıdır.
Karaciğerin yapısını ve çalışmasını bozabilir.
Karsinom: Kanserleşen hücreler Hepatosellüler Karsinom =
karaciğer kanseri demektir.
Komplikasyon: hastalığın tedavisi sırasında ortaya çıkan tıbbi
problemler.
Kronik Hepatit B Enfeksiyonu: 6 aydan uzun süre Hepatit B
testleri pozitif olan hastalara kronik hepatit B enfeksiyonu
denir.
Lamivudine (Epivir-HBV, Zeffix, Heptodin): hepatit B virüsünün
çoğalmasına engel olarak virüsü durduran ilaçtır. Hepatit B
tedavisinde kullanılır, nükleosid analoğudur.
PCR (polymerase chain reaction): virüs DNA sını tespit eden
test yöntemi. Örnekte virüsün varlığının kanıtıdır. Sayı
olarak da sonuç alınır, kanda mm küpte virüs sayısını tespit
etmekte kullanılır.
Pegile interferon: Peg Interferon Alfa-2a (Pegasys):
interferon vücut tarafından üretilen ve virüsleri durduran
bir proteindir. Pegile interferon vücudun yaptığı
interferonun sentetik olarak üretilmiş olanıdır ve hepatit B
ve Hepatit C tedavisinde haftada bir iğne olarak kullanılır.
2005 yılında kullanılmaya başlandı. Pegile formu yan etkisini
azaltmıştır.
Perinatal bulaşma ( anneden bebeğe bulaşma), Perinatal
Transmission (vertical transmission):
hastalığın anneden
bebeğe bulaşmasıdır. Bulaşmanın çoğu doğum sırasında olur. Çok
önemlidir çünkü hepatit B yeni doğan çocuğa bulaşırsa bu
çocukların % 90 ında hastalık kronikleşir ve %25 i kronik
karaciğer hastalıkları ve karaciğer kanserinden erken yaşta
hayatını kaybeder. Bu nedenle hamilelerin gebelik sırasında
hepatit taramasından geçmesi ve eğer hepatit B taşıyorlar ise
bebeğin doğar doğmaz ( doğumu takiben 12 saat içinde ) hepatit
B ile aşılanması ve hepatit B immün globülin yapılması
gerekir.
Persistan: geri dönen yada uzun zaman devam eden hastalık.
Post transfüzyon hepatiti: kan naklinden sonra ortaya çıkan
hepatit tablosudur. 1993 öncesinde kanlar hepatit C
taramasından geçirilmiyordu ve kan nakli sonrası hepatit C
hastalığı görülüyordu. Günümüzde bütün kan ve kan ürünleri
hepatit ve hiv taramasından geçmek zorundadır.
Protein: amino asitlerden yapılmış zincirlerdir. Proteinler
insan vücudunun ana yapı malzemeleridir.
Recombinan DNA:
genetik materyalin yeniden üretilmesidir.
Laboratuarda DNA nın kesilip şekillendirilerek yeniden
oluşturulmasıdır. Birçok ilaç ve hepatit aşıları bu yöntemle
oluşturulmaktadır.
Relaps: iyileşmeyi takiben bir süre sonra hastalık yada
şikayetlerin geri dönmesi (recurrence).
Remisyon: Hastalık şikayetlerinin ortadan kaybolduğu veya
şikayetlerin azaldığı dönem. Remisyon kendi kendine yada
tedaviyi takiben gelişebilir.
Pıhtılaşma faktörleri: karaciğerde yapılan ve pıhtılaşmayı
sağlayan proteinlerdir. Eksikliklerinde kanama durmaz.
Pıhtılaşma faktörlerinin azalması karaciğerin işini
aksattığını, bozulmaya başladığını ve karaciğer hastalıklarını
gösteren önemli bir ipucudur. Kronik hepatit hastalarında
kanama zamanının uzaması karaciğer nakli gerektiğini gösterir.
Risk faktörü: hastalığın bulaşma ihtimalini arttıran davranış
ve durumlar. Örneğin sigara akciğer kanserini arttıran bir
risk faktörüdür. İğne kazası ihtimali olan işler ( doktorluk,
hemşirelik) hepatit bulaşması için risk faktörüdür. İlaç ve
uyuşturucu bağımlılığı hepatti B ve C bulaşması için risk
faktörüdür.
Serokonversiyon: vücudun savunma sisteminin üstün duruma
geçtiğinin gösterilmesidir. Virüsün varlığını gösteren testler
antijen testleri, immün sistemin silahlarını gösterenler
antikor testleridir. Bir hastalık için testlerde antijen
pozitif / antikor negatif iken durumun antijen negatif/
antikor pozitif hale gelmesine serokonversiyon denir. Örneğin
hepatit B hastalığında HBe antijeni pozitif / HBe antikoru
negatif iken serokonversiyon olmuş ve HBE antijeni negatif /
Anti HBe antikoru pozitif olmuş ise vücut hepatit B virüsünü
temizlemeye başlamış ve büyük miktar hepatit B virisi
temizlenmiş demektir.
Seroloji: kanın serum kısmında çalışılan antikor testlerine
denir. Hepatit B ve hepatit C gibi mikroplarla karşılaşan
vücut bunları ortadan kaldırmak için antikor denilen silahları
üretir. Yapılan testler ile bu antikorların tespit edilmesi
hastalığın varlığını gösterir.
Sarılık: deri ve göz aklarında sararma. Bilirübin ömrünü
doldurmuş kan hücrelerinin parçalanması sonucu ortaya çıkar ve
safra ile karaciğerden atılır. Karaciğer hastalıkları ve safra
kanallarının tıkandığı durumlarda bilirübin kanda birikir ve
sarılık ortaya çıkar. Sarılık safra taşlarına, karaciğer
kanserine, parazitlere, pankreas başı tümörlerine, alkolizme,
zehirlenmeye, safra kesesini tıkayan bütün hastalıklara bağlı
olabilir.
Semptom: Hastalık bulgusu olarak vücutta
değişiklikler yada fonksiyon kaybıdır.
meydana
gelen
Siroz: karaciğerin işlemesini bozacak derecede geri dönüşü
olmayan hasar. Kronik Hepatit B kronik hepatit C sürekli
iltihaba neden olarak ve karaciğerin dokusunu bozarak siroza
yol açan en önemli sebeplerdir.
T- hücreleri: Yabancı maddeleri ve virüsleri fark ederek
onlarla savaşan, antikor üretimini başlatan immün sistemin
beyaz hücreleridir.
Tam kan sayımı: kan içindeki kırmızı hücreler( eritrositler),
beyaz hücreler (lökositler), pıhtılaşma hücreleri (
trombositler), hemoglobin miktarı ve hücre oranlarını gösteren
testler gurubudur. Kronik hepatit hastalarında beyaz kürelerin
( lökositlerin) düşmesi siroza gidişi gösterir.
Tarama testi: Screening: kan vericilerin hepatit ve diğer
hastalıklar açısından tarama testinden geçirilmesidir. Tüm kan
vericiler ve torba kanları hepatit B, hepatti C, HİV ve diğer
kanla bulaşan hastalıklar açısından testten geçirilir.
Tekrar tedavi (Retreatment): ilk tedaviye cevap vermeyen yada
şikayetleri tekrar başlayan hastaların ikinci tedaviye
alınmasıdır.
Transaminazlar: karaciğer hücrelerinde bulunan enzimlerdir ve
kandaki miktarlarının artması karaciğer hücrelerinde harabiyet
olduğunu gösterir. ALT, AST ( eski adı SGOT, SGPT).
Transmisyon: hastalığın bulaşma yoludur.
Transfüzyon: kan veya kan ürünlerinin tedavi amacıyla hastaya
verilmesidir.
Trombosit:
kanın
pıhtılaşmasını
sağlayan
hücreler.
Trombositler kemik iliğinde yapılır ve kanın pıhtılaşmasını
sağlarlar. Karaciğerde yapılan pıhtılaşma faktörleri bu süreci
başlatır ve kolaylaştırır. Karaciğer hastalıklarında trombosit
olsa da pıhtılaşma bozulur.
Varis kanaması: karaciğer yetmezliği ve siroz hastalarına
karaciğerden geçemeyen kanın yutak borusu etrafında varis
yapması ve bu varislerin kanamasıdır. Bu kanamalar çok
şiddetli olabilir.
Viral hepatitler: karaciğer iltihabına sebep olan virüsler.
Birçok virüs karaciğerde iltihaba yol açabilir ancak sadece
karaciğeri seven ve hepatit yapan beş virüsü anlatmak amacıyla
kullanılan bir deyimdir. Hepatit A, Hepatit B, Hepatit C,
Hepatit D ve hepatit E.
Viral yük: kronik hepatit hastalarında ( hepatit B ve C de)
kandaki virüs miktarını tespit amacıyla yapılan ölçümdür. PCR
yöntemiyle bakılır. Tedaviye başlama ve tedaviye alınan
cevabın ölçülmesinde kullanılan bir testtir.
Viremi: kan dolaşımında virüsün bulunmasıdır.
Virüs: hastalık yapan bakteriden küçük mikroplardır. Sadece
hücre içinde çoğalarak üreyebilirler.
Yanlış
pozitif:
Hastalık
olmadığı
halde
testin
pozitif
çıkması.
GEBELİKTE HEPATİT
Gebelik ve hepatit
Gebelik ve hepatit iki ayrı durumu anlatır. Birincisi gebelik
sırasında ortaya çıkan akut hepatit tablosu, ikincisi ise
kronik hepatit hastasının gebe kalmasıdır. Her iki durumda da
ilk soru bu durumun bebeği nasıl etkileyeceği, İkinci soru ise
kronik hepatit hastasının gebelikten nasıl etkileneceğidir.
Bu soruların cevabı basit değildir ancak aşağıdaki bilgilerin
konuya bir miktar ışık tutmasını umarım.
Hepatit Hastalığı Gebelikten Etkilenir mi
?
Hepatit E hariç, gebe kalmak hepatitlerin seyrini değiştirmez.
Hepatit E gebelerde çok ağır ve hızlı seyreder. Yani hepatit E
virüs enfeksiyonu hariç diğer viral hepatitlerin seyri
gebelikle değişmez.
Gebeliğin
kendisi
hepatitin
seyrini
değiştirmez,
kötüleştirmez, ancak karaciğer hepatit nedeniyle zarar görmüş
ise gebeliğin yağlı karaciğeri denen akut karaciğer yetmezliği
tablosuna neden olabilir.
Gebelikte ortaya çıkan sarılıkların diğer
nedenleri
Gebeliğin akut yağlı karaciğeri: karaciğer hastalıkları, enzim
eksiklikleri ve metabolizma hastalıklarına bağlı olarak yada
bilinmeyen nedenlerle ortaya çıkabilir. Gebeliğin akut yağlı
karaciğeri hızla kötüleşen bir tablodur ve anne ve bebeğin
kaybına yol açabilir. Tedavisi ise gebeliğin hızla
sonlandırılması ve yoğun bakım destek tedavisidir. Karaciğer
hasarı çok değilse gebeliğin sonlandırılması ile hasta hızla
düzelir.
Gebelerde görülen sarılıkların en sık sebeplerinden birisi de
safra taşı tıkanmalarıdır. Gebelikte ortaya çıkan viral
hepatitler ile karıştırılır ancak gebelerin % 6 sında gebeliğe
bağlı safra koyulaşması nedeniyle taşlar ve tıkanma
oluşabilir. İlk 6 ayda bu taşlar laparoskopik olarak
alınabilir.
Gebelikte karaciğer testleri
Karaciğer testleri gebelikte yükselir özellikle ALP (Alkali
Fosfataz) gebeliğe bağlı olarak 3-4 kat artar çünkü plasenta
dada ALP yapılır. Gebelik sırasında ALP miktarının beklenenden
çok daha fazla artması ya plasentada yada karaciğerde bir
problem olduğunu gösterir. Hepatit, safra taşı tıkanması,
ilaca bağlı karaciğer hasarı, aşırı gebelik kusması, gebeliğin
akut yağlı karaciğeri vb.).
Gebelikte hepatit A
Hepatit a su ve gıdalar ile ağızdan bulaşan viral bir hepatit
tablosudur. Hastalık 3-6 haftalık bir kuluçka süresinden sonra
ortaya çıkar.
Dünyada her 1000 gebede 1 akut hepatit a tablosu
görülmektedir. Akut hepatit a laboratuar testleri ile kolayca
tespit edilir. Anti-HAV IgM pozitif olması akut hepatit A
hastalığını gösterir. Akut hepatit a hastalığı gebelikten
etkilenmez yani gebelerde daha ağır yada daha hafif seyretmez.
Akut hepatit a hastalığının özel bir tedavisi yoktur. Tedavisi
dinlenme, istirahat, dengeli beslenmedir ve genellikle bir iki
ayda düzelir. Eğer yeni doğan bebeğe bulaşırsa bebekte de bir
iki ay içinde kendiliğinden düzelir ve hayat boyu bağışıklık
bırakır.
Eğer bir gebeye hepatit a bulaştığı düşünülüyor ise (
hastalığın çok görüldüğü bir bölgeye seyahat veya salgın vb. )
bu durumda gebe hepatit a aşısı ve gamaglobülin ile korunmaya
alınmalıdır.
Gebelikte hepatit B
Viral hepatitler içinde anneden bebeğe en çok geçen hepatit b
dir. Hepatit b virüsü son derece bulaşıcı bir virüstür.
Gebelik sırasında yeni ortaya çıkan hepatit b hastalığı büyük
ihtimalle sarılık ile seyreder ve teşhisi kolaydır ancak
hiçbir belirti vermeden de seyredebilir. İşte bu sessiz
seyreden hepatit b vakaları nedeniyle dünya sağlık örgütü her
hamile kadının ilk üç ayda mutlaka hepatit b yönünden
taranması gerektiğini söyler. Neden? Çünkü bu annelerden
bebeklere % 20 oranında virüs bulaşır. Eğer anne HBsAg pozitif
ise %10 ila 20 oranında virüs bebeğe bulaşır. Eğer anne hem
HBsAg hem de HBeAg pozitif ise virüs %90 bebeğe bulaşır.
Peki anneden bebeğe hepatit b virüsü ne
zaman ve nasıl bulaşır?
İşte bu bulaşmaların pek çoğu doğum sırasında anne kanı ile
temas ve vajinal salgılar ile temas sırasında olur. Eğer
annenin hepatit B testleri biliniyor ise bebeğe doğar doğmaz
yapılacak olan Hepatit B immün globülin ve aşı hayat boyu
bebeği koruyacaktır. Bu immün globülin ve aşı sayesinde
bulaşma oranı %0-3 arasına çekilebilmektedir.
Bebeklerde hepatit b çok tehlikeli seyreder bu bebeklerde
hepatit b %90 oranında kronikleşir ve hayatlarının orta yaş
dönemlerinde karaciğer yetmezliği, siroz ve karaciğer kanseri
şeklinde ortaya çıkar.
İşte bu nedenle gebe kadınların ilk perinatal muayenede
hepatit B testlerinin yapılması gerekir
Nedir bu testler:
• HBsAg,
• Anti-HBs,
• HBeAg,
Günümüzde yeni doğan bebekler rutin olarak doğar doğmaz
hepatit B virüse karşı aşılanmaktadır, ancak hepatit b li
anneden doğan bebeklerin ayrıca immün globülin ile de
korunmaları gerekir.
Gebelikte Hepatit C
Gebelik genellikle kadınların 20-40 yaş arası yaşadıkları bir
olgudur ancak bu yaş aralığı aynı zamanda hepatit C nin de en
sık görüldüğü yaş gurubudur. Hepatit c hastalığı risk faktörü
taşıyan her kadının gebelik sırasında hepatit C açısından
taranması gereklidir.
Hepatit C li anneden bebeğe bulaşma
Gebelik sırasında hepatit C virüsü bebeğe geçebilir. Hepatit C
virüsü miktarını gösteren HCV RNA PCR testi bu konuda bir
fikir verir. HCV RNA PCR testi kanda bulunan virüs miktarını
gösteren bir testtir ve değeri 1 ml kanda 1 milyon olmuş ise
virüs %18 -20 oranına bebeğe de bulaşır. Eğer HCV RNA PCR
değeri düşükse bulaşma ihtimalide düşer. Hepatit C virüsün
anneden bebeğe bulaşmasını azaltacak veya engelleyecek bir
tedavi imkanı halihazırda mevcut değil. Anne ve bebeğin bir
enfeksiyon hastalıkları uzmanınca düzenli olarak takip
edilmesi gereklidir.
Gebelikte hepatit ilaçları:
Kronik hepatit tedavisinde kullanılan interferon gebelikte
kullanılamaz. İnterferon kullanan hastaların ise gebe
kalmaları istenmez. Hatta ilacın kesilmesini takiben 6 ay
içinde dahi gebe kalınması istenmez çünkü bebekte doğumsal
anormalliklere neden olmaktadır. Hepatit tedavi ilaçları süte
de geçtiğinden süt veren annelerin tedavi sırsında doktora
danışmaları gereklidir.
Sonuç olarak
Hepatit E hariç diğer hepatitlerin seyri gebelik ile değişmez,
hepatit a ve hepatit b gebelik sırasında bebeğe bulaşabilir
ancak aşı ve immün globülin ile bu geçiş büyük oranda
önlenebilir ve bebek korunabilir.
Hepatit c nin bebeğe geçişi annedeki viral yüke bağlı olarak
değişir. Hepatit c viral yükü ml de 1 milyon ve üstü ise %18
oranında bebeğe virüs bulaşır.
Ger gebe hamileliğin ilk aylarından itibaren hepatit için test
edilmeli ve gerekirse anne ve bebek aşı ve immün globülin ile
korunmalıdır.
Hepatit virüsleri dışında gebelerde sarılığa neden olabilecek
diğer sebepler atlanmamalıdır.
Referanslar:
1. Viral Hepatitis
Centers for Disease Control
2. HepBMoms.org
Stanford University
3. Tan HH, et al.,.Chronic hepatitis B virus (HBV) infection
in pregnancy.
Hepatol Int. 2008 Sep;2(3):370-5. PMID: 19669267
4. Lin K, Vickery J..Screening for hepatitis B virus infection
in pregnant women: evidence for the U.S. Preventive Services
Task Force reaffirmation recommendation statement. Ann Intern
Med. 2009 Jun 16;150(12):874-6. PMID: 19528566. PMID: 19669267
5. Tran TT.Management of hepatitis B in pregnancy: weighing
the options.Cleve Clin J Med. 2009 May;76 Suppl 3:S25-9.PMID:
19465706
6. Reynaud L, et al.Tenofovir and its potential in the
treatment of hepatitis B virus. Ther Clin Risk Manag. 2009
Feb;5(1):177-85. Epub 2009 Mar 26.PMID: 19436619
7. Chatterjee S, et al. Hepatitis B Prevalence during
pregnancy.Indian Pediatr. 2009 Nov;46(11):1005-8. PMID:
19430075
HEPATİT TARAMA TESTLERİ
Hepatit Tarama
– Up)
Testleri
(Hepatit Check
Hepatit taraması yaptırın, aşı olun, tedavi olun, kendinizi ve
sevdiklerinizi koruyun. Hepatitler toplumda hızla yayılan ve
kronikleşerek karaciğer yetmezliği, siroz ve karaciğer
kanserine neden olan kolay bulaşan enfeksiyon hastalıklarıdır.
Hepatit tarama testleri sık görülen hepatit A,B ve C
virüslerin testini içerir.
Neden Sadece Hepatit A,B ve C bakılıyor?
Çünkü hepatit B ve Hepatit C büyük oranda kronikleşerek
karaciğere yerleşiyor, siroz ve karaciğer kanserine yol
açıyor.
Kronik hepatit B ve kronik Hepatit C tedavisi olan ve erken
dönemde müdahale gereken hastalıklardır.
Erken teşhis hem aile bireylerinin korunması hem de uzun
süreli başarılı bir tedavi için önemlidir.
Hepatit A ise en sık görülen hepatit sebebedir. Hepatit A ve B
ye karşı aşı mevcuttur ve aşı ile korunmak mümkündür.
Hepatit D sadece hepatit B var ise hastalık yapar. Hepatit E
ise çok nadir görülür ve sadece hamileler için tehlikelidir.
Hepatit tarama testleri neyi gösterir?
Hepatit tarama testleri
Daha önce hepatit geçirip geçirmediğinizi,
Geçirdiyseniz bu hastalığa karşı bağışıklığınızın olup
olmadığını,
Aşılı olup olmadığınızı,
Aşılı iseniz aşınızın tutup tutmadığını,
Aşıya ihtiyacınızın olup olmadığını,
Şu anda kronik hepatit hastası olup olmadığınızı,
Hepatit taşıyıcısı olup olmadığınızı gösterir.
Neden işe girerken yada evlenirken
hepatit tarama testi isteniyor?
Çünkü ülkemizde 4 milyon hepatit B ve 600 bin hepatit C
hastası vardır ve bu hastaların çok büyük bir kısmının
hastalığından haberi bulunmamaktadır. Hastalar farkında
olmadan yakınlarını da hasta etmektedir. Hastaların neredeyse
tamamı bu durumu ya kan verirken yada zorunlu taramalar
sırasında öğrenmektedir. Hepatit sinsi ve ölümcül bir
hastalıktır. Test yaptırın aşı olun kendinizi ve yakınlarınızı
koruyun.
Hepatit Tarama Testleri Nelerdir?
Hepatit tarama testleri sadece dört basit test den oluşur:
Anti HAV Total,
HBsAg,
Anti-HBs,
Anti-HCV.
Hepatit tarama
zaman çıkar?
testlerinin
Hepatit tarama testleri
sonuçlandırılır.
genellikle
sonucu
bir
gün
ne
içinde
HEPATİT B TESTLERİ
Hepatit B Virüs Testleri: Hepatit
serolojisi, Hepatit markırları
Hepatit B virüs enfeksiyonu insandan insana kan, semen, vücut
salgıları
ile kolay bulaşan yaygın görülen ve ülkemizde
giderek artan bir enfeksiyondur. Hepatit B enfeksiyonunun
teşhisinde birçok laboratuar testleri kullanılır. Testlerin
daha iyi anlaşılması için şu kelimelerin anlamlarına bir
bakalım:
Seroloji:
Hepatit
virüslerinin
ve
bunlara
karşı
oluşan
antikorların tespit yöntemine serolojik inceleme denir.
Markır ( marker ): Serolojik incelemeler sırasında virüslerin
incelenen parçalarına markır denir.
Antijen: Vücudun bağışıklık sistemi tarafından yabancı kabul
edilen ve kendisine karşı savaş açılan mikrop parçası.
Antikor: Antijenin ortadan kaldırılması için bağışıklık
sistemi tarafından yapılmış silah.
Hepatit B laboratuar testleri virüse ait olan birçok antijen
ve antikorun aranmasından oluşur. Bu serolojik testlere markır
da denir. Hepatit markırları hastalığının durumu hakkında
detaylı bilgi verir.
Hepatit B testleri nelerdir?
Hepatit B virüs testleri virüsün proteinleri ve bunlara karşı
oluşan antikorlardan ibarettir. Bu testlere hepatit markırı
yada hepatit serolojisi de denir.
• HBs-Ag,
• Anti-HBs,
• Anti-HBc IgG,
• Anti-HBc IgM en sık istenen hepatit testleridir.
Hepatit markırlarının anlamı nedir?
HBsAg: Hepatit B virüsü (HB) yüzey (s) antijeni (Ag) dir. Yani
hepatit b virüsünün yüzeyinde yer alan bir protein, bir yapı
taşıdır. Eğer virüs karaciğerde çoğalıyor ise bu proteinden
yapması gerekir.
Akut ve kronik hepatit sırasında HBsAg
pozitif bulunur. HBsAg nin pozitif olması bu hastanın kanında
hepatit virüsü olduğunu ve bulaştırıcı olduğunu gösterir.
HBsAg hepatit aşısı yapmak için de kullanılır. Normal insan
bağışıklık sistemi virüsü ortadan kaldırmak için HBsAg karşı
antikor üretir. Antikor oluşup oluşmadığı Anti-HBs testi ile
anlaşılır.
Anti-HBs: Hepatit B yüzey antikoru. Bağışıklık sisteminin
Virüsü ortadan kaldırmak amacıyla ürettiği silahtır. Anti-HBs
testinin pozitif olması bağışıklık sisteminin çalışmaya
başladığını ve virüsü temizlemeye başladığını gösterir. AntiHBs pozitifliği aynı zamanda aşının da tuttuğunu gösterir. Bu
antikorun erken dönemde yapılanı Anti-HBs IgM hepatit B
hastalığının erken dönemde olduğunu veya 6 ay içinde
geçirildiğini gösterir. Geç antikorlar yani Anti-HBs IgG
pozitifliği geçirilmiş hepatit B de ve kronik hepatit de
pozitif olur.
Anti-HBc: Hepatit B virüsü kor antikorudur. Yani virüsün
içinde yer alan önemli bir proteine karşı gelişen antikordur.
Akut hepatit geçiren hastalarda pozitif olur ve hayat boyu
pozitif devam eder. Anti-HBc pozitifliği hastanın geçmiş bir
zamanda hepatit b hastalığını geçirdiğini gösterir. Anti-HBc
pozitifliği aşı ile olmaz.
Anti-HBc IgM: hepatit B kor antijenine karşı yeni yapılmış IgM
türü antikor varlığını gösterir. Anti-HBc IgM pozitifliği akut
veya son 6 ay içinde geçirilmiş enfeksiyonu gösterir.
Hepatit markırları aşağıdaki sorulara cevap vermek için
istenir
• Hasta akut hepatit b hastası mı?
• Hasta hepatit B hastalığını geçirmiş mi?,
• Hasta hepatit B hastalığına karşı aşılımı,
• Hasta hepatit B taşıyıcısı mı?
Hepatit B testleri ne ifade ediyor?
MARKIR
SONUÇ
ANLAMI
HBsAg
Negatif
Anti-HBc
Negatif
Hepatit B geçirmemiş ve
hastalığa karşı bir bağışıklığı
yok.
Anti-HBs
Negatif
HBs Ag
Negatif
Anti-HBc
Pozitif
Anti-HBs
Pozitif
Hastalığı geçirmiş ve doğal
bağışıklığı var.
HBs Ag
Negatif
Anti-HBc
Negatif
Anti-HBs
Pozitif
HBsAg
Pozitif
Anti-HBc
Pozitif
Anti-HBc
IgM
Pozitif
Anti-HBs
Negatif
HBsAg
Pozitif
Anti-HBc
Pozitif
Anti-HBc
IgM
Negatif
Anti-HBs
Negatif
Anti-HBc
Negatif
HBsAg
Pozitif
Anti-HBs
Negatif
Aşıdan dolayı bağışıklığı var
korunuyor.
Akut hepatit B enfeksiyonu.
Kronik hepatit B enfeksiyonu
1-
İyileşme döneminde
2-
akut enfeksiyon
Anti HBc yanlış
pozitif olabilir tekrarı
uygundur,
34-
Kronik enfeksiyon,
olabilir.
İleri tetkik gerek.
HBV DNA PCR testi nedir neden istenir?
PCR testi kanda virüsün varlığını çeşidini ve miktarını
gösteren testtir. Virüsün parçası yada antikoru değil direk
olarak kendisinin gösteren çok önemli bir testtir. HBV DNA PCR
testi vücudumuzda virüs var ise erken dönemde pozitif olan bir
testtir.
Hepatit B testleri ne zaman pozitif olur?
Serolojik testler hastalık kapıldıktan 3 ila 6 ay sonra
testler pozitif olur. HBV DNA PCR testi ise hastalık
kapıldıktan birkaç hafta sonra pozitif olmaya başlar.
Hastalık kaptığımdan şüpheleniyorum ancak
testler negatif ne yapmalıyım?
Hepatit B testlerinin pozitif olması aylar alabilir. Hastalık
kaptığınızdan şüpheleniyorsanız ve bağışıklığınız yoksa en
kısa zamanda aşı ve immün globülin ile hayat boyu korunma
sağlanabilir. HBV DNA PCR testi en erken pozitif olan
testtir.Erken dönemde hepatit teşhisi koyduran test var mı?
HBV DNA PCR testi haftalar içinde pozitif olur ve akut hepatit
B teşhisi koymamızı sağlar.
Hepatit B nin erken dönemde
edilmesini önemi nedir?
teşhis
Hastalık bulaştı ve erken dönemde aşı ve immün globülin ile
korunma sağlanamadı ise anti viral ilaçlar ile hepatit B
virüsün tedavisi ve kronikleşmesinin azaltılması mümkündür. Bu
nedenle akut Hepatit B nin erken dönemde teşhis ve tedavisi
önemlidir.
Şüpheli durumlarda sadece hepatit B testi
yaptırsam yeterlimi?
Hayır, şüpheli durumlarda kan yoluyla bulaşabilecek en
tehlikeli hastalıkların taranması gerekir. Bu durumda Hepatit
B , Hepatit C ve HİV taraması yapılması erken dönemde teşhis
ve tedavilerinin yapılması gerekir. Şüpheli durumlarda
aşağıdaki testlerin yapılması önerilir:
• HBsAg,
• Anti-HBs,
• Anti-HBc IgG,
• Anti-HBc IgM,
• Anti-HCV,
• Anti-HİV testleri yapılmalıdır.
Ancak bu testlerin pozitif olması zaman alacaktır. Test
sonuçları negatif ise tekrarlanmalı ve bir enfeksiyon
hastalıkları uzmanına danışılmalıdır.
HEPATİT B AŞISI
HEPATİT B AŞISI
Hepatit B aşısı bilinen en etkili aşılardan biridir. Hepati B
aşısı inaktif ölü bir aşıdır, aşı içinde hastalık yapacak
virus bulunmaz. Hepatit B aşısı 3 doz halinde yapılmalıdır.
Aşı her yaşta yapılabilir. Hepatit B aşısı çocuk aşı programı
içinde yer almaktadır.
Hepatit aşısı olmamış çocuklar ve erişkinlere Hepatit B aşısı
3 doz olarak yapılmalıdır. İlk dozu takiben ikinci doz 2 ay
sonra 3. doz ise ilk dozu takiben en az 4 ay sonra
yapılmalıdır.
HEPATİT B AŞISI KİMLERE YAPILIR?
Ülkemizde bütün çocukların doğumdan itibaren Hepatit B aşısı
olması önerilmektedir. Hepatit aşısı olmamış çocukların ve
erişkinlerin ise en kısa zamanda aşı olmaları önerilmektedir.
Hepatit B bebek ve çocukluk çağda geçirilirse hastalık % 90
oranında kronikleşir. Hepatit B cinsel temas yoluyla kolay
bulaşan bir hastalıktır, şüpheli cinsel temas sonrası hepatit
B aşısı koruyucudur.
HEPATİT B RİSKİ OLAN KİŞİLER
Hepatit B hastalarının aile bireyleri ve aynı evi
paylaşanlar,
Sağlık personeli özellikle kan ve kan ürünleri ile
sürekli temas eden kişiler,
Bakım ve huzur evinde kalanlar ve burada çalışan
personel,
Diyaliz hastaları,
Kan ve kan ürünü alması gereken kişiler,
Birden fazla kişiyle cinsel teması olanlar,
Hepatit B’ nin yoğun görüldüğü ülkelere seyahat edenler.
HEPATİT B AŞISININ YAN ETKİLERİ
Hepati B aşısı bilinen en güvenilir aşılardan dır. Nadiren aşı
yerinde ağrı ya da hafif ateş olabilir. Ciddi reaksiyon çok
nadirdir.
HEPATİT B AŞISI KİME YAPILMAZ?
Ciddi hastalıklar sırasında aşı yapılmaz, ateşi olan hastalara
aşı yapılmaz, iyileşinceye kadar beklenir. Ayrıca ilk aşıda
ciddi allerjik reaksiyonlar gelişen kişilere diğer aşılar
yapılmaz. Aluminyuma karşı şiddetli allerjisi olanlara aşı
yapılmaz. Hepati B aşısına karşı ciddi allerjik reaksiyon çok
nadirdir, milyonda bir görülür.
Hepatit B aşısı en etkili aşılardandır 3 doz uygulandıktan
sonra çocukların % 95 inde erişkinlerin % 90 ında kalıcı
korunma sağlar.
HEPATİT
B
YAPILMALIMI?
AŞISINDAN
SONRA
TEST
Özellikler erişkinlerde 3 doz aşı olmaya rağmen aşı
tutmayabilir. Erişkinler son aşıdan 1 ay sonra test ile
kontrol edilmeli aşı tutmadıysa başka bir aşı programına
alınmalıdır. Çocuklar ve bebekler için aşının tutmasına
bakılmaz. Ancak hepatitli anneden doğan bebeklerde aşının
tutup tutmadığına bakılmalıdır. İmmun sistemi normal olan
kişilerde aşı birkez tutmuşsa daha sonra tekrar aşı yapmaya
gerek yoktur.
TEST YAPMADAN AŞI OLUNURMU?
Çocuklar ve bebekler için Hepatit B geçirip geçirmediğine
bakılmaksızın aşı programına alınırlar. Erişkinlerin ise
Hepatit aşısı olmadan önce geçiririp geçirmediğine bakmak,
test yapmak gerekir. Eğer kişi daha önce Hepatit geçirmiş ve
bağışıklık oluşmuşsa aşıdan çok fayda görmez, zararda görmez.
GEBEDE HEPATİT VARSA
Annede Hepatit B varsa ilk aşı doğumu takiben 12 saat içinde
yapılmalıdır. Beraberinde Hepatit B immunglobulin de
yapılmasında fayda vardır. İkinci aşı bebek 1-2 aylıkken,
üçüncü aşı bebek altı aylıkken yapılır. Diğer bebeklere ise
ilk aşı doğumu takiben iki ay içinde yapılır, ikinci aşı bebek
1-4 aylıkken yapılır, üçüncü aşı 6-18 ay arasında yapılır.
İdeal olarak doğar doğmaz aşı programına almaktır.
Download