ADH Anti Diüretik Hormon,ALDOSTERON,24 S

LABORATUVAR
KLİNİK YORUMU
TESTLERİNİN
Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) :
Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları (
hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında
ve ilaçlara bağlı olarak artar.
Albümin:
Artmış albümin dehidratasyon da, azalmış albümin ise
karaciğer hastalıklarında, nefrotik sendromda, kalp
yetmezliğinde, açlık ve yetersiz beslenmede, barsak
emilim bozukluklarında, lösemide olur.
Alkali Fosfataz (ALP):
Yüksek alkali fosfataz ergenlikte hızlı kemik gelişimi
dönemlerinde, kemik hastalıklarında, kırıklarda,
karaciğer ve kemik tümörlerinde, lösemide görülür.
Aspartat Transaminaz ( AST=SGOT):
Yüksekliği alkolizm, siroz, hepatit, ilaca bağlı, safra
yolu hastalıklarında görülür. Azalmış AST üremide, B6
eksikliğinde ve ilaca bağlı olarak görülür.
Direk Bilirübin:
Artmış direk bilirübin hepatit, siroz, neoplazm, safra
yolu hastalıkları ve yeni doğan sarılığında görülür.
Total Bilirübin:
Karaciğer hastalıkları (hepatit, siroz, neoplazm),
alkolizm, hemolitik hastalıklar, safra yolu
hastalıkları ( taş, tıkanma, tümör) yeni doğan sarılığı
ve anoreksi de görülür.
Kalsiyum:
Artmış kalsiyum hiperparatiroidizm de, akciğer ve meme
kanserinde, kemik resorbsiyonu nun arttığı durumlarda
görülür. Azalmış kalsiyum beslenme bozukluklarında,
barsak emilim bozukluklarında, Vit D eksikliğinde
görülür.
Karbon Dioksit:
Artmış karbon dioksit Respiratuvar asidoz ve/ veya
metabolik alkalozda, azalmış karbon dioksit
respiratuvar alkaloz ve / veya metabolik asidoz da
görülür.
Klor ( Cl):
Artmış klor miktarı dehidratasyonda, metabolik
asidozda, azalmış klor miktarı ise aşırı hidrasyonda
respiratuvar asidoz ve metabolik alkaloz da görülür.
Total kolesterol:
Artmış total kolesterol, beslenme bozukluğu,
hipotiroidizm de görülür. Azalmış total kolesterol
beslenme bozukluğu, emilim bozukluğu ve hematolojik
hastalıklarda görülür.
Kreatinin:
Artmış kreatinin renal hastalıklarda, böbrek
yetmezliğinde, Glomerüler filtrasyonun düştüğü
durumlarda artar, düşük kreatinin ise kas kitlesinin
azaldığı durumlarda, karaciğer hastalıklarının ileri
dönemlerinde görülür.
Ferritin:
Artmış ferritin hemokromatoz, hematolojik hastalıklar,
akut karaciğer hastalıkları, lenfoma ve hepatosellüler
karsinomada görülür. Düşük ferritin ise demir
eksikliğinde görülür.
Gama Glutamik transferaz ( GGT):
GGT safra yolu tıkanmalarında, siroz da, hepatitlerde,
karaciğer ve pankreas kanserlerinde ve alkolizm de
artar.
Glikoz:
Kan şekeri diyabet de yüksek, insülinoma da düşük
seyreder.
High Density Lipoprotein ( HDL):
Artmış HDL östrojen yüksekliğinde, Doğum kontrol
hapları kullanımı sırasıdna, ilaçlara bağlı olarak
yüksek seyreder,
obezite de, diyabette ve üremi de
düşük seyreder.
Demir ( Fe):
Yüksek demir hemakromatoz da, hemolitik anemide, akut
karaciğer hastalıklarında yüksek görülür. Düşük demir
ise demir eksikliği anemisinde görülür.
Laktat Dehidrojenaz (LDH):
Neoplazm larda, hematolojik hastalıklarda, miyokard,
pulmoner ve renal infarktüslerde, infeksiyöz
mononükleozisde LDH yükselir.
Low Density Lipoprotein (LDL):
Yüksek LDL ateroskleroz ve koroner kalp hastalıklarında
yüksek bulunur.
Magnezyum (Mg):
Yüksek Mg böbrek yetmezliği ve solunum yetmezliğinde,
düşük Mg epilepsi ataklarında, tetani de, kardiak
aritmilerde, Ca ve K düşüklüğünde görülür.
Fosfor ( fosfat) :
Böbrek taşlarına, böbrek yetmezliğinde, akromegalide,
hipoparatiroidizm de, kemik metastazlarında yüksek
görülür. Osteomalazi de, hiperparatiroidide düşük
bulunur.
Potasyum (K):
Yüksek potasyum travma ve ezilmelerde, Addison
hastalığında, asidoz da, böbrek hastalıklarında yüksek
bulunur. Primer aldosteronizm de metabolik alkaloz da,
Cushing sendromunda, renal tübüler hastalıklarda ise
düşer.
Total Protein:
Dehidratasyonda total protein yüksek bulunur, beslenme
bozukluğu, emilim bozuklukları ve ödem de düşük
bulunur.
Sodyum (Na):
Yüksek Na dehidratasyonda, Cushing sendromunda,
aldosteronizm de görülür. Düşük Na ise addison
hastalığı, over hidrasyon, hipopituitarizm ve karaciğer
hastalıklarında görülür.
Total Demir Bağlama Kapasitesi (TDBK):
Artmış TDBK demir eksikliğinde.
hemokromatoz da görülür.
Azalmış
TDBK
Trigliserid:
Artmış trigliserid aterosklerotik hastalıklarda,
koroner arter hastalıklarında, aşırı karbonhidrat
alımında, obezite ve pankreatitte görülür.
Üre:
Artmış üre kronik böbrek hastalıklarında, akut böbrek
yetmezliğinde, ketoasidoz da, dehidratasyonda ve GİS
kanamalarda görülür. Düşük üre ise gebeliğin son
dönemlerinde, protein alımının azaldığı durumlarda,
aşırı hidrasyonda, SIADH ve karaciğer yetmezliğinde
görülür.
Ürik Asit:
GUT hastalığında, böbrek taşında, metabolik
hastalıklarda, diüretik kullanımında, dissemine
neoplazm larda, alkol alımında, böbrek yetmezliğinde
hipertansiyonda artar.
VÜCUT SIVILARI
[embeddoc
url=”http://enfeksiyonhastaliklari.com/wp-content/uploads/2015
/10/VÜCUT-SIVILARI.docx” download=”all” viewer=”microsoft”]
GECE KRAMPLARI
Bacak krampları; Nocturnal Muscles Cramps; AgeRelated Cramps; Yaşa bağlı kramplar; Muscle
Cramps;
GECE KRAMPI NEDİR?
Genellikle bacaklarda nadiren ayaklarda gece ortaya çıkan
ağrılı kramplar dır. Kramplar gece, sabaha karşı ortaya çıkar
ağrılıdır ve hastayı uyandırır.
bırakmadan kendi kendine geçer.
Genellikle
bir
hasar
GECE KRAMPLARI NEDEN OLUR?
Gece kramplarının sebebi tam olarak bilinmemektedir ancak
sinir-kas ve kan akımı dengesizlikleri sebep olarak
görülmektedir.
GECE KRAMPLARINI
NELERDİR?
BAŞLATAN
Gece krampları daha çok
• 50 yaş civarında,
• Uzun süre oturarak çalışanlarda,
SEBEPLER
• Uzun süre ayakta duranlarda,
• Sert zeminde oturanlarda,
• Gebelerde,
• Düz taban, taban çökmesi, yürüme ve duruş bozukluğu
olanlarda,
• Alkoliklerde,
• Parkinson gibi bazı nörolojik hastalıklarda,
• Hipertansiyon ilaçları kullananlarda,
• Psikiyatrik sebeple ilaç kullananlarda,
• Diyabet hastalarında,
• Tiroid hastalarında,
• Aşırı terleyenlerde,
• Hormon tedavisi görenlerde,
• Kan sodyum, potasyum, kalsiyum, magnezyum
dengesizliklerinde,
• Susuz kalanlarda ve idrar söktürücü kullananlarda sık
görülür.
GECE KRAMPLARININ BELİRTİSİ NELERDİR?
Gece yada sabaha karşı ortaya çıkan ani, ağrılı bacak
kasılmaları ve kramplar dır. Nadiren ayaklarda da kramp olur.
HASTALIK NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Hasta şikayetleri tanı koydurur. Kan değerlerine bakılmalıdır.
Özel bir muayene bulgusu yada laboratuvar testi yoktur.
GECE KRAMPLARININ TEDAVİSİ VAR MI?
Altta
yatan
bir
sebep
bulunursa
buna
yönelik
tedavi
verilebilir. Örneğin duruş yürüyüş bozuklukları yada taban
çökmesi tespit edilirse ortopedik tedaviler önerilir. Uzun
süre oturan yada sert zeminde oturan kişiler için fizik
egzersizler, sürekli ayakta duranlar için oturarak istirahat
etmek tedavi sağlayabilir. Altta yatan diyabet, hipertansiyon
ve hormonsal sebeplere yönelik tedavi yapılmalıdır. Eğer bir
sebep bulunamaz ise aşağıdaki önlemler uygulanabilir:
• Kramp gelirse bacağın, ayağın gerilmesi,
• Kramp olan bacağın üstünde ayakta durmak ve hafif
hafif yürümek,
• Kramp bölgesine sıcak yada soğuk tatbiki krampı
azaltabilir ,
İlaç tedavisi:
Gece kramplarının tedavisinde kullanılabilecek bir ilaç
yoktur. Kinin’in krampları hafiflettiği ve atak sayısını
azalttığına dair bilgiler bulunmaktadır ancak alerjik olduğu
unutulmamalıdır. Çok ağır ve ağrılı vakalar da;
• Kas gevşeticiler,
• Kalsiyum kanal blokerleri,
• Antikonvulsan
denenebilir.
ilaçlar
(
epilepsi
ilaçları)
GECE KRAMPLARINDAN KORUNMANIN YOLU VAR
MI?
Evet aşağıdaki önlemler gece kramplarını azaltabilir;
 Gün içinde ve gece yatmadan önce bacakları germe
egzersizleri yapmak,
 Düzenli olarak ayak ve bacak egzersizleri yapmak (
hafif koşu- yürüyüş gibi),
 Bol sıvı tüketmek,
 Konforlu ortopedik ayakkabılar
krampları sıklığını azaltır.
kullanmak,
gece
Referanslar :
1. http://www.familydoctor.org
2. http://www.orthoinfo.org
3. http://www.cfpc.ca
4. http://www.womenshealthmatters.ca
5. Allen RE, Kirby KA. Nocturnal leg cramps. Am Fam Physician.
2012;86(4):350-355.
6. Butler JV, Mulkerrin EC, et al. Nocturnal leg cramps in
older people. Postgrad Med J. 2002;78:596-598.
7. Garrison SR, et al. The effect of magnesium infusion on
rest cramps: Randomized controlled trial. J Gerontol A Biol
Sci Med Sci. 2011;66(6):661-666.
8. Nocturnal leg cramps. EBSCO DynaMed website. Available at:
http://www.ebscohost.com/dynamed. Updated January 7, 2013.
Accessed December 16, 2013.
9. 2/11/2011 DynaMed’s Systematic Literature Surveillance.
Available at: http://www.ebscohost.com/dynamed: El-Tawil S,
Musa T, et al. Quinine for muscle cramps. Cochrane Database
Syst Rev. 2010;(12):CD005044.
SODYUM ( Na+)
Na+;
Sodyum klor ile birlikte serumun en önemli mineralidir.
Hücrelerin içinde yaşayabilecekleri ortamı sağlarlar. Hücre
içinde az bulunur. Gıdayla alınır, idrar, ter ve dışkıyla
atılır. Böbrekten büyük oranda süzülür ve geri emilir, az bir
kısmı atılır.
Sodyum İçin Normal Değerler:
Sodyum normalde 137-145 mmol/L arasında olmalıdır.
Sodyum Testi ne için yapılır?
Sodyum dengesi bizi hayatta tutar.
Böbrek hastalıkları,
diyabet, karaciğer hastalıkları ve tansiyon için diüretik gibi
ilaçların kullanımında sodyum ve elektrolit dengesi kolayca
bozulur, bu nedenle bu hastaların izlenmesinde sodyum
miktarına sıklıkla bakılır.
Sodyum Miktarını Arttıran Sebepler
Aşırı tuz almak,
Böbrek hastalıkları,
Aşırı su kaybetmek,
Böbrek üsü bezi hastalıkları,
Şekersiz diyabet,
Şeker hastalığı,
İdrar söktürücüler.
Sodyum Miktarını Azaltan Sebepler
Böbrek hastalıkları,
Böbrek üstü bezi hastalıkları,
İdrar söktürücüler,
İlaçlar,
Aşırı terleme,
İshal gibi hastalıkların izlenmesinde Sodyum değeri
önemlidir.
ADH Anti Diüretik Hormon
Anti diüretik Hormon; Arginine vasopressin;
Antidiuretic hormone; AVP; Vasopressin
Kanda Anti diüretik Hormon ( ADH) miktarını tespit eden
laboratuar testidir. ADH vücutta yapılır dışarıdan da
verilebilir. Vücut suyunu tutan ve serbest su kaybını önleyen
hormondur. Birçok ilaç ve madde ADH seviyesini bozar:
Steroid hormonlar,
Alkol
Klonidin,
Diüretikler,
Haloperidol,
Insülin,
Lityum,
Morfin,
Nikotin,
ADH neden bakılır?
Test ADH seviyesini etkileyen hastalıkların şüphesinde
yapılır. ADH beyin hipofiz bezinden salgılanır. Böbreklerden
serbest su kaybına engel olur. Vücut suyu azalınca ADH salgısı
artar böbrekler su tutar. Vücut suyu azalınca ADH azalır idrar
çıkışı artar. Bu ayarlamayı beyin Hipotalamus bölgesindeki
osmoreseptörler ve baroreseptörler yapar. Bazı hastalıklar ADH
salgısını bozar.
Su kısıtlaması testi ile diyabetes insipidus teşhisinde
kullanılır. Su kısıtlamasına rağmen ADH salgısı artmıyor ise
Diyabetes incipidus ( şekersiz diyabet ) vardır denir.
Anti Diüretik Hormon için normal değerler:
Erişkin: 0 – 4,7 pg/mL
ADH seviyesini yükselten sebepler:
Akut porfiri,
Santral sinir sistemi enfeksiyonları,
Santral sinir sistemi tümörleri,
Akciğer enfeksiyonları,
Akciğer ve mediasten tümörleri,
Cerrahi sonrası sıvı imbalansı,
Uygunsuz ADH sendromu (SIADH).
ADH seviyesini azaltan sebepler:
Hipofiz hasarı,
Diyabetes incipidus (şekersiz diyabet ),
Primer polidipsi
Referanslar:
1.Skorecki K, Ausiello D. Disorders of sodium and water. In:
Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed.
Philadelphia, PA: Saunders Elsevier; 2007: chap 117.
2.Verbalis JG. Posterior pituitary. In: Goldman L, Ausiello D,
eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, PA: Saunders
Elsevier
ALDOSTERON
Aldosteron tansiyon ve vücut sıvı dengesini ayarlayan böbrek
üstü bezlerinden salgılanan bir hormondur. Kandaki miktarına
bakılır.
Aldosteron testi ne için yapılır:
Bazı sıvı ve elektrolit metabolizma bozukluklarının
tespiti,
Kontrolü zor hipertansiyonların nedeninin araştırılması,
Ortostatik hipotansiyon sebebini araştırmak için
bakılır.
Aldosteron su ve sodyumun böbreklerden geri emilimini sağlar
ve potasyumun atılmasını arttırır. Aldosteron testi tek başına
değerlendirilemez genellikle beraberinde aşağıdaki testler de
istenir.
ACTH infüzyon testi,
Kaptoril testi,
Plazma renin aktivitesi,
Renin / aldosteron oranı Aldosteron testi ile birlikte
değerlendirilir.
Aldosteron için normal değerler:
Normal değer yaşa ve vücudun o andaki pozisyonuna göre
değişir,
Erişkin için: 4-31 ng/dL ayakta iken.
Aldosteron miktarının arttıran sebepler:
Primer hiperaldosteronizm,
Kalp hastalığı, böbrek hastalığı gibi sebeplere bağlı
sekonder hiperaldosteronizm,
Düşük tuzlu beslenme,
Bartter sendromu.
Aldosteron miktarını düşüren sebepler:
Addison hastalığı ( böbrek üstü bezi yetmezliği),
Konjenital adrenal hiperplazi,
Hiporeninemik hipoaldosteronizm,
Çok tuzlu beslenme.
Aşağıdaki durumlar aldosteron ölçümünü etkiler:
Diyetteki tuz miktarı,
Aşırı egzersiz,
Stres,
Aşağıdaki
etkiler:
ilaçlar
Aldosteron
test
sonucunu
ACE inhibitörleri,
Kalsiyum kanal blokerleri,
Diüretikler,
Heparin,
Lityum,
Ağrı kesici ilaçlar ( non steroid anti inflamatuar
ilaçalr ),
Propranolol sonucu etkiler.
Referanslar:
1. Nieman LK. Adrenal cortex. In: Goldman L, Ausiello D, eds.
Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, PA: Saunders Elsevier;
2007: chap 245.
2. Young Jr WF. Endocrine hypertension. In: Melmed S, Polonsky
KS, Larsen PR, Kronenberg HM, eds. Williams Textbook of
Endocrinology. 12th ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier;
2011:chap 16.
24 SAATLİK İDRARDA ALDOSTERON
24 saatlik idrarda atılan Aldosteron miktarının ölçülmesidir.
Aldosteron böbrek üstü bezlerinden salgılanan ve vücudun
sodyum – potasyum dengesini ayarlayan en önemli hormondur.
Bkz: kan Aldosteron testi.
Test yapılmadan önce aşağıdakilere dikkat etmek
gerekir:
Aldosteron miktarını arttıran ilaçlar kesilmelidir:
Lityum,
Sprinolakton,
Verapamil
Aldosteron miktarını düşüren ilaçlar kesilmelidir:
ACE inhibitörleri,
Ağrı kesiciler ( NSAI),
Ranitidin,
Propranolol.
Aldosteron testini etkileyen diğer sebepler:
Hamilelik,
Düşük yada yüksek tuzlu beslenme,
Aşırı egzersiz,
Stres.
Test sırasında çay, kahve, kola içilmemelidir. Test öncesi 2
hafta günde 3 gramdan fazla tuz tüketilmemelidir.
24 saatlik
değerler:
idrarda
aldosteron
için
normal
testin normal değeri 2-26 mcg/24h dir.
24 saatlik idrarda
hastalıklar:
aldosteronu
arrtıran
Diüretik ( idrar söktürücü ) ilaçların aşırı kullanımı,
Siroz,
Bilateral adrenal hiperplazi,
Conn sendromu,
Kalp yetmezliği,
İshal yapıcı ilaçların aşırı kullanımı.
İdrarda Aldosteron miktarını düşüren hastalıklar:
Addison hastalığı.
Referanslar:
Young Jr WF. Endocrine hypertension. In: Melmed S, Polonsky
KS, Larsen PR, Kronenberg HM, eds. Williams Textbook of
Endocrinology. 12th ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier;
2011:chap 16.