IX- BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI (1914-1918) A- BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI'NIN GENEL SEBEPLERİ 1914'te başlayan I.Dünya savaşı, o güne kadar dünya milletlerinin yaşadığı en kanlı olaylardan biridir. Bu savaş, tüm dünyayı derinden etkilemiştir. Nitekim dört yıl boyunca dünyanın çeşitli bölgelerinde Avrupa savaş sanayisinin ürettiği yeni silahlar oluk oluk insan kanının akmasına neden olmuştur. Devletleri böylesine kanlı bir savaşın içine iten sebepleri XIX. yüzyılın ikinci yarısında Avrupa'da meydana gelen gelişmelerde aramak gerekir. Bu gelişmelerin en belli başlıları, Sanayi Devrimi ve Sömürgecilik, Silahlanma yarışı, Milliyetçilik ve Bloklaşma olarak ifade edilebilir. 1- Sanayi Devrimi ve Sömürgecilik 2- Silahlanma Yarışı 3- Fransız İhtilali 4- Devletlerin Bloklaşması 6- Avusturya-Macaristan Veliahdının Saraybosna'da Öldürülmesi. BBİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI'NIN BAŞLAMASI I.Dünya savaşı öncesi devletlerarası yaşanan sorunlar (siyasi, ekonomik, askeri, sosyo-kültürel vb) diplomatik yollarla artık aşılamayacak bir noktaya gelmişti. Avrupa devletleri arasındaki bu sorunlar her an bir çatışmayı doğurabilirdi. Nitekim I.Dünya savaşının başlamasında ilk çatışma Balkanlar bölgesinde ortaya çıktı. Balkanlarda Avusturya-Macaristan'ın izlediği politikayı ulusal çıkarlarıyla bağdaştıramayan Sırbistan, sürekli olarak Avusturya-Macaristan'ın egemenliği altında yaşayan Sırpları kışkırtıyordu. Avusturya-Macaristan'ın Osmanlı Devleti'nden aldığı Bosna-Hersek'teki Sırp faaliyetleri ise daha da yoğundu. Nitekim Kara El Örgütü'ne bağlı Gabriyel Prencip adlı bir Sırp Milliyetçisinin 28 Haziran 1914'te Saraybosna'da Avusturya-Macaristan Veliahdını öldürmesi, siyasi gerginliği artırdı. Avusturya- Macaristan Hükümeti, suikasdı işleyenlerin yakalanıp cezalandırılmasını, Avusturya- Macaristan'a yönelik zararlı Sırp faaliyetlerinin durdurulmasını, bu faaliyetleri yapan derneklerin kapatılmasını içeren bir ültümatomu Sırbistan Hükümeti'ne verdi. Sırbistan bu ültümatomdaki bazı noktaları kabul ederken bazılarına da kaçamak cevap verdi. Çünkü O Rusya'ya güveniyordu. AvusturyaMacaristan İmparatorluğu 25 Temmuz 1914'te Sırbistanla ilişkilerini kesti. 26 Temmuz da Sırbistan seferberlik ilan etti. Bunun üzerine 28 Temmuz 1914'te Avusturya-Macaristan Sırbistan'a savaş ilan etti. Rusya ve Fransa, seferberlik işlemlerine başladı. Almanya, Rusya ve Fransa'ya seferberliğin durdurulması için ayrı ayrı ültümatom verdi. İki devlette bu ültümatomları reddetti. Bunun üzerine Almanya, Rusya'ya savaş ilan etti. (1 Ağustos 1924).