manyetik kuplajlı azaltan - KTÜ Elektrik

T.C.
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
Mühendislik Fakültesi
Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü
MANYETİK KUPLAJLI AZALTANARTTIRAN DA-DA DÖNÜŞTÜRÜCÜ
TASARIMI
LİSANS BİTİRME ÇALIŞMASI
010831 Ayhan ERTEM
243401 Aslı Nur ÖMEROĞLU
Danışman
Doç.Dr.Halil İbrahim OKUMUŞ
Haziran 2014
TRABZON
T.C.
KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ
Mühendislik Fakültesi
Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü
MANYETİK KUPLAJLI AZALTANARTTIRAN DA-DA DÖNÜŞTÜRÜCÜ
TASARIMI
LİSANS BİTİRME ÇALIŞMASI
010831 Ayhan ERTEM
243401 Aslı Nur ÖMEROĞLU
Danışman
Doç.Dr.Halil İbrahim OKUMUŞ
Haziran 2014
TRABZON
Bu Proje 2241 A Sanayi Odaklı Lisans Bitirme Tezi Destekleme Programı Kapsamında
TÜBİTAK Tarafından Desteklenmektedir.
LİSANS BİTİRME PROJESİ ONAY FORMU
243401 Aslı Nur ÖMEROĞLU ve 010831 Ayhan ERTEM tarafından hazırlanan
Doç. Dr. Halil İbrahim OKUMUŞ yönetiminde hazırlanan “ Manyetik Kuplajlı AzaltanArttıran DA-DA Dönüştürücü Tasarımı” başlıklı lisans bitirme projesi tarafımızdan
incelenmiş, kapsamı ve niteliği açısından bir Lisans Bitirme Projesi olarak kabul edilmiştir.
Danışman: Doç. Dr. Halil İbrahim OKUMUŞ
Jüri Üyesi 1: Prof. Dr. Sefa AKPINAR
Jüri Üyesi 2: Prof. Dr. İsmail Hakkı ALTAŞ
Bölüm Başkanı: Prof. Dr. İsmail Hakkı ALTAŞ
II
ÖNSÖZ
Bu tez kitapçığında bir Manyetik Kuplajlı Azaltan-Arttıran DA-DA Dönüştürücü
Tasarımının yapılması, kontrol ünitesinde çıkış gerilimi ve akım takip edilerek gerilim ve
akım kontrolünün yapılması hedeflenmiştir.
Bitirme çalışmamız boyunca bize her zaman yardımcı olan danışman hocamız
Doç. Dr. Halil İbrahim OKUMUŞ‘a , tez süresince yardımını bizden esirgemeyen Ünal
YILMAZ ‘a,
Feyzullah GÜNDEREN ‘e, bölüm olanaklarından yararlanma imkanı
sunduğu için Bölüm Başkanlığına, desteklerinden dolayı Mühendislik Fakültesi
Dekanlığına, KTÜ Rektörlüğüne, TÜBİTAK’a ve hayatımız boyunca desteklerini bir an
bile bizden esirgemeyen ailelerimize teşekkür ederiz.
Mayıs,2014
Aslı Nur ÖMEROĞLU
Ayhan ERTEM
III
İÇİNDEKİLER
LİSANS BİTİRME PROJESİ ONAY FORMU .............................................................. II
ÖNSÖZ .............................................................................................................................. III
İÇİNDEKİLER .................................................................................................................. IV
ŞEKİLLER LİSTESİ ....................................................................................................... VI
ÇİZELGELER LİSTESİ ............................................................................................... VII
SEMBOLLER VE KISALTMALAR ........................................................................... VIII
ÖZET .................................................................................................................................. IX
1. GİRİŞ ................................................................................................................................ 1
2. TEORİK ALTYAPI ........................................................................................................ 2
2.1 DA-DA Anahtarlamalı Güç Kaynaklarına Genel Bakış.................................................. 2
2.2 DA-DA Anahtarlamalı Güç Kaynaklarının Çalışma Prensibi......................................... 3
3.TASARIMIN GERÇEKLENMESİ ................................................................................ 4
3.1 Dönüştürücü Devresinin Tasarımı .................................................................................. 4
3.1.1 Dönüştürücünün Süreksiz Durum Analizi.................................................................... 5
3.1.2 Sönümlendirme Devresi Hesabı ................................................................................... 7
3.1.3 Mosfet Seçimi .............................................................................................................. 8
3.1.4 Trafo Seçimi ................................................................................................................. 9
3.1.5 Çıkış Kondansatörü .................................................................................................... 15
3.1.6 Çıkış Diyodu ............................................................................................................... 16
3.1.7 Kontrol ve Geri Besleme Devresi .............................................................................. 17
3.1.8 Soğutucu Levhaların Seçimi....................................................................................... 18
4. UYGULAMALAR VE DENEYSEL ÇALIŞMALAR ............................................... 20
5. SONUÇLAR VE ÖNERİLER ...................................................................................... 23
6. KAYNAKLAR ............................................................................................................... 27
IV
7. EKLER ........................................................................................................................... 28
8. ÖZGEÇMİŞ ................................................................................................................... 39
V
ŞEKİL LİSTESİ
Şekil 2.1 DA-DA Anahtarlamalı Güç Kaynaklarının Genel Şeması .................................... 3
Şekil 3.1 Manyetik Kuplajlı DA-DA Dönüştürücü ............................................................... 4
Şekil 3.2 DA-DA Dönüştürücü Anahtar Kapalı Konumu ..................................................... 4
Şekil 3.3 DA-DA Dönüştürücü Anahtar Açık Konumu ....................................................... 5
Şekil 3.4 Sönümlendirme Devreli DA-DA dönüştürücü ....................................................... 7
Şekil 3.5 Trafo Çekirdeği Sarım Alanı ................................................................................. 9
Şekil 3.6 ETD-29 Çekirdeği ................................................................................................ 10
Şekil 3.7 Deri Olayında İdeal Tek Tel Kesit Alanı (AԐ) ..................................................... 13
Şekil 3.8 İdeal Kesitlerden Oluşmuş Ana Kesit .................................................................. 14
Şekil 3.9 Geri Besleme Devresi ........................................................................................... 17
Şekil 3.10 Geri Besleme Devresi ........................................................................................ 17
Şekil 3.11 Çıkış Gerilimi-Zaman Grafiği ............................................................................ 18
Şekil 3.12 Geri Besleme Devresi Eleman Değerleri .......................................................... 18
Şekil 4.1.Manyetik Kuplajlı Azaltan-Arttıran DA-DA Dönüştürücü Devresi Tasarımı ..... 20
Şekil 4.2. Manyetik Kuplajlı Devrenin Arttıran Durumda Çalışması ................................. 20
Şekil 4.3. Manyetik Kuplajlı Devrenin Azaltan Durumda Çalışması ................................. 21
Şekil 4.4 Darbe Genişlik İşareti (Yeşil), Osilatör İşareti (Sarı) Osiloskop Görüntüsü
Şekil 4.5 MOSFET D-S Voltajı (Yeşil), Transformatör üzerinden geçen akım (Sarı)
Osiloskop Görüntüsü
Şekil 5.1. Manyetik Kuplajlı Azaltan-Arttıran DA-DA Dönüştürücü Devresinin
ISIS Çizimi ....................................................................................................... 23
Şekil 5.2 Dönüştürücü Devresinin Baskı Devre Kartı
Şekil 5.3 Dönüştürücü Devresinin SMD Kısmı
Şekil 5.4 Dönüştürücü Devresi
VI
ÇİZELGELER LİSTESİ
Çizelge 3.1 ETD Ferrit Çekirdek Tasarım Bilgileri ............................................................ 31
Çizelge 3.2 ETD Ferrit Çekirdek Ölçüleri .......................................................................... 31
Çizelge 3.3 Kondansatörlerin ESR Değerleri ...................................................................... 32
VII
SEMBOLLER VE KISALTMALAR
DA
: Doğru Akım
Dmaks
: Görev Oranının Maksimum Değeri
DGM
:Darbe Genişlik Modülasyonu
ESR
: Eşdeğer Seri Direnç
ISIS
: Şema Çizim Programı
PID
: Oransal-İntagral-Türevsel Denetleyici
PCB
: Baskı Devre Kartı
SMD
: Yüzey Baskı Devre Kartı
MOSFET
:Metal Oksit Yarı-İletken Alan Etkili Transistör
VIII
ÖZET
Günümüz dünyasında enerjinin önemi, insanlığın vardığı gelişmişlik seviyesinin
temel bir sorunu haline gelmiştir. Gittikçe artan enerji ihtiyacı alternatif yenilenebilir enerji
kaynaklarına yönelimi ve mevcut enerji kaynaklarının da verimli ve kontrollü kullanılması
gerekliliğini beraberinde getirmiştir. Enerji ihtiyacının büyük bir kısmı; sanayinin,
teknolojik gelişimin sonucu olan günlük hayatımızı kolaylaştıran cihaz ve araçların
çoğunun gereksinimi olan elektrik enerjisidir. Elektrik enerjisinin talep büyüklüğü,
kaynakların yetersizliği, çevre şartları ve insan sağlığı gibi etkenlerden dolayı alternatif
yenilenebilir enerji kaynaklarının verimli ve kontrollü kullanılması için uygun teknolojinin
geliştirilmesi önem kazanmıştır. Alternatif yenilenebilir enerji kaynaklarına örnek olarak
rüzgar enerjisi, güneş enerjisi, termal enerji, dalga enerjisi ve hidrokinetik enerji sayılabilir.
Bu kaynaklardan rüzgar ve güneş enerjisi yerel olarak şiddet farklılığı gösterse de büyük
oranda her yerde uygulanabilir olduğundan kullanımı daha yaygındır.
Elektronik cihazlar DA gerilimle çalışır. DA çalışma geriliminin sabit ve sürekli
olması istenir. Alternatif enerji kaynaklarından elde edilen elektrik enerjisi sürekli ve
düzgün değildir. Kullanımdan önce, şarj cihazı vasıtasıyla akülerde depolanması ve istenen
DA çalışma geriliminin sağlanması için dönüştürücülere gerek vardır.
Projemizde Düzensiz ve süreksiz alternatif enerji kaynaklarını kullanan enerji
üretim sistemlerinde üretilen enerjiyi düzenli ve sürekli hale getirmek için; cihaz
kullanıcısı ve cihazın güvenliği için giriş ve çıkış gerilimlerini birbirinden izole eden
azaltan arttıran manyetik kuplajlı DA-DA dönüştürücü tasarlanmıştır.
DA-DA Dönüştürücü tasarımında darbe genişlik modülasyonu (DGM) yöntemiyle
anahtarlama elemanının kontrolünde; kontrol sinyalinin bir mikroişlemci ile frekansının
sabit tutulup gerektiğinde doluluk oranının (D) değişimiyle çıkışın düzenli ve sürekli
olması sağlanmıştır.
Manyetik kublajlı Azaltan-Artıran DA-DA Dönüştürücünün matematiksel analizi
yapılıp amaca uygun giriş ve çıkış verilerine göre devre elemanları belirlenip, bilgisayarda
bir simülasyon programında benzetimi yapılmıştır.
IX
1. GİRİŞ
Teknolojik ürünlerin günlük hayatta kullanımının artması, endüstrileşme, nüfus
artışı, yeni yerleşim bölgelerinin oluşumu enerji talebini gün geçtikçe arttırmaktadır. Artan
bu enerjinin bir kısmını oluşturan DA cihazlarının varlığı DA-DA dönüştürücülere olan
ihtiyacı arttırmaktadır.
Enerji talebini karşılayan alternatif enerji kaynaklarından elde edilen elektrik
enerjisi sürekli ve düzgün değildir. Enerjinin kullanımdan önce, şarj cihazı vasıtasıyla
akülerde depolanması ve istenen DA çalışma geriliminin sağlanması için dönüştürücülere
gerek var-dır. Rüzgar, güneş gibi alternatif enerji kaynaklarının yerel olarak şiddet
farklılığı ve gün lük değişim göstermesi sonucunda elde edilen değeri sabit olmayan
elektriği sabitlemede kullanılan manyetik kuplajlı geri dönüşlü azaltan arttıran DA-DA
dönüştürücü tasarlan- mıştır. Projemizde Düzensiz ve süreksiz alternatif enerji kaynaklarını
kullanan enerji üretim sistemlerin de üretilen enerjiyi düzenli ve sürekli hale getirmek için;
cihaz kullanıcı sı ve cihazın güvenliği için giriş ve çıkış gerilimlerini birbirinden izole eden
azaltan arttıran manyetik kuplajlı DA-DA dönüştürücü tasarlanmıştır.
Bu tasarım projesinin geçekleştirilmesi ile;
•
Konut aydınlatmasında, güvenlik sistemleri ve iklimlendirme
•
Elektrik motorlarının beslemesi ve kontrolü
•
Tarım arazilerinde yapılan otomasyon işlemleri
•
Karayolu ve demiryollarında trafik sinyalizasyon cihazları
•
Otomotiv, beyaz eşya sanayi
•
Havacılık sanayi, savunma sanayi
•
DA enerji iletimi ve dağıtımı gibi uygulama alanlarında kullanılabilir
1
2. TEORİK ALTYAPI
2.1 DA-DA Anahtarlamalı Güç Kaynaklarına Genel Bakış
Karmaşık devre teknolojisinin gelişimi daha az yer kaplayan ve daha güçlü güç
kaynaklarına olan ihtiyacı beraberinde getirmiştir. Bu ihtiyacı giderebilmek için
anahtarlamalı güç kaynakları üzerinde yapılan çalışmalar arttırılıp daha karmaşık ve daha
verimli anahtarlamalı güç kaynakları elde edilmiştir. Anahtarlamalı güç kaynaklarının
gelişimi yarı iletken teknolojisine bağlıdır.
Yarı iletken malzemelerin geliştirilmesi ile transistör ve diyot devre elemanları
olarak 1950 de kullanılmaya başlanmıştır. 1960’ların başında tristörün bulunması ile üç
temel DA-DA anahtarlamalı güç kaynakları (azaltan, arttıran, azaltan-arttıran dönüştürücü)
geliştirilmiştir. Bu çalışmalara en büyük katkıyı ABD’deki California Caltech üniversitesi
güç elektroniği grubu yapmıştır.1970’li yıllarda Caltech grubu, DA-DA anahtarlamalı güç
kaynakları için model geliştirmişlerdir.[1]
Anahtarlamalı güç kaynaklarının doğrusal güç kaynaklarına karşı üstünlükleri;
•
Verimleri daha yüksektir.
•
Çıkış voltajı giriş voltajından büyük veya küçük olabilir. Doğrusal güç
kaynaklarında ise çıkış voltajı giriş voltajından daima küçüktür.
•
Yüksek frekanslarda çalışma olanağı olduğundan trafo boyutları küçüktür.
Devre daha az yer kaplar.
•
Doğrusal güç kaynakları düşük güçlerde çalışırken anahtarlamalı güç kaynakları
yüksek güçlerde çalışırlar.
Bu üstünlüklerine karşı anahtarlamalı güç kaynaklarının devre topolojileri daha
karmaşıktır ve elektriksel gürültüleri fazladır. [2,3,4]
Anahtarlamalı güç kaynakları;
•
Buck (Azaltan) Dönüştürücüler
•
Boost (Arttıran) Dönüştürücüler
2
•
Buck-Boost ( Azaltan-Arttıran) Dönüştürücüler
•
Manyetik kuplajlı Dönüştürücüler
İleri Yön Dönüştürücü
Geri Yön Dönüştürücü
Cuk Türü Dönüştürücü ‘ler olarak sınıflandırılabilir.
2.2 DA-DA Anahtarlamalı Güç Kaynaklarının Çalışma Prensibi
Anahtarlamalı güç kaynakları genel yapı itibariyle ana ünite; anahtarlama elemanı,
enerjinin transfer edildiği geçici bir depolama elemanı (bobin .transformatör), çıkış filtresi
ve kondansatörden oluşur. Kontrol ünite kısmında çıkış gerilimi örnekleme elemanı
(gerilim bölümü veya sensör) çıkış bilgisi referans bir gerilimle karşılaştırılıp Şekil 2.1’de
Darbe Genişlik Modülatörü (DGM) ile oluşturulan sinyalle anahtarlama elemanı tetiklenir.
Şekil 2.1. DA-DA Anahtarlamalı Güç Kaynaklarının Genel Şeması
3
3. TASARIMIN GERÇEKLENMESİ
3.1 Dönüştürücü Devresinin Tasarımı
Şekil 3.1. Manyetik Kuplajlı DA-DA Dönüştürücü
Şekil 3.1’de anahtarlama elemanı iletimde iken manyetik kuplajlı trafonun birincil
sargısından uygulanan giriş geriliminden dolayı iletim süresince (DT) akım akar. İletim
süresi sonunda akım sıfır değerinden maksimum değere ulaşır. Bu esnada ters
polarlamadan dolayı ikincil sargı çıkına bağlı diyot kesimdedir bu yüzden ikincil taraftan
akım akmaz. Bu esnada çıkış yükümüz çıkıştaki kapasite (C) tarafından beslenir.
Şekil 3. 2. DA-DA Dönüştürücü Anahtar Kapalı Konumu
4
Şekil 3.2’de anahtarlama elemanı kesimde iken manyetik kuplajlı trafonun birincil
sargısından akım akmaz. Kesimde iken trafonun çekirdeğinde biriken enerji [(1-D)T]
süresince ikincil tarafa transfer edilir. Böylece enerjilenen ikincil taraf sargısı doğru
polarlanarak diyotu iletime sokar. İkincil sargıdan akan akım bir taraftan yükü beslerken
diğer taraftan kondansatörü (C) doldurur. Kesim süresi sonunda bu akım sıfıra iner.
Şekil 3.3. DA-DA Dönüştürücü Anahtar Açık Konumu
3.1.1 Dönüştürücünün Süreksiz Durum Analizi
Geri yönlü DA-DA dönüştürücünün sürekli ve süreksiz çalışma durumları vardır.
Sürekli çalışma durumunda ve çıkış geriliminde dalgalanma azdır. Anahtarlama elemanı
üzerinde iletim ve kesimde baskı azdır. Çıkış elemanı olan diyotun ölü zaman dilimi
bulunmadığından ters polarlamada üzerinde bulunan pozitif gerilimden dolayı toparlanması
kritiktir.
Süreksiz çalışma durumunda ölü zaman (Td) dilimi anahtarlama elemanının ve çıkış
diyotunun hızlı olarak geçici durumlara adapte olmasını sağlar. Ölü zaman (Td) dilimi
çalışma periyodunun (T) %20‘si kadar alınabilir. Birincil tarafta akımın bir süre sıfıra
inmesi kontrol devresi tasarımını kolaylaştırır. Süreksiz durumda birincil ve ikincil akımlar
sürekli duruma göre daha yüksektir. Bu dezavantaja karşılık süreksiz durum birincil
endüktansının değeri sürekli durum birincil endüktansının değerine göre daha küçüktür.
5
Projede kontrol ünitesi varlığı, ve diğer avantajlar göz önünde bulundurularak
dönüştürücü devresinin süreksiz çalışma durumunda analizi yapılmıştır.
Süreksiz durumun matematiksel denklemleri;
Ortalama çıkış gücü;
P0 = V0.I0
(3.1)
Birincil sargıdan transfer edilen ortalama güç;
PB0 = P0/ η
(3.2)
Anahtar elemanı iletimde iken;
VB0 = Vg0 -VDSaçık
(3.3)
Birincil ve ikincil sargılar arasındaki gerilim bağıntısı;
𝑉𝑉𝐵𝐵0 𝐷𝐷
(1−𝐷𝐷)𝑎𝑎
Vi0=
(3.4)
Birincil sargı ortalama akımı;
IB0 =
𝑃𝑃𝐵𝐵0
(3.5)
𝑉𝑉𝐵𝐵0
Birincil sargı maksimum akımı;
IBMAKS. =
𝐼𝐼𝐵𝐵0 . 2
(3.6)
𝐷𝐷
Birincil sargı endüktansı;
LB = VB0
𝐷𝐷𝐷𝐷
(3.7)
𝐼𝐼𝐵𝐵𝐵𝐵𝐵𝐵𝐵𝐵𝐵𝐵
Anahtar kesimde iken;
İkincil sargı akımı;
Iİ0 = IB0.a
(3.8)
6
İkincil sargı akımının maksimum değeri;
IİMAKS =
𝐼𝐼İ0 .2
(3.9)
1−𝐷𝐷
3.1.2 Sönümlendirme Devresi Hesabı
Mosfet kesime gittiğinde birincil tarafın tepe akımı Şekil 3.4’de görülen
sönümleme devresine anlık olarak döner. Bu akım sönümleme devresinde sönümleme
süresi (ts) sonunda sıfırlanır.
Şekil 3.4. Sönümlendirme Devreli DA-DA dönüştürücü
Birincil sarım kaçak endüktansı (LKB), sönümleme devresi kondansatörü üzerindeki
gerilim 𝑉𝑉𝑆𝑆 olmak üzere sönümleme süresi;
ts = IBMAKS.
ts =
𝐿𝐿𝐾𝐾𝐾𝐾
(3.10)
�𝑉𝑉𝑆𝑆 −𝑎𝑎𝑉𝑉İ0 �
6.8∗10−8
60−24
*78.125=12.75µs
(3.11)
Sönümleme devresinin gücü;
PS =
𝑉𝑉𝑆𝑆 𝐼𝐼𝐵𝐵𝐵𝐵𝐵𝐵𝐵𝐵𝐵𝐵 𝑡𝑡𝑠𝑠
2
𝑓𝑓𝑠𝑠
(3.12)
60∗78.125∗1.475∗10−7 ∗75∗103
PS =
=25.93W
2
7
(3.13)
Sönümleme devresi direnci;
𝑉𝑉𝑆𝑆2
RS =
RS =
(3.14)
𝑃𝑃𝑆𝑆
602
25.93
=138.782
(3.15)
Hesaplamalar yapılırken LKB yaklaşık olarak LB’nin % 3 − 5 ‘i alınır. VS’ de VB0
‘ın 2,5 katı seçilir.
Sönümleme devresi kapasitesi;
CS =
𝑉𝑉𝑆𝑆
(3.16)
𝛥𝛥𝑉𝑉𝑆𝑆 𝑅𝑅𝑆𝑆 𝑓𝑓𝑠𝑠
ΔVS genel olarak % 5 − 10 kabul edilir.
ΔVS =%5*60 =3V seçilir.
60
CS =
= 1.92 µ𝐹𝐹
3∗138.782∗75∗103
(3.17)
60V 1.92 µ𝐹𝐹 kondansatör seçilir.
Sönümle devresi diyotu ;
𝐼𝐼𝑅𝑅𝑅𝑅𝑅𝑅 = 40.34 A
Anahtar kesimde iken üzerindeki gerilim= 70V
Hızlı bir shocly diyot seçilir.
CS = 2.2 µ𝐹𝐹 100V
RS = 150 Ω
8
3.1.3. Anahtarlama Elemanının Seçimi
Tasarımımızda anahtarlama elemanı olarak kullanılacak olan mosfetin seçiminde
kırılma gerilim değerinin (VMK) belirlenmesi gerekir. Mosfet kesimde iken üzerindeki
maksimum gerilim hesaplanır. Maksimum gerilim (VMMaks) hesaplanırken girişin
maksimum DA (VgMaks) değeri kullanılır.
VMK=VgMaks+Vi0.a
(3.18)
Mosfet üzerinden geçen maksimum akım IİMAKS ‘tır. Mosfet seçilirken IİMAKS ve
VMK değerleri göz önünde bulundurulur.
VBRDSS = Mosfet Kırılma Gerilimi
VYANSIMA = Çıkışın Girişe Yansıması (toff)
Vyansıma =Vçıkış*a =24 V
(3.19)
VBRDSS = Vyansıma+Vdmaks
(3.20)
VBRDSS =24+36=70V
Ibirincilrms=40.34A
IRFB38N20D MOSFET seçilmiştir.
9
3.1.4. Trafo Seçimi
Şekil 3.5. Trafo Çekirdeği Sarım Alanı
Vgirişmin = 5V
V0 =24V
Vgirişmaks = 36V
I0 =5A
η = 0,8
Vd =1V
Bm =0,25 Tesla
P0 = (24+1)*5=125W
F= 75 kHz
Dmaks=0,8
T=1,33x10−5
𝐾𝐾𝑔𝑔=
𝑇𝑇 2 ∗ 𝑃𝑃0
(3.21)
η 2 ∗0,145∗𝐵𝐵𝐵𝐵 2 ∗10−4
=
�1,33∗10−5 � 2 ∗125
0,82 ∗0,145∗0,252 ∗10−4
= 0,0381
10
Buck dizaynlarda 𝐾𝐾𝑔𝑔 ’nin 1,35 katı alınır.[5]
K g= 0,0381 ∗ 1,35 = 0,0514
Bu
𝐾𝐾𝑔𝑔 değerine uygun çekirdek EK-3 teki çizelgeye göre ETD-29 şeçilir.
Şekil 3.6. ETD-29 Çekirdeği
Pg =
P0
125
=
n
0,8
=156,25W
𝑃𝑃𝑔𝑔
IBirincil =
𝑉𝑉𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔ş𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚
IBirinciltepe =
2∗𝐼𝐼0
𝐷𝐷𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚
(3.22)
156,25
=
5
=31,25A
31,25∗2
=
= 78,125A
0,8
IBirinciletkin =IBirinciletkin *�
𝐿𝐿𝑝𝑝 =
(3.23)
𝑉𝑉𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔𝑔ş𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚 ∗𝑉𝑉𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚𝑚
Dmaks
3
=40,34 A
5∗0,8∗1,33∗10−5
78,125
(3.25)
(3.26)
𝐼𝐼𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏
=
(3.24)
= 6,80*10−7
=0,680 µH
11
1
Enerji = *𝐿𝐿𝑝𝑝 *(Itepe)2
(3.27)
2
1
= *0,680*10−6*(78,125)2
2
=2,075*10−3 W.S
Birincil Sargı Sayısı:
𝑁𝑁𝑏𝑏 =
Enerji∗104
(3.28)
IBirinciletkin ∗Bm∗Ac
=
2,075∗10−3 ∗104
40,34∗0,25∗0,761
=2,7 sarım
𝑁𝑁𝑏𝑏= 3 sarım
Hava aralığı hesabı:
0,4∗π∗Nb 2 ∗Ac ∗10−8
-
𝑀𝑀𝑀𝑀𝑀𝑀
0,4∗π∗9∗0,761∗10−8
-
7,20
𝐿𝐿𝑔𝑔 =
𝐿𝐿𝑔𝑔 =
Lp
6,8∗10−7
= 0,123 cm
(3.29)
µ𝑀𝑀
2500
Akı Faktörü :
F = 1+
Lg
�Ac
*In
=1+
2𝐺𝐺
𝐿𝐿𝑔𝑔
0,123
√0,761
=1,503
(3.30)
2∗220
*In(
0,123
)
12
F’nin etkisiyle yeni 𝑁𝑁𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏
𝑁𝑁𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏 =�
=�
Lg ∗L
(3.31)
0,4∗π∗Ac ∗F∗10−8
0,123∗6,8∗10−7
0,4∗𝜋𝜋∗0,761∗1,503∗10−8
=2,41
𝑁𝑁𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏 =2
Tepe akı yoğunluğu:
0,4∗π∗Np ∗F∗IBirinciltepe ∗10−4
𝐵𝐵𝑇𝑇𝑇𝑇𝑇𝑇𝑇𝑇 =
=
Lg +
(3.32)
MPL
µM
0,4∗π∗2∗1,503∗78,125∗10−4
0,123+
7,20
2500
=0,234 Tesla
İkincil Sarım Sayısı:
Nbirincil ∗(V0 +1)∗(1−Dmaks )
𝑁𝑁𝑖𝑖 =
(3.33)
Vgirişmin ∗0,8
=2,5
𝑁𝑁𝑖𝑖 =3 sarım
Sargı teli kesiti ve deri olayı;
Deri olayı etkisinde ideal kesit;
6,62
Ԑ=
√f
=
6,62
(3.34)
√75∗103
=0,0241cm
13
J=4,5 A/cm2
𝐼𝐼
40,34
𝐴𝐴𝐵𝐵 = 𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏𝑏 =
𝐽𝐽
(3.35)
4,5
= 8,96 cm2 telin yarıçapı
Şekil 3.7. Deri Olayında İdeal Tek Tel Kesit Alanı (AԐ)
Şekil 3.8. İdeal Kesitlerden Oluşmuş Ana Kesit
𝐴𝐴𝐵𝐵 = 𝜋𝜋 ∗ 𝑟𝑟 2
𝑟𝑟𝐵𝐵 =�
𝐴𝐴𝐵𝐵
𝜋𝜋
(3.36)
8,96
=� 3,14
=1,69 mm
14
𝑟𝑟𝐵𝐵 > ε olduğundan yüzey etkisi vardır. Buna göre 𝐴𝐴𝐵𝐵 kesitini verecek en az
𝐴𝐴𝑝𝑝
=
8,96
𝐴𝐴Ԑ 0,196
=46 adet tel kullanılır.
İkincil sarımda kullanılacak tel:
I𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖 = 5A
2∗I
𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖
I𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖 = (1−𝐷𝐷
=
)
𝑚𝑚
10
0,2
=50A
𝐼𝐼𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖𝑖 = Iikinciltepe *�
(3.37)
Dmin
(3.38)
3
0,2
=50*� 3
=12,9A
Iikinciltepe 12,9
𝐴𝐴𝑖𝑖 =
J
=
𝐴𝐴𝑖𝑖 =π ∗ ri 2
4,5
=2,86 mm2
(3.39)
(3.40)
𝐴𝐴
ri =� 𝑖𝑖=0,955mm
π
ri > ε olduğundan yüzey etkisi vardır.
𝐴𝐴𝑖𝑖
=
2,86
𝐴𝐴Ԑ 0,196
=15 tel kullanılır.
3.1.5. Çıkış Kapasitesi Seçimi
C=
I0 ∗Dmaks
∆V0 ∗0,25∗75∗103
(3.41)
0,8
=5 ∗ 100∗10−3 ∗0,25∗75∗103
=2,133∗ 10−3 F
15
Bulunan çıkış kapasitesi değerinin kontrol devresinin geç cevap vereceği göz
önünde bulundurularak 10-15 kat büyük seçilir.
Eşdeğer seri direnç değeri:
∆V0 ∗0,75
ESR=
(3.42)
I0
=
100∗10−3 ∗0,75
5
=0,015
ESR değerine göre EK-4 teki çizelgeden kondansatör seçilir. 0,015 ESR değerini
oluşturmak için Çizelge 3.3’ ten ESR değeri 0,037 olan;
25V 4700 𝜇𝜇F
35V 3300 𝜇𝜇F
50V 2200 𝜇𝜇F kondansatör gruplarından herhangi biri seçilip 2 adet paralel bağlanır.
3.1.6. Çıkış Diyotu Seçimi
Diyot üzerindeki maksimum gerilim, giriş gerilimi maksimum iken ortaya çıkar;
VDMAKS = V0 +
= 24+
36−1
0,66
(3.43)
=78,54V
Diyot üzerindeki maksimum akımın tepe ve etkin değeri (RMS);
IİMAKS =
(3.44)
Iİetkin = IİMAKS.
(3.45)
16
=50*�
0,8
3
=25,8 A
Bu gerilim ve akım değerine göre BYV-32100 çıkış diyodu seçilmiştir.
3.1.7 Kontrol ünitesi
DA-DA dönüştürücülerde geri besleme devresi istenen çıkış geriliminin sabit
tutulması, hat ve yük regülasyonu için gereklidir.
Geri besleme devreleri; temel, geliştirilmiş, optik yalıtıcılı-zenerli, optik yalıtıcılı
TL431 türlerinde gerçekleştirilir. Yük regülasyonu,hat regülasyonu ve toplam regülasyon
itibariyle karşılaştırıldığında optik yalıtıcı-TL431 uygulamanın daha verimli olduğu
−
görülür. Optik yalıtıcı –TL431 uygulamada toplam regülasyon + % 1,4 civarındadır.
Şekil 3.9’da görülen kontrol ünitesinde çıkışta gerilim bölücü ile alınan örnekleme
gerilimi bir optik yalıtıcı ile kontrol entegresine verilir.
Çıkış gerilimi 24V’ u geçtiğinde, TL43’in referans gerilimi 2,5V geçildiğinden
TL431 iletime geçer optik yalıtıcı vasıtasıyla kontrol ünitesine çıkış bilgisi aktarılır. İletime
geçildiğinde MOSFET’e giden tetikleme sinyalinin doluluk oranı düşer, çıkış gerilimi
24V’un altına düştüğünde TL431 kesime gider MOSFET’e giden tetikleme sinyalinin
doluluk oranı artar. Böylece çıkış gerilimi sabit tutulur.
Şekil 3.9 Geri Besleme Devresi
17
Şekil 3.10.’ da görülen geri besleme devresini oluşturan direnç ve kondansatör
değerleri PSIM programı kullanılarak, uygun çalışma bölgesi seçilerek belirlenmiştir.
Şekil 3.10. Geri Besleme Devresi
Şekil 3.11. Çıkış Gerilimi-Zaman Grafiği
18
Şekil 3.12. Geri Besleme Devresi Eleman Değerleri
Geri besleme devresinde bulunan denetleyicicnin parametreleri Şekil 3.11’de görüldüğü
gibi uygun çalışma aralığı seçilerek hesaplanmıştır.Bu değerler Şekil 3.12’de
gösterilmiştir.
3.1.8 Soğutucu Levhaların Seçimi
Anahtarlama elemanı ve çıkış diyodu eklem bölgeleri sıcaklıkları belirgin bir
aralıkta tutulmalıdır, aksi takdirde bu elemanlar fazla ısınacağından zarar görürler. Bu
durumu önlemek için bu elemanlar üzerindeki ısının bir soğutucu levha ile havaya transfer
edilmesi gerekir.
Soğutucu
levha hesaplanırken;
çevre sıcaklığı
(Tç),
yarıiletkenin
eklem
sıcaklığı(Te), yarıiletkenin ısıl iç direnci(Rie), harcadığı güç(Pe), soğutucu yüzeyinin ısıl
direnci(Ry) göz önünde bulundurulur.
R ie =
Te −TÇ
Pe
– (𝑅𝑅𝑖𝑖𝑖𝑖 + 𝑅𝑅𝑦𝑦 ) K/W
(3.46)
Bulunan R ie değerine göre soğutucu tipi seçilir.
19
4. UYGULAMALAR VE DENEYSEL ÇALIŞMALAR
Şekil 4.1.Manyetik Kuplajlı Azaltan-Arttıran DA-DA Dönüştürücü Devresi Tasarımı
Şekil 4.2. Manyetik Kuplajlı Devrenin Arttıran Durumda Çalışması
20
Şekil 4.3. Manyetik Kuplajlı Devrenin Azaltan Durumda Çalışması
Şekil 4.4 Darbe Genişlik İşareti (Yeşil), Osilatör İşareti (Sarı) Osiloskop Görüntüsü
21
Şekil 4.5 MOSFET D-S Voltajı (Yeşil), Transformatör üzerinden geçen akım (Sarı)
Osiloskop Görüntüsü
22
5. SONUÇLAR VE ÖNERİLER
Bu tez çalışması sonucunda Manyetik Kuplajlı Azaltan-Arttıran DA-DA
Dönüştürücü Tasarımı ve geri besleme kontrolü başarıyla gerçekleştirilmiştir. Çıkış
gerilimi istenen regülasyon değerinde tutulmuştur. Tasarım ve simülasyon sonuçları Şekil
4.1,Şekil 4.2 ve Şekil 4.3’teki gibidir. Montajı tamamlanan devre elemanlarının davranışı
ise Şekil 4.4, Şekil 4.5 ve Şekil 4.6’ta gösterilmiştir. Çıkış regülasyon değeri optik yalıtıcıTL431 geri besleme devresi kullanılarak oluşturulmuştur. Çıkış ile giriş arasında bir opto
kuplör kullanılarak yalıtım sağlanmıştır. Giriş ve çıkış arasındaki bu yalıtım ile kısa devre
ve gerilim yükselmeleri etkileşimi önlenmiştir.
Süreksiz durumda akımın sıfır değerine inmesi ile anahtarlama elemanı üzerindeki
baskı ve kayıplar azaltılmıştır. Sönümlendirme devresi ile trafo kaçak endüktansının
anahtarlama elemanındaki gerilim dalgalanması engellenmiştir.
Çıkış gerilimi değişik gerilim regülatörleri ( Örn:78XX) serisi kullanılarak kullanım
yerine göre değişik gerilimler elde edilebilir. Yapılan bu tasarıma teknoloji ve
uygulamalarındaki gelişmelere paralel olarak yeni modüller eklenebilir. Bu modüllere arıza
durumunda yedek anahtarlama elemanı, sıcaklık algılaması sonucuna göre zorlamalı
soğutucu, mikroişlemci üzerinden haberleşme modülü ilave edilebilir. Giriş gerilim ve
akım değerlerinin istenilen regülasyon değerlerinden daha yüksek olması durumunda
mikroişlemci ile sürülen anahtarlamalı elemanının kapı sinyali kesilebilir. Akım ve
gerilimin istenilen değerlere ulaşması durumunda çalışma tekrar başlatılabilir.[6],[7]
23
Şekil 5.1. Manyetik Kuplajlı Azaltan-Arttıran DA-DA Dönüştürücü Devresinin ISIS
Çizimi
24
Şekil 5.2 Dönüştürücü Devresinin Baskı Devre Kartı
Şekil 5.1’deki devrenin
PCB yapımında gelecek çalışmalara yönelik daha yüksek
akımlarda çalışabilmek için fazladan bir MOSFET, farklı güçlerde çalışmayı sağlayacak
olan trafo bacakları için yer bırakılmıştır.
İleriye dönük çalışmalar için tasarlanan PCB’nin montajı Şekil 5.3 ve Şekil 5.4’teki
gibidir.PCB’de kontrol ünitesinin montajında SMD tekniği kullanılmıştır.
25
Şekil 5.3 Dönüştürücü Devresinin SMD Kısmı
Şekil 5.4 Dönüştürücü Devresi
26
6. KAYNAKLAR
[1]. R. W. Heron, B. Canada, “Benefits of computerized power management”, INTELEC
proceedings, 1990.v.
[2]. N. Mohan, T. M. Undeland, W. P. Robbins, (Çevirenler: T. N. Gökaşan, M. Pressman,
“Switching Power Supply Desing”, McGraw-Hill Inc.,New York, 4-7, 9-35, 53-141, 267317 (1991).
[3]. M. H. Rashıd, “Power Electronics Handbook”, Academic Pres., San Diego,211-223, 487
494 (2001).
[4]. C. Wm. T. Mclyman, Transformer and Inductor Design Handbook,2nd ed.270 Madison,Kg
Magnetics,Inc.New York,Basel
[5]. M. E. Şahin, H. İ. Okumuş, “A Sliding Mode and Fuzzy Logic Controlled PV Powered
Buck-Boost DC-DC Converter”, 9th International Conference On Electronics, Computer
And Computation, November 1-3, 2012 Ankara, Turkey, pp. 195-198
[6]. M. E. Sahin, H. İ. Okumus, “Fuzzy Logic Controlled buck-boost DC-DC Converter for
Solar Energy-Battery System”, Innovations in Intelligent Systems and
Applications(INISTA), 2011 International Symposium on, 15-18 June 2011 İstanbulTurkey, pp. 394-397.
27
7. EKLER
EK 1. IEEE ETİK KURALLARI
28
29
30
EK-2 DİSİPLİNLER ARASI ÇALIŞMA
Bu bitirme çalışması boyunca PCB (baskı devre şeması) Nisa Elektronik
şirketinden Yüksel Duman birlikte çalışılmıştır. Bluemavi ve Ersin Elektronik
şirketlerinden bitirme çalışması için gerekli olan elektronik malzemelerin satın alımı
gerçekleştirilmiştir. Ayrıca Faraday Elektrik Ltd. Şti. ile de teknik anlamda çalışmalar
yapılıp çalışma boyunca bu kuruluşlarla kurulan ilişkiler devam ettirilmiştir.
http://www.bluemavi.com/ara_islem_mavi.asp
http://www.ersinelektronik.com/
http://www.acilpcb.com/
EK-3
Çizelge 3.1. ETD Ferrit Çekirdek Tasarım Bilgileri
Çizelge 3.2. ETD Ferrit Çekirdek Ölçüleri
31
EK-4
Çizelge 3.3. Kondansatörlerin ESR Değerleri
32
EK-5
Karadeniz Teknik Üniversitesi
Mühendislik Fakültesi
Elektrik-Elektronik Mühendisliği
Bölümü
STANDARTLAR VE
KISITLAR
FORMU
Tasarım Projesinin hazırlanmasında Standart ve Kısıtlarla ilgili olarak, aşağıdaki soruları
cevaplayınız.
1. Projenizin tasarım boyutu nedir? Açıklayınız.
Projemiz elektrik enerjisinin kullanıldığı tüm devrelerde kullanılabilir. Geliştirilmeye ve
yatırıma açık bir konudur.
2. Projenizde bir mühendislik problemini kendiniz formüle edip, çözdünüz mü?
Güç elektroniği devre uygulamaları ve anahtarlamalı güç kaynakları hakkında ayrıntılı
bilgi edinip proje konumuz olan manyetik kuplajlı geri dönüşlü DA-DA dönüştürücü
devresinin tüm devre parametrelerinin formüllerini kendimiz elde edip parametre
hesaplamalarını yaptık.
3. Önceki derslerde edindiğiniz hangi bilgi ve becerileri kullandınız?
Okulumuz ders kapsamında verilen güç elektroniği dersinde öğrendiğimiz bilgiler proje
süresince bize çok yardımcı oldu.
4. Kullandığınız veya dikkate aldığınız mühendislik standartları nelerdir?
EN 50 006 “Elektrik besleme devrelerinin oluşturacağı bozucu etkilerin
sınırlandırılması” ve IEEE 519-1992 “Statik güç çeviricileri için harmonik kontrol ve
reaktif güç kompanzasyonunu sağlayan standartlar kullanılıp hesaplamalar bu yönde
yapılmıştır.
33
5. Kullandığınız veya dikkate aldığınız gerçekçi kısıtlar nelerdir?
a)
Ekonomi
Projemiz
anahtarlamalı
güç
devresi
uygulaması
olduğu
için
devremizin
üstünlüklerinden olan yüksek frekansta çalışmalarından dolayı hafif ve küçük
boyutlu malzemeler ile gerçekleştirilebilirler. Bu özelliklerinden dolayı diğer tip güç
kaynaklarına göre daha ucuz, verimli, hafif ve çok da daha az yer kaplarlar.
b) Çevre sorunları:
Projemizde giriş işareti olarak yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen enerji
kullanıldığından üretilen bu enerji çevre kirliliğine yol açmaz. Bu sebeple projemizin
çevreye herhangi bir zararı yoktur.
c) Sürdürülebilirlik:
Projemiz genel olarak DA gerilim ile çalışan cihazları beslemektedir. Beyaz eşya
bilgisayar ve cep telefonu gibi DA gerilim gereksinimi olan pek çok uygulamalarda
kullanıldıklarından kullanımları oldukça fazladır.
d) Üretilebilirlik:
Alternatif enerji kaynaklarının çıkışındaki güç elektroniği devre uygulamalarında
kullanılırlar.
e) Etik:
Projemizi oluştururken benzer herhangi bir projeden ya da kaynaktan etik
değerlere aykırı bir şekilde yararlanılmamıştır.
34
f) Sağlık:
Projemiz gerekli güvenlik koşulları sağlanıldığında insan sağlığını tehdit edici bir
unsur içermez.
g) Güvenlik:
Gerekli güvenlik koşulları sağlanıp iş güvenliği ve sağlığı kurallarına uyulduğu
takdirde projemiz herhangi bir güvenlik sorunu teşkil etmemektedir
h) Sosyal ve politik sorunlar:
Ülkelerin alternatif enerji kaynaklarının kullanımına dönük enerji politikalarının
artması güç elektroniği devrelerine olan ilgiyi de arttırmıştır. Bu da güç elektroniği
devrelerine yapılan yatırımları arttırmıştır. Bu yatırımlar ülke ekonomisine katkı
sağlayarak sosyal ve politik sorunları önemli ölçüde iyileştirmiştir.
35
EK-6
Çalışma Takvimi
YAPILMASI
PLANLANAN
İŞ(*)
1.
İş
Kısmı
2.
İş
Kısmı
3.
İş
Kısmı
4.
İş
Kısmı
5.
İş
Kısmı
6.
İş
Kısmı
7.
İş
Kısmı
8.
İş
Kısmı
9.
İş
Kısmı
EYLÜL EKİM KASIM ARALIK OCAK
10. İş
Kısmı
11. İş
Kısmı
12. İş
Kısmı
13. İş
Kısmı
14. İş
Kısmı
15. İş
Kısmı
16. İş
Kısmı
17. İş
Kısmı
18. İş
Kısmı
19. İş
Kısmı
20. İş
Kısmı
36
ŞUBAT
MART
NİSAN
MAYIS
Yapılacak olan iş kısımlarının ayrıntılı tanımı:
İş Kısmı: Kullanılacak olan yöntemlerin tespiti
İş Kısmı: Tasarlanacak sistem hakkında bilgi toplanması
İş Kısmı: Tasarlanacak sistemin türünün belirlenmesi
İş Kısmı: Tasarlanacak olan sistemin kontrol yöntemleri hakkında bilgi edinilmesi
İş Kısmı: Tasarlanacak olan sistemin kontrol yönteminin belirlenmesi
İş Kısmı: Tasarlanacak olan sistem türünün matematiksel analiz metodunun
belirlenmesi
7. İş Kısmı: Sistemin matematiksel analiz metoduna göre matematiksel analizinin
yapılması
8. İş kısmı: Matematiksel analize göre ana ünite elemanların belirlenmesi
9. İş kısmı: Kontrol ünitesi elemanlarının belirlenmesi
10. İş kısmı: Sistemin uygun bir benzetim programında simülasyonunun yapılması
11. İş kısmı: Malzemelerin ayrıntılı tespiti
12. İş kısmı: Tasarım raporu yazılması ve teslimi
13. İş kısmı: Malzeme temini
14. İş kısmı: Ana ünitenin gerçeklenmesi
15. İş kısmı: Ana ünitenin laboratuvar ortamında test edilmesi
16. İş kısmı: Kontrol ünitesinin yazılımının yapılması
17. İş kısmı: Kontrol ünitesinin gerçeklenip kontrol testinin yapılması
18. İş kısmı: Ünitelerin bağlantılarının yapılıp tümleşik yapının gerçeklenmesi
19. İş kısmı: Tüm sistemin test edilmesi
20. İş kısmı: Sisteme değişik DA cihazlar bağlanarak uygulamasının görülmesi
1.
2.
3.
4.
5.
6.
37
EK-7
Maliyet Çizelgesi
38
8. ÖZGEÇMİŞ
Ayhan ERTEM; 1966 senesinde Akçaabat’ta dünyaya gelmiştir.İlköğrenimini 1972 1977 tarihlerinde 24 Şubat İ.Ö.O’nda, ortaöğrenimini 1977-1980 tarihleri arasında
Cumhuriyet Orta Okulunda tamamlamıştır.1984 senesinde Trabzon Teknik Lisesi Makina
Bölümünü bitirmiştir.1987-1991 senelerinde ise Anadolu Üniversitesi Sivil Havacılık
Yüksek Okulu Uçak Gövdesi Bölümünde lisans eğitimini tamamlamıştır.2012 yılından
beri halen Karadeniz Teknik Üniversitesinde Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümünde
öğrenimine devam etmektedir.
Aslı Nur ÖMEROĞLU; 1992 senesinde Erzurum’da dünyaya gelmiştir. İlk ve orta
öğrenimini 1999-2006 tarihleri arasında Özel Güneş İ.Ö.O’nda tamamlamıştır. 2006-2010
tarihlerinde ise Mecidiye Anadolu Lisesini bitirmiştir. Lisans eğitimi 2010 yılında itibaren
halen Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümünde devam
etmektedir.
39