Dr. Sultan ESER

HACETTEPE
ÜNVERSİTESİ
HALK SAĞLIĞI
ENSTİTÜSÜ
İZMİR KANSER KAYIT MERKEZİ:
KANSER KAYITÇILIĞINDA
BÖLGESEL LİDERLİĞE DOĞRU
2 Nisan 2014, Ankara, Ulusal Kanser Haftası
Doç.Dr.Sultan ESER,
Hacettepe Üniversitesi
Halk Sağlığı Enstitüsü
GICR İzmir Bölgesel Hub, PI
Bilim Teknik Eki,
20 Ağustos 2005
İzmir Kanser Kayıt Merkezi
•
•
•
•
•
Nüfus tabanlı bir kanser kayıt merkezi
1992 yılında kuruldu
Coğrafi alanı İzmir ili
Aktif yöntemle veri topluyor
Çalışmalarını uluslararası kanser kayıtçılığı standartlarına
uygun olarak sürdürüyor
• IARC, IACR, ENCR, MECC, ANCR, EuroMED üyesi, USA NCI,
SEER, NAACR destek
• Türkiye’deki diğer kanser kayıt merkezlerinin çalışmalarına
destek veriyor
CanReg
KANSER KAYITÇILIĞI,
KARŞILAŞTIRILABİLİRLİK VE
KALİTE KONTROL SÜREÇLERİ
Doğruluk (accuracy)


TAMLIK (completeness)
GEÇERLİLİK (validity)
Kalite Kontrolü Çalışmaları
Tamlık, Izmir verisi
• Yeniden olgu bulma
(2001-2005)
96.1%
(2006-2007)
97.7 %
(2008-2010)
97.6 %
• Yakalama-yeniden yakalama
(2005 akciğer kanseri) 95 %
• Adres doğruluğu
(2005 akciğer kanseri) 95.7%
Başlık
2001-2005
2006-2007
Tanı tarihi *
95,7
96,8
Topografi *
98,4
96,6
Morfoloji *
95,2
96,3
Davranış *
99,7
99,3
Avarage notification per case
1993-2007, İzmir: 1.36
%19,8
%5,6
%1,7
%
72,9
Bir kaynak
Üç kaynak
İki kaynak
Dört kaynak
Tutarsızlık oranları (%)
İzmir Kanser Kayıt
Merkezi
(yeniden özetleme)
99,8
Temel tanı yöntemi *
99,0
Lateralite **
96,6
98,0
Diferansiasyon**
95,3
96,3
*Major ** Minör
Kalite Kontrolü Çalışmaları
Avarage notification per case
Tamlık, Izmir verisi
• Yeniden olgu bulma
(2001-2005)
96.1%
(2006-2007)
97.7 %
(2008-2010)
97.6 %
• Yakalama-yeniden yakalama
(2005 akciğer kanseri) 95 %
• Adres doğruluğu
(2005 akciğer kanseri) 95.7%
1993-2007, İzmir: 1.36
%19,8
%5,6
%1,7
%
72,9
Bir kaynak
Üç kaynak
Başlık
2001-2005
2006-2007
2008-2009
Tanı tarihi *
95,7
96,8
95,1
Topografi *
98,4
96,6
96,0
Morfoloji *
95,2
96,3
91,8
Davranış *
99,7
99,3
99,6
99,8
99,1
Temel tanı yöntemi *
99,0
Lateralite **
96,6
98,0
95,5
Diferansiasyon**
95,3
96,3
93,1
İki kaynak
Dört kaynak
Tutarsızlık oranları (%)
İzmir Kanser Kayıt
Merkezi
(yeniden özetleme)
*Major ** Minör
Eur J Cancer. 2001 Jan;37(1):83-92.
Incidence in Izmir in 1993-1994: first
results from Izmir Cancer Registry.
Fidaner C, Eser SY, Parkin DM.
A population-based cancer registry, covering the province of Izmir
(population 2.7 million, 1993-1994) in Western Turkey was established
in 1992. Results for 1993-1994 are presented. Overall cancer incidence
was higher in males than in females (age-standardised rates 157.5 and
94.0 per 100000, respectively), as in previous non-population-based
series. The principal cancers in males were tobacco-related - lung (agestandardised incidence rate (ASR) 61.6), bladder (ASR 11.0) and larynx
(ASR 10.6), consistent with the high prevalence of smoking, and use of
traditional high-tar tobaccos. Skin cancers were also relatively common
(ASR 11.5 for cancers excluding melanoma). Gastrointestinal cancers
were relatively rare. In women, breast cancer was by far the most
common malignancy (ASR 24.4); cervical cancer was relatively rare
(ASR 5.4). There is probably an underestimate of incidence, due to an
inability to use data from certain sources (e.g. death certificates),
resulting in a rather high proportion of histologically verified cases
(93.7% overall). Nevertheless, the overall profile is an accurate reflection
of incidence in this region of Turkey and provides much of the
information required for planning strategies to control cancer.
Türkiye’de kanser kayıtçılığı
• Bütün ülkede değil, seçilmiş illerde
• Pasif yöntem değil, aktif veri toplama
• Kanser kayıtçılığının kurumsallaştırılması
Kadrolar, yasal düzenlemeler
• Veri kalitesinin öncelenmesi
Veri tamlığı ve major tutarsızlık oranları
(Yeniden olgu bulma, yeniden özetleme çalışmaları)
IZMIR
Çalışma
yılı
İncelenen
veri
Tamlık
düzeyi
Topografi
2009
20012005
ANTALYA
2010
20062007
96.1%
97.7%
1.6%
3.4%
2006
20032004
81%
5%
2009
20052006
SAMSUN
2006
20032004
2009
20052006
ERZURUM*
2006
2008
2005
2006
95.8%
78.1%
3.3%
11%
75.3% 49.6% 58.3%
8.2%
8.73%
9%
10%
16%
6.35%
35% 23.3%
17%
tutarsızlık Morfoloji
oranları
Tanı tarihi
Tanı
yöntemi
Davranış
4.8%
3.7%
4.3%
3.2%
7%
6.7%
11%
13.5%
57% 45.6%
1%
0.3%
0.7%
0.7%
11%
0%
0
3.3%
46%
0.8%
8.73%
0.8%
11% 9%
31% 20.6%
Cancer Incidence in Five Continents
Türkiye Nüfus Tabanlı Kanser Kayıt Merkezleri Ağı
http://ci5.iarc.fr/
Türkiye Nüfus Tabanlı Kanser Kayıt Merkezleri Ağı
CI5C Vol 10’a veri gönderenler
CI5C Vol 10’a kabul
Cancer Incidence in Five Continents
Nüfusun Vol. IX da yer alan KKM’leri tarafından kapsanma oranları
(%)
(veri sağlayan KKM sayısı/ülke sayısı)
32.5
(100/29)
83.0
(54/2)
4.0
(44/15)
1.1
(5/5)
5.5
(11/7)
11.6 total
(225/60)
80.5
(11/2)
Demeç
1. Önümüzdeki 5 yıl içinde altı adet IARC bölgesel
kayıtçılık ana merkezi (hub) kurulması;
2. Kanser kayıt merkezleri bölgesel ağının, işbirliği
girişimlerini kolaylaştıracak şekilde geliştirilmesi;
3. Sağlık bakanlığına kayıtçılığa verilecek desteğin
devamlılığının ne derece değerli olduğunun
anlatılması;
4. Kanser kayıt merkezleri için birkaç dilde uzaktan
eğitim materyalinin
üretimi;
Gelişmekte
Olan Ülkelerde
Kanser Kayıtçılığının
5. Kayıtçılık programı CanReg’ in geliştirilmesine devam
Gelişimini
Desteklemek için Küresel Girişim
edilmesi;
6. Kayıt merkezi verisinin hızla yerel, bölgesel ve küresel
analizi, yayınlanması ve yayımı;
7. Kanser kayıtçılığı kapsamının genişletilmesindeki
ilerlemenin uluslararası izlemi.
WHO/IARC
GICR
GICR
Kanser Kayıtçılığı için IARC Bölgesel Hublar
Teknik destek
Eğitim
Araştırma
Savunuculuk & İletişim
PI: Dr S Eser
PI: Dr. G
Abriata
PI: Dr R Dikshit
PI: Dr M Parkin
http://gicr.iarc.fr/
İzmir (Kuzey Afrika/Batı Asya) Merkezi Ülkeleri:
Kuzey Afrika: Cezayir, Mısır, Libya, Fas, Güney Sudan, Sudan, Tunus, Batı Sahara.
Batı Asya: Ermenistan, Azerbeycan, Bahreyn, Kıbrıs, Gürcistan, Irak, Israil, Ürdün, Kuveyt, Lübnan,
Filistin Özerk Bölgeleri, Umman, Katar, Suudi Arabistan, Suriye, Türkiye, BAE, Yemen.
MECC ülkeleri
Altçizgili ülkeler CI5-IX’da temsil ediliyor;
İtalikle yazılmış ülkelerde fonksiyonel NTKKM (nüfus tabanlı kanser kayıt merkezi) mevcut
Izmir Hub Region
Population Coverage by High Quality Data, CI5C X
High-income European countries
Country
Germany
Population
Covered
Country
Population
Covered
Proportion
(%)
26
13
100
100
100
100
100
40
21,271,978
81,890,000
France
8,263,488
65,700,000
Austria
9,280,320
8,462,000
10,478,617
11,140,000
Finland
5,277,000
5,414,000
Iceland
295,864
320,137
Ireland
4,130,700
4,589,000
Italy
23,996,386
60,920,000
Netherlands
17,030,000
16,770,000
241,723
10,530,000
11,145,411
47,270,000
4,280,434
7,997,000
54,522,623
63,230,000
Denmark
5,415,987
5,590,000
Sweden
9,047,752
9,517,000
Norway
4,623,228
5,019,000
100
2.3
24
54
86
100
100
100
189,301,511
404.358.137
46.8
Belgium
Portugal
Spain
Switzerland
UK
Total
Population
Country
Covered
Algeria
1365488
0
Armenia
0
Azerbaijan
Bahrain
724638
Cyprus
744013
Egypt
3950794
Georgia
0
Iraq
0
Israel
6930100
Jordan
0
Kuwait
2891000
Lebanon
0
Libya
1632051
Morocco
0
Oman
0
Palestine
0
Qatar
774209
Saudi
Arabia
5621761
South
Sudan
0
Sudan
0
Syrian
Arab Rep.
0
Tunisia
4896600
Turkey
5531230
UAE
0
Western
Sahara
0
Yemen
0
Country
Population
36485000
2969000
9298000
1359000
1129000
83958000
4512000
32580000
7694000
6318000
2866888
4425000
6469000
32520000
3314000
8500000
1938000
Percentage
Covered
3.7
0
0
53
66
4.7
0
0
100
0
100
0
25
0
0
0
40
28705000
20
10840000
37200000
0
0
22400000
10704000
75627000
9206000
0
46
7.3
0
513000
23850000
0
0
35061884
465379888
7.5
Total
Hublar (Bölgesel Merkezler) yoluyla kanser kayıtçılığını
desteklemek:
Bölgesel perspektif
PaTKKM: Patoloji tabanlı KKM
CI5’a kabul
NTKKM
HTKKM ya
da PaTKKM
Henüz KKM
kurulmamış
A. Veri yok
B. Nüfus-tabanlıya
dönüşme potansiyeli
mevcut durum
C. CI5 standardına
ulaşma potansiyeli
D. CI5
KKM
Hub desteğiyle ulaşılacak durum
Hublar (Bölgesel Merkezler) yoluyla kanser kayıtçılığını
desteklemek:
Bölgesel perspektif
PaTKKM: Patoloji tabanlı KKM
CI5’a kabul
NTKKM
HTKKM ya
da PaTKKM
Henüz KKM
kurulmamış
A. Veri yok
B. Nüfus-tabanlıya
dönüşme potansiyeli
Mevcut durum
C. CI5 standardına
ulaşma potansiyeli
D. CI5
KKM
Hub desteğiyle ulaşılacak durum
Hublar (Bölgesel Merkezler) yoluyla kanser kayıtçılığını
desteklemek:
Bölgesel perspektif
PaTKKM: Patoloji tabanlı KKM
CI5’a kabul
NTKKM
HTKKM ya
da PaTKKM
Henüz KKM
kurulmamış
A. Veri yok
B. Nüfus-tabanlıya
dönüşme potansiyeli
mevcut durum
C. CI5 standardına
ulaşma potansiyeli
D. CI5
KKM
Hub desteğiyle ulaşılacak durum
Teşekkür
ederim…..
Bir Buket Hücre
Sultan.eser@hacettepe.edu.tr