Günlük Bülten 30 Eylül 2016 PİYASALAR Döviz Piyasası Fed Başkanı Janet Yellen'in Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi'nde yaptığı açıklamalarda ekonominin yıl sonuna kadar faiz artışına hazır olduğuna inandığını söylemesi doların küresel olarak değer kazanmasına sebep olurken, USD/TL kuru 3 seviyesinin üzerini test etti. Ancak bu seviyenin üzerinde kalıcı olamayan kur yönünü aşağı çevirdi. 31 Ara 15 28 Eyl 16 29 Eyl 16 Yıl Sonuna Göre Değişim Günlük Değişim 3,4 $/TL 2,9172 2,9798 2,9992 0,7% 2,8% €/TL 3,1715 3,3433 3,3674 0,7% 6,2% 2,8 Sepet* 3,0444 3,1616 3,1833 0,7% 4,6% 2,6 €/$ 1,0862 1,1217 1,1222 0,0% 3,3% 2,4 $/Yen 120,22 100,69 101,03 0,3% -16,0% 2,2 98,63 95,43 95,54 0,1% Ka yna k: Reuters , Bl oomberg -3,1% * (0,5$+0,5€) Sepet €/$ (Sağ eks) 1,30 3,1833 3,2 3 $ Endeks $/TL 1,25 1,20 2,9992 1,15 1,10 1,1222 2 Oca 15 1,05 1,00 Nis 15 Tem 15 Eki 15 Oca 16 Nis 16 Tem 16 Yellen’in Temsilciler Meclisi’ndeki açıklamaları, Deutsche Bank’ın piyasada yarattığı endişe ve beklentileri aşan ABD büyüme verisi EUR/USD paritesi üzerinde baskı oluşturdu. 1,12 seviyesinin altını test eden parite günü bu seviyenin üzerinde tamamlamayı başardı. Bugün piyasaların takip edeceği yoğun bir veri gündemi bulunmakta. Özellikle Euro Bölgesi TÜFE ve ABD Chicago PMI ile tüketici güven endeksi verileri parite tarafında yakından takip edilecek. Küresel risk iştahının azaldığı gün gelişmekte olan ülke para birimlerine yönelik satışlar hakim olurken, OPEC ülkelerinin üretimi sınırlama konusunda aldıkları karar petrol ihracatçısı ülke para birimlerine destek vererek kayıplarını sınırladı. Emtia Piyasası Yellen’ın konuşmasında bu yıl sonuna kadar faiz artışı olacağı sinyalini vermesi altın fiyatlarını baskıladı ve altın günü %0,1 kayıpla tamamladı. Cezayir’deki toplantıda günlük üretimi şu anki seviyesinden 700 bin varil azaltma kararının alınması sonrası Brent petrol Çarşamba günü %5,9 değer kazanmıştı. Dün de yukarı yönlü hareketine devam eden Brent petrol günü %1,1 artışla sonlandırdı. 1.500 31 Ara 15 28 Eyl 16 29 Eyl 16 Günlük Yıl Sonuna Değişim Göre Değişim Altın($/Ons) 1.061 1.322 1.320 -0,1% 24,4% Petrol(Brent) 37,3 48,7 49,2 1,1% 32,1% Gümüş($/Ons) 13,8 19,2 19,1 -0,5% 37,9% Ka yna k: Reuters , Bl oomberg Altın ($/Ons) Brent Petrol ( $/Varil, sağ eksen) 75 1.450 1.320 1.400 65 1.350 1.300 55 1.250 49,2 1.200 45 1.150 1.100 1.050 35 Kaynak: Bloomberg 1.000 Oca 15 Nis 15 25 Tem 15 Eki 15 Oca 16 Nis 16 Tem 16 1 Günlük Bülten 30 Eylül 2016 Top. Piyasa Hacmi Göst. Tahvilin Hacmi Faiz Piyasası Küresel risk iştahının azaldığı ve kurun 3 seviyesinin üzerini test ettiği günde 2,5 ve 10 yıllık gösterge tahvillerin faizleri sırasıyla 14, 3 ve 7 baz puan yükseliş kaydetti. 3.500 Göst. Faizi (Sol Eks,*) 11,5 3.000 %8,76 10,5 2.500 2.000 9,5 1.500 1.763 8,5 1.000 TCMB’nin yaptığı toplam fonlama miktarı 113 milyar TL düzeyine yükselirken; bu rakamın 69 milyar TL’lik kısmı %7,50’den haftalık repo fonlamasından, 44 milyar TL’lik kısmı %8,25’ten BİST repo, BAPP ve kotasyondan oluştu. Ortalama fonlama maliyeti %7,79 düzeyine yükseldi. 5,00 5,11 0,11 -0,30 Oca.14 Şub.14 Mar.14 Nis.14 May.14 Haz.14 Tem.14 Ağu.14 Eyl.14 Eki.14 Kas.14 Ara.14 Oca.15 Şub.15 Mar.15 Nis.15 May.15 Haz.15 Tem.15 Ağu.15 Eyl.15 Eki.15 Kas.15 Ara.15 Oca.16 Şub.16 Mar.16 Nis.16 May.16 Haz.16 Tem.16 Ağu.16 Eyl.16 * bi l eşi k fa i z Ka yna k: Reuters , BIST, Bl oomberg Ağırlıklı Fonlama Faizi Gecelik Borç Alma-Verme Faizi Nis 16 5,41 Tem 16 -2,53 Eurobond 2030* Eki 15 -0,20 0,03 Oca 16 0,00 8,15 Nis 15 -0,33 8,12 Tem 15 -0,33 10,68 Oca 15 -0,13 O/N İMKB Repo Eki 14 EUR Libor( 3 aylık) %7,79 Nis 14 0,22 Tem 14 -2,02 0,00 Eki 13 0,13 0,84 Oca 14 8,76 0,84 Milyon TL TCMB Ağırlıklı Fonlama Faizi ve Faiz Koridoru 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 Nis 13 8,63 0,61 0 Kaynak: BIST,*bileşik faiz (Ağırlıklı Ort) Günlük Yıl Sonuna 29 Eyl 16 Değişim Göre Değişim 10,78 USD Libor( 3 aylık) 38 6,5 Tem 13 2 Yıllık Gösterge Tahvil* 500 Oca 13 31 Ara 15 28 Eyl 16 7,5 Türkiye'nin 5 yıl vadeli CDS-kredi temerrüt faizi (Türkiye’nin borçlarını iflasa karşı sigortalamanın maliyeti) 267 seviyesine gerilerken; 2030 vadeli USD cinsi gösterge Eurobond faizi ise %5,11 seviyesine yükseldi. Borsalar BİST-100 endeksi iki günlük kazançlarının ardından küresel borsalardaki satışlar sebebiyle günü %0,8 gerileyerek tamamladı. ABD borsaları bankacılık sektörüne yönelik endişelerin etkisiyle günü kayıplarla tamamladı. 31 Ara 15 28 Eyl 16 29 Eyl 16 Günlük Değişim Yıl Sonuna Göre Değişim 680 BIST-100 71.727 77.678 77.077 -0,8% 7,5% 580 BIST-30 87.428 95.210 94.384 -0,9% 8,0% Sanayi 72.576 79.175 79.272 0,1% 9,2% Hizmetler 52.308 49.916 49.621 -0,6% -5,1% Mali 94.277 105.393 104.026 -1,3% 10,3% Bankalar Endeksi 139.939 134.613 132.321 -1,7% -5,4% Dow Jones 17.425 18.339 18.143 -1,1% 4,1% 2.044 2.171 2.151 -0,9% 5,2% DAX 10.743 10.438 10.406 -0,3% -3,1% Nikkei 225 19.034 16.465 16.694 1,4% -12,3% Bovespa 43.350 59.356 58.351 -1,7% 34,6% S&P 500 93.000 İşlem Hacmi (milyon TL) BIST 100 Endeks (sağ eksen) 88.000 480 83.000 380 78.000 77.077 280 73.000 180 80 Oca.15 68.000 Nis.15 Tem.15 Eki.15 Oca.16 Nis.16 Tem.16 Ka yna k: Reuters , Bl oomberg 2 Günlük Bülten 30 Eylül 2016 PİYASALARDAKİ GELİŞMELER Ekonomik güven endeksi Eylül'de %20,8 artarak 87,81 değerine yükseldi. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Moody's'in not düşürmesinin etkisinin son derece sınırlı olduğunu söyledi. TCMB 22 Eylül’de gerçekleştirilen PPK toplantı özetlerini yayımladı. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki devlet iç borçlanma senedi (DİBS) portföyü 23 Eylül haftasında bir önceki haftaya göre piyasa fiyatı değişimi ve kur farkından arındırılmış olarak 351,2 milyon dolar azaldı. Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, 16 Eylül'de 104,16 milyar dolar olan brüt döviz rezervi, 23 Eylül itibarıyla 103,34 milyar dolara geriledi. Kansas City Fed Başkanı Esther George enflasyonun Fed'in %2 hedefine doğru ilerlemeye devam edeceğini savunurken, Fed için faiz artırma vaktinin geldiğini kaydetti. ABD‘de 2. çeyrek GSYH büyümesi %1,1'den nihai %1,4'e revize edildi. (Beklenti: %1,3) Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, faiz artırımı için aciliyet olmadığını söyledi. Fed Yöneticilerinden Jerome Powell, faiz artışlarının ekonominin performansına bağlı olduğunu söyledi. Japonya Merkez Bankası'nın dikkate aldığı enflasyon göstergesi olan taze gıda hariç tüketici fiyatları, Ağustos ayında bir yıl öncesinin aynı dönemine göre %0,5 geriledi. (Beklenti:-%0,4) Meksika Merkez Bankası, para birimi pesonun rekor düşük seviyeye düşmesinin enflasyonun hızlanmasına ve ülkede finans piyasalarının sarsılmasına neden olabileceği endişeleri ile birlikte, bu yıl gösterge faizi üçüncü kez artırdı ve gecelik faizi yarım puan yükselterek %4,75'e getirdi. Ekonomik güven endeksi Eylül'de %20,8 artarak 87,81 değerine yükseldi. Ekonomik Güven Endeksi Alt Kalemleri ve Değişim Oranları 2016 Bir Önceki Aya Göre Değişim (%) Ağustos Eylül Ağustos Eylül Ekonomik Güven Endeksi 72,7 87,8 -24,1 20,8 Tüketici Güven Endeksi 74,4 74,3 11,1 -0,2 103,0 107,1 -3,1 4,0 91,1 96,2 -9,7 5,7 101,2 98,0 -2,3 -3,2 79,4 82,0 -4,2 3,2 Reel Kesim Güven Endeksi Hizmet Sektörü Güven Endeksi Perakende Ticaret Sektörü Güven Endeksi İnşaat Sektörü Güven Endeksi Endeks değerleri mevsim etkilerinden arındırılmış değerlerdir, tüketici güven endeksi hariç. Ağırlıkları: %20 tüketici, %40 RKGE, %30 Hizmet, %5 Perakende, %5 İnşaat Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Moody's'in not düşürmesinin etkisinin son derece sınırlı olduğunu söyledi. Şimşek’in konuşmasında satırbaşları şöyle: Kısmen not indirimi fiyatlanmıştı ama bunda esas belirleyici faktör Türkiye'nin temellerinin sağlam olmasıydı. Bunlar ilk etkiler tabi ama orta ve uzun vadede de etkiler olacak. İleride finans dışı reel sektörün borçlanma maliyetlerine etkileri olabilir. 3 Günlük Bülten 30 Eylül 2016 Kredi notu düşüşünü ciddiye alıyoruz, önemli bir durum, tekrar kredi notumuzun yükseltilmesi için yoğun çaba içine gireceğiz. Orta-uzun vadede reel sektöre, büyümeye ve kredi maliyetlerine yansımalarını makul düzeyde tutma çabalarına devam edeceğiz. Moody's kararı önemsiz değil ama dünyanın sonu da değil. Piyasalar kredi derecelendirme kuruluşlarına göre çok daha hızlı hareket eder ve geriden takip etmezler Zaten Türkiye'nin CDS'lerine baktığınızda uzun süredir yatırım yapılabilir seviyenin altında işlem görüyordu. Gelişmekte olan ülkelere odaklanan fonlar yatırım yapılabilir seviyenin altındaki ülkelere zaten yatırım yaparlar Yatırım fonları kredi derecelendirme kuruluşlarına bakarak karar vermezler. TCMB geçen hafta gerçekleştirilen PPK toplantı özetlerini yayımladı. Raporda dikkat çekilen hususlar: Eylül ayına ilişkin öncü göstergeler, işlenmemiş gıda enflasyonundaki aşağı yönlü düzeltmenin süreceğine işaret etmekte. Eylül ayında akaryakıt ürünlerinden alınan maktu ÖTV'de artışa gidilmiştir. Söz konusu artışın tüketici enflasyonu üzerindeki doğrudan etkisinin 0,3 puan olacağı hesaplanmaktadır. Turizmdeki daralmanın olumsuz etkileri ikinci çeyrekte belirginleşti ve böylece net ihracatın büyümeye olumsuz katkısı arttı. Son dönemde açıklanan veriler ve yılın üçüncü çeyreğine dair göstergeler iktisadi faaliyetin ivme kaybettiğine işaret etmekte. Üçüncü çeyrek genelinde sanayi üretiminin ikinci çeyrek düzeyinin altında kalacağı tahmin edilmekte. . Turizm sektöründeki gelişmelerin cari denge üzerinde kısa süreli olumsuz bir etki yapması beklenmekle beraber, dış ticaret hadlerindeki gelişmelerin gecikmeli yansımaları ve tüketici kredilerinin ılımlı seyri cari dengedeki iyileşmeyi desteklemekte. Sadeleşmenin hızı ve zamanlaması enflasyon ve finansal istikrarı etkileyen gelişmelere bağlı olacak. VERİ GÜNDEMİ Bugün yurtiçinde dış ticaret verileri takip edilecek. Gümrük Bakanlığı’nın verilerine göre Ağustos ayında ihracat %7,56; ithalat ise %3,78 artış kaydetti. Dış ticaret açığı ise geçen yılın aynı dönemine göre %4,7 azalarak USD 4,7 milyar oldu. TUİK verilerinin de Gümrük Bakanlığı verileriyle uyumlu olması beklenmekte. Yurtdışında ise ABD ve Euro Bölgesi’nde önemli veriler açıklanacak. Euro Bölgesi işsizlik oranı ve TÜFE, ABD kişisel gelirler, kişisel harcamalar, Chicago PMI ve Michigan tüketici güven endeksi piyasada volatiliteye sebep olabilir. 4