SERMAYE PİYASALARININ YENİ HÜKÜMETTEN BEKLENTİLERİ Bir önceki yazımızda “Türkiye İçin Umutlar Seçim Sonrasına Kaldı” demiştik. 3 Kasım ‘da gerçekleştirilen seçimlerin ardından Türkiye, önümüzdeki günlerde kurulacak tek partili bir hükümetle siyasi belirsizlikleri geride bırakarak yeni bir döneme başlayacaktır. 1. 2. Bu dönemde Türkiye için asıl önemli olan, verimliliği ve rekabet gücü yüksek bir ekonomi için yeniden yapılanma ve Avrupa Birliği gibi uzun dönemli bir misyonu üstlenmek olmalıdır. Yatırımcı, üretici ve tüketici güveninin sağlanmasına yönelik olarak yeni hükümetin alacağı kararlar ve uygulamalar ülkenin önünün açılması açısından son derece önemlidir. Bu kapsamda , • 3. IMF’le yürütülmekte olan mevcut ekonomik programın güçlendirilmesi ve hatta “ yeni program” ile toplumsal heyecan yaratılması büyük yarar sağlayacaktır. • Kamunun yüksek borçlanma gereksinimi ve yüksek reel faizler, tüm reel sektör ve sermaye piyasasının sağlıklı gelişiminin önündeki en önemli engeldir. Kamunun borçlanma ihtiyacı Türkiye’de yaratılan tasarrufları aşan boyuta gelmiştir.Sermaye piyasasının ve özel sektörün gelişmesi için kaynak sorunu yaşanmaya başlamıştır. • Kamu finansman açıklarının sürdürülebilir bir düzeye indirilmesi için kamuda yeniden yapılanma çalışmaları ve sosyal güvenlik kuruluşlarının finansman açıklarının nasıl kapatılacağı, sosyal güvenlik sisteminde mutlaka radikal reformların yapılması, yeni hükümetin somut plan, program ve uygulamalarının nasıl olacağı ekonominin geleceği için belirleyici olacaktır. • Yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik sürdürülen çalışmaların sonuçlandırılması ve yabancı yatırımcılara güven verecek nitelikte olması çok önemlidir. Sağlıklı bir hukuk sistemi ile birlikte idari ,ekonomik ve mali istikrarın varlığı, kamu ve özel sektör kuruluşların , şirketlerin şeffaflık düzeyi, iyi ve hızlı işleyen bir bürokrasi ile yatırımcıların Türkiye’ye yapacakları yatırımlarda tercih nedeni olması açısından son derece önemlidir. • Enflasyon muhasebesi ve uluslararası muhasebe standartlarına geçilmesi; Halka açık şirketlerin karlılıklarını direkt olarak etkileyecek enflasyon muhasebesi ve uluslararası muhasebe standartları konularında yürütülmekte olan çalışmalara gerekli destek verilmelidir. • Türkiye’deki halka açık şirketlerin Kurumsal Yönetim İlkelerini uygulamaya başlaması, güven ortamının oluşması için çok önemlidir. Yatırımcı, üretici ve tüketici güveninin sağlanması açısından kamu finansman açığının düşürülmesi tüm ülkenin ve sermaye piyasalarının gelişip büyümesinde hayati önem taşımaktadır. Bunların gerekleri yerine getirildiği taktirde güçlü bir alt yapıya sahip olan Türk sermaye piyasalarının hükümetten çok fazla bir beklentisi olmayacaktır. 3.1 Yatırımcı Haklarının daha etkin korunmasına yönelik olarak önerilen yasal düzenlemeler; 3.1.1 Türkiye sermaye piyasalarının yaklaşık %60’ını oluşturan halka açık bankalar ile iştirakleri konusunda Bankalar Kanunu yoluyla oluşan belirsizliğin ve kamuyu aydınlatma açığının giderilmesi acilen sağlanmalıdır. 3.1.2 Sermaye piyasası davalarının hızla sonuçlandırılmasını sağlayıcı hukuki ve idari önlemler alınmalı, Türkiye’de hukuk düzeninin işlediği inancı iç ve dış yatırımcılar nezdinde oluşturulmalıdır. TMSF’na devredilen halka açık bankaların küçük hissedarlarının el konulan hisse senetleri sorununa hukuk çerçevesinde çözüm bulunmalıdır. 3.1.3 Halka açık şirketlerde ortakların ve çalışanların hisse senedi alım-satımlarına yeniden düzenleme getirilmesi, Halka açık şirketlerin uluslararası muhasebe ve raporlama standartlarını uygulamaları için etkin denetim ve gözetimin hukuki alt yapısının oluşturulması gereklidir. 3.2 Sermaye piyasalarının vergilendirilmesine yönelik olarak önerilen yasal düzünlemeler; 3.2.1 3.2.2 4.28.1 3.2.4 2002 yılı sonunda sona erecek olan Yatırım Fonları ve Yatırım Ortaklıkları’na uygulanan geçici vergi teşviğinin kalıcı hale getirilmesi, Borsada uzun vadeli yatırımları özendirmek amacıyla Temettü Gelirlerinin tamamına vergi muafiyeti sağlanması, Hisse senedi alım/satım kazançlarının vergilendirilmesi mevcut sistemde devam etmeli ve işlem zararları mahsup edilebilmeli , Özel Emeklilik Fonları Türkiye’de uzun vadeli tasarruf birikimini sağlayacak en önemli projedir. Başarısı verilecek vergi teşviği ile birebir orantılıdır. Bakanlar Kurulu’na tanınan, vergi limitini arttırma yetkisi, özel emeklilik şirketleri faaliyete geçmeden evvel son haddine kadar kullanılmalıdır Sonuç olarak , Türkiye Sermaye Piyasalarının gelişmesi ve uluslararası piyasalarla rekabet edebilmesi için yukarıda bahsettiğimiz yasal ve yapısal düzenlemelerin bir an once hayata geçirilmesi kaçınılmazdır. Sermaye piyasalarının kurulacak yeni hükümetten en önemli beklentisi, ülkenin iyi yönetilmesi ve Türkiye ekonomisinin gelişip büyümesinde Sermaye Piyasalarının öneminin bilinmesi ve buna göre sorunların giderilmesi yönünde çalışmaların hızlandırılmasıdır. Yeni dönemin tüm Türkiye’ye ve sermaye piyasalarına hayırlı olmasını dilerim. Saygılarımla, Erhan TOPAÇ Gedik Yatırım Yönetim Kurulu Başkanı TSPAKB Başkan Vekili